Tíminn - 14.02.1995, Side 7

Þri&judagur 14. febrúar 1995

7
sölustaba?
Andstaba viö áfengisfrum-
vörp á Alþingi gœti frestaö
afgreiöslu:
Tilboö í
rekstur út-
Leikhópurinn tekur sér hvíid á œfingu.
Nýlegt finnskt leikrit frumsýnt í Borgarleikhúsinu á nœstunni:
Heimili dökku fiðrildanna
Fjármálaráöherra vill aö í fram-
tíöinni veröi leitaö tilboöa í
rekstur útsölustaöa ÁTVR til
þess aö minnka kostnaö og
auka afrakstur ríkisins. Minnk-
andi líkur eru á aö takist aö af-
greiöa frumvörp um breytingar
á áfengislöggjöfinni, sem liggja
fyrir Alþingi, en þau hafa m.a.
mætt andstööu innan Alþýöu-
bandalags og Framsóknar-
flokks.
í kjölfar EES er nauösynlegt aö
breyta lögum um áfengissöluna.
Fyrir Alþingi liggja tvö frumvörp
fjármálaráöherra og eitt frumvarp
frá dómsmálaráöherra. Helstu
breytingarnar eru þær aö einokun
ríkisins á innflutningi áfengis er
rofin. Þá er lagt til aö sköttun rík-
isins af áfengi veröi breytt. Þaö
felur í sér aö álagningunni veröi
breytt úr smásöluálagningu frá
ÁTVR yfirí vörugjald sem tekiö er
af vörunni viö innflutning. Aö
sögn fjármálaráöherra er ekki gert
ráö fyrir aö nýja fyrirkomulagiö
þýöi breytta tekjuöflun ríkissjóös.
„Þaö er reiknaö meö aö ríkis-
sjóöur eigi aö koma sléttur út úr
þessu, þegar á heildina er litiö,"
segir Friörik Sophusson fjármála-
ráöherra.
Friörik segir aö ekki sé heldur
um stefnubreytingu í sölu áfengis
aö ræöa. „Þaö er ekki veriö aö
breyta smásöluútsölum, því þær
eru annars vegar veitingastaöir
meö leyfi til vínveitinga og hins
vegar vínbúöir ÁTVR. Aftur á
móti er veriö aö gefa innflytjend-
um og framleiöendum kost á því
aö taka aö sér dreifinguna, enda
séu þeir búnir aö greiöa af vöru-
gjaldiö þegar aö þvi kemur. Þetta
hefur þann kost, aö ríkiö sparar
sér birgöahald," segir Friörik.
Fjármálaráöherra segist ekki sjá
fyrir sér miklar breytingar á
áfengisveröi, en segir þaö sína
persónulegu skoðun aö í framtíð-
inni hljóti áfengisútsölustaðir að
veröa á vegum einkaaöila, en rik-
iö veröi fyrst og fremst eftirlitsað-
ili. ■
Frá Þórbi Ingimarssyni, fréttaritara
Tímans á Akureyri:
Elin Antonsdóttir, markaös-
fræðingur og atvinnuráögjafi
hjá Iönþróunarfélagi Eyjafjarð-
ar, leiöir framboð Kvennalistans
í Norðurlandskjördæmi eystra í
komandi alþingiskosningum,
en listinn var ákveöinn á fundi
um síðustu helgi. Sigrún Stef-
ánsdóttir, húsmóöir á Akureyri,
er í öðru sæti og Ásta Baldvins-
dóttir, skólaritari á Laugum í
Reykjadal, er í þriöja sæti.
Kvennalistinn á ekki þingmann
í Norðurlandskjördæmi eystra á
því kjörtímabili sem nú er aö
ljúka, en Málmfríöur Siguröar-
dóttir, nú bókavörður á Akur-
eyri, átti um árabil sæti á Al-
þingi sem fulltrúi Kvennalistans
í kjördæminu.
