Tíminn - 26.10.1994, Síða 6

6
ffiii mtfm
Miftvikudagur 26. október 1994
Atak til efíingar islenskri framleibslu ab fara afstab.
Ahersla lögb á vöru frá Selfossi:
Selfoss, já takk
Átakib Islenskt, já takk, sem
stabiö var aö í fyrra, verbur end-
urtekib og sett viö hátíðlega at-
höfn á Selfossi næstkomandi
mánudag, 31. október. Forseti
íslands, frú Vigdís Finnboga-
dóttir, setur átaksvikuna meb
formlegum hætti.
Árekstrar á íslandi:
Kosta 36
mill j.
á viku
Fyrstu níu mánubi ársins var
tilkynnt um tólf þúsund
skemmda bíla á landinu.
Tjónskostnabur því samfara
er metinn á rúmar 1500 millj-
ónir króna. Hér er eingöngu
átt vib tjón á ökutækjunum
sjálfum, ekki tjón sem rekja
má til slysa á fólki eba á öbru
en bílunum sjálfum.
Samband íslenskra trygginga-
félaga hefur tekið saman fjölda
skemmdra bíla og áætlaðan
tjónskostnað fyrstu níu mánubi
ársins. Að meðaltali hefur verið
tilkynnt um 300 skemmda bíla
í viku hverri og er meðaltjón á
viku því metið á um 36 milljón-
ir króna. Flest tjónin, eða 53%,
má rekja til þess að bakkað er á
aðra bifreið eba ekiö aftan á
aðra bifreið. Þribjungur tjóna
verður þegar ökumenn eru að
bakka eða um 4000 tjón á síð-
ustu níu mánuðum og um 20%
tjóna í aftanákeyrslum.
Tjónskostnaður er misjafn eft-
ir tegundum tjóna. Meðaltjón
vegna aftanákeyrslu er um kr.
350 þúsund, en um 80 þúsund
vegna tjóna sem veröa þegar
bakkað er á aðra bifreið. ■
Átaksvikan, sem stendur til 6.
nóvember, er samstarfsverkefni
aðila vinnumarkaðarins og fleiri
aðila. Að þessu sinni munu aöil-
ar á Selfossi sérstaklega koma
inn í þetta, en á Selfossi eru m.a.
mörg öflug fyrirtæki í matvæla-
ibnaði.
Að sögn Hansínu Á. Stefáns-
dóttur, formanns Versiunarfé-
lags Árnessýslu, verður áhersla
lögð á vörur frá Selfossi þessa
daga og þær seldar í verslunum
á staönum á afsláttarverði. „Þaö
er reyndar meiningin hjá okkur
aö veröið verði það hagstætt hér
fyrir austan, að fólk úr Reykja-
vík sjái sér hag í að koma hing-
að gagngert til að versla," sagði
Hansína.
SBS, Selfossi
Fulltrúar a.m.k. 25 jafnréttisnefnda sveitarfélaga sátu tveggja daga landsfund í
Ráöhúsi Reykjavíkur. Markmiö fundaríns var aö efla samstarf jafnréttisnefndanna og þeirra aöila er máliö varöar,
svo og aö miöla reynslu og veita nýskipuöum fulltrúum frœöslu. Til vinstrí á myndinni eru Geröur Steinþórsdóttir,
sem er varaformaöur jafnréttisnefndar Reykjavíkur, og Þórunn Pálsdóttir verkfræöingur.
V erslunarráðið býður
Friðriki aðstoð sína
Starfshópur á vegum Verslun-
arrábs íslands hefur verið ab
vinna upp hugmyndir um
leiðir til sparnaðar í ríkis-
rekstrinum. Ríkissjóbshallinn
er verulegt áhyggjuefni, segir í
bréfi sem Verslunarrábið hef-
ur sent ráðherra og er þar á
það bent ab þetta sé næstum
eina hagstærbin sem ekki hafi
sýnt jákvæba þróun sl. ár.
Verslunarráðsmenn vilja stilla
halladæminu upp með öbmm
hætti en oftast er gert, t.d.
hætta ab tala um 6,5 miljarða
halla. Heldur vilja þeir segja að
„næstu 20 árin verði að vera 19
milljaröa afgangur á ári til að
bæta fyrir skuldasöfnun undan-
genginna ára. Það er rúmlega
fimmtungur rekstrarútgjöldum
ríkissjóðs (rekstrarkostnaður og
rekstrartilfærslur)."
