Neisti - 28.02.1981, Side 8
Alþjóðamál
>
stjórnin hefur misst yfir til bylting-
arsinna beitir hún óspart sprengi-
árásum. í byrjun hernaðarupp-
reisnar byltingaraflanna missti
stjórnarherinn mestan hluta þeirra
vopna.sem ætluð voru til árása úr
lofti, yfir til byltingarsinna þegar
FMLN tóku Ilopango-herstöðina.
En nýjar vopnabirgðir streyma nú
stöðugt til herforingjanna frá vin-
um þeirra í Vestri, því getur stjórn-
arherinn haldið ótrauður áfram
eyðileggingum sínum á frelsuðu
svæðunum.
Þessi striðsmáti, að halda uppi
sprengjuárásum á smábæi og sveita-
þorp, hafði þegar fyrir allsherj-
aruppreisnina, kostað marga lífið.
Á blaðamannafundi i Madrid þann
8. janúar s.l. upplýsti fulltrúi frá
hjálparstofnun erkibiskupsembætt-
isins í San Salvador að sprengju-
árásir herforingjastjórnarinnar síð-
ustu þrjá mánuði ársins 1980, hefðu
ríkis- og varnarmálaráðuneytunum
hafa nýlega krafist þess opinber-
lega að stjórnarmenn í Washington
snúi við blaðinu og hætti stuðningi
við dauðadæmda stjórn herforingj-
anna og halli sér þess í stað að
uppreisnarsamtökunum FDR.
Áhrifamikil blöð s.s. The New
York Times hafa sömuleiðis gagn-
rýnt stefnu Bandaríkjastjórnar í E1
Salvador fram til þessa. Carter
fyrrverandi forseti er þannig for-
dæmdur fyrir að hafa ekki valið
eina af þrem mögulegum leiðum:
1) - að veita herforingjastjórninni
svo ríkulega hernaðar- og efna-
hagsaðstoð að unnt hefði verið að
ganga að byltingaröflunum dauð-
um strax í byrjun uppreisnanna.
2) að styðja FDR og þannig
stuðla að góðum samböndum við
tilvonandi valdhafa með það í huga
að hægt væri að sveigja þá í „rétta
átt“ með tið og tíma.
Borgarastríðið í E1 Salvador
Militant/R Sylvain
íKfiiP^CltfSj
j®3DEL PUEBLn»REHuirtR t UWöflj t
fiscRirttcsœiiRitraamjmR
valdið dauða 4.000 manns.
Rangfærslur borgara-
pressunnar
Þar sem borgarapressan er ófær
um að halda því fram að herfor-
ingjastjórnin njóti beinlínis vin-
sælda eða almenns stuðnings
heimafyrir, hefur hún þess í stað
látið í veðri vaka að alþýða manna í
E1 Salvador sé upp til hópa hlut-
laus gagnvart þeim átökum sem nú
eiga sér stað í landinu og að FDR
og FMEN hafi lítinn stuðning að
baki sér. Nákvæmlega það sama
var uppi á teningnum á sínum tíma í
Nicaragua. Á fyrstu skeiðum bar-
áttunnar gegn harðstjórn Somoza
var því óspart haldið á lofti að
verkalýður og bændur væru hlut-
lausir áhorfendur að þeim hildar-
leik sem þar átti sér stað og hefðu
síðan verið dregin inn í þá baráttu
gagnstætt vilja sínum.
1 anda þessarar söguskoðunar
hefur borgarapressan fjallað um
allsherjarverkfallið sem FMLN
boðaði til á sínum tíma sem lið í
fyrirhuguðum lokaátökum. Það
hversu tiltókst með verkfallið er
rakið til þess að FMLN hafi alger-
lega mistekist að vinna sér stuðning
almennings í landinu. Fulltrúar
FDR halda því hins vegar fram að
þótt verkfallið hafi ekki náð þeirri
útbreiðslu sem stefnt var að, þá litu
þeir ekki á það sem merki um
vaxandi mátt kúgunaraflanna og
vanmátt byltingarsinna. Hafa verði
í huga þá staðreynd að verkamenn
sem tóku þátt í verkfallinu áttu með
því á hættu að fórna lífinu - sem
reyndar sumir þeirra gerðu.