Elín Antonsdóttir kvaö list-
ann munu berjast fyrir því aö fá
Nú standa yfir æfingar í Borg-
arleikhúsinu á finnsku verki,
Heimili dökku fiörildanna,
sem er leikgerö á samnefndri
skáldsögu eftir skáldkonuna
Leenu Lander. Þaö er finnskur
leikstjóri, Eija-EIína Berg-
holm, sem heldur um stjórn-
völinn í sviösetningunni, en
þetta er önnur sviösetning á
leikgerö skáldsögunnar. Er
ætlunin aö frumsýna verkiö í
byrjun mars.
Heimili dökku fiðrildantia kom
út 1992 á finnsku og var sjötta
skáldsaga höfundarins. Leena
Lander er fædd 1955 og hefur
nú sent frá sér átta skáldsögur.
Lengi framan af ferli hennar
þingmann í kjördæminu, þótt
vissulega væri á brattann aö
sækja. Kvennalistinn hafi ekki
komið jafn vel út í skoðana-
könnunum aö undanförnu og
áöur, og væri það nokkurt á-
hyggjuefni. Ljóst væri aö fram-
boð Þjóövaka Jóhönnu Sigurð-
ardóttur höföaöi nokkuö til
kvenna, þar sem konur væru þar
einkum í forsvari. Elín kvaö höf-
uöáherslu komandi kosninga-
baráttu veröa lagöa á atvinnu-
og umhverfismál, þar sem meö-
al annars yrði horft til iðnaðar
og ferðaþjónustu, en þar ættu
konur verulega möguleika til at-
vinnu. Þá sagöi Elín nauðsyn-
legt fyrir Kvennalistann að taka
þátt í myndun ríkisstjórnar að
kosningum loknum, því ekki
væri heppilegt fyrir hann sem
stjórnmálaflokk aö starfa ein-
göngu í stjórnarandstöðu.
samdi hún sögur sem töldust til
afþreyingarbókmennta. Meö út-
gáfu á Heimili dökku fiðrildarma
skipaði Leena sér með eftir-
minnilegum hætti á stórskálda-
bekk. Sagan var tilnefnd til Fin-
landia-verðlaunanna og síðar til
verðlauna Norðurlandaráðs.
Hún vakti mikla athygli í
heimalandi höfundar og var
þýdd á önnur Norðurlandamál.
Er útgáfa hennar væntanleg í ís-
lenskri þýðingu Hjartar Pálsson-
ar í mars á vegum Forlagsins. Þá
hefur hún vakið umtal vestur í
Bandaríkjunum og kvikmynda-
réttur festur. Er Robert Duvall
áhugamaður um kvikmyndun
sögunnar. Það var hins vegar í
Kosningastarf Kvennalistans á
Norðurlandi eystra hófst með
birtingu framboðslistans og hef-
ur Sigrún Stefánsdóttir, sem
skipar annab sæti hans, verib
ráðin kosningastjóri. Fjórða til
tólfta sæti á framboðslista
Kvennalistans skipa: Bjarney
Hermundardóttir, bóndi
Tunguseli, Sigurlaug Arngríms-
dóttir, hjúkrunarfræbingur Ak-
ureyri, Gunnhildur Bragadóttir,
sjúkraliði Akureyri, Jófríður
Traustadóttir, leikskólakennari
Eyjafirði, Ragna Finnsdóttir,
prentsmiður Akureyri, Hólm-
fríður Haraldsdóttir, húsmóðir
Grímsey, Helga Erlingsdóttir,
oddviti Landamótaseli, Guð-
björg Þorvarðardóttir, dýra-
læknir Húsavík, og Málmfríður
Sigurðardóttir, bókavörður og
fyrrum þingkona Akureyri.
Turku að ráðist var í að gera
leiksýningu eftir sögunni og var
sú sýning á fjölum Borgarleik-
hússins í Turku í ellefu mánuði
við miklar vinsældir leikhús-
gesta.
Eija-Elína Bergholm er þekkt-
ur leikstjóri og kvikmyndahöf-
undur í heimalandi sínu og hef-
ur á löngum ferli leikstýrt við
öll helstu leikhús í Finnlandi.
