Verklýðsblaðið - 01.10.1935, Qupperneq 4

Tímaritið
RÉTTUR
kemur út mánaðarlega.
Árg. 5 kr. — Gerist áskrifendur!
ERKLYÐSBLAÐIÐ
LESENDUR!
Eaupið hjá þeim, sem auglýsa
hjá okkur og getið þá
Verklýðsblaðsins.
barnadauðj i Rússlandi um 42%.
Verklýðsblaðið mun bir-ta nýjustu töl-
ur strax og þa.ð hefir aíiað sér áreið-
atilegra heimilda.
Fróðlcgt. cr að liera saman mann-
dauða af þiisuivdi á öilum aldri í
stærstu horgum Evrópu: Sá saman-
burður var þannig 1929:
í Moskva . . . 12,9
í London . . . 19,8
í París .... 15,1
í Berín .... 12,1
í Wien....... 13,5
Slrax 1929 hafði hæði barnadauði og
manndauði yfirleitt, í Moskva minnk-
að um helming frá því fyrir bylting-
ima og manndauði orðin mun minni
eri i flestum öðrurn stórborgum Ev-
rópu. — Siðan hefir kreppa og fas-
ismi skollið yfir auðvaldsborgirnar,
en fimm ára áætlunin flutt Moskva
velmegun og menningu.
Alþýðnblaðið eyðir heilli stórri
kjallaragrein til að leiðrétta töluvillu
okkar og hnoykslast ákaflega út. af
þvi að komman skyldi hafa villzt of
framar lega i bók þórbergs. Hinsvegar
passar þessi saini greinarhöf. Alþýðu-
blaðsins (Vilm. .lónsson landlæknir?)
vel að hafa kommuna nógu aftar-
lega þegar hann cr að tina ujrp
lygar ameríska auðvaldshlaða um
þungurdauða í Hússlandi.
Verklýðshlaðið tekur öllum leiðrétt-
ingum með þökkum. En fyrst Alþýðu-
tdaðið hefir svona gott rúm fyrir
leiðréttingar, að það stendur sig við
að spandera nærri hálfri síðu til að
leiðrétta eina kommuvillu, þá viljum
við jafnframt fara þess á leit, að
næst þegar Alþýðublaðið birtir Morg-
unblaðslygar um „Stalin-stopp", fang-
elsun ekkju Lenins, morð Dirnitroffs
og hungursneyð í Ukraniu, þá eyði
það þó ekki væri nema 5 línum til
Utgáfu Verkiýðtblaðsius sem dagblai
verður frestað minnsta kosti um mánuð.
Orsökin er að gjaldeyrisnefnd neifar um gjaldeyri fyrir
vélar í „Dögun“ og hinar prenfsmiðjurnar neifa
að prenfa blaðið
Miðstjórn Kommúnistaflokksins
ákvað í vor að gefa Verkiýðs-
blaðið út sem dagblað, þegar
safnað væri 750 króna mánaðar-
styrkjum, 2500 kr. blaðsjóð og
300 nýjum1 áskrifendum. Var það
síðan sett, sem mark að ná þessu
fyrir 1. október, svo blaðið gæti
þá komið út sem dagblað.
Þó þetta mark að vísu hafi ekki
alveg náðst (það vantar ca. 10—
20% upp á), þá hefði samt flokk-
urinn sökum hinnar geysilegu
pólitísku nauðsynjar, sem á því
er, byrjað að gefa blaðið út serri
dagblað 1. okt., hefði ekki aðrar
aðstæður tafið það, sem nú skal
greina.
Prentsmiðj uhlutafélagið „Edda“
hafði keypt og rekið prentsmiðj-
una „Dögun“, en þurfti að fá í
hana til viðbótar setjaravél og
stóra blaðpressu, til að geta tekið
Verklýðsblaðið sem dagblað.
Sótti félagið um gjaldeyrisleyfi
fyrir þessu, en fékk neitun hjá
gjaldeyrisnefnd. Var þá leitað til
stærstu prentsmiðjanna í biÞnum
og- alllengi staðið í sammngum
við þær, sem lauk með því að þær
kváðust ekki prenta blaðið, sum-
ar ekki geta það vegna anna, en
t. d. Steindórsprent beinlínis
samningsbundið við „Alþýðublað-
ið“ um að prenta ekki fyrir
kommúnista. (Hinsvegar sér AV-
þýðublaðið ekkert athugavert við
að nazistablaðið „ísland“ sé prent-
að þar).
Þessar neitanir sem jafngilda
fyrir Kommúnistaflokkinn, banni
á blaðinu í bili, gerðu það að verk
um, að miklu meiri áherzlu varð að
leggja á að hafa prentsmiðju
sjálfur og hefir nú verið gerður
undirbúningur í þá átt, sem
skýrt verður frá í næstu blöðum.
Aldrei hefir iiauðsynin á virki-
lcgu baráttumálgagni verklýðs-
stéttarinnai- verið eins brýn og
nú, Þessvegna mun Kommúnista-
flokkurinn, þrátt fyrir alla erfið-
leika og hindranir knýja það
í i am að hægt verði að gefa Verk-
lýðsblaðið út sem dagblað sem
allrai fyrst.
Kommúnistaflokkurinn skorar
hinsvegar á alla áskrifendur og
velunnara blaðsins að nota þann
tíma, sem ennþá verður unz dag-
blaðið hefst, til að fullkomna
söfnun fjár og áskrifenda, áður
en blaðið verður dagblað.
