Fálkinn - 17.05.1946, Blaðsíða 13

F Á L K I N N
13
KROSSGÁTA NR. 586
Lárétt skýring:
1. Þramm, 4. litinn, 10. lítil, 13.
mannsnafn, útl., 15. fleina, 16.
lengra, 17. stríði, 19. manns, 21.
fljót, 22. vin, 24. rusl, 26. stöðvar-
ann, 28. knýi, 30. hnöttur, 31. œtt-
ingi, 33. nýt, 34. viðartegund, 36.
snjór, 38. nútíð, 39. karlfugl, 40.
monla, 41. fangamark, 42. áhald,
44. mánuð, 45. ósamstœðir, 46. mann
48. gruna, 50. létt, 51. fornsöguna,
54. flýtur ofaná, 55. greinir, 56. híta,
58. gangar, 60. auglýsingaskrumari,
62. kindinni, 63. hýli, 66. ræða, 67.
atviksorð, 68. fiskur, 69. hurst.
Lóðrétt skýring:
1. Ryks, 2. komist, 3. tréskór, 5.
saurgi, 6. einkennisstafir, 7. atlot,
8. úttekið, 9. komast, útl., 10. ó-
hreyfða, 11. synda, 12. tímabils, 14.
ómerkilegt, 16. gaman, 18. þrautina,
20. nágrannakonuna, 22. hljóðs, 23.
herhergi, 25. skrapaðar, 27. reiðast,
29. mannsnafn, 32. keðja, 34. heita,
35. kaldi, 36. farg, 37. spýju, 43.
undirstöður, 47. ílátið, 48. maður,
49. elskar, 50. gleðst, 52. falsi, 53.
nag, 54. bráðum, 57. flón, 58. horfi,
59. knýja, 60. hlé, 61. samræður,
64. tveir samhljóðar, 65. félag em-
bættismanna.
LAUSN Á KROSSG. NR. 585
Lárétt ráðning:
1. Hás, 4. balsami, 10. faa, 13.
álku, 15. rotta, 16. gaul, 17. marrið,
19. skolli, 21. girð, 22. oka, 24. Atli,
26. mannskratti, 28. ost, 30. tak,
31. nei, 33. RK, 34. aða, 36. tau, 38.
in, 39. kaflann, 40. hirting, 41. Nr.
42. ars, 44. asi, 45. Na, 46. afa, 48.
óas, 50. fis, 51. starfsemina, 54.
skinn, 55. átt, 56. Nína, 58. seinna,
60. snatta, 62. Anna, 63. roðna, 66.
Natt, 67. man, 68. skrifli, 69. ris.
Lóðrétt skýring:
1. Hám, 2. álag, 3. skrimt, 5. arð,
6. Lo, 7. stakkar, 8. at, 9. mas, 10.
fallin 11. auli, 12. ali, 14. urra, 16.
gott, 18. iðnaðarmann, 20. kattar-
skinn, 22. ost, 23. ark, 25. morknar,
27. vingast, 29. skarf, 32. einni, 34.
ala, 35. ans, 36. tia, 37. úti, 43. fast-
aði, 47. askinn, 48. ófá, 49. set, 50.
fantar, 52. tina, 53. nian, 54. sena,
57. allt, 58. Sam, 59. ark, 60. sal,
61. ats, 64. O.R. 65. Nf.
glotta þarna inni í skugganum — ýmist hef-
ir vesalings mennina kalið til bana eða
þeir liafa dáið úr hungri, eða þá að úlfarn-
ir hafa gert út af við þá.
Þessi öræfi eiga ekkert bros. Aðeins tár.
Og engin hermannasveit nennir að ellast
við villuráfandi strokufanga lengur en góðu
liófi gegnir á þessum ömurlegu slóðum.
Svo mikill er óttinn og heygurinn af skógin-
um illa.
Eigi að síður var þarna langt inni í eyði-
mörkinni einsetumaður, sem í mörg ár
liafði lifað þarna í slcugga villislóðanna.
Menn eins og klerkurinn Jegor fæðast
ekki oft. Hann var á sínum tíma þjónandi
prestur i Jekaterinburg en eftir nóvemher-
hyltinguna fór hann úr liempunni og tók
sér sverð og stálhjálm i staðinn.
Hann gekk í hvíta herinn og undir for-
ustu Denikins og Koltsjaks gekk hann svo
frækilega fram að hann varð kapteinn.
Byrjunin var því glæsileg, en við vitum
það af veraldarsögunni að hvorki forlög né
stórveldin sáu sér færl að styðja þessa
hraustu liershöfðingja.
Rauðu hetjurnar sigruðu hvítu lietjurnar.
Einn þeirra fáu, sem slapp við að verða
brytjaður niður af riddurum Budjennys,
var Jegor kapteinn. Það var lagt fé til
höfuðs honum sérslaklega: sigurvegararnir
litu ekki neinum velþóknunaraugum á
mann, sem hæði hafði verið klerkur og svo
kapteinn í hvíta hernum.
