Tíminn - 21.08.1993, Side 19

Laugardagur 21. ágúst 1993
Tíminn 19
„Spaðai nn qni i gosi rnin inn“ nin
u u o u u um h' 1 1 1 1 II eiðL y i m ir
að var hringt í neyðarsíma Mount Vernon lög-
reglunnar, 911, föstudagskvöldið 27. mars
1992. Lögreglu- og sjúkrabílar voru komnir á
vettvang fimm mínútum síðar, að Franklin stræti
kl. 20.15. Gatan var mannlaus að öðru leyti en því
að á götunni lá ungur meövitundarlaus maður.
Hann hafði verið skotinn rétt ofan við hægra aug-
að. Andlitið var illa skrámað eins og hann hefði
verið á hlaupum þegar hann féll til jarðar.
Eron Seeley taldi sig sjálfskipaöan Al Capone hinna síöari tlma og varöi heiöur
sinn meö dramatlskum hætti.
Hann var samstundis fluttur á
sjúkrahús. Tveir lögreglumenn
fylgdu honum en eftir stóð her
rannsóknarmanna yfir rauðum
polli.
Mario Manganiello og Michael Lar-
otanda rannsóknarlögreglumenn
voru á meðal þeirra sem eftir urðu.
Þeir fundu 6 skothylki úr 25 kal-
íbera skammbyssu. Fólk dreif að en
enginn virtist hafe séð hvað gerst
hafði.
það leið stundarfjórðungur en þá
gaf ung kona sig fram og sagði: „Eg
sá hvað gerðist en ég veit ekki hver
gerði það.“ Hún hafði verið að halda
upp á afmæli dóttur sinnar. Stand-
andi í eldhúsinu heima hjá sér, var
hún 20 mínútum áður að horfa út
um gluggann er hún sá hóp ung-
menna á götunni. Þá kom einhver
hlaupandi í áttina að hópnum með
byssu á lofti og skaut á hópinn. Hún
sýndi lögreglunni hvar skotmaður-
inn hafði staðið en ítrekaði að hún
hefði ekki séð framan í andlit hans.
Samræðunum lauk þegar hópur
ungs fólks kom hlaupandi og spurn-
ingar dundu á Michael og Mario
hvar Cleavon væri. Þá fyrst fengu
lögreglumennimir vitneskju um
nafti fórnarlambsins.
Aöeins 16 ára
gamall
Hann var aðeins 16 ára gamall, hér
Cleavon Johnson og hafði ekki skráð
aðsetur.
Það tók nokkra stund að yfirheyra
unglingana þar sem þeir voru flestir
í miklu uppnámi en í meginatriðum
rímaði vitnisburður þeirra við frá-
sögn konunnar í eldhúsglugganum.
Krakkamir höfðu verið að ganga
breiðstrætið í rólegheitunum þegar
maður birtist þeim skyndilega á
hlaupum og hóf skothríð. Þau forð-
uðu sér sem hraðast mátti en upp-
götvuðu ekki fyrr en allt var afstaðið
að eins úr hópnum var saknað. Það
var Cleavon Johnson. Hann var hins
vegar ekki sá eini sem hafði verið
hæfður af skotmanninum. í ljós
kom að tvö ungmennanna vom með
skotsár eftir byssumanninn, ung
stúlka hafði fengið kúlu efst í öxlina
og annar var hæfður í fótinn. Báðir
áverkamir vom minni háttar og eft-
ir skamma legu á sjúkrahúsi útskrif-
uðust unglingarnir, jaftiheilir og áð-
ur.
Vonlaus barátta
Á meðan þessu fór fram barðist
Johnson fyrir lífi sínu á spítalanum.
Ættingjar hans vom látnir vita og
þeir hröðuðu sér til fundar við
Iæknana. „Við gemm allt sem í okk-
ar valdi stendur en í sannleika sagt
emm við mjög svartsýn á að hann
muni hafe það af,“ sagði vakthafandi
læknir við foreldra piltsins. Hann
hafði hlotið mikinn heilaskaða þar
sem kúlan hafði farið í efri hluta
höfuðsins. Daginn eftir lést Johnson
af völdum sára sinna.
Of mörg vitni?
Það tók lögregluna allnokkum
tíma að byggja upp heillega mynd af
árásinni þar sem vitnin vom mý-
mörg og sumir virtust vísvitandi
villa um fyrir lögreglunni. Frásagnir
vom nokkuð ósamstæðar eins og oft
verður í mikilli geðshræringu en
síðar kom í ljós að einstaka „vitni“
var að reyna að vemda foringja sinn.
Þá dreif að mikinn hóp vandræða-
unglinga og á tímabili virtist sem
lögreglan væri að missa tök á æst-
um múgnum en þó tókst um síðir
að afstýra teljandi vandræðum.
