Verklýðsblaðið - 18.04.1931, Blaðsíða 3
Ihaldsmenn og kratar bjóðast
til að mynda sambræðslustjórn
Framsókn neitar að fara frá.
Bandamennirnir renna af hólmi
Er það brezka bankavaldið, sem fyrirskipar
þjónum sínum í ríkisstjóminni að neita öllum
ábyrgðum, spara, spara á þeirra vísu og svelta
þannig verkalýðinn til kauplækkuna'r ?
Eru samningarnir við Hambros Bank þannig,
að sá banki ráði hvaða ríkisábyrgðir stjórnin
gengur í?
Alþýðin heimtar það upplýst hvað hér býr
á bak við!
Framundan er atvinnuleysi og hungur, ef
ekki er nú þegar skipuð ný stjórn, er láti ráð-
ast í framkvæmdir þær, sem Framsókn hefir
stöðvað. Ábyrgðina ber, auk gerræðismann-
anna, sá þingmeirihluta, sem eftir hans eigin
áliti og áskorunum lýðsins, situr sem löglegt
þing, ef þeir þora að breyta eftir sínum eigin
skoðunum.
Alþýðan heimtar lýðveldi og afnám konungs-
valdsins! Þora íhald og kratar að framkvæma
það?
Alþýðan heimtai' brauð og atvinnu í sumar!
Burt með sultaistjómir auðvaldsins, hverjii'
sem skipa þær!
„Réttvísin"
gegn atvinnuleysingjunum
Gissur skipaður setudómari.
\
„Kristur stóð fyrir Kaifas
Klögumálin gengu á víxl“.
Laugardaginn, síðastliðinn voru 11 verkamenn
lcallaðir fyrir rétt út af bæjarstjórnarfundinum
29. des. f. á. Voru 5 þeirra yfirheyrðir fyrir há-
degi af skipuðum setudómara, Gissuri Berg-
steinssyni fulltrúa í stjómarráðinu; hafði lög-
reglustjóri ekki viljað dæma í málinu, þar sem
hann var aðili sem bæjarfulltrúi. Ekki er vitan-
legt að neitt nýtt hafi komið fram í málinu við
þessar yfirheyrslur og ekki mátti seludómari
halda áfram yfirheyrslum eftir hádegi umrædd-
an dag sökum anna í stjómarráðinu (svo ekki
er hann atvinnulaus, sem betur fer). En verka-
mennimir, sem kaliaðir voru fyrir réttinn,
þurftu víst flestir að sitja af sér einhverja
vinnu fyrir þessa hnýsni „réttvísinnai',‘, máttu
þeir þó mjög illa við því, sem hafa verið at-
vinnulausir mestan hluta vetrarins. Er sorglegt
til þess að vita, að „réttvísin“ skyldi ekki hafa
fundið hvöt hjá sér til þess að Ijúka þessu
„skyldustaríi“ sínu meðan þessir verkamenn
höfðu ekkert annað að gera en að hlusta á lög-
» mál „réttvísinnar“.
Það hlýtur auðvitað að vera skylda „réttvís-
innar“ í þjóðskipulagi auðvaldsins, að koma
fram ábyrgð á hendur þeim mönnum, sem gera
hávaða út af kúgun verkalýðsins. Og barátta
þessara forustumanna verkalýðsins væri áreið-
anlega ekki nógu kröftug, ef „réttvísi“ borgar-
anna sæi sér fært að láta hana afskiptalausa.
En að eyða vinnutíma verkamanna í slíkt er
cfyrirgefanlegt, þegar nógur atvinnuleysistími
hefir verið hingað til, til þess að athuga málið
og fullt útlit er fyrir, að nóg atvinnuleysi sé
framundan.
Nú, ef „réttvísin“ treystir því ekki, að nægi-
legt atvinnuleysi sé framundan, til þess að búa
málið undir dóm, gæti þá ekki komið til mála,
að „réttvísin“ vildi gera þetta í eftirvinnu, svo
verkamennimir þyrftu 'ekki að sitja af sér
vinnu fyrir þetta.
Og verkamennimir gætu sparað sér „bíó“ það
kvöldið.
Það er líka sagt, að fulltrúarnir hafi nóg að
gera þessa dagana í stjómarráðinu við vor-
hreingerningu áður en stjórnin flytur.
Hinsvegar mælir enginn á móti því, að þesfei
dómur sé uppkveðinn af skósveinum Jónasar
frá Hriflu. Sá dómur gæti áreiðanlega orðið eitt
laufblað í þann kfans, sem íslenzkur verkaiýð-
ur leggur við legstein hans.
Á miðvikudagskvöld tilkynnti Magnús Jóns-
son af svölum Alþingishússins, að Ihaldsmenn
og kratar hefðu eftir dægurlanga samninga
sent þá Jón Þorláksson og Jón Baldvinsson til
forsætisráðherra, til þess að tilkynna honum,
að þingmeirihlutinn væri reiðubúinn að mynda
stjóm, er myndi hafa stuðning beggja flokka,
Ihaldsmanna og la’ata, og krefjast þess að
Framsóknarstjómin segði 'af sér þegar í stað.
Forsætisráðherra bað um frest þar til kl. 3
síðdegis.
Þá kom svarið. Bauðst stjómin til að láta
fjármálaráðherra og dómsmálaráðherra segja
segja af sér. En í þeirra stað skyldi einn af
skrifstofustjórum stjórnarráðsins koma inn í
ráðuneytið.
Kváðust meirihlutaflokkarnir ekki gera sig
ánægða með það svar. Kl. 9 lásu svo flokkarnir
upp af svölum Alþingishússins skeyti, er þeir
sendu konungi. Fóru þeir þess allra þegnlegast
á leit við konung, að hann veitti stjórninni
lausn, þar sem þeir væru reiðubúnir að mynda
stjórn, er hefði þingmeirihluta að baki sjer.
