Fálkinn - 24.05.1946, Qupperneq 6
c
F Á L K 1 N N
Aldaskiftin
sem orðin eru og þau sem þurfa að verða.
- LITLA SAGAN -
E. G.:
Strfðsfréttaritarinn
Aðalritstjórinn fleygði í mig sím-
skeyti. — Gerið þér grein úr þessu,
sagði hann. Þetta var skeyli frá
vígstöð á Salómonseyjuin. „Burke
Hennessey drepur sex Japana með
Tommybyssu“, byrjaði skeytið.
Ritvélaglamrið þagnaði og í stað
dimmra veggjanna sá ég fyrir mér
staðinn, þar sem ég hitti Burke
fyrst — eða Hells Beils Hennessey,
sem við vorum vanir að kalla liann
fyrir mörgum árum.
Þetta var köld nótt. Norðanvind-
inn lagði ofan af fjöllunum. Lítið
lirörlegt liús stóð í björtu báli. —
Innanstokksmunir veslings fjölskyld-
unnar iágu á víð og dreif úti á
hlaðinu, liafði verið fleygt þar i
óðagotinu. Foreldrarnir og börnin
hríðskulfu af kulda í þunnum nátt-
fötunum. Hcnnessey fór að tala við
einn krakkann, dreng á að giska
sjö ára, sem reyndi að halda á sex
brúðum í fanginu. — Þér þykir
gaman að brúðum, er það ekki?
spurði Hennessey og hló framan í
drenginn.
Það lifnaði yfir drengnum. —
Jú, sagði hann feimnislega.
George Wilson, slökkviliðsstjórinn,
kom til, Hennessey. — Láttu þau
vera í friði, livæsti hann.
Þá greiddi Hennessey lionum
þungt högg undir hökuna. Wilson
datt kylliflatur. Blaðamaðurinn hjálp
aði honum á fælur aftur. — Hugs-
ið þér um það, sem yður kemur
við! sagði bann. Og munið vel, að
reyna ekki að trufla mig þegar ég
er að leita að fréttum.
Hennessey var rekinn. Ritstjórn-
arfulltrúinn sagði mér ástæðuna.
George Wilson var í miklu vinfengi
við konu aðalritstjórans.
Vinur minn fiuttist úr einum
staðnum í annan. Og allsstaðar var
liann rekinn. Þegar ég kom til
Bluffviev vann liann við morgun-
blