Verklýðsblaðið - 10.07.1936, Qupperneq 2

VERKLÝÐSBLAÐIÐ
byggingarmamna fyrirskipaði alls-
herjar vinnustóðvun frá hádegi á
þriðjudag í allri byggingarvinnu,
tU þess að halda lögum sambands-
ins í gildi, þar til þeim yrði breytt.
Samdægurs kallaði stjórnin svo
saman aukajjing- í sámbanjdimi, oc;
vai' þaa- samþykkt eftirfarandi
bráðabirgðabreyting á lögunum:
y>V egna rafvirkjadeilunnar er
sambandsmeðlimum heimilt að
starfa hjá meðiimum Félags lög-
giltra rafvirkja í Rvík, þótt þeir
standi ennþá -uj.an 1 ðnsambandsins,
en engum sambamdsmeðlim er
heimilt að vimra með þeim við
húsab yggingar«.
Var málið þar með leyst, og
vinna Ixxf'st á miðvikuida@smorgun,
Björn Rögnvaldsson, formaður
Iðnsambancls byggingamanna,
sagði af sér á mánudagskvöld.
Guðjón Benediktsson* varaforseti
sambandsins, tekur við störfum
bans fyrst um sinn.
Volborgormessukvöld
Lofsöngurinn um líf-
ið, vorið og ástina
Nýja bló sýnir um þessar mundir
sœnska kvikmynd, sem heitir »Valborg-
armessukvöld'i. Hún hefur hlotið ein-
róma hrós allra blaðanna, og verið talin
afbragð annarra raynda. Sannleikurinn
er sð, að þessi slofsöngur um Hfið, vorið
og ástinaa er með lakari myndum, er hér
hafa sézt. Gamaldags í allri sinni tækni,
t d. full af endalausum samtölum; en
nú hallast beztu kvikmyndastjómendur
að því, að sllk löng samtöl sé arfur frá
leikhúsunum sem eigi ekki heima I kvik-
myndum.
Og efnið, meiningin í myndinni, er
eins og þau Adolf Hitler og Guðrún
Lárusdóttir hefðu lagt saman við samn-
ingu handritsins. Það, sem verið er að
prédika alla myndina út I gegn, er I
stuttu máli þetta: Umfram allt, eigið
þiö börn, hvemig sem á stendur og hvað
sem tautar! Blessuð, eigið þið bara nóg
af bömunum! Og í munn einnar aðal-
persónunnar er lögð sú þungvæga kenn-
ing, að unga fólkið nú á dögum vilji
ekki eiga börn af ástleysi einu saman.
>Það er ástin, sem vantar«, segir þessi
faðir og afi fjölda barna, og í þessum
anda er myndin öll. Og svo er manni
sýndar unaðslegar vormyndir, skemmti-
göngur elskenda eftir skógarstigum, og
lítii og falleg böm, svo sem til sönn-
unar þvl, hvers þetta ástlausa og létt-
úðuga unga fólk nú á dögum fari á mis.
Það þarf fólk á borð við Hitler og
Guðrúnu til þess að segja fátækum
verkamanni, sem kannske sveltur hálfu
og heilu hungri með fölskyldu sinni
mikinn hluta ársins, að það sé af ást-
leysi einu saman að hann bætir ekki
fleiri hungruðum munnum við hópinn
sinn. Og það þarf næstum ennþá sví-
virðilegra fólk (ef það er til), til þess
að slöngva því framan I ungan atvinnu-
leysingja og stúlkuna hans, að það sé
af ástieysi einu saman að þau eigi ekki
börn.