Ósamkomulag í
Bandaríkjunum
í Bandaríkjunum hefur lengi ríkt
ósamkomulag um hvaða pólitík
stjórnin skuli reka í E1 Salvador.
Háttsettir embættismenn í utan-
Ef áætlanir byltingarsinna í El
Salvador hefðu staðist þá ætti
byltingin nú að vera búin að sigra.
Sú hefur ekki orðið raunin og
borgarastríðið í landinu mun
óhjákvæmilega halda áfram enn
um hríð.
En hverjir eru ávinningar þeirrar
allsherjaruppreisnar sem byltingar-
öflin hófu 10. janúar s.l.? Ef trúa
ætti borgarapressunni þá var upp-
reisnin fullkomið skipsbrot bylt-
ingarsinna og víst er að FMLN
(samræmingaraðili vopnaðra bylt-
ingarsinna) hefur enn ekki tekist að
steypa herforingjastjórninni og
koma á byltingarstjórn í San
Salvador.
FMLN hefur neyðst til að hörfa
frá nokkrum þeirra svæða sem þau
náðu á sitt vald i byrjun uppreisn-
arinnar og herforingjastjórninni
hefur tekist að endurheimta völd
sín í u.þ.b. 20 bæjum. Það gildir
m.a. um borgina Santa Ana. Þrátt
fyrir þetta hafa byltingaröflin unn-
ið umtalsverðan sigur á þessum
tíma.
í fyrsta lagi þá hefur FMLN sýnt
og sannað getu sína til að mynda
samhæfða andstöðu um allt landið
og tekist að samræma hernaðarað-
gerðir hennar. Jafnframt þessu
hafa byltingarsinnar náð völdum í
fjölda borga og bæja og haldið uppi
aðgerðum í öllum helstu borgum E1
Salvador.
Önnur hlið á sigri byltingarsinna
er liðhlaup úr röðum herforingj-
anna yfir til byltingaraflanna (t.d.
um 850 manna herafli stjórnarhers-
ins í Santa Ana). Það eru hins vegar
engar fréttir um það að liðsmenn
FDR (Samfylking vinstrimanna í
E1 Salvador) eða FMLN hafi
gengið herforingjunum á hönd.
Byltingarsinnar hafa nú u.þ.b.
25% af E1 Salvador á sínu vaidi.
Hér er fyrst og fremst um að ræða
landsvæði í sveitahéruðunum Mor-
azan, Chaltenango, San Vicento og
Santa Ana. Herforingjastjórnin
hefur aftur á móti lagt höfuðáhersl-
una á að halda stærstu borgum
landsins.
Sprengjuárásir
á smábæi
Þau landsvæði sem herforingja-
3) - að halda sér algerlega utan við
átökin í E1 Salvador.
Nýkjörinn forseti Ronald Reag-
an fékk svo hljóðandi leiðbeiningar
í leiðara The New York Times 26.
janúar s.l.: „Bandaríkin verða að
standa að baki miðjuöflunum í E1
Salvador, fjarlægja „einkasamtök
hryðjuverkamanna“ og beita áhrif-
um sínum til að framkvæmdar
verði landbúnaðarumbætur.“ En
það er ekkert sem bendir til þess að
stjórn Reagans hugsi sér að fylgja
þessum ráðleggingum. Til marks
um það er að bandaríska utanríkis-
ráðuneytið hafnaði fyrir skemmstu
tilboði FDR um samningaviðræð-
ur. Þann 14. janúar voru sendi-
herra Bandaríkjanna í Honduras,
afhentar tillögur frá FDR. Hér var
um að ræða frumkvæði frá FDR til
að reyna að stöðva borgarastyrj-
öldina. FDR bauð samningavið-
ræður með þeim skilmálum að
Bandaríkin hættu stuðningi sínum
við herforingjastjórnina; að haldn-
ar yrðu frjálsar kosningar; að
hryðjuverkasamtök hægrimanna
yrðu leyst upp og að herforingja-
stjórnin og herinn yrðu endur-
skipulögð.
