Vikublaðið - 17.02.1997, Síða 2

•JÍJÍiUJiJ
17. febrúar 1997
mm Útgefandi Tilsjá ehf.
Ritstjóri og ábm.: Friðrik Þór Guðmundsson Blaðamenn: Arndís Þorgeirsdóttir, Björgvin G. Sigurðsson og Róbert Marshall Hönnun, umbrot og ljósm.: Ólafur Þórðarson
Markaðsstjóri: Helena Jónsdóttir Próförk: Arndís Þorgeirsdóttir Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja
1 ■ m Ritstjórn, afgreiðsla og auglýsingar Laugavegi 3 (4. hæð), 101 Reykjavík Sími: 552-8655. Fax: 551-7599
Netfang: vikubl@tv.is
Hugsum um börnin
Samkvæmt gögnum Dagvistar barna fengu um sfðustu áramót 147 börn
í leikskólum Reykjavíkurborgar sérstakan stuðning eða 2,8% þeirra
5.312 barna sem fá inni í leikskólunum. Hér er átt við börn sem eiga við
ýmsa líkamlega eða andlega fötlun að stríða.
Leikskólar eru á vegum sveitarfélaga, en svo háttar til að ríkið hefur
greitt kostnaðinn vegna sérstaks stuðnings við leikskólabörn. Og ríkið
hefur verið duglegt við niðurskurð eins og allir vita. Áður en stjórnvöld
gripu til niðurskurðarhnífsiins fengu 6,4% barna í leikskólum borgarinn-
ar stuðning. Munurinn liggur í því að fötluð börn fá áfram stuðning, en
það er búið að skera niður allan stuðning við leikskólabörn sem eiga við
félagsleg og tilfinningaleg vandamái að stríða eða önnur vandamál á
borð við misþroska eða ofvirkni. Það er búið að þurrka fjárveitingu ríkis-
ins út án þess að borgaryfirvöldum hafi auðnast að bæta fyrir missinn.
Ekki einu sinni nýbúaböm í leikskólum fá nú stuðning.
Þörfin fyrir stuðning við börn hefur örugglega ekki minnkað, það er ein-
faldega búið að skera niður. Að vanda þar sem síst skyldi. Ef sama hlut-
fall ríkti nú og áður en niðurskurðarhnífurinn var tekinn upp fengju um
340 böm í leikskólum stuðning eða nær 200 fleiri en nú. Því má ætla að
nær 200 leikskólabörn í borginni fái ekki þann stuðning sem þau þyrftu
aðfá.
Minnkandi stuðningsþjónusta í leikskólunum kemur einfaldlega fram
þegar leikskólabörnin færa sig yfir í grunnskólana. Samkvæmt starfs-
áætlun Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur er ætlunin að auka umtalsvert
við stuðning við börn í yngstu bekkjardeildum grunnskólanna í borginni
eða í 1. og 2. bekk. Það er í sannieika sagt erfitt að sjá hvað vinnst með
því að draga úr stuðningi við leikskólabörnin ef það kemur fram sem
vandamál og aukinn kostnaður í grunnskólanum. Ætla má að forvarnar-
starf sé árangursríkara ef fyrr er gripið (taumana.
Þær staðreyndir sem liggja að baki áðurnefndum tölum blasa ekki við
öllum. En þetta endurspeglar á sinn hátt hvað er að gerast í okkar þjóð-,
félagi, sem verður fjölskyldufjandsamlegra með hverju árinu sem líður. í
okkar þjóðfélagi þar sem atvinnuleysi, óeðlilega langur vinnutími og lág
iaun er ríkjandi en ekki víkjandi.
Kröfur og gylliboð
Á sama tíma og fyrirtækin moka inn ört vaxandi hagnaði og ráðherrar
auglýsa í bæklingum hversu heilsusamlegt ísland er fyrir fyrirtæki þá
heldur Verslunarráð íslands ráðstefnu og kvartar yfir meðferðinni á at-
vinnulífinu.
Á sama tima og alþýða manna býr við hneykslanlega lág laun þá berast
fréttir af ofurlaunum bankastjóra. Og Garðastrætisgengið í Vinnuveit-
endasambandinu boðar að alþýðan megi í öllum góðærinu hans Davíðs
sætta sig við nokkurra króna hækkun kauptaxta.