Hún hefur einnig starfað sem
kvikmyndaleikstjóri og höfund-
ur heimildarmynda og er um
þessar mundir yfirmaður í fram-
leiösludeild innlends efnis við
finnska sjónvarpið. Er mikill
fengur að fá hana til starfa hér á
landi, en sýningar hennar þykja
búa yfir mjög persónulegum,
sjónrænum stíl. Hennar sam-
starfsmenn við sviðsetningu
Borgarleikhússins verða Stein-
þór Sigurðsson sem er höfundur
leikmyndar, Láms Björnsson
hannar ljós, Stefanía Adolfs-
dóttir sér um búninga og Nanna
Ólafsdóttir semur dansa. Þýbing
Hjartar Pálssonar er lögð til
grundvallar í sýningunni, en
Eija hefur breytt nbkkuð þeirri
leikgerð sem sýnd var í Turku.
í Heimili dökku fiðrildarma seg-
ir frá ungum manni, Juhani Jo-
hansson, sem stendur á tíma-
mótum. Voldugt byggingarfyr-
irtæki vill ráða hann til ábyrgð-
arstarfa, en hann er spurður
óþægilegra spurninga um atvik
úr bernsku sinni. Hann var á
unga aldri tekinn frá foreldrum
sínum sökum óreglu þeirra og
komið í fóstur á uppeldisstofn-
un. Veru hans þar lauk í þann
mund sem geigvænlegir atburð-
ir áttu sér stað á eynni þar sem
stofnunin var. Miðaldra vinnu-
kona á heimilinu var myrt.
Þetta atvik sækir nú á Juhani og
hann rifjar upp ævi sína frá því
heimili foreldra hans var leyst
upp, minnist dvalar sinnar á
eynni og reynir að átta sig á
þeim öflum sem mótað hafa líf
hans allt til þessa dags. Sagan er
þannig í senn lýsing á aöstæð-
um fólks á einangruðu betrun-
arhæli á sjötta áratug aldarinnar
og uppgjör við örlög mannsins í
stærra samhengi í heimi þar
sem grið em rofin, svik eiga sér
stað og lífríki náttúmnnar er
ógnað af manna völdum.
Stór hópur leikara kemur fram
í sýningunni: Þröstur Leó
Gunnarsson, Steinunn Ólafs-
dóttir, Guðmundur Ólafsson,
Hanna María Karlsdóttir, Sigrún
Edda Björnsdóttir, Sigurður
Karlsson, Jón Hjartarson,
Margrét Vilhjálmsdóttir, Eyjólf-
ur Kári Friðþjófsson, Benedikt
Erlingsson, Magnús Jónsson,
Theodór Júlíusson, Jakob Þór
Einarsson, Stefán Sturla Sigur-
jónsson, Ari Matthíasson og
fleiri.
Frumsýning á Heimili dökku
fiðrildanna er fyrirhugub í byrj-
un mars í tengslum við norræna
listahátíð sem nú stendur yfir á
vegum Norðurlandaráðs. ■
Hópur skóla-
barna fastur á
Bröttubrekku
Hópferöabifreiö lenti í vand-
ræöum á Bröttubrekku aöfara-
nótt föstudagsins og sat þar föst
fram eftir nóttu. í bílnum var
hópur skólabarna, sem vom á
leiö úr Borgarnesi í Búöardal,
en þau höföu veriö á sameigin-
legri skemmtun átta gmnn-
skóla á Vesturlandi sem haldin
var í Borgarnesi.
Töluveröur skafrenningur var á
fjallvegum á Vesturlandi seinni-
part fimmtudagsins. Snjór hafði
safnast í skafla á Bröttubrekku,
auk þess sem töluverö hálka var á
heiðinni, og festist hópferöabíll-
inn í einum skaflinum. Snjóplóg-
ur var kallaður til aðstoöar frá
Búöardal og aöstoöaði rútuna til
byggða. Ekkert amabi að börnun-
um, en þau komust til síns heima
um kl. 5 um morguninn.
TÞ, Borgamesi
Kvennalistinn í Noröurlandi eystra:
Elín Antonsdóttir
leiðir framboðslista