Reynslan af stéttabaráttunni í
Suður Ameríku, einkum bylting-
unni á Kúbu og í Nicaragua, bendir
til þess að slíkar áætlanir myndu
draga verulega úr ítökum banda-
rískra heimsvaldasinna í Suður-
Ameríku þess vegna hafnaði Wash-
ington samningaumleitunum FDR.
Sameiginleg markmið Banda-
ríkjastjórnar og herforingjastjórn-
arinnar er að afmá byltingaröflin
þó svo það komi til með að kosta
tugi þúsunda lífið. Við þessar
aðstæður er alþjóðleg samstaða
með alþýðunni í E1 Salvador nauð-
synlegri en nokkru sinni fyrr. Það
sýndi sig í Víetnam á sínum tíma að
slík samstaða getur skipt sköpum ef
sigur á að vinnast í baráttunni.
Þ.M.
Pólland
Verkafólk og bændur vinna enn einn sigur
Samningurinn, sem gerður var um
lengd vinnuvikunnar var enn einn sig-
urinn, sem verkafólk vinnur í barátt-
unni gegn skrifræðinu i Póllandi.
Stjórnin reyndi að koma í veg fyrir
að fimm daga vinnuvika yrði að
raunveruleika en henni mistókst. Árið
1982 á að verða komin á fimm daga
vinnuvika í Póllandi.
Ríkisstjórnin hefur líka samþykkt
að verða við kröfu óháðu verkalýðs-
samtakanna um vikulega sjónvarps- og
hljóðvarpsdagskrá á eigin vegum þar
sem þau geta sagt frá starfsemi sinni og
tillögum. Samstaða mun einnig fá að
gefa út eigið vikublað.
Ríkisstjórnin streittist í fyrstu á móti
þriðju meginkröfunni. Hún var um rétt
sjálfseignarbænda til að stofna eigin
samtök. Sú krafa virðist nú einnig hafa
verið borin fram til sigurs þó það hafi
kostað ein forsætisráðherraskiptin í
viðbót.
Ekkert lát virðist samt ennþá á
vígreifri baráttu pólsks verkafólks.
Nýjustu fréttir segja frá ólgu meðal
námsmanna, sem neita að una við
skyldunám í „inarx-leninisma" skrif-
ræðisins. Bændur gera nú síauknar
kröfur um félagsleg réttindi og betri
stjórn á framleiðslunni og síðast en
ekki síst beinast krijfur verkafólks nú æ
meir í þá átt að raunverulegt eftirlit
með framleiðslunni verði í höndum
framleiðendanna sjálfra en ekki spilltra
skriffinna.
Nátengdar þessu eru svo kröfur um
að bundinn verði endir á óhófslifnað
skrifræðisins og afbjúpuð verði spilling
þess og mútuþægni, sem leikur
ótrúlega stórt hlutverk í pólsku
efnahagslífi.
Allt bendir til þess, að baráttan eigi
eftir að snúast um þessi mál - eftirlit
framleiðendanna sjálfra með fram-
leiðslunni, afnám spillingar skrifræðis-
ins og aukin félagsleg réttindi almenn-
ings - næstu mánuði. Sú barátta hlýtur
fyrr eða síðar að snúast upp í baráttu
fyrir afnámi þess stjórnarfars, sem nú
er við lýði í verkalýðsríkjunum.
Raunverulegt sósíaliskt lýðræði er
komið á dagskrá baráttunnar en því
verður aðeins komið í framkvæmd
með pólitískri byltingu.
- eh -
<1
Neisti 2. tbl. 19. árg. bls. 8