Verklýðsblaðið - 02.09.1935, Síða 4

Tím.aritiö
BÍIUI
kemur út mánað&rlega.
Arg 5 kr. — Gerist áskrifendurt
Henri Barbasse
Framh. af 1. síðu.
sér enga hliðstæðu í veruleika lífs-
ins. Mannlegar þjáningar og rang-
læti þjóðskipulagsins höfðu djúp
áhrif á skáldið. Sjáll't þekkti það
ekki greinarmun milli listar og
lífs. Um leið og Barbusse kom
auga á ranglætið, varð hann að
berjast á móti því heill og óskipt-
ur, bæði í lífi sínu og list. Þess
vegna varð hann bardagamaður
um leið og hann var skáld. Strax
fyrir stríð gekk hann í jafnaðar-
mannaflokkinn franska, og varð
einn af ritstjórum „Humanité“,
sem þá var blað þeirra. Hann var
haldinn sömu blekkingum og
flokksbræður hans.Skiiningur hans
á stríðinu var sá, að baráttan stæði
milli „réttar“ og „ofbeldis“. Og
hann gekk út í stríðið til þess
að berjast fyrir „lýðræði“ móti
„stórveldastefnu“. En hryllilegur
veruleiki stríðsins kenndi honum
að skilja stéttareðli þess, og
fyrstur allra, af vígvellinum 1917,
hóf hann rödd sína móti skelfing-
um styrjaldarinnar í bók sinni
„Eldurinn“. Maxirn Gorki 4'órust
þannig orð umj hana, að hver
blaðsíða hennar væri „járnham-
arshög^ sannleikans á öll þau
kynstur af lygum, skinhelgi,
grimmd, viðurstyggð og blóði,
sem einu nafni héti stríð“.
Upp frá þessu helgar Barbusse
allt líf sitt og starf baráttunni
fyrir heimsfriðnum. Skáldskapur-
inn og listin verða honum vopn
í þeirri baráttu, en hann leggur
þau jafnan frá séi’, þegar hann
sér, að önnur koma honum að
betra haldi. Oft fær hann mánuð-
um saman engan tíma til að sinna
skáldskap. Hann var önnum kaf-
inn við að stofna samtök móti
stríði og auðvaldi, hann skrifar
bréf og áskoranir til allra þjóða,
hann fer fyrirlestraferðir víðsveg-
ar um lönd, lætur aldrei verða hlé
á störfum sínum. En með öllum
sínum pólitísku önnum fæst hann
þó alltaf öðru hvoru við skáld-
skap og steypir reynslu sína í
kommúnista. 1923 verður Barbus-
hann félagið „Clarté" og gefur
nokkru síðar út bók með sama
nafni. Iíún lýsir þróun smáborg-
ara yfir til byltingamanns og
kommúnista. 1823 verður Barbus-
se kommúnisti. Enn gefur hann
út voldugt verk, „Hlekkirnir“.
Iiann ferðast um Balkanlöndin,
Ungverjaland, Pólland og víðar.
Ávöxtur þeirrar reynslu er smá-
sagnasafnið „Staðreyndir“, þar
sem skáldið lýsir hinum grimmi-
legu pyndingum við kommúnista
í fangelsum Balkanlandanna. 1928
stofnar Barbusse tímaritið „Mon-
de“y len utaln umj það safnaði
hann mörgum helztu mennta-
mönnum Frakklands. Þótti komm-
únistum hann stundum ganga
fullmörg skref frá beinustu stefnu
flokksins. Hann var fljótur að
rétta fram höndina til samstarfs
við aðra, og varð oft fyrir blekk-
ingum um mennina.. Einkum var
hann veikur fyrir fagurmælum
ERKLYÐSBLAÐIÐ
UZSENSUBl
KAupið hjá þeim, m ragljsa
hjá okkur 03 gotiö þá
TakHHMMnri
EBLENDJlB FBJETTIB;
EINKASKEYTI TIL VERKLÝÐSBLAÐSINS.
Úr landli
sósíalismans.
Siórkostleg verkfoll í Englandi
London 29. ág.:
3000 verkamenn í silkiiðnaðin-
um í Wales hafa gert verkfall.
Kaupm.höfn 31. ágúst.
