Fálkinn - 05.05.1934, Side 5

F Á L K I N N
5
.{ þessari mynd sjesl hvernig lu'is hafa flust úr stað með flóðöldunni. Þarna sjest hás sem hefir lent á miðj-
um veginum.
til Álasunds um slysiö og beðið
um hjálp.
I TafjordbygS áttu alls heima
um 280 manns. Af þeim fórust
40, 23 í Tafjord og 17 í Fjoraa.
Á einum bænum i Tafjord
druknuðu hjón og 8 börn þeirra,
en einn sonur komst af. I öðru
liúsi krömdust lijón til bana á-
samt syni sínum, en kona lians
og barn liennar björguSust með
undursamlegum liætti. Á þriðja
bænum fórust hjón með þremur
börnum sínum. I Fjoraa fórust
önnur hjón með þrjú börn, hjón
með tvö börn og enn ein meS
fjögur börn. Alls fórust á á báð-
um stöðunum af fullorðnum 11
karlmenn og 12 konur en 17
börn.
Hafnarfógetinn í Álasundi var
var á fyrsta bátnum, sem kom
til lijálpar. Lýsir bann ferðinni
svo: — ViS áttum tveggja tíma
sigling ófarna að slysstöðvunum
þegar við fórum að verða þess
varir, hve mikið hafði gengið á.
Flóabáturinn varð að staðnæm-
ast og við að fara i annan minni
bát til þess að komast gegnum
brakið, sem var eins og bráviði
um allan fjörðinn, svo að skip-
stjórnin kvaðst ekki gela farið
ígra, vegna þess að skrúfan
nnmdi brotna í brakinu. Þegar
kom inn undir Tafjord var þar
ekki nokkur bryggjustúfur.
Brotin og brömluð Iiús voru á
víð og dreif upp um kletta, en
þar sem þorpið liafði staðið var
að kalla auðn ein.
Sonur klæðskerans i Tafjord,
sem liafði druknað ásamt konu
sinni og átta börnum, er einn
eftir á lífi af fjölskyldunni, og
má nærri geta að bann hefir
upplifað liræðilega nótt. Var
bann í sama liúsinu og f jölskylda
hans. Hann fann að húsið lagð-
ist alt í einu saman en lyftist
svo bátt á loft og komst á fleygi-
ferð en staðnæmdist lóks við
gistihúsið á staðnum, um 200
metrum ofar. Ilann brotnaði og
særðist en lóks þó að komast út
úr húsflakinu og skríða um 50
metra upp frá fjöruborðinu en
þar leið yfir liann.
— Svo rækilega hefir flóðald-
an látið greipar sópa um Ta-
l jordþorpið, að það er ekki liægt
að sjá, hvar liúsin hafa staðið,
hvað þá meira. Eigi aðeins hús-
in sjálf, heldur einnig undirstöð-
ur þeirra eru svo rækilega
þvegnar í burt, að ekkert sjest
eftir.
Fjármunatjónið við flóðöldu
þessa er talið nema tæpri hálfri
miljón króna. Að það varð ekki
meira stafar af því, að þarna
ROTTUVEIÐARINN FRÁ HAMELN.
Ein af einkennilegustu þjóðsög-
uin Þjóðverja, þjóðsagan uni rottu-
veiðarann frá Hameln verður 650
ára í ár. Rottuveiðarinn gerði smá-
bæinn Hameln við Weser heims-
frægan og enn í dag ber bærinn
merki sagnar þessarar. Rottuveið-
arasagan kemur fram i fjölda bóka,
á póstkortum og í bakaríum og
súkkulaðigerðum bæjarins, er rott-
an notuð sem einskonar skjaldar-
merki. Og í sumar minnist bærinn
rottuveiðarans með hátíðahöldum,
býr yfirleitt fátækt fólk, sem lit-
ið liefir umleikis og býr í lje-
legum húsakynnum. Mesta fast-
eignin á þessum slóðum er raf-
orkustöðin, sem áður er nefnd
og lcostaði um átta miljónir
króna. En liún slapp.
Áratugum eða jafnvel öldum
saman hafa menn þótt vissir
um, að nýpan í Heggurð blyti
að brapa fyr eða siðar. Og loks
þegar það varð þá varð það um
miðja nótt. Ef flóðaldan hefði
komið að degi til má gera ráð
fyrir að mannskaðinn hefði orð-
ið miklu minni en nú, þegar
flóðið kom að öllum í fasta
svefni.
sem standa frá 20. maí til 2. sept-
em,ber.
Þaö er talið tvímælalaust, að
þjóðsagan um rottuveiðarann hafi
við einhverja sanna viðburði að
styðjast, jafnvel þó að ekki hafi
lekist að leiða rök að því. En sag-
an er í fám dráttum á þessa leið:
Einu sinni á miðöldum var óg-
iirleg rottuplága í Hameln. Iiott-
urnar flæddu yfir bæinn, átu upp
matvæli fólksins, grófu undirstöð-
urnar undan húsunum og því um
líkt. Þá var það einn dag, árið
1284, að einkennilega klæddur
hljóðfæraleikari kom í bæinn og
bauð bæjarráðinu að eyða rotl-
unni. Samdist nú um borgunina,
en hana átti elcki að greiða fyr
en rottan væri horfin. Og það kom
á daginn, að aðkomumaðurinu
hafði engu lofað upp í ermina á
sjer. Hann gekk um göturnar og
Ijek á flautu sína, en allar rottur
og mýs eltu hann i stórhópum.
