Tíminn - 11.01.1994, Blaðsíða 4

4

^SRWfllíStl
STOFNAÐUR 1 7. MARS 1 91 7
Utgáfufélag: Tímamót hf.
Ritstjóri: jón Kristjánsson
Ritstjórn og auglýsingar: Stakkholti 4,105 Reykjavík
Inngangur frá Brautarholti.
Sími: 631600
Símbréf: 16270
Póthólf 5210, 125 Reykjavík
Setning og umbrot: Tæknideild Tfmans
Prentun: Prentsmi&ja
Frjálsrar fjölmiblunar hf.
Mána&aráskrift 1400 kr. m/vsk. Ver& í lausasölu 125 kr. m/vsk.
Vistvænn land-
búnaður
— sóknarfæri ef rétt er að staðið
í upphafi þessarar aldar voru tíökuð hin gömlu
vinnubrögð í landbúnaði. Þannig brauðfæddi þessi
atvinnugrein þjóðina ásamt fiskveiðum. Atvinnu-
greinin þurfti á mörgu fólki aö halda, sem bjó alls
staðar, þar sem hægt var að draga fram lífið með bú-
skap.
Tækniframfarir aldarinnar ollu byltingu í landbún-
aði líkt og sjávarútvegi. Framleiðslan og ræktunin
óx, jafnframt því sem fólki fækkaði við landbúnaðar-
störf. Þar kom að hinn innlendi markaður tók ekki
lengur við, og útflutningur skilaði ekki lengur þeim
peningum sem þurfti. Þannig sigldi atvinnugreinin
inn í tímabil varnarbaráttu og umræðu um tilveru-
rétt sinn.
Nú bendir ýmislegt til þess aö tækniframfarirnar séu
að éta bömin sín, og lyfjagjöf, notkun tilbúins
áburðar í óhóflegum mæli, ásamt vaxandi mengun
umhverfisins séu að koma framleiöendum í land-
búnaði í koll víða um heim. Eftirspurn er að mynd-
ast eftir landbúnaðarvörum sem em framleiddar án
þessarar óhóflegu notkunar, svokölluðum vistvæn-
um landbúnaðarafurðum.
Það er góðs viti að bændasamtökin íslensku séu far-
m að gefa þessum aðstæðum gaum, eins og stofnun
vinnuhóps um málið og ráðstefna um síðustu helgi
gefa til kynna. Bændasamtökin hafa leitað samstarfs
viö Rannsóknarstofnun landbúnaðarins og landbún-
aðarráðuneytið varðandi verkefnið. Talið er að á
þessu sviði' séu raunverulegir möguleikar fyrir ís-
lenskan landbúnað og vonir vakna um að hann geti
verið samkeppnisfær á erlendum markaði undir for-
merkjum vistvænnar framleiðslu.
Hér er auðvitað um vandasamt mál að ræða og eng-
in von til þess að hægt sé að stökkva í fullkominni
mynd inn á þetta svið. Leikreglur eru að þróast í ná-
grannalöndunum um þessi efni, og enn eru ekki til í
Evrópu staðlar um það hvað telja má vistvænt kjöt
svo dæmi sé nefnt. Hins vegar er þróunin á þessu
sviði komin af stað, og hér á íslandi eru ýmsar þær
aðstæður sem gera það að verkum að við eigum að
geta verið fullgildir á þessum vettvangi.
Þess sjást nú merki að áhugi sé að vakna almennt
um þessi efni, og er skemmst að minnast þess frum-
kvæðis sem bændur í Mýrdal hafa sýnt með stofnun
samtaka sem nefnast Lífrænt samfélag, sem hefur
staðið fýrir fundarhöldum um lífræna ræktun.
Nú er þörf á því að setja kastljósið á alla þætti þessa
máls, og vinna af fullum krafti að því að hreinsa til í
eigin garði. Bæta þarf úr þeim þáttum sem ábótavant
er hjá okkur svo við séum tilbúin að svara þeim kröf-
um sem settar eru. Hér er um stórmál aö ræða.
Lyfjagjöf í landbúnaði hefur verið lítil hérlendis.
Hér er landrými og tiltölulega hreint loft og vatn.
Náttúruleg sídlyrði eru hagstæð. Það er þó síður en
svo að neitt sé sjálfgefið í þessum efnum og að ekki
þurfi aðgæslu í þessum þætti mála. Það er ekkert
sjálfgefið að á íslandi sé hreint loft og hreint vatn ef
þjóðin heldur ekki vöku sinni.
Landbúnaðurinn sem atvinnugrein hefur veriö í
varnarbaráttu. Það er mat þeirra sem gerst til þekkja
að á þessu sviði geti verið sóknarfæri fyrir íslenskan
landbúnað. Það er stórmál fyrir þjóðfélagið, en til
þess að ná árangri þarf að samstilla þá þekkingu sem
til er í landinu og markaðssókn sem meðal annars er
í því fólgin að vera á verði og vaka yfir þeim breyt-
ingum sem eru að gerast umhverfis okkur á þessu
sviði.