Flestir þeirra sem lent höfðu í árás-
inni vom meðlimir í götuklíku sem
kallaði sig „hin ósnertanlegu" með
tilvísun í bannárin, gullaldartíma A1
Capone. Unglingarnir vom flestir á
sakaskrá þrátt fyrir ungan aldur og
lögreglan óttaðist að morðið gæti
hmndið af stað bylgju alvarlegra af-
brota í þessu almesta glæpahverfi
New York borgar. Því reið á að leysa
málið hið fyrsta áður en götuklík-
umar tækju lögin í sínar hendur.
Nánasti vinur fómarlambsins,
Rhodes, veitti fyrstur upplýsingar
sem síðar urðu til þess að málið
leystist. Það snerist um partý og
heiður.
Spaöagosinn
Viku áður hefði verið boðið til
veislu. Leitað var á öllum við inn-
ganginn þar sem ekki var óalgengt
að menn kæmu vopnum búnir til
slíkra fagnaða. Drengur að nafni
Burke hafði farið á fjörumar við
unga stúlku en komst að því sér til
skelfingar er líða tók á kvöldið að
hún var kærasta gestgjafans. Gest-
gjafinn dró upp byssu og miðaði á
Burke. Hann baðst afsökunar og yf-
irgaf veisluna ásamt félögum sínum.
Samkvæmt frásögn Rhodes hafði
gestgjafinn hótað þeim öllu illu og
látið í það skfna að þetta væri geymt
en ekki gleymt Burke var höfuðið á
klíkunni sem kallaði sig „hina
ósnertanlegu" en gestgjafinn var aft-
ur æðsti maður öflugrar glæpaklíku
sem síðar kom f ljós að hafði ótrú-
lega mikil umsvif þrátt fyrir lágan
meðalaldur liðsmanna. Rhodes og
hinn látni Johnson vom aftur á
bandi Burkes.
Lögreglan spurði Rhodes hvað
gestgjafinn héti og reyndist hann
vera Eron Seeley, kallaður spaðagos-
inn.
Spurning um
stolt
Brúnir Marios og liðsmanna Iyft-
ust. Eron Seeley var alræmdur
glæpamaður sem vel gat verið vald-
ur að morði. Hann spurði Rhodes
hvemig þetta tengdist atburðum
kvöldsins. Hann svaraði að árásar-
maðurinn hefði verið svipaður
„spaðagosanum" í útliti og hann
hafði kallað eitthvað í líkingu við:
„Ykkur skal lærast að láta mitt fólk í
friði." Síðan hafði hann hafið skot-
hríðina, fyrst beindi hann byssunni
að Burke sjálfum en síðar að vinum
hans sem vom á ferli með honum.
Lögreglunni þótti tengingin lang-
sótt, að maður réðist inn í hóp ung-
menna og hæfi skothríð vegna þess
að einhver úr hópnum hefði dansað
við kæmstuna hans í samkvæmi
skömmu áður.
„Þið þekkið ekki lögmál götunnar,"
sagði Rhodes alvarlegur. Þetta snýst
um stolt og ég vissi um leið og
Burke fór á fjörumar við dömuna
hans Seeleys að það myndi leiða til
eftirmála.
Mario og Michael hristu höfuðið og
horfðu á unglinginn í þögulli spurn.
Ranghugmyndir gengjanna á göt-
unni virtust komnar úr siðfræði
ítölsku mafíunnar.
Handtaka og
sönnunargögn
Eftir að hafa talað við öll vitnin og
borið saman frásagnir var ákveðið
að gefa úr handtökuheimild á hend-
ur Eron Seeley, „spaðagosanum".
Eldsnemma morguninn eftir um-
Mario Manganiello komst fljótt á spor-
iö þegar hann heyröi nafn „spaöagos-
ans" nefnt.
kringdi lögreglan heimili Seeleys.
Ráðist var til inngöngu án viðvömn-
ar þar sem Seeley var talinn vopnað-
ur og hættulegur. Inni í íbúðinni
vom sjö óhrjáleg ungmenni, öll í
fastasvefni en skriður komst á hóp-
inn við hina óvæntu heimsókn. Se-
eley sjálfur var fyrstur til að átta sig
og sá eini sem reyndi flótta en lög-
reglunni tókst fljótlega að yfirbuga
hann og færa í jám.
Cleavon Johnson féll fyrir kúlu morö-
ingjans sama dag og honum var
sleppt úr fangeisinu.
Búið var að fá húsleitarheimild og
Seeley var beðinn um að sýna lög-
reglunni hvaða herbergi hann ætti.