Það er fróðlegt að minnast á það til
samanburðar, að í Sovétríkjunum hafa
r.ýlega komið fram tillögur I þá átt að
takmarka fóstureyðingar og banna þær
nema að læknisráði. fms borgaraleg blöð
Fólkid heimtar tafarlaust
breytingu á reglugerð s]úk-
ratrygginganna
Skattur vegna þeirra oft 8—10" 0 af
tekjum. Hlunniudi niinni en áðnr
Já, þá eru.m við farin að sjá
framan í ajþýðutryggingarnar,
|ietta óskabarn. Og ég hygg að
flestu verkafólki hafi brugðið í
brún þegar það kom auga á van-
skapnaðinn. Þó seint sé, þá gefur
þetta viðtal við forstjórann, sem
Alþýðublaðið birtir — merkilegt
nokkuð — alþýðunni í Reykjavík
fulla hugmynd um hvers hún hefir
að vænta, af þessum hluta ajþýðu-
tryg-ginganna svokölluöu, sem þó
eru samkvæmt lögunum það lang-
samlega skársta í þeim mikla
bálki.
Það fyrsta sem við rekurn augun
í er, hvað þær verða okkur dýrar.
I því atvinnujeysi og vandræðurn,
sem nú þjaka meginhluta alþýð-
unnar, þá er enginn hlutur til svo
dýrmætur eða nauösynlegur að við
verðum ekki fyrst að spyrja bvað
hann kostar.
Svo er og um tryggingarnar.
Fjöldi ajþýðufólks hefir tryggt sig
í gam.la samlaginu og oft og tíðurn
tekið bitann frá munninum á sér
til þess að standa í skilum og halda
réttindunum. En fjöldi hefir líka
hrökklast úr því aftur af því að
það gat ekki greitt iogjóld sín, og
fjöldi fálks hefir aldrei haft ráð
með að komast í það hvað innilega
sem það óskaði þess.
Nú knma ajþýðutryggingar, sem
skylda hvern og einn til þess að
tryggja sig og greiða víst mánað-
argjald. 4 kr.. á mánuði fyrir ein-
stakling án minnsta tiJIits til tekna.
Fyrir hjón verður gjaldið 8 kr. á
mánuði. Ein vika í atvinnubóta-
hafa þotið upp með það, að þarna væri
verið að stíga skref I afturhaldsátt. En
því fer fjarri. Þessarar breytingar er
krafizt af rússnesku konunum sjálfum,
og þær rökstyðja hana með þvl, að nú,
þegar konan hefur fengið fullkomið
jafnrétti við karlmanninn á öllum svið-
vinnu gerir 54 kr. mánaðartekjur
og af því á að greiða 8 kr. í sjúkra-
trygginguna eina saman.
Það er raargyfirlýst og þekkt
staöreynd að fjöldi vea-kamanna-
heimila hafi Jangt innan við 2000
kr. árstekjur. Slíkar tekjur leyfa
fólki ekki aö borga einn eyri, sem
tryggi. öryggi þess í framtíðinni.
Þar verður hverjum degi að nægja
sín. þjáning og Jaapp að ráða hver-n-
ig slampast af. Kannske hefir það
aldrei verið meiningin að alþýðu-
tryggingamar væru neitt fyr-ir
Jretta fólk?
Þá er það sá hluti aJþýðunnar,
sem hefir verið tryggður í S. R. og
aðrir verkamenn með sæmilega
vinnu, sem fúslega vij/a offra
miklu tij þess að vita sig örugga
um það að nokkurra viltna veikindi
reki ekki .heimiji þeirra á vonarvöl.
Hvaða öryggi veitir tryggingin
þeim hluta daglaunamanna?
,1 vetur, þegar verið var að skýra
frá lögujium baaði í Alþýðubl. og
útvarpinu, þá vora það dagpening-
amir í sjúkratryggingunni hið
eina, sem okkur fannst fengur í.