Starfshópur ráösins sendir ráð-
herranum í bréfinu ráöleggingar
um sparnaðarleiðir sem ríkið
gæti gripið til. Annars vegar eru
ráðleggingar um nokkur stjórn-
unarleg atriði, sem þykja sjálf-
sögð í einkarekstri og ættu einn-
ig að nýtast í ríkisrekstri. Hins
vegar em bent á nokkur rekstr-
arleg atriði, sem starfshópurinn
telur sjálfsagt að taka á. Hér á
eftir fara þessar ráðleggingar
Verslunarráðsins:
Tíu atriði úr
einkarekstri
1. Gerðar veröi markvissar
rekstraráætlanir til lengri tíma
— langtímafjárlög.
2. Samið verði um föst Iaun á
mánuði, öll yfirvinna þar inni-
falin. Tekið veröi fyrir „óunna
yfirvinnu".
3. Starfsmenn vinni einungis á
einum vinnustað. Undantekn-
ingar þarfnist sérstaks leyfis. í
dag em dæmi um að sami aðili
vinni á allt að 11 stöðum.
Frá Mozart til Mahlers
4. Eftirlit verði með viðvem
starfsmanna og engar auka-
greiðslur greiddar fyrir vinnu í
vinnutíma í nefndum hins op-
inbera.
5. Markmið utanlandsferða sé
ávallt ljóst og skýrsla gerð um
ferðina.
6. Dagpeningar miðist við næt-
ur en ekki daga, og makar fái
ekki dagpeninga.
7. Æviráðningar verði afnumdar
og ráðning starfsmanna innan
fjárlagaheimilda.
8. Sveigjanleiki í tilfærslum
manna á milli ríkisfyrirtækja
verið aukinn.
9. Framlög til lífeyrissjóða opin-
berra starfsmanna verði innt af
hendi, en skuldum ekki safnað
til framtíöar.
10. Beitt veröi altækri gæða-
stjórnun við umbætur og kostn-
aðarlækkun.
Sinfóníuhljómsveit íslands verð-
ur með tónleika í Háskólabíói
annað kvöld, 27. október, kl.
20.00. Hljómsveitarstjóri verbur
Richard Bernas og einieikari á
fiblu verbur Gubný Guðmunds-
dóttir.
Flutt verður Sinfónía nr. 3S Haffn-
er eftir Wolfgang Amadeus Moz-
art, Fonngerð II eftir Herbert H. Ág-
ústsson og Sinfónía nr. 1 eftir Gust-
av Mahler.
Hljómsveitarstjórinn kemur frá
Bretlandi, einleikarinn er íslensk-
ur, en tónlistin er öll frá Austur-
ríki.
Hljómsveitarstjórinn Richard
Bernas, sem fæddur er í Bandaríkj-
unum en býr nú í Bretlandi, var í
upphafi ferils síns aðstoðarhljóm-
sveitarstjóri Sir Charles Mackerras.
Þó þetta sé í fyrsta sinn sem Bern-
as sækir okkur heim, er hann ekki
ókunnugur íslenskri tónlist, því
hann stjórnaði tónleikum á ís-
lenskum dögum í Glasgow árið
1992 þar sem eingöngu var leikin
íslensk tónlist. Einleikari á þeim
tónleikum var Sigrún Eðvaldsdótt-
ir.
Guöný Guðmundsdóttir, 1. kons-
ertmeistari S.Í., hefur veriö í leyfi
frá störfum um nokkum tíma, en
henni voru veitt listamannalaun í
sex mánubi. Á þessum tíma hefur
hún ekki setiö auðum höndum,
því hún er nýkomin heim úr
Guöný Guömundsdóttir.
löngu tónleikaferðalagi.