Verkalýðshreyfingin hefur kynnt stefnu sína í kjaramálum - á sama tíma
og kaupmenn auglýsa grimmt að nýtt kortatímabil sé hafið. Bílainnflytj-
endur sjá fram á gull og græna skóga og ferðaskrifstofur búast við löng-
um biðröðum. En nú reynir á samstöðu launafólks. Sanngjarnar og
raunhæfar kröfur hafa verið settar fram og þá reynir á vilja fólks til að
fylgja þeim eftir. Til að launafólk geti tekið þátt í verkfallsátökum þarf það
að undirbúa sig vel undir áhrif vinnustöðvana. Og hunsa gylliboð selj-
enda vöru og þjónustu.
Valþór Hlöðversson, formaður stjórnar Tilsjár
Vinnum
Mér fannst dapurleg myndin f einu
blaðanna um daginn af formanni Al-
þýðuflokksins og aðstoðarmanni hans
ásamt DV feðgum við undirritun
samnings þar sem hinum síðamefndu
var falið Alþýðublaðið til útgáfu. Ein-
hvem veginn minnti hún mig á fund-
inn þar sem Ámi lögmaður og Brynj-
ólfur biskup gengust grátandi undir
einveldi konungs suður í Kópavogi
hér um árið. Verra þótti mér þó að
heyra eftir þeim haft að ekki hefði tek-
ist að ná samvinnu við útgefendur
annarra vinstri blaða um samvinnu
eða sammna blaðanna. Á slíkt reyndi
nefnilega aldrei og allir vita jú að það
er ljótt að skrökva.
Mælt á tommustokk
arðseminnar
Utgáfa lítilla blaða í harðri sam-
keppni hefur ætíð verið erfið og kem-
ur ugglaust til með að verða það
áfram. Forystusveit Alþýðuflokksins
komst að þeirri niðurstöðu að ekki
væri hægt að gefa Alþýðublaðið út
nema DV réði förinni í krafti meiri-
hlutaeignar. Vissulega er það laukrétt
að sé slík útgáfa vegin og mæld á
tommustokk arðseminnar einnar er
ekkert vit í að standa í slíku þrasi.
Hins vegar er sem betur fer enn til fólk
sem þykir nokkuð á sig leggjandi til
að þurfa ekki að horfa upp á enn frek-
ari samþjöppun valds og áhrifa á fjöl-
miðlamarkaði.
Þessara sjónarmiða hefur mjög gætt
innan Alþýðuflokksins ekkert síður en
í Alþýðubandalaginu sem hefur falið
okkur í Tilsjá ehf að gefa út Vikublað-
ið um skeið. Við erum þeirrar skoðun-
ar að ýmsar leiðir séu færar til að
koma á laggimar fjölmiðli sem hafi
annað og meira erindi en það eitt að
græða peninga. í þeim efnum hefðum
við talið skynsamlegt að reyna að
finna fleti á samstarfi og sameiningu
litlu blaðanna til vinstri með það fyrir
augum að koma á laggirnar alvöru
fjölmiðli jafnaðarmanna á fslandi.
Var allra leiða leitað?
Aðspurðir hafa forystumenn Al-
þýðuflokksins látið hafa það eftir sér
að þeir hafi ákveðið að ganga til sam-
starfs við DV vegna þess að þeir teldu
aðrar leiðir ekki færar. Nú veit ég ekki
hvemig þeir Sighvatur og Þröstur hafa
skilgreint það verkefni að „leita allra
„Við erum þeirrar skoð-
unar að ýmsar leiðir séu
færar til að koma á laggim-
ar fjölmiðli sem hafi annað
og meira erindi en það eitt
að græða peninga. í þeim
efnum hefðum við talið
skynsamlegt að reyna að
finna fleti á samstarfi og
sameiningu litlu blaðanna
til vinstri með það fyrir
augum að koma á laggimar
alvöru fjölmiðli jaínaðar-
manna á íslandi.”