En Jegor átti trygga vini og víða haulca
í horni. Hann var fluttur af vígvellinum
á laun og komið í hjúkrun lijá gamalli
sveitakonu, sem forðum hafði verið sóknar-
harnið hans. Og þegar hann var gróinn
sára sinna tók hann á sig stafkarlsgerfi
og gerðist varningsmaður. Hann hóf nú
flakk sitt með stóran mal á bakinu.
Eftir óendanlega erfiðleika og liættur
frétti hann loks af helli einum langt inni
í skógi. Gamall veiðimaður hafði sagt lion-
um frá þessum samastað, og eftir tilvísun
hans tókst honum að finna hellinn. Þetta
var allra skemmtilegasti hellir; Ijós féll inn
í hann á ská gegnum klettasprungu og þar
var hentugt eldstæði, gert af náttúrunnar
höndum.
Fyrir framan öskulirúguna sat maður,
vafinn í bjarnarfeld. Hann svaf. Það hafði
hann gert í mörg ár. Ekkert af dýrum
skógarins hafði þefað af honum, hlemmur-
inn á hellisskútanum var sterkari en svo, að
óhoðnir gestir gætu komist inn.
Jegor liafði búist við þessu, hálft í hvoru.
en það hafði djúp áhrif á liann. Þarna var
allt svo lifandi og svo þokkalegt. Það var
eins og hinn látni liefði fengið sér miðdegis-
hlund. Langpípan hékk enn milli stórra,
gulra tannanna og fyrir framan manninn
lá Bihlía, gyllt í sniðum. Þetta var svo ein-
staldega friðsamlegt. En tveir gamlir aftur-
lilaðningar og nokkrar skammbyssur, sem
lágu innan við dyrnar, viðbúnar til notk-
unar með litlum fyrirvara, voru ekki eins
friðsamlegar útlits. Og hjúgsverð af tyrkn-
eskum uppruna og óliugnanlega beittur rýt-
ingur sýndu, að sá látni hafði einhverntíma
átl í útistöðum. Krossmarlc, sem hékk í
bandi yfir fleti með mörgum úlfabjórum,
sýndi afstöðu hins látna til hinna æðri
máttarvalda.
Annars var mikið í hellinum af allskon-
ar veiðitækjum og snörum, bæði til sumar-
og vetrarveiða. Þarna stóðu líka klunnaleg
skíði með næfrabindingum.
Jú, hinn látni liúsbóndi hellisins hafði
auðsjáánlega verið reglumaður í hvívetna,
og komið sér upp góðu heimili, eftir þvi
sem efni slóðu lil þarna í skóginum. Hér
gat þreyttur ferðamaður, sem hafði drukk-
ið hið beiska vín sorgarinnar, hæði lifað —
og dáið. Jegor glotti heisklega er hann tók
upp eldspýtnastokkinn. Eftir stutta stund
snarkaði í sprekunum á hlóðunum og ylinn
lagði um allan hellinn.
Jegor hafði mynd verndardýrðlings síns,
hins heilaga Andrésar, hangandi í handi
um hálsinn. Hann horfði á dýrðlinginn og
sá ekki betur en að hann hrosti, er bjarm-
inn af eldinum lék um hann. Svo lagðist
hann upp í fletið.
Góða nótt, kunningi! inuldraði liann
lil hins dána.
Árin liðu.
Eriginn truflaði Jegor í einveru hans.
Veiðimennirnir voru orðnir verksmiðju-
stjórar og gullgrafararnir stýrðu dráttar-
vélum á sameignarbúunum. Enginn fékk
að vinna fvrir sjálfan sig.
Allir urðu að þræla og púla til þess að
sjá þjóðfélagsáætlununum farhorða í ör-
ugga liöfn. Og aílar tilraunir til að ein-
angra sig og lifa sínu eigin lífi, voru tald-
ar grunsamlegar og refsiverðar.
Jegor vissi ekkert um allt þetta. Hann
vissi að eitthvað stórkostlegt var að gerast
nokkur hundruð mílur frá afskekkta hell-
inum hans. Hann renndi ekki grun í hvað
það var. Engin hlöð, ekkert útvarp sagði
honum frá hvað væri að gerast í ríkinu,
sem einu sinni var kallað hið heilaga Rúss-
land.
Ekki svo að skilja, liann vantaði ekki
félagsskap. Skógurinn illi var ekki eins
slæmur og af var látið. Jegor náði í meiri
villihráð en hann gat torgað. Og á sumrin
gat hann týnt her í mýrunum og móunum,
og safnað sér forða af þeim og villávöxt-
um. Hann liafði nóg af öllu.
Villidýrin, sem fyrst i stað forðuðust
liann eða ógnuðu lionum og fitjuðu upp á
trýnið, urðu vinsamlegri með hverju árinu
sem leið.
Einn daginn að haustlagi kom eldgamall
úlfur haltrandi og lagðist við hellismunn-
ann hjá Jegor og mændi til hans augun-
um. Hann var litið nema hjórinn og bein-
in, og Jegor gaf honum nýveiddan héra,
sem úlfurinn át upp til agna, svo að ekki
var nokkurt hár eftir. Svo lagði liann liaus-