Dagpeningar í veikindatilfellum
voru trygging þess að nokkurra
vikna lega neyddi ekki konur okk-
ar og börn hin óljúfu spor til fá-
tækrafuUtrúanna. En þetta eina
jálcvæða atriði hefir þeim tekist
ao þurrka út þegar þeir sömdu
réglugerðina. Þar er ákveðið að
forsjá sé komið á eins hátt stig og nú
I Sovétríkjunum, þá eigi engin kona
r.eitt á hættu, hvorki þjóðfélagslega,
fiárhagsiega eða I siðferðilegu tilliti, þó
að hún eigi barn. Fóstureyðingar hafi
Framh. á>’ U- síðu.
dagpeningar skuli ekki greiddir
fyri en eftir 16 vikna veikindi. Eu
það þýðir það að dagpeningar
koma tceplega einni ehmstu vcrka-
manna fjölskyldu að gagni. Eng-
ínn efnalaus daglaunamadur eða
kona, sem á fyrir heimili að sjá
og sem kunnugt er missir kau.p um
Jeið og hann fatlast frá vinnu, þol-
ii 16 vikna veikindi, án þess að
þrxfa að leita hjáipaj’. Dagpening-
ar geta þá. í hæsta lagi fengist
greiddir í 10 vikur, því samkvæmt
lög-um verkar tryggingin ekki
nema í 26 vikur alls. Ef veikindin
vara lengur en 26 vikur, er hinn
tryggði og' heimili hans alveg j,afn-
nær og engin trygging væri til.
Raunverulega koma þá dagpening-
arnir aðeins bæjar- eða sveitar-
.sjóði að gagni. Fólkinu sjálfu ger-
ir það lítið til eða fxá hjvort það lif-
ir á framfærslustyrk þær 10 vik-
ur, sem möguleikar ertu til að dag-
peningar fáist, úr því að það verð-
ur að fá styrk á undan og' eftir.
Hvað því viðvikur að tryggingin á
að borga sjúkrahúsvist um ákveð-
inn tíma. þá er þaö Hka fyrst og
fremst bæjarsjóð í hag. Sam-
kvæmt fátækralögum, þó bölvuð
séu. er öll sJík hjálp óa.ftiu*kræf og
mun enginn þurfa að finna mun
á, sjúkrahúsvist, hvort þaö er bæj-
arsjóður eða sjúkratryggingin sem
Irorgar.
I stuttu máli höfum við verka-
menn þetta við sjúkratrygginguna
að athuga:
Aö húm, eins og- Vl.bl. sýndi
fram á í 55. tbl. verður dýrari
og veitir minni réttindi en gamla
sjúkrasamlagið, sem þó reyndist
mörgum alþýðuheimilum of dýrt.
/4ö hún ætlar að undirstrika og'
gera enn áþreifanlegri mismun-
inn á k'jörum fölks með því að gefa
þeim, sem meiri ráð hafa kost á
betri tryggingu. Frá okkar sjónar-
miði ætti þetta að vera öfugt, ef
munur þarf að eiga sér stað; því
sá sem verst á með að borga hefir
þörf fyrir bezta tryggingu.
Að hún leggur þungan skatt á
hvern einasta mann án tillits til
tekna. Skatt, sem nemuir 96 kr. á
ári á ajlra minnstu heimiiin (2ja
manna) og getur í mörgum tilfell-
um jafnveJ orðið 8—10% af tekj-
um.
Að him veitir Mnum efnalausa
verkarrumni og heimili hans ekkert
örryggi.
Og því spyrjum við: Verðskuldi-
ar þessi vanskapxxaður nafnið alr
þýðutryggingar? Það er að mdnsta
kosti aJJt annað en okkur haiði
dreymt um og við lröfðum vænst.
V erkamað'ur.
r
Kjfiiuitl ylnr lífirmiDpr
Nye Danske af 1864.
Hvar sem þér leitió munuó pér finna ad
beztu kjörin eru þar.
Ennfremur: BRUNA-, PJÓFNAÐAR- og ÁBYRGÐAR-
TRYGGINGAR.
Aðalnmboð fyrir ísland:
V átry ggingarskrif stof a
Sigfúsar Sighvatssonar
Lækjargötu 2
Sími 3171
um þjóðlífsins, þegar mæðra- og barna-