Hann fór út ána og synti yfir hana
og bljes, en allar rotturnar eltu
hann og druknuðu í ánni. Fólkinu
Ijetti þegar rottan var horfin, en
nú fanst bæjarráðinu borgunin sem
það hafði lofað of há og vildi ekki
borga, Rottuveiðarinn varð þessu
gramur og fór, en kom skömmu
síðar lil bæjarins aftur, í dular-
búningi.
Svo var það einn sunnudag, að
allir fullorðnir voru i kirkju. Og
nú fór maðurinn að spila og nú
voru það börnin, sem eltu hann.
Hann hvarf og með honum öll
börn bæjarins, frá fjögra til þrett-
án ára; tvö börn aðeins höfðu dreg-
ist aftur úr og varð annað þeirra
blint og hitt heyrnarlaust, svo að
þau gátu ekki sagt frá atburðin-
um.
Yms hús i Hanicln minna á
þennan þjóðsöguatburð, þar á með-
al Rottuveiðarahúsið, sem sjest hjer
á myndinni og stendur í Bunget-
osestrasse í Hameln. Á öðrum, enda
hússins er stór tafla, sem á er rist
sögnin um rottuveiðaraann og
börnin 130, sem hurfu með honum.
Og i kjallara kirkju einnar í
Hameln er minnisvarði, sem tekinn
hefir verið úr einu borgarhliðinu
og er þar sagt, að borgarhliðið
hafa verið reist 272 árum eftir að
töframaðurinn hafði á burt með
sjer 130 börn úr bænum. í „Brúð-
kaupshúsinu“ svonefnda er einn
minningartaflan enn, sem segir frá
rottuveiðaranum og barnahvarfinu.
Það var í þessu húsi, sem Tilly
hershöfðingi hafði aðsetur árið
1631, er hann hafði her sinn undfr
vopnum í 30-ára striðinu.
Þega Kínverskir ritstjórar endur-
senda handrit segir sagan að þetta
sje gert á kurteysari hátt en í vest-
urlöndum, því venjulega fylgi svo-
látandi brjef: — Sjá, þjónn þinn
fellur flatur til fóta þjer. Jeg beygi
mig í duftið fyrir þjer og ákalla
gæsku þína um að leyfa mjer að
lifa og tala. Það hefir þóknast hinu
háttvirta handriti, að láta ljós sitt
skína á mina óverðugu sál. Speki
þess gerði mig hugfanginn af hrifn-
ingu. Aldrei hefi jeg vitað aðra eins
hnittrii, andagift og háleita hugsun.
Skjálfaiidi af ótta endursendi jeg
þjer handritið. Þvi að ef jeg birti
þennan fjársjóð, sem þú hefir sent
mjer, þá mundi keisarinn krefjast
þess að það yrði tekið til fyrir-
myndar og að ekki mætti prenta
neitt, sem ekki kæmist í námunda
við það. En þekki maður bókment-
irnar —- eins og jeg geri — þá veit
maður, að í næstu tíu þúsund ár
verður ekkert ritað, sem kemst í
hálfkvisti við þetta, sem þú hefir
sent oss. Þessvegna endursendi jeg
handritið. Jeg bið þig þúsund sinri-
um fyrirgefningar. Trú mjer, höfuð
mitt liggur við fætur þínar. Gerðu
við mig það sem þjer þóknast.
-----x----
Ung stúlka i Varsjá hefir vakið
svo mikla athygli fyrir dugnað
sinn í vjelritun, að læknar óg sál-
fræðingar hafa farið að rannsaka
hæfileika hennar. Hún skrifar sam-
timis tvö brjef ólíks efnis, án þess
að nokur skekkja eða ritvilla sjá-
ist á. Skrifar hún þá á tvær rit-
vjelar samtímis, sina með hvorri
hendi. Fjöldi verslana hafa gert
henni há kauptilboð en hún þykist
ekki fullsæmd af þeim og liefir því
ráðist til fjölleikahúsa, þar sem
hún leikur listir sínar og vekur
furðu allra áhorfenda.
Enska stúlkan Dorothy Sayers
virðist ætla að vera arftaki Conan
Doyle og Edgars Wallace sem reyf-
arahöfundur. Síðasta bók hennar
hefir selst betur en nokkur önnur
bók í Englandi á sama tima. Hún
kvað kunna sögurnar um Sherlock
Ilolmes utan að og kvað það lengi
hafa verið draumur hennar að gera
sögupersónu, sem væri honum
fremri.
----x----
í Hull var nýlega lialdinn sam-
söngur sem vakti mikla athygli. Það
var karlmannaflokkur sem skemti,
og yngsti söngvarinn var 65 ára en
sá elsti um áttrætt. Karlarnir þóttu
syngja afbragðs vel, einkum neðri
raddirnar.