Verður nú í hverju blaði skýrt
írá hvernig gengur og það er
nauðsynlegt að allir verklýðssinn-
ar fylgist vel með í þessari bar-
áttu, því nú er svo komið, að
baráttan fyrir útkomu Verklýðs-
blaðsins sem dagblaðs er um Ieið
orðin barátta fyrir prentfrelsi
verkalýðsins.
Eru atvinuuleysigskýrslur
vinnumidluuarskritstoí-
unnar talsaðar?
Pyrir bæjarráðsfundinum) lá
skýrsla um skráða atvinnuleys-
ingja frá vinnumiðlunarskrif-
stofunni í Reykjavík, sem sýndi
að tala skráðra atvinnuleysingja
væri 397, fýrir utan þá 100, sem
þá voru í atvinnubótavinnu. —
Þessi atvinnuleysistala virðist
vera nokuð lág og eftir því ætt'i
atvinnuleysingjunum að hafa
fækkað stórkostlega frá því á
síðasta Dagsbrúnarfundi, en þar
var skýrt frá, að skráðir at-
vinnuleysingjar væru hátt á
sjötta hundrað manns, og það
mun sízt of hátt, ef rétt er tal-
ið. Þó við verkamennirnir sé-
um kannske álitnir heimskir, þá
er ekki úr vegi, að við reynum
að hjálpa þeim ménntuðu mönn-
um| að reikna. 397 eru skráðir at-
vinnulausir eftir skýrslum. 130
ungir verkamenn eru einnig
skráðir atvinnulausir. Þag verða
527 menn. 100 eru í atvinnu-
bótavinnu og eru í raun og veru1
atvinnulausir. Þetta verða í allt
627. Þá er fjöldi manna at-
vinnulaus, sem ekki hefir enn
komið til skráningar.
Verkamaður.
Framleíðslan vex -
Atvinnuleysið
minnkar ekki
Fró Stokkhólmi: í skýrsln atvinnu-
ftð leiðrétta þetta.
rekendafélagsins til blaðamanna kem-
Úr því Alþýðublaðið er að bera
saman stjórrr Englendinga á Indlandi
og stjórn bolsjevíkanna á Rússlandi,
skulurn við upplý.sa eftírfarandi:
Á ca. hálfri öld lækkaði meðalaldur
14 sveinafélög skora á rfkitstjárnina
að taka i tanmana gegn sölabanni Claessens
ur fram, að framleiðslan í Svíþjóð sé
komin upp fyrir' það, sem 'hún var
fyrir kreppuna á sínu mesta upp-
gangsóri 1929. Ennfremur segir í
skýrslu þessari að siðan stríðinu lauk
raanna á Indlandi úr 32 árum niður
í 23 jjr. Fyrii- byltingurra var meðai-
aldur karla í Rússlandi 31,9 ár, en
kvenna 33,9 ór'. En á árunum 1926
—1927 var meðalaldur karla 41,9 ár,
en kvenna 46,8 ár. — Byltingin hafði
þá þegar lengt æfi karlmanna um 10
ár, en kvenna um 13 ár.
Atvinnumálaráðherra heíir svar
að kröfum húsgagnásmíðasveina
um að neita þeim efnissölum sem
talca þátt í sölubanni Eggerts
Claessens, á þann veg, að þeir
skuli tala. við gjaldeyrisnefnd og
tekur það jafnframt fram að
sveinarnir muni fá gjaldeyris-
leyl'i eftir þörfum. — Þetta eru
engin skýr svör. Frá ríkisstjóm-
inni verður að koma ótvíræð yf-
irlýsing um að þeir efnissalar serr.!
ekki selja hverjum sem hafa vill
efni gegn staðgreiðslu, skuli
framvegis engin gjaldeyrisleyfi
fá.
liafi aldrei verið eins góðir tímar
fyrir sænska iðnaðinn eins og nú. Sam
tímis er gefið til kynna í opinberum
skýrslum, að í júní þ. á. hafi verið
239 umsækjendur um hvert laust
pláss í atvinnu á móti 157 umsækj-
endum 1929. Atvinnuleysið í fagfélög-
unum var í júní ór 11,8% á móti
IVIÍIIÍÍMIA CIOAHE7VUH
Slk
Pcikkmn
Iþslcir
/ ö/fum %r&rzfumfm
Samband iðnverkamanna og
ionrienn 14 sveinafélaga í Rvík
:— þ. e. svo að segja allra félaga
iðnverkafólks í bænum hafa nú
sent ríkisstjórninni áskorun umi
að grípa strax til þessara ráð-
stafana.
Öll alþýðan væntir þess og mun
leggja því lið sitt, að þessari
kröfu verði tafarlaust sinnt. — Er
þá þetta fáheyrða tiltæki úr sög-
* unni fyrir fullt og allt og verður
varla reynt aftur í bráðina. —
Nú strax er mjög farið að losna
um Hölubannið, þar sem margir
efnissalar sjá að þetta getur orð-
ið þeim hættulegt æfintýri.
Munið að tilkynna
flutninga
7,7% 1929.
Hiðnsgimlis
nýkomin.
Pöntunarfélag Yerkamanna
Skólavörðustíg 12. Sími 2108.
Haframjöl
°g
púgm jöl
í heilum sekkjum.
Pönfunarfelag verkamanna
Skólavörðustíg 12. Sími 2108.