14000 skrifstofufólks og pakk-
hússmanna, sem vinna við fata-
Samfylkingin i
Kaupm.höfn 31. ágúst.
Héraðsfundur kommúnista, sós-
íalista og frjálslyndra í Mahren í
Sovétvinurinn,
septemberblaðið, kom út í dag.
Efni þess er Kínverska byltingin,
eftir Ilendrik J. S. Ottósson, Af-
brýði og menntun, rússnesk smá-
saga þýdd af Halldóri Stefáns-
syni, Iþróttalíf í Sovétríkjunum
eftir Þ. P., Fjölskyldulífið í Sov-
étríkjunum, Alþjóðlegt tónlistar-
mót í Strassburg, Nýjustu fregn-
ir, skák o. fl.
Blaðið er skreytt myndum eins
sósíaldemókrata, allt til 1932.
Það ár á hann mest allra ein-
staklinga þátt í að undirbúa
fyrsta alþjóðaþing móti stríði og
fasisma. Það var haldið í Amster-
dam í ágústmánuði. Alþjóðasam-
band sósíaldemókrata neitaði að
taka þátt í því, og voru Barbusse
það sár vonbrigði en góður lær-
dómur. Næsta ár skellur fasism-
inn yfir Þýzkaland, Dimitroff og
félagar hans eru kærðir fyrir þing-
hallarbrunann. Þá stendur Bar-
busse í broddi þeirrar voldugu
heimsfylkingar, sem heimtar
Dimitroff lausan. Ilann sér á-
amt fleirum um útkomu „Brúnu
bókarinnar“, sem fletti með ó-
yggjandi rökum ofan af glæpum
fasistaforingjanna í sambandi við
þinghallaríkveikjuna. Fyrir sam-
fylking verkalýðs allra landa
urðu nazistarnir að beygja sig.
Sovétríkin heimtu Dimitroff til
sín. Eftir sat í fangelsi fasistanna
verklýðsforinginn Thálmann. Bar-
busse mótar þá kjörorðið: Frelsi
Thálmanns er vígi, sem við verð-
um að vinna. Og Barbusse hóf í
ný liðsafnað um öll lönd, miklu
öflugri en nokkru sinni áður.
Hann ferðast til Ameríku, heldur
þar fjölda fyrirlestra fyrir tugum
þúsunda manna. En nazistamir
hafa ekki vogað að taka fyrir
mál Thálmanns, og Barbusse lifði
það ekki að sjá úrslit þessarar
frelsisbaráttu.
Þrátt fyrir öll þessi störf hélt
Barbusse áfram ritstörfum. Hann
ferðaðist um Sovétríkin og skrif-
Auk þess lióta 20 þúsund náma-
verkamenn að leggja niður vinnu.
NORDPRESS.
gerð í Nevv York, hófu verkfall
fyrir hærri launum og styttum
vinnutíma.
Tékkóslóvakiu.
Tékkóslóvakíu, hefir komið sér
saman um ákveðna samfylkingar-
stefnuskrá. NORDPRESS.
og endranær og hið prýðilegasta
útlits.
Sovétvinurinn kemur nú orðið
mánaðarlega. Afgreiðsla hans er
í Lækjargötu 6 A.
Andradeilan.
Þeir, sem enn hafa söfnunar-
lista fyrir Andradeiluna, eru
beðnir að skila þeim hið allra
fyrsta á skrifstofu ASV, Lækj-
argötu 6 A (opin 5—7 hvern
virkan dag).
aði bókina „150 miljónir skapa
nýjan heim“. Hans síðasta verk
var æfisaga Stalins. Hann var nú
í sumar fulltrúi á VII. heimsþingi
alþj óðasambands kommúni'sta og
andaðist í Moskva skömmu eftir
þingið.
Fram á síðustu stundu helgaði
hann krafta sína málefni verka-
lýðsins. Starf hans verður ennþá
stórkostlegra, þegar tekið er til-
lit til þess, að frá því í stríðinu
átti hann við mikla vanheilsu að
búa. Þar veiktist hann af tær-
ingu, og vajrð síðustu árin að
starfa með hálfu lunga.
Heiminn setur hljóðan við frá-
fall Ilenri Barbusse. Mátti verka-
lýðurinn missa hans nú? Að vísu
er það stórkostlegt tjón. Menn
eetur hljóða, en aðeins eitt and-
artak. Starf Barbusse hefir þeg-
ar borið margfaldan ávöxt.
