Fálkinn - 05.04.1940, Page 4

4
F Á L K 1 N N
Carol II. Rúmenakonnngur.
STJÓRNMÁL Rúmeniu eru eins
og landið full af andstæðum.
Þegar konungurinn fór til Lond-
don i vetur til að biðja um lán,
þá var þetta pólitískt öfugmæli.
(iarol konungur hafði þá nýlega
sigrast á andstæðingum, sem
kröfðust frjálsræðis, til að sam-
einast sambandi einræðisherr-
anna. Svo fer þessi einvaldi kon-
ungur til vesturlanda, til þess að
vingast þar við lýðræðislöndin,
Frakkland og England.
Fari maður með bifreið frá
Sinaia, í transsylvanisku ölpun-
um, til Bukarest — leiðin er rúm
ir 100 km. er gott tækifæri til
að athuga andstæðurnar og ríki-
dæmið í náttúru og þjóðlífi
Rúmeníu.
Sinaia — með konugshöllinni
Peles er sumarhústaður höfð-
ingjanna í Bukarest, með spila-
lianka, lióglífi og lúxusliótellum
af hesta tæi. í þessum hæ er
franska ef til vill töluð eins mik-
ið og rúmenska ekki vegna
þess, að svo mikið sje þarna um
erlenda ferðamenn, heldur hlátt
áfram af því, að mentaðir Rúm-
enar tala enn frönsku innbyrðis
ekki síður en sitt móðurmál.
Hin núverandi Stór-Rúmenía
með 20 miljón íhúum er aðeins
tuttugu ára gönnd. Fylkin Ress-
arabia, Bukovina og Transsylv-
anía voru afhent krúnu Ferdin-
ands konungs með friðarsamn-
ingunum eftir heimsstyrjöldina.
Þær 15 rniljón Rúmena, sem
hyggja þetta stóra land (fimm
miljónir landshúa eru ungversk-
ir og þýskir minnihlutar og svo
gyðingar) eru bæði að tungu og
kyni rómönsk þjóð, sem sker sig
úr slavnesku og mongólsku þjóð-
unum í nágrenninu. Gengur eng-
inn þess dulinn, sem kemur til
Rúmeníu frá nágrannalöndunum
Ungverjalandi, Rússlandi og
Jugoslavíu. í þessum lönduin er
málið, sem fólkið talar, ferða-
manninum lokaðm- lieimur; hann
skilur ekki einu sinni hvort skill-
ið við veginn er auglýsing fyrir
hrugghús eða viðvörun við því,
að aka til liægri eða vinstri. En
sá sem liefir dálitla nasasjón af
frönsku eða spönsku getur kom-
ist að innihaldinu i rúmensku
blaði. Hvað fólkið sjálft snertir
verður gesturinn var við eitt ein-
Framtfðarlandið
RIMEMIA
Carol Rúmonakonungur, sem uar Iengi írægur
aö endEmum, rEgnist þjóðinni ngtasti stjórn-
andi. — Hjzr szgir danski blaðamaöurinn
Kzluin Lindzmann írá framförunum í Rómzniu.
kennilegt fyrirhrigði; hve mörg
ljóshærð hörn eru i sveitunum í
Rúmeníu. Stafar þelta ef til vill
lrá gotneskri kynblöndun.
Sinaia er að sumarlagi horg
skrautsins og óhófsins. Þessvegna
finst manni einkennilegt, cr mað-
m fer þaðan lil Bukarest, eftir
asfaltveginum London -Islanhul,
að fara um eyðilegt fjalla hjer-
uð, ekki ósvipuð hásljettunni á
Spáni, en þó miklu litauðgari.
í þessum fjöllum lifa hirtir,
villisvin og rándýr ýms og styggj-
ast ekkerl við dansinn á hótell-
unum i Sinaia. Maður man ekki
eftir þessu þegar maður er að
spila á rautt og svart í spilabank-
anum, en þegar maður kemur út
i náttúruna er maður mintur á
Jiað, eða ef maður kemur inn til
Kalinzachi og ætlar að kaupa sjer
berjasultu, gerða úr sjerstakri
tegund fjállahindherja, og fær
að vita, að hún sje hækkuð i
verði vegna þess, að hjörninn
hafi eyðilagt uppskeruna í ár.
En við erum á leið til Bukar-
est. Stundum þegar hílljósin legg-
ur á hlíðina sjer maður þúsund-
ir grænna depla. Það eru augun
i sauðahóp, sem við förum fram-
hjá. Þeir eru á beit í hlíðinni.
