Náttúrufræðingurinn - 1933, Blaðsíða 4

34
NÁTTÚRUFR.
t
Gtíðmtindur G. Bárðarson
prófessor.
Sem ritstjóra þessa blaðs ber mér skylda til að minnast að
nokkru þess manns, sem helgaði ritinu síðustu krafta sína. Mér
ber skylda til þess að minnast hans vegna þeirra verka, sem hann
hefir skilað okkur, hinni ungu kynslóð íslenzkra náttúrufræð-
inga, til þess að við skulum halda þeim áfram, og leiða þau fram
til sigurs, vegna þess grundvallar, sem hann hefir gefið oss að
byggja á. Það skal vera mér ljúft að gegna þessari skyldu, enda
þótt mér sé það ekki fært. Guðmundur Bárðarson var mikil-
menni, sem vegna hinna langdrægu áhrifa sinna og útsjónar,
naut sín ekki síður í fjarska, en meðal þeirra, sem næst stóðu. Þess
vegna verður grein þessi aðeins lítilfjörleg dánarminning, skrif-
uð í skugga hins sorglega viðburðar, en ekki mat á þeim fallna,
né lífsstarfi hans. Komandi tímar munu meta verk hans, en í
heimslesnum vísindaritum hefir hann reist sér minnisvarða með
ritum sínum.
Guðmundur G. Bárðarson var af vestfirzku bergi brotinn.
Hann fæddist að Borg í Skötufirði í ísafjarðarsýslu 3. jan. 1880,
og var óskylgetinn sonur Guðmundar Bárðarsonar óðalsbónda,
sem bjó þar, og Guðbjargar Sigurðardóttur. Fyrstu þrjú miss-
erin var hann með móður sinni, en fluttist svo, hálfs annars árs
gamall, til föður síns að Borg. Þriggja ára gamall fluttist hann
búferlum með föður sínum að Kollafjarðarnesi í Strandasýslu,
og ólst þar upp úr því. Snemma hneigðist hugur hans til fróð*
ieiks og bóka, enda átti hann því láni að fagna, að geta gefið sig
allmikið að andlegum störfum. Fyrirbrigðin í náttúrunni köll-
uðu snemma á athygli hans og áhuga, og varð það að ráði að
láta hann ganga menntaveginn. Vorið 1897 kom hann til Reykja-
víkur og tók inntökupróf í 1. bekk Menntaskólans, sat þar síðan
fjóra vetur, og lauk fjórða bekkjar prófi 1901. Þá voru sjúkdóm-
ar byrjaðir að mæða hann, svo að hann varð að hætta námi. Sama
ár fluttist faðir hans að Bæ í Hrútafirði, og tók Guðmundur þá
við Kollafjarðarnesi, og bjó þar síðan þangað til 1904, er hann
varð að hætta búskap vegna heilsuleysis. 1 janúar þetta ár hélt
hann til Reykjavíkur, til þess að fá bót meina sinna, og var þar