leiða til að tryggja áfram útgáfu Al-
þýðublaðsins” en hitt veit ég að þeir
leituðu aldrei til okkar um samvinnu,
hvorki stjómarmanna útgáfufélagsins
Tilsjár eða formanns og fram-
kvæmdastjóra Alþýðubandalagsins. í
ljósi krafna um aukna samvinnu A-
flokkanna, sem m.a. Sighvatur Björg-
vinsson hefur lýst sig fylgjandi, skýtur
það óneitanlega skökku við að þeir fé-
lagar skuli hafa kosið samvinnu við
DV um útgáfu Alþýðublaðsins fremur
en að leita sameiginlegra lausna um
þau mál við aðra jafnaðarmenn.
Nú kann einhver að spyrja: Er ekki
tími flokksblaða liðinn? Vissulega má
svara þeirri spumingu játandi, en ef
kjaramál, saméiningarmál jafnaðar-
manna, baráttan gegn hvers konar
spillingu og krafa um róttæka menn-
ingarpólitík em einkamál A-flokk-
anna þá em þau um leið málefni allrar
þjóðarinnar. Sannleikurinn er sá að
þeir sem vilja umræðu af því tagi fá
henni ekki á framfæri komið í öðmm
miðlum að neinu gagni. Þess vegna
stöndum við í blaðaútgáfu og þess
vegna erum við þess fullviss að DV
eða Mogginn, sem aldrei lýgur, muni
aldrei sinna þessu hlutverki af þeim
krafti sem við teljum nauðsynlegt.
Með fullri virðingu fyrir þeim ágætu
miðlum.
Velkomnir til við-
ræðna, vinir
Á síðasta ári tókst að treysta mjög
fjárhag Vikublaðsins og nú er hafin
sókn til eflingar blaðinu þar sem menn
eru staðráðnir í að halda merkinu á
lofti lengur en til næsta hausts. Von-
andi tekst okkur í stjórn Tilsjár og
starfsfólki blaðsins það ætlunarverk.
Róðurinn er vissulega þungur en
óneitanlega myndum við öll fyrr ná
markmiði okkar um alvöru fjölmiðil
til vinstri ef allir jafnaðarmenn í land-
inu næðu að stilla saman strengina.
Fyrir hönd stjórnar Tilsjár óska ég
Alþýðublaðsútgáfunni og nýráðnum
ritstjóra hennar allra heilla um leið og
ég býð vini okkar á Alþýðublaðinu
velkomna til viðræðna um frekara
samstarf blaðanna tveggja. - Það er
vonandi ekki of seint.
KLIPPT...
Vonda ríkisvaldið
Verslunarráðsmenn voru með fundarhöld
í síðustu viku undir yfirskriftinni „Er rfkis-
valdið andsnúið jafnræði í atvinnulífinu?”.
Framkvæmdastjóri Verslunarráðsins, Vil-
hjálmur Egilsson (sem er þingmaður að
aukastarfi) kom af því tilefni fram í útvarps-
viðtölum og kvartaði yfir ríkisvaldinu.
Heimtufrekja vinnuveitenda ríður ekki við
einteyming, þeir láta eins og lítil, frek böm
sem heimta meira eftir því sem þau fá
meira. Var ekki verið að auglýsa um víða
veröld hvað fyrirtæki hafa það gott á ís-
landi? Búið að létta af þeim milljörðum á
milljarða ofan í sköttum? Það er annars at-
hyglisvert hvað Vilhjálmur reyndist and-
snúinn óbeinu sköttunum (eins og vöru-
gjaldi og fl.). Hingað til hefur það verið
boðskapur sjálfstæðismanna að hafa beinu
skattana (tekju- og eignaskattar) sem lægsta
og þess vegna hefur hlaðist ógrynni upp af
óbeinum sköttum. Ekki síst í höndunum á
Sjálfstæðisflokknum.
