Fálkinn - 24.07.1942, Blaðsíða 3
F Á L K I N N
VIKUBLAÐ ME» MYNDUM
fíitstjóvi: Skúli Skúlason.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaitested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-0
BlaSið kemur út iívern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
Auglýsingaverð: 30 aura millim.
HERBERTSpren/.
Skraddaraþankar.
Dýrliðarmálin eða peningaflóðið
lýsir sjer i ýmsum myndurn, sumum
svo kaldbroslegum, að j)ær eru l)ess
verðar að staldra við og skoða þær
dálítið ítarlega og hugleiða þær.
Því að það er um þær eins og ný-
tiskulistina, að þær þurfa eflaust
ihugunor við, til þess að hægt sje
að meta þær' að verðleikum.
Hátt verö á afurðum okkar, ann-
arsvcgar, og liátt kaupgjald, sem
skapast liefir á alveg óeðlilegum
grundvelli, hinsvegar, liefir haft
þær afleiðingar, að fólk fær vinnu
sína belur borgaða nú, en verið
hefir i manna minnum. Og því má
bæta við, að eftirspurnin eftir vinnu
er nú svo mikil, að allir geta fengið
nóg að gera. Það er j)vi eðlilegt,
að þeir sem selja sína vinnu nú,
lieimti liátt verð, einkanlega l)egar
kaupendur vinnunnar græða of fjár.
Svo er uin mörg þau innlendu fyrir-
tæki, sem kaupa vinnu, þó að marg-
ar sjeu undantekningarnar og það
sje þvi ekki einhlítt, að miða kröf-
urnar við þá vinnu, scin mest græð-
ist á. Það getur sem sje stöðvað
aðra vinnu og aðra framleiðslu og
má þar nel'na sem dæmi, að sagt er
að mjólkurframleiðsla liljóti að
minka á næsta vetri um sem svarar
eftirtekju af 2400 kúm, vegna þess
að ekki fáist fólk til að afla heyja
iianda þeim. Visast mundi þjóðinni
iiollara, að selja minna af fiski úr
landi og komast hjá mjólkurskort-
inum.
Síðan lög voru setl um siðustu
áramót, til þess að „halda dýrtíð-
inni niðri“ sem kallað er, liefir vísi-
talan haldist óbreyll að heita ma.
En. kaupgjald hefir farið vaxandi
og hafa ýmsar leiðir verið farnar
til þess að mjaka því upp á við.
Vinnuvcitendur liafa greitt fólki sínu
uppbælur og veitt því ýmiskonar
smávegisfriðindi. En núna um kosn-
ingarnar liefst ný sókn og nýjar
krókalciðir uppgötvast. Nú er þess
krafist að fá tíu stunda kaup fyrir
X tima vinnii, eða þess að eftir-
vinna og næturvinna sje veitt, til
þess að liækka kaupið. Það eru er-
lendu setuliðsstjórnirnar, sem hafa
leitt þennan asna inn í herbúðirnar.
Og nú er krafist aukinnar áhættu-
þóknunar, þó að reynslan iiafi sýnt
minni slysahættu á sjó í ár en und-
anfarið. Og nú heimta starfsmenn
ríkisverksmiðjanna líka áhættuþókn-
un. Þetta er auðvitað gott og bless-
að, ef þjóðarbúið gctur staðið und-
ir því. Því að afleiðingarnar- koma
niður á því búi en ekki einstökum
fyrirtækjum, þegar kreppan kemur
á eftir. En um áhættuþóknunina i
heild er þetta að segja: Er ekki
rjettara að fólk taki áliættuna með
hækkuðum dánar- eða slysatrygg-
ingum en að nota þóknunina sem
eyðslueyri?
W
A
S
B
Y
R
G
I
lag á hestum er öllu öðru ferðalagi
þjóðlegra.
En þvi verður ekki mótmælt, að
bifreiðin ber mann fljótast til fjar-
lægra staða, sem flestir þrá að sjá.
Hjer að ofan er mynds af einum
þessara staða: Ásbyrgi. Hún er með
öðrum svip en þær myndir, sem
Fálkinn hefir áður birt frá Ásbyrgi
— t.ekin ofin af vestri brúninni
suður undir botni og sjest þar yfir
Eyjuna alla og norður á sanda til
Jökulsár, en í baksýn eru fjöllin
í Axarfirði.
