Tíminn - 17.06.1992, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Miðvikudagur 17. júní 1992
Endurskoðun jarða- og ábúðarlaga í augsýn:
Nefnd landbúnað*
arráðherra skilar
af sér á næstunni
Nefnd, sem fjallar um eignarrétt á
jörðum og þau réttindi sem honum
tengjast í löggjöf EB- og EFTA-
ríkjanna, skilar frá sér greinargerð á
næstu dögum. Þegar greinargerð
nefndarinnar liggur fyrír, verður
hún metin á pólitískum forsendum
og í framhaldi af því verður faríð af
stað með endurskoðun á jarða- og
ábúðarlögum.
Halldór Blöndal landbúnaðarráð-
herra segir að vinna nefndarinnar sé
grundvallarvinna og að ekki hafi ver-
ið hægt að gera breytingar á jarðar-
og ábúðarlögum fyrr en farið hafi
verið í saumana á löggjöf Evrópu-
ríkjanna.
í lögum EES er ekki heimilt að gera
greinarmun á mönnum eftir þjóð-
erni hvað varðar kaup á landi eða
jörðum, og engir eignarréttarfyrir-
varar hafi komið fram af íslands
hálfu í þeim samningum. Halldór
Blöndal segir hins vegar að í endur-
skoðuðum jarða- og ábúðarlögum
væri hægt að setja annars konar
skilyrði, eins og að menn hafi búsetu
hér á landi, skilyrði um atvinnu-
rekstur eða skilyrði um forkaupsrétt
sveitarfélaga.
Veitingaskálinn Brú í Hrútafirði:
20 ár frá opnuninni
Veitingaskálinn Brú í Hrútafirði
hefur hafið sumarstarf sitt.
Nýr og glæsiiegur matseðill hefur
verið hannaður í tilefni af 20 ára af-
mæli skálans. Auk þess verður boð-
ið upp á hefðbundna grillrétti,
smurt brauð, kaffi og kökur.
Kaupfélag Hrútfirðinga á Borð-
eyri rekur skálann og í sumar sjá
Guðlaug Jónsdóttir rekstrarfræði-
nemi og Guðlaug Jónasdóttir mat-
reiðsiumaður um reksturinn.
Skálinn er opinn alla daga vik-
unnar frá 8:00-23:00. —GKG.
Tillaga aö Ingólfstorgi, sem dómnefnd mælir meö til frekari útfærslu.
Framkvæmdir á Steindórs- og Hallærisplani að hefjast og á að Ijúka á næsta ári:
Borgartorg Ingólfs
Sigriður Jónsdóttir félagsfræóingur skýrir frá niðurstöðum rann-
sókna á stööu aldraöra kvenna á Norðurlöndunum.
Tímamynd: Árni Bjama
Könnun á stöðu gamalla kvenna á Norðurlöndum:
Konur til þjónustu-
og umðnnunarstarfa
Borgarstjórn efndi í vetur til hugmyndasamkeppni um skipulag í
Kvosinni, eða svæði því sem nefnt hefur verið Hótel íslandspian eða
Hallærisplan og Steindórsplan.
Byggingamefnd samþykkti í nóvem-
ber 1991 að nafh á torgi þar skyldi
vera Ingólfstorg, og var það samþykkt
í borgarstjórn skömmu síðar.
Um sama leyti var á fundi skipulags-
nefndar lögð fram tillaga um lokaða
hugmyndasamkeppni um útfærslu
Ingólfstorgs. Hugmyndasamkeppni
þessi var boðskeppni og var sex arki-
tektastofum boðin þátttaka.
Dómnefnd lauk í vikunni störfum
sínum og tilkynnti úrslit.
Niðurstaða dómnefndar er að mæla
með tillögu númer eitt sem grundvöll
að útfærslu. Tillöguna unnu arkitekt-
amir Eb'n Kjartansdóttir, Haraldur
Öm Jónsson og Helga Benediktsdótt-
ir. Þar er höfuðáhersla lögð á Ingólfs-
torg sem „Borgartorg" og að Borgar-
torg og Grófartorg standi sem sjálf-
stæð torg. Dómsnefnd telur að tillag-
an hafi látlaust yfirbragð og aðlagist
vel umhverfi sínu.
Borgaryfirvöld hafa ákveðið að Ijúka
framkvæmdum við torgin á næsta ári.
Ingólfstorg er nafn á því svæði, sem
afmarkast af Aðalstræti, Hafnarstræti,
Veltusundi og Vallarstræti. Grófar-
torg er nafn á því svæði, sem er norð-
an við Vesturgötu 1, meðfram Gróf-
inni að TVyggvagötu. Borgin hefúr nú
keypt elsta verslunarhús í borginni,
Aðalstræti 2, en það var byggt 1885,
og einnig Vesturgötu 1. í þessum hús-
um hefur verslunin Geysir verið til
húsa um árabil. Húsin verða nú nefnd
Borgarhús og samkvæmt tillögunni
verða þau nýtt til menningar-, félags-
og kynningarstarfsemi. Lögð er
áhersla á að Borgarhús tengi torgin.
Til þess að gera götumynd Aðalstræt-
is heillegri, hefur borgarráð ákveðið
að reist verði hús í stíl Innréttinganna
á lóð Aðalstrætis 12, auk þess sem
stefnt er að ákveðinni uppbyggingu á
lóðunum Aðalstræti 14 og 16.
Sýning á tillögunum mun standa yf-
ir í Geysishúsi til 15. júlí næstkom-
andi.
Gamlar konur á Norðurlöndum eiga
þaö sameiginlegt aö makaval var af-
gerandi fyrir lífshlaup þeirra, og þær
giftu sig til aö fá efnahagslegt öryggi.
Karlamir aftur á móti til aö fá þjón-
ustu og umönnun. Konumar búa við
Iélegri lífskjör en karlamir. Þær hafa
þó traustari og betri félagsleg tengsl
en þeir. Þannig hljómar niöurstaða
samnorræna rannsóknarverkefnisins
„Gamlar konur á Noröurlöndunum".
Einnig kemur í ljós að þeim fjölgar
stööugt, sem búa einir á Norðurlönd-
um. Gamlar konur fara þar fremstar í
flokki og í Danmörku búa 70% gamalla
kvenna yfir 70 ára aldri einar. Sam-
bærilegt hlutfall karla er aöeins 30%. Á
hinum Norðurlöndunum búa tæplega
50% kvenna á ellilífeyrisaldri einar,
borið saman við u.þ.b. fimmtung karla
á sama aldri.
Bameignamynstrið hefur mikið
breyst milli kynslóða. Konur, sem nú
eru komnar yfir áttrætt, eignuðust
böm sín síðar á ævinni á löngum tíma.
Gömlu konur morgundagsins vom
yngri, þegar þær eignuðust sín böm,
og vörðu styttri tíma af lífi sínu til
bameigna. Þeirra böm verða því farin
að nálgast ellilífeyrisaldurinn þegar
mæðumar verða gamlar og hjálpar-
þurfi. íslendingar eiga flest böm af
jafnöldrum sínum á Norðurlöndun-
um. Þeir hafa einnig mest samskipti
við þau, konur þó meir en karlar.
Missi gamall maður konu sína, getur
það nægt honum til að fá heimilis-
hjálp, en kona verður að sýna fram á lé-
legt heilsufar til þess að fá það sama.
Rannsóknin leiddi í Ijós að íslenskar
gamlar konur em virkastar í launa-
vinnu og vinna einnig lengst gamalla
kvenna á Norðurlöndum. En mennt-
unarlegt jafnrétti milli kynja er minnst
hér á landi og mest í Svíþjóð. Almennt
er jafnrétti varðandi menntun mjög
lítið á Norðurlöndum.
Mikill munur er á efnahagslegri stöðu
milli hjóna og einhleypinga. Þeir, sem
búa einir, em í hópi þeirra, sem hafa
hvað minnst handa á milli, og stór
hluti þeirra em konur. —GKG.
Sýslumannshúsið í Vík í Mýrdal. Þar er nú gistihúsið Ársalir.
Tímamynd: SBS
Vík í Mýrdal:
NÝTT GISTIHÚS
Um hvítasunnuhelgina var opnað
nýtt gistihús í Vík, Arsalir. Ársalir
er til húsa í gamla sýslumanns-
húsinu, sem svo er kallað. Eigend-
ur þess eru hjónin Kolbrún Hjör-
leifsdóttir og Símon Þór Waag-
fjörð.
Gistihúsið Ársalir er þriggja hæða
og blasir við á vinstri hönd, þegar
komið er til Víkur niður veginn um
Grófargil. í húsinu eru fimm
tveggja manna gistiherbergi á ann-
arri hæð og í kjallara verður svefn-
pokapláss. Á miðhæðinni er mat-
salur, en um helgar verður þar jafn-
framt greiðasala.
Þau Kolbrún og Símon eru kenn-
arar við Ketilsstaðaskóla í Mýrdal.
Verður þessi ferðaþjónusturekstur
sumarstarf þeirra. Kolbrún segist
hafa trú á þessum rekstri, enda sé
Vík miðsvæðis þegar haldið er í
ferðalög um Suðurland.
—SBS Selfossi.
Lögfræðingafélag íslands:
Þarf að breyta
stjórnarskrá
vegnaEES-
samningsins?
Lögfræðingafélag íslands boöar
til opins borgarafundar í Súlna-
sal Hótel SÖgu laugardaginn 20.
júm' næstkomandi klukkan
13.30-16.00. Pundarefni en
Þarf að breyta stjómarskránni
vegna EES-samningsins? Fund-
urinn er haldinn í samvinnu við
Rás 1 og honum verður útvarp-
að.
Pramsögumenn verða Ðavíð
Þór Björgvinsson dósent, og
Guömundur Alfreðsson, lög-
fræðingur hjá Sameinuðu þjóð-
unum. Að loknum framsöguer-
indum verða hringborösumræð-
ur, sem Eiríkur Tómasson
hæstaréttarlögmaður stýrir. Auk
frummælenda og stjómanda
veröa þátttakendur í umræöun-
um þau Lilja Ólafsdóttir log-
fræðingur, Ragnar Aðalsteins-
son hæstaréttarlögmaður og for-
maður Lögmannafélags íslands,
og Stefán G. Þórisson lögfræð-
ingur. Fundargestir munu geta
beint spumingum til hring-
borðsins um fundarefnið.