Hann hefir mótað eftir sér
fjölda manns, sem er reiðubúinn
og fær um að taka við af honum.
Þegar Barbusse hóf starfsemi sína
var fylking friðarvinanna fáskip-
uð. Nú er friðarstarfsemin í ör-
uggri hendi, hjá Sovjetríkjunum
og kommúnistaflokkum heimsins
með allri þeirri voldugu samfylk-
ingu, er þeir hafa þegar skapað
um sig og stöðugt heldur áfram
að vaxa.
Á því þekkist bezt réttur slíkra
stórmenna sem Barbusse, að
framtíðin tekur við starfi þeirra
og ber það áfram til sigurs.
Veínaðarvöruverksmiðja í Síberiu.
í borginni Bunaul í Síberíu er ver-
ii> að ljúka yið að byggja nýja vefn-
aðarvöruverksmiðju. Verlcsmiðjan á
að framleiða 30 milljónir metra af
dúlc á ári og er ein af stærstu vefn-
aðarvöruverksmiðjum í Sovét-lýð-
veldunum.
í Tagil í Úral er nú þegar full-
gerð ný verksmiðja, sem á hverju
ári á að framleiða 115200 járnbraut-
arvagna.
Tólf radiomótttakarar í einum
eldspýtnastokk. Fimmtán ára gamall
uppfyndingamaður, sem heitir Isko-
vetski, hefir búið til radio-móttak-
ara, sem er settur saman úr 16
hlutum og vegur 0,70 grömm. Mót-
takarinn er svo lítill, að það er hægt
að koma tólf stykkjum í einn eld-
spýtnastokk.
Tveir Sovétvísindamenn í Ukra-
ina, sem hcita Curevitsch og Kojan,
hafa fundið upp nýtt meðal, sem
hægt er cr nota við blóðyfirfærslu og
kemur að sömu notum og venjulegt
]>lóð. þetta mcðal hefii fengið nafnið
„Ukrinfusinet“. Meðalið cr liægt að
geyma svo lcngi sem vill í luktu
gleríláti. Verður nú farið að fram-
leiða það í stórum stíl.
Stórkostleg bókaframleiðsla. Árið
1934 voru prentaðar i Sovétríkjunum
460 miljónir bóka, og cr það langt
vfir Evrópumet. Meira en helmingur
þessara bóka voru um allskonar
þjóðfélagsmál og stjórnmál. 146 milj.
eintaka voru gcfnar út í Rússnesku
lýðveldunum. 40 milj. binda hafa ver-
ið keypt af fagfélögunum og dreift
út um allt þetta víðlenda veldi, á
livíldarheimili, i verksmiðjur og les-
skála, og hafa verið notaðar til þess
á annað hundrað miljónir rúblna.
KúluleguverksmiSjan „Kaganovistj“I
Síðan þessi verksmiðja tók til starfa
liafa vcrið framleiddar i hcnni yfir
22 milj. ltúlulega. En síðan eru þrjú
ár. Árið 1932 framleiddi hún aðeins
1 milj., árið 1933 5 milj. og árið 1934
rúmlega 11 milj. þetta hefir sparað
Sovjetríkjunum meira en 40 milj.
gullrúblna, og er bíla og dráttai’véla-
framleiðslan ckki lengur háð inn-
flutningi erlcndis frá. Framleiddar
eru 120 mismunandi stærðir, allt frá
örsmáum legum 'til geisistórra i
dráttarvagna og neðanjarðarbrauta-
vagna við „Metro“ í Moskva.
Leiklist Sovétríkjanna.
Hinn heimskunni leikhússtjóri
Gordon Craig-, hefir verið í
Moskva. Hann hefir kynnt sér af
alúð leiklist Sovétríkjanna. 1
stórblaðið brezka, „Times“, hefir
hann skrifað greinar, þar sem
hann segir, að Sovétleikhúsin séu
nú einu leikhúsin í heimi, þar
sem fari fram skapandi list, og
magnþrungið líf.
Söludrengir,
komið á skrifstofu Sovétvina-
félagsins, Lækjargötu 6 A, til að
taka Sovétvininn til sölu.
14ooo menn í verkfalli i New York