Fyrst hélt hún til Mexíkó þar sem
hún lék einleik í fiðlukonsert eftir
Mendelssohn meb Orquesta Sinf-
onica del Estada de Mexico undir
stjórn Enriques Batiz. Síöan tók
viö tónleikaferð til Japans og aö
lokum fór hún til Kína, þar sem
hún dvaldi viku í Beijing viö tón-
leikahald og sem gestakennari við
Tónlistarháskólann þar í borg. í
næsta mánuði mun hún halda
tónleika í London ásamt píanó-
leikaranum Peter Máté, en geisla-
plata þeirra með fiblusónötum
Griegs kemur út í næsta mánubi.
Það var árið 1782 aö Mozart fékk
Richard Bernas.
beiðni um að semja verk í tilefni af
því, að til stóð að slá aðalsmann-
inn Sigmund Haffner til riddara.
Mozart var um þetta leyti mjög
önnum kafinn: hann var að
stjóma óperu sinni Brottnáminu úr
kvennabúrinu, hann vann við tón-
smíðar og hann var um það bil aö
ganga í heilagt hjónaband. Hann
lét þó til leiðast og samdi kvöld-
lokku í sex þáttum. Þegar Mozart
var beöinn nokkru síbar ab stjórna
tónleikum meö eigin verkum,
vantaöi hann sinfóníu. Hann
greip þá til þess ráös að fækka um
tvo þætti í kvöldlokkunni, sem til-
einkuö var Haffner, og stækka
hljómsveitina. Þar var þá komin
sinfónía nr. 35. Eftir sem áður er
tónverkið kennt viö áðurnefndan
Haffner.
Höfundur verks númer tvö á efn-
isskrá tónleikanna er Herbert H.
Ágústsson, fæddur í Austurríki en
löngu oröinn íslendingur. Herbert
kom til þess aö gegna stöðu horn-
leikara í Sinfóníuhljómsveitinni
árið 1952, en 1. september sl. lét
hann af störfum sem slíkur fyrir
aldurs sakir. Formgerö II er fiðlu-
konsert sem Herbert samdi 1979,
en þaö var frumflutt hér árið 1981
og þá af Guðnýju Guðmundsdótt-
ur sem flytur verkið einnig nú.
Er hann var ungur mabur, var
Mahler, sem þá var hljómsveitar-
stjóri við Fílharmóníuhljómsveit-
ina í Búdapest, boöiö ab stjórna
sinfónísku verki eftir sjálfan sig.
Mahler dró þá fram úr pússi sínu
risastórt verk sem hann hafði sam-
iö nokkru áður, en það varð síöar
hans fyrsta sinfónía. Viðbrögð
hljóöfæraleikara í hljómsveitinni
voru mjög uppörvandi fyrir Ma-
hler, en viðtökur áheyrenda og
gagnrýnenda vib frumflutning
verksins, sem Mahler stjórnaði
sjálfur áriö 1889, voru j daufara
lagi. Síöar endurskoöaði Mahler
tónverkið og er óhætt að segja aö
gagnrýnendur síðari tíma hafa far-
ið blíbari höndum um sinfóníuna.
Rekstrarleg atriði —
sparnabarleiðir
1. Ríkissjóður á ab fækka verk-
efnum sínum og koma þeim í
hendur einkaaðila.
2. Markmið og hlutverk ríkisfyr-
irtækja verði endurskilgreint og
óheimilt veröi að víkja frá sam-
þykktu hlutverki.
3. Endurskipuleggja þarf stjórn-
sýslu hins opinbera, fækka
millistjórnendum og skera um-
fang hennar niður. Beita má
t.a.m. 15% flötum niðurskurði.
5. Fjárveitingar verði lagaðar að
eftirspurn eftir opinberri þjón-
ustu — val notenda aukið, t.d. í
skólakerfinu.
6. Fækkun ráðherra, þing-
manna og sendirába.
7. Sameining sýslumannsemb-
ætta, héraðsdómstóla og skatt-
stofa.
8. Afnám útgáfustyrkja.
9. Gerðar verði auknar kröfur
um sértekjur fyrir veitta þjón-
ustu, einkum þar sem hún er í
samkeppni við einkaaðila.
10. Ýmsir styrkir til frjálsra fé-
lagasamtaka á vegum ráöuneyta
og til ýmissa menningarmála
verði felldir niður eða lækkabir.
11. Aö fenginni reynslu verbi
felldur brott liburinn „rábstöf-
unarfé samkv. ákvörðun ráð-
herra". ■