Þá er það orðin staðreynd, sem kommúnist-
Hér við höfnina hefir orðið hvert slysið eftir
annað í vetur og er það engin furða, þegar at-
hugaður er útbúnaður vinnutækjanna og hinn
mikli vinnuhraði.
I vikunni sem leið urðu enn á ný tvö alvar-
leg slys.
Þegar hvert stórslysið rak annað hér við
höfnina, fannst verkamönnum mál til komið að
gera eitthvað til að afstýra þeim. Var þá kos-
in nefnd í Dagsbrún. Einn fundur hefir verið
Öryggi verkamanna við uppskipunarvinnu.
haldinn síðan og lá álit nefndarinnar fyrir
honum, en stjórnin kom í veg fyrir að það yrði
rætt, með því að knýja fram burtrekstur Egg-
erts Þorbjamarsonar og eyða öllum fundinum
í það glæpsamlega athæfi. Því glæpsamlegt er
það, að reka verkamenn úr verklýðsfélögum
aðeins fyrh’ pólitískar skoðanir, þar sem þeim
er þar með bannað að leita sér vinnu meðal fé-
lagsbundinna manna og þar með gert ófært að
lifa. Svona lagað gera ekki aðrir en þeir, sem
óttast samtök verkalýðsins, vilja hans og afl og
eru beinlínis fjandmenn hans undir sauðargær-
unni. Slíkir menn munu aldrei standa með
okkur þegar okkur ríður mest á. Þeir munu
ávalt vera reiðubúnir að leika Júdasarhlutverk-
ar hafa haldið fram og margir verkamenn
hafa ekki viljað trúa, að kratamir væm reiðu-
búnh,; að ganga í bandalag við versta fjanda-
flokk alþýðunnar, hvenær sem klíkuhagsmunir
þeirra krefjast. Þeim klýjar ekki við að mynda
sambræðslustjórn við flokkinn, sem þoíi’ sjálf-
ir með réttu hafa kallað ræningjaflokk, hall-
ærisflokk, flokk miljónaþjófanna og vaxtatöku-
mannanna.
„Fylkið ykkur um meirihluta þingsins í þess-
um málum og enga aðra*, stendur í fimmtu-
dagsblaði Alþýðublaðsins.
Þessu kjörorði mun enginn stéttvís verka-
maður fýlgja.
Enginn hugsandi verkamaður treystir þing-
meirihluta, sem er samansettur af 17 íhalds-
mönnum og 5 krötum.
Hvaða alþýðumaður ^vill ljá íhaldinu og
bandamönnum þess atkvæði sitt við næstu
kosningar ?
Fylkið ykkur um Kommúnistaflokk íslandsl
Eina flokkinn, sem berst gegn öllu auðvaldi,
hverju nafni sem nefnist.
ið. Síðasti Dagsbrúnarfundur sýndi okkur það
skýlaust, að Dagsbrúnarstjómin metui- meira
sitt öryggi en okkar eyrarkarlanna.
Félagar! Heimtum því ákveðið, að á næsta
Dagsbrúnarfundi verði fyrst og fremst tekið
fyrir öryggi verkamanna við höfnina.
Getum við lengur liðið að kolatrogin séu höfð
opin, sem valdið hefir mörgum slysum? Getum
við liðið, að hinir og aðrir riðkláfar séu sendir
hingað, hver eftir axman og drepi eða hálfdrepi
fleiri menn, sökum ófullnægjandi eftirlits
vinnutækja? Hvað hafa oft bilað vindur á skip-
um hér í vetur, veit það nokkur? Hvað hafa
oft dottið stykki úr kolatrogum? Veit það
nokkur? Hvað hafa oft slitnað kaðiar, bilað
boltar, blakkir o. fl.?
Allt hefir þetta valdið slysum og þeim stór-
um. Og síðast en ekki síst, hve marga er hinn
gífurlegi vinnuhraði búinn 'að drepa og hálf-
drepa hér við höfnina?
Er það nokkurt vit, að líða aðra eins vinnu-
þjökun og hér á sér stað? Það eru ótal sannan-
ir fyrir því, að menn hafa verið reknir upp úr
saltlestunum, ef þeú’ hafa ekki „haldið heis“
og það fullfrískir menn. Það eru líka mörg
dæmi þess, að menn hafa orðið að hætta um
miðja daga sökum þreytu. Ennfremur er það
líka vitanlegt, að menn hafa legið í rúminu
eftir saltuppskipun. Það þarf meira en meðal
verklýðsböðul til að mæla slíku bót. Mér er
nær að halda, að vinnuhraðinn mundi ekki vera
svona mikill, ef verkstjórarnir og þeiira hús-
bændur (sem þá reka áfram), ynnu í lestinni
með okkur. Hugsast gæti að hinir vambsíðu
þyrftu einhverntíma að pústa.
Er forsvaranlegt, að hafa enga upphækltun á
hafnarbakkanum? Er forsvaranlegt að standa á
olíufötum við móttöku saltpokanna? Er öku-
hraði bílanna við höfnina forsvaranlegur ?
Félagar! Stundum getum við kennt okkur
um slysin að nokkru leyti að minnsta kosti, en
slíkt má ekki henda okkur. Við verðum að gá
vel að því, að fara varlega við vinnuna. Við
megum ekki láta neina óforsjála ofurhuga reka
okkur áfram, þeir borga ekki líf okkar né iimi,
ef illa fer. Það erum aðeins við sjálfir sem get-
Slysin við liöfnimi
I