SARK-arar í stellingum
Aðalfundur SARK, samtaka um aðskiln-
að ríkis og kirkju, verður haldinn innan
skamms. I félagið eru skráðir um 320 ein-
staklingar og hefur því vaxið nokkuð ás-
megin á sama tíma og þjóðkirkjan hefur
verið í kreppu. Nú liggur til afgreiðslu á Al-
þingi frumvarp kirkjuþings (sem kirkju-
málaráðherra tekur að sér að koma á fram-
færi til þingheims) um stöðu þjóðkirkjunnar
og er ekki að sökum að spyrja; þar er gert
ráð fyrir niðurnjörvun á ríkjandi fyrirkomu-
lagi, en auknu sjálfstæði kirkjunnar (eins og
að hún hafi verið svakalega ósjálfstæð fram
að þessu). Eitt af því sem á að keyra í gegn
er staðfesting á heiðursmannasamkomulagi
frá 1907 um að ríkið fái svokallaðar kirkju-
jarðir gegn því að borga prestum laun (og
halda uppi apparati í kringum biskupsemb-
ættið). SARK knýr nú á um að formaður
allsherjamefndar, Sólveig Pétursdóttir,
sendi sér frumvarpið til umsagnar, en hing-
að til hefur félagið verið hunsað og liggur
þó fyrir að rúmur helmingur þjóðarinnar er
hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju.
Hækka bætur
vegna virkjana?
Miklar virkjanapælingar eru í gangi hjá
stjórnvöldum og landeigendur víða í bóta-
stellingum, ef þannig má að orði komast.
Ný lög um Landsvirkjun, sem fela í sér
miklar arðgreiðslur til eigenda fyrirtækis-
ins, kunna að hafa áhrif á hörku landeig-
enda við að sækja þann rétt sem þeir telja
sig eiga. Þeir spyrja sem svo; ef eigendur
Landsvirkjunar treysta sér til slíkra arð-
greiðslna, er þá ekki rétt að gera stórstígari
kröfur um bætur vegna landmissis? Er ekki
annars búið að refsa landsbyggðarfólki nóg
með háu orkuverði, án þess að höfuðborgin
fá sérstaka umbun?
Leið til áhrifa
I tilefni yfirvofandi kosninga í Háskólanum
er fróðlegt að velta því fyrir sér hvert leiðir
fyrrum formanna Stúdentaráðs hafa legið. Ef
litið er til tímabilsins frá 1967-87 má sjá að
fjórir af þeim tuttugu sem gengdu formanns-
hlutverkinu hafa tekið sæti á Alþingi og þrír í
borgarstjóm Reykjavíkur. Það eru Ossur
Skarphéðinsson þingmaður, fyrrverandi ráð-
herra, fyrrverandi ritstjóri Þjóðviljans, fyrrver-
andi borgarfulltrúi og núverandi ritstjóri AI-
þýðublaðsins, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri og fyrrverandi þingmaður, Finnur
Ingólfsson ráðherra, Bjöm Bjarnason ráðherra
og Gunnar Jóhann Birgisson borgarfulltrúi.
Auk ofantaldra hafa nokkrir náð árangri á öðr-
um sviðum s.s. í blaðaútgáfu og lögfræði.
Vaka fer með fleipur
Maðurinn á bak við ósigur Vöku undan-
farin ár heitir Björgvin Guðmundsson og
ritstýrir nú rislitlu blaði þeirra Vökumanna.
Það vakti mikla athygli lesenda nýjasta ein-
taks Vökublaðsins í Háskólanum að þar
hrósar Vaka sér fyrir að hafa komið upp
langþráðum tíkallasíma í Árnagarði. Segir í
fréttinni að notkun símans hafi verið stans-
laus síðan. Staðreynd málsins er nefnilega
sú að enginn tíkallasími er kominn upp í
Árnagarði og fréttin því bull eitt. En á hinn
bóginn í góðu samræmi við annað efni
blaðsins.
Hveijir voru hvar
Síðastliðinn fimmtudag sást til félaganna
Svavars Gestssonar og Ama Þórs Sigurðs-
sonar snæða saman hádegisverð á McDon-
alds í Austurstræti. Samkvæmt heimildum
Vikublaðsins mun þetta vera einn af uppá-
haldsstöðum þeirra félaga og venja er að
starfsfólk staðarins hrópi jafnan einum
rómi: Svavar!, þegar þeir kumpánarnir birt-
ast á staðnum.