E1 maður er svo heppinn að
kynnast sauðamanni, er ekki ó-
mögulegt að láta sjer takast, að
verða honum samferða inn i
fjöll og þá sýnir hann manni
rjóðrið þar sem hann sefur á-
samt kunningjum sínum, við bál,
sem gert er á þann hátt, að mað-
ur kveikir á eldspitu og ber hana
niður að jörðinni og þá logar
liægt og rólega, eins og á spritt-
lainpa alla nóttina.
Það eru nefnilega sumstaðar
ofurlítil uppgönguaugu, sem
steinolian vætlar upp úr, án þess
að borað sje eftir lienni. Fjár-
hirðarnir liafa þekt þessa staði í
margar aldir og valið sjer næt-
ursetur þar, til þess að geta not-
að eldinn. Og stundum fer mað-
ur yfir ár með olíubrá á. Kana-
ansland var baðað í hunangi, en
lijer rennur steinolía í ánum.
Þegar kemur ofan af fjöllun-
um og niður á sljetturnar sjást
hverfi oliuturnanna í fjarská.
Þeir standa þarna í röðum, eins
og peð á risavöxnu taflhorði.
Olían er rikidæmi Rúmeníu. Það
var hún, sem bjargaði landinu
þegar heimsstyrjöldin dundi yfir.
Hið gainla akuryrkjuland Rúm-
ena er nú orðið þriðja stærsta
/ febrúar útlu fulltrúar Balkansambandsins fund með sjer i lielgrad
til /)css að styrkja með sjer sambandið og taka sameiginlega ákvarð-
anir um, hvernig best verði komist hjá ófriði. Iljer á myndinni sjásl
fulltrúarnir i sleðaferð. Til vinstri er Gafencu utanríkisráðherra Rúmena
en til hœgri dr. Cincar Markovits utanríkisráðherra Jugoslava.
Calinescu, forsætisráðherra Rúmena,
sem myrtur var.
oiíuútflulningsland i veröldinni.
Með vaxandi tækni hefir olíu-
græðgi heimsins vaxið og Rúm-
enía liefir ekki getað satl skifta-
vini sína, jafnvel þó olíufram-
leiðslan liafi vaxið úr 1 miljón
tonnum 1920 upp i 9 miljón tonn
árið 1937. Það er vafalítið, að
þeir ojkkar, sem yngstir eru
munu upplifa þá stund, að síð-
asti oliudropinn i Rúmeníu verði
uppjetinn, ef olíuþörfin heldur
áfram að fara jafn vaxandi og
hún hefir gert hin síðari ár.
Húmenía hefir að vísu miklar
olíulindir. En helmingur þeirra
1,5000 hektara, sem hafa oliu i
iðrum sínum, er þegar þuraus-
iun. Menn halda að vísu, að olíu
sje hægt að vinna á öðruin svæð-
um, sem eru um 30.000 hektara
að stærð, en jafnvel þó svo væri,
þá er það ekki lengi að eyðast.
Og þegar síðasti dropinn er tæmd
ur, livað þá? Einfaldur fólkshí 11,
hvað þá hrynreiðár með vjelbyss-
um, geta ekki gert sjer mat úr
kartöfluspritti.
Rúmenía sjálf þarf að vísu
ekki að kvíða eldiviðarleysi, því
að landið á fleira en olíuna. Sam-
kvæmt mælingum eru nokkur
þúsund miljón smálestir af hrún-
kolum í jörðu þar, auk yfir þrjá-
tíu miljón tonna af steinkolum
og 100.000 tonna af antrasítkol-
um.
Auk þessa er i Transylvaníu
afar mikið af gasi i jörðu, svo
mikið að það nægir allri Rúmen-
íu i margar aldir (það er talið
um 200 miljard rúmmetrar). Og
vatnsaflið í Rúmeníu lelst vera
yfir 5 miljón hestöfl.
Ennfremur eru flestir algengir
málmar til í rúmenskri jörð.
Rúmenar framleiða 100.000 tonn
at járni á ári, 9.5 tonn af silfri
og 0 7 tonn al' gulli. Þó verða
þeir að flytja inn járn og aðrar
lielstu hrávörur, sem þeir flvtja
inn eru gúmmi og bómull.
Eii þegar við ökum frá Sinaia
til Budapest eru það þá ekki hrá-
efnaauðæfi landsins, sem mest
her á. Það eru aðeins steinolíu-
turnarnir, sem minna á hvað
jörðin geymir. Það sem einkum
vekur athyglina er frjósemi
landsins gróðurinn, skógarnir.