Þri&judaqur 11. janúar 1994
Flóttamannaframboð?
Merkileg tíöindi hafa verið aö
gerast í framboðsmálum sjálf-
stæðismanna í Reykjavík.
Greinilegt er að Albert Guð-
mundsson hyggur á sérfram-
boð en hann lýsir slíku fram-
boði nánast yfir í viðtali við
Tímann um helgina. Albert er
sem kunnugt er pólitískur
flóttamaður úr Sjálfstæðis-
flokknum og það framboð sem
hann mun standa fyrir í borg-
inni veröur því eins konar pól-
itískt flóttamannaframboð
burtrekinna íhaldsmanna.
En þótt framboð Alberts sé
talsverð frétt þá telst það ekki
síður til tíöinda að pólitískum
þungavigtarflóttamönnum
virðist sífellt fjölga í borginni
og nú síðast óskaði Katrín
Fjeldsted eftir pólitísku hæli
einhvers staðar utan við borg-
arstjómarflokk íhaldsins í
Reykjavík. Þegar Katrín til-
kynnti ákvörðun sína, að hún
hygöist ekki taka þátt í próf-
kjöri flokksins um mánaðamót-
in, tiitók hún raunar ekki ná-
kvæmlega hvar hún myndi
bera niður næst, en ekki er
hægt að skilja orð hennar öðm-
visi en að allt sé betra en borg-
arstjómaríhaldið þegar kemur
að pólitískri staðarákvörðun.
Undir það getur Garri heils
hugar tekið. Katrín bendir m.a.
á að prófkjör í Sjálfstæðis-
flokknum hafi farið í ákveðinn
farveg sem hún geti ekki sætt
sig við. Sérstaklega er athyglis-
vert þegar hún segir að skráðar
****** M
GARRI
og óskráðar reglur í þessum
prófkjörum séu á þá lund „að
hægt er að segja fyrir um „rúss-
neska kosningu" ákveðinna
manna í ákveðin sæti en tilvilj-
un ráði mestu um skiptingu
annara..."
Rússnesk kosning
Þessi tilvísun í rússneska kosn-
ingu er athyglisverð í ljósi þess
að Markús Öm Antonsson
borgarstjóri, eini þátttakand-
inn í prófkjörinu, er nánast
sjálfkjörinn í sæti, þar sem eng-
inn býður sig gegn horium til
að leiöa listann. Augljóslega er
Katrín þarna aö vísa til þess að
búið var að útkljá baráttuna
um efsta sætiö fyrir prófkjörið
en ólíkt öömm forustukandíd-
ötum eins og þeim Árna Sigfús-
syni, Vilhjálmi Vilhjálmssyni
og Júlíusi Hafstein virðist hún
ekki tilbúin að sætta sig við þá
niðurstöðu sem þvinguð var
fram á bak við tjöldin. Þar með
lá fyrir að lífið yrði gert Katrínu
óbærilegt í borgarstjómar-
flokknum og ekkert fyrir hana
að gera nema leita pólitísks
hælis utan hans.
í flóttamannabúðun-
um
Með brottför Katrínar úr röð-
um borgarfulltrúa sjálfstæðis-
manna verður stórkostlegt
gengisfall á vigt flokksins vegna
þess að óumdeilt er að hún hef-
ur verið einn litríkasti borgar-
fulltrúi þeirra og sá eini sem
ekki hefur rekist eins og rolla,
ekki einu sinni þegar Davíð
Oddsson var í hlutverki smal-
ans.
En um leið og flóttamanna-
straumurinn frá borgarstjómar-
flokki Sjálfstæðisflokksins
þyngist og flóttamennimir
hittast í búöunum fyrir utan,
aukast líkurnar á að pólitískir
flóttamenn nái saman í hinum
ýmsu málum. Nú þegar tveir
þungavigtarpólitíkusar úr borg-
armálageira íhaldsins, Albert og
Katrín, hafa verið reknir aö
heiman, liggur í augum uppi að
þeir hljóta að sameinast í sér-
stöku sameinuðu pólitísku
flóttamannaframboði. Ótrúlegt
er annað en að með slíkum
hætti mætti gera áhrif pólit-
ískra innanflokks samsæra og
rússneskra prófkjöra að engu
og ná fram þeirri lýðræðislegu
endiuspeglun í borgarstjóm
sem bæði Katrín og Albert hafa
talað um að muni skorta.