í leðurjakka sem fannst í herberginu
var 25 kalíbera skammbyssa svip-
aðrar tegundar og hafði kostað
Johnson lífið og þurfti því varla vitn-
anna við. Þá fundust fjórar byssur
aðrar, mikið magn af skotfæmm og
ýmis eggvopn. Auk þess fúndust í
íbúðinni 46 krakk-skammtar og
nokkur grömm af kókaíni.
Seeley var lesinn réttur sinn en áð-
ur en því lauk sagði hann drafandi
röddu: „Ég ætlaði ekki að skjóta þijá
ég hafði bara einn í sigti.“
Þetta fmmhlaup Seeleys gat ekki
talist honum til framdráttar vegna
þess að engin leið var fyrir hann að
vita hversu margir hefðu særst í
árásinni öðmvísi en hann hefði
sjálfúr verið á staðnum. Hinn ungi
glæpaforingi var hins vegar í mjög
slæmu ástandi, uppdópaður af eitur-
lygum og sýnt var að ekki yrði hægt
að taka hann til yfirheysrlu næstu
tvo sólarhringana.
Seeley var ákærður formlega fyrir
morð af yfirlögðu ráði og vopnaða
árás 31. mars 1992. Hann hafði fótt
sér til málsbóta en þrástagaðist á því
að hann hefði ekki átt „nokkurra
kosta völ“.
Hættuleg umsvif
Þetta var 3. morðið í Mount Vemon
þetta ár og aðeins var komið fram í
mars. Það var kaldhæðni örlaganna
að sá sem féll fyrir kúlu hans hafði
losnað úr fangelsi sama dag eftir að
hafa aftilánað 5 mánaða dóm fyrir
þjófnað. Ættingjar hans náðu aldrei
að líta hann augum eftir að honum
var sleppt úr haldi. Johnson hafði
farið beint til klíkunnar á götunni,
beint í sama farið og það kostaði
hann lífið.
Þegar dró að réttarhöldunum yfir
Seeley reis mikil ólga á meðal ung-
mennanna á götunni sem skiptu sér
í tvær fylkingar. Önnur fylgdi Seeley
að málum en hin var á móti. Seeley
hafði verið foringi öflugrar glæpa-
starfsemi þrátt fyrir að vera aðeins
23ja ára gamall. Hann var með
fjölda fólks á framfæri og svo virtist
sem fjármögunun samtakanna væri
aðallega fólgin í dópsölu og vændi.
Hann hafði her manns í kringum
sig, átti fasteignir og limósínur og
svo virtist sem sagan um A1 Capone
væri að endurtaka sig. Munurinn á
Seeley og A1 Capone var þó í megin-
atriðum sá að Seeley vann sjálfúr
skítverkin. „Spaðagosinn" eins og
Seeley var kallaður var ótrúlega
áhrifamikill maður. Hann hafði
snemma séð efniviðinn í villuráfandi
börnum og ungmennum götulífs-
ins, oft voru þau án heimila og mat-
ar. Hann tók þau til sín, veitti fæði
og húsaskjól en í staðinn unnu þau
fyrir hann með glæpum. í herbúð-
um þessa fólks fór aldur og virðing
saman nema framtakssamir fremdu
að eigin frumkvæði glæpi sem klík-
an hagnaðist á. Þá klifu þeir upp
metorðastigann. í ljósi þessa reynd-
ist Seeley stórhættulegur áhrifa-
valdur og lögum og reglu var fengur
í að taka slíkan mann úr umferð þótt
gjaldið hefði verið mannslíf.
Ekki dáiö til
einskis
í kjölfarið á morðrannsókninni
urðu yfirvöldum ljós hin gríðarlegu
umsvif sem „krakkamir á götunni“
höfðu og því var gerð rassía til að
stöðva faraldurinn í tíma. Borgin
lagði fram nokkurt fé til að efla for-
varnarstarf og það virðist hafa tekist
þokkalega því hægt og bítandi hefur
glæpatíðni hjaðnað í Mount Vemon
síðustu misseri. Augu yfirvalda
beindust fyrst af alvöru að þeim
mikla vanda sem við var að eiga í
kjölfar morðsins á Cleaver Johnson.
Hvað það varðar má segja að hann
hafi ekki dáið til einskis.
Það sem kom lögreglunni mest á
óvart var að börn allt niður í 10-12
ára gömul höfðu lifibrauð af smá-
glæpum. Gamla ævintýrið um Oli-
ver TVvist eftir Dickens var því enn
við lýði, nú á leiksviði Mount Vemon
en T\vist sjálfan vantaði í söguna að
þessu sinni.
Það var fátt nýtt sem kom fram er
réttað var í málinu. Seeley játaði
sekt sína og var dæmdur í 25 ára
fangelsi. Spaðagosinn mun því taka
sér hlé frá störfum sínum og á með-
an munu aðrir sjá um að stokka spil-
in.