Náttúrufræðingurinn - 1933, Page 5
NÁTTÚKUFR.
35
gerður á honum holskurður um mánaðarmótin jan.—febr. Eft-
ir þann skurð varð hann að liggja fram á vor, en hélt þá aftur
norður og settist að á Bæ hjá föður sínum. Tæpum tveimur ár-
um seinna (2. jan. 1906) giptist hann Helgu Finnsdóttur, dóttur
Finns óðalsbónda á Kjörseyri (í Hrútafirði), og tók við búi af
tengdaföður sínum vorið 1907. Rak hann þar myndarbú með
konu sinni, þótt hann ætti stöðugt við vanheilsu að stríða, en
stundaði þó jafnframt vísindin af fullu kappi. I september 1909
réðist hann til utanfarar, og dvaldi um veturinn 1909—10 í
Stokkhólmi og Kaupmannahöfn, naut þar fræðslu á háskólunum
og kynnti sér söfnin, eftir því, sem föng voru til. Stöðugt varð
hann að búa við vanheilsu, sem sótti hann svo mjög, að hann
varð að leggja sig undir hnífinn í annað sinn (í Kaupmannahöfn,
um mánaðarmótin febr.—marz, 1910). I júní 1910 hvarf hann
aftur heim til íslands, og settist að búi sínu á Kjörseyri. Hélt hann
nú rannsóknum sínum áfram með mikilli elju og dugnaði, og
stundaði ennþá bú í ellefu ár, þangað til hann fluttist til Akur-
eyrar árið 1921, og varð þar kennari í náttúrufræði við gagn-
íræðaskólann. Þar dvaldi hann í fimm ár, en fluttist þá (1926)
til Reykjavíkur, og varð kennari við Menntaskólann þar. Vet-
urinn 1930—31 fékk hann lausn frá störfum, til þess að ljúka
ýmsum rannsóknum og ritstörfum, sem hann hafði í smíðum,
en þegar fjárhagur ríkisins fór að þrengjast, varð hann að taka
aftur við embætti (haustið 1931). Stöðugt þjáði heilsuleysi hann,
að meira eða minna leyti, óg snemma í sept. 1932, tók hann sótt,
sem lagði hann í rúmið. 14. nóvember var hann fluttur að heiman,
og lagður inn á Landsspítalann. Var þar gerður á honum þriðji
holskurðurinn um miðjan desembermánuð, en allt kom fyrir
ekki. 13. marz, 1933 andaðist hann að heimili sínu á Lauganesi,
og fann hvíld, eftir langt og mikið æfistarf.
Guðmundur Bárðarson lætur eftir sig ekkju, og fjögur upp-
komin börn. Varla er hægt að minnast hans, án þess að geta um
ekkjuna, frú Helgu Finnsdóttur. Hún var honum tilvalin kona,
sem skildi hann, og var honum samtaka við öll þau mörgu störf,
sem á herðum hans hvíldu. Ekki var hún honum síður hægri hönd-
in í orrustunni gegn öllum þeim sjúkdómum, sem oft og þungt
drápu á dyr, enda þótt hún ætti ekki sjálf góðri heilsu að fagna.
Henni verður óbeinlínis að tileinka nokkuð af þeim andlegu verð-
mætum, sem eftir hinn látna liggja.
Alla tíð lagði Guðmundur mikið kapp á að mennta börn sín
eins vel og frekast varð við komið. Létu þau hjón einskis freist-
3*