Garri
Glundroöinn vitjar fööurhúsa
Glundroðinn hjá borgarstjórn-
aríhaldinu tekur á sig ýmsar
myndir og bar hátt þegar próf-
kjörsfrestur rann út fyrir helg-
ina. Ýfingar em miklar og fara
vaxandi eftir að baráttan um
hylli flokksmanna hófst. Marg-
frægur vinstri glundroði er nú
yfirfærður á íhaldið og er þegar
farið aö bera á mannfelli af
völdum þeirra hallæra. En það,
sem eftir er af prófkjörsliðinu,
má eiga það að það er orðið
mun litríkara en horfur vom á
fram á síðasta dag. Þökk sé eina
frambjóðandanum, sem ekki er
borinn og bamfæddur í Heim-
dalli og gefur íhaldinu lit.
Á sama tíma og glundroða-
kenningin er að sannast á
sjálfu Reykjavíkuríhaldinu em
þeir flokkar, sem ennþá kallast
minnihlutinn, í óðaönn að
sameinast í einn framboðsflokk
með pólitískt borgarstjóraefni
og allt þaö sem sjálfstæðis-
menn í Reykjavík hafa tekið sér
einkarétt á til þessa.
Cróft tilboö
Fylgispakt málgagn Sjálfstæð-
isflokksins hefur stórar áhyggj-
ur af framgangi mála og reynir
aö leiðbeina flokki sínum í
Reykjavíkurbréfi s.l. sunnudag.
Blaðið bendir á að glundroöa-
kenningin er nú komin heim
tíl föðurhúsanna og ríður þar
rjáfrum, sem em að snarast á
slig.
Morgunblaðið kann ráð tíl að
koma í veg fyrir sameiginlegt
framboð miðjufólks og vinstri
slagsíðu. Hún er að hóta kröt-
um brottrekstri úr ráðherrastól-
um ef þeir sjá ekki um að nú-
verandi minnihlutaflokkar falli
sundraðir í borgarstjómarkosn-
ingunum í vor.
Orðrétt: „En hvemig sem á
það er litið er ljóst, aö samein-
aður framboðslisti minnihluta-
flokkanna mundi skapa alveg
ný viðhorf í borgarstjómar-
kosningunum og þess vegna
nauðsynlegt fyrir sjálfstæöis-
menn að gæta vel að sér. Úrslit
borgarstjórnarkosninganna
munu hafa mikil áhrif á þróun
landsmála. Nú er ekki nema
rúmt ár þar tíl reglulegar al-
þingiskosningar eiga að fara
fram. Samstarf núverandi
stjómarflokka hefur ekki verib
sem skyldi. Úrslit sveitarstjóm-
arkosninganna munu því gefa
ákveöna vísbendingu um,
hvert framhaldið verður í Iand-
stjórninni."
Hér em spaklega lagöar lín-
umar í málgagninu og lítillætiö
leynir sér hvergi. Krötum hótað
stjómarslitum og sjálfstæðis-
mönnum bent á að þeir hljótí
verra af, ef þeir hlýða ekki, og
muni bæði borg og ríki bresta
úr höndum þeim ef ráðum
Mogga veröur ekki hlítt.
Hverjum er skemmt?
Sú var tíð að pólitískar stefnur
margra flokka vom upphugsað-
ar á dívaninum á Marbakka og
hugsjónaliprir piltar, sem sátu
á kollum við höfðalagiö, vom
duglegir að koma þeim tíl skila
út í þjóöfélagiö og jafnvel í
framkvæmd. Ekki er lengur
hugsað stórt á Marbakka, en
lærisveinar Finnboga Rúts stýra
flokkum og málgögnum og
ráða ráðum.
Formaður Alþýðuflokksins
skilur fyrr en skellur í tönnum
síns gamla sessunautar við dív-
anshausinn og höfundur
Reykjavíkurbréfs lærði vel ab
tala til fleiri flokka samtímis. Ef
kratar í Reykjavík þekkja ekki
sinn vitjunartíma og fara að
efla þann óvinafögnuð að
bjóða fram sameiginlegan lista
með öbmm flokkum gegn
íhaldinu, þá fá þeir ekki að flat-
maga lengur í ríkisstjómar-
sænginni. Þá verður ekki leng-
ur ráðskast með völd og emb-
ætti eða neitt það sem gerir
íhaldssamstarfiö svo eftirsókn-
aiyert.
íhaldinu veitir ekki heldur af
föðurlegum áminningum og
kennslustund í stjómvísind-
um, hvemig á að hóta krötum
og að það sé alvarlegt stílbrot
að taka glundroðann upp á
sína arma í stað þess að núa
vinstri flokkunum honum um
nasir.
Skoðanakannanir vísa núver-
andi minnihluta veginn í kom-
andi kosningahríð, en tilvon-
andi minnihluti er gjörsamlega
áttavilltur og lumbrar þar hver
á öðmm frekar en að hafast
ekkert að.
Og ekkert er líklegra en að af-
skipti málgagns Sjálfstæðis-
flokksins verði tíl þess að ríkis-
stjómin segi af sér og gulltryggi
vinstri stjóm í Reykjavík. Það
kynni hugsuðurinn á dívanin-
um að meta, væri hann enn of-
ar moldu.
OÓ