Skemtiferðalögin standa nu upp
á sitt hæsta og liafa aldrei verið
meiri en i sumar, þó að mjög hafi
verið þröngt um bifreiðakosl, veðr-
áttan frekar óliagstæð og ferðalög
aldrei dýrari en nú. Norðanlands
viðraði illa framan af sumri en nú
hefir brugðið til batnaðar, en hjer
syðra 'mun tiðarfarið hafa venð
öllu hagstæðara.
Eitt 'ér eftirtektarvert við skemti-
ferðalögin og stefnir það ekki í
rjetta átt. Það er eins og þeim f.jölgi
minna, sem leggja land undir fót
inn til óbygða en hinum, sem þeysá
í bifreiðum eftir sveitum landsins,
hvort heldur er austur i Skaftafeiis-
sýslu, vestur í Dali og norður i land
og alla leið til Austfjarða. Ennfrem-
ur ferðast víst tiltöluléga fáir mcð
strandferðaskipunum og er þó Esja
hið skemtilegasta ferðaskip, sem
siglt hefir hjer við land. Það eru
bifreiðarnar, sem fólk notar mcst
og þykir þó mörgum þreytandi að
sitja í bifreið, þegar ekið er langar
leiðir. Hestar eru i sumum sveitum
landsins orðnir svo dýrkeyptir, að
illfært er að nota sjer þá til lang-
ferða, og er það skaði, því að ferða-
Vilborg Einarsdótlir, Baldurs-
götu 31, verður áttræð 25. þ. m.
Kristin Eiríksdóttir, fíergstaða-
siræti 7, verður 70 ára 2S. j>. m.
Elín Sigurðardóttir, Kirkjubæj-
arklaustri, ekkja Lárnsar Ilelga-
sonar fgrv. alþm., verður sjötug
2. ágúst n.k.
Winnfrid Kennedy Klostermann:
Fimtán
Á 30 árum í farsælu hjónubandi,
hefi jeg eignast 15 börn. Ekkert
þeirra er tviburi, og ekki sjest hvítt
hár á höfði mjer. Fimtán börnin
lifa og eru eins elskuleg og glæsi-
leg og nokkursstaðar er til. Öll eru
þau heilsugóð og ekkert gengist úr.
Stúlkurnar minar 9 og drengirnir
6 hafa fengið verðlaun fyrir úti-
iþróttir og skólalærdóm. Það elsta
hefir gott kaup. Fjögur eru gift og
ánægð. Öli lialda þau uppi reglulega
kirkjugönguin. Aðeins elsti drengur-
inn reykir, en ekkert þeirra drekkur.
born eru oí fá.
•
Þella yfirstandandi ár, þegar Tam-
ing, yngsti drcngurinn minn, kysti
mig og hoppaði i fyrsta sinn fagn-
andi í skólann, stóð jeg við gluggann
og grjet. Jeg hafði gifst 18 ára og'
í 29 ár liafði stöðugt verið ungbarn
i liúsinu. ,Nú var yngsta barnið mitt
svona stórt, og jcg var eftir alein
— einmana. Mjer fanst húsið og líf
mitt var óumræðilega tómlegt og
gleðisnautt. Jeg liefði géfið alt sem
jeg á, jafnvel nýja kæliskápinn, sem
börnin eru nýbúin að gefa mjer, til
þess að eiga einu barni fleira.
Jeg þarl' ekki að taka það fram
að jeg hefi orðið að vinna i hjóna-
bandinu, og fyrir kom það, þegar
jeg var þreytt og hugfallin, og úlf-
urinn mændi á dyrnar, að jeg efað-
ist um að börnin yrðu að þeirri
blessun, sem skáldið talar um. Jcg
minnist þess er jeg sagði lækninum
frá að jeg mundi fæða 14. barni'ð.
Það var 1931. Tímar voru erfiðir.
Læknirinn hughreysti mig og sagði:
„Þjer vitið það Mrs. Klostermann,
að hönd sú er lireyfir barnsvögguna
stjórnar lieiminum.“
Jeg var mjög hugfallin er jeg gekk
lieim til þess að matreiða kvöldverð-
inn. Þá var húsið skreytt blómum,
sem börnin liöfðu tínt. Tvær stúlk-
urnar voru að sjóða kvöldverðinn,
og á þvottasnúrunum lijekk þvottui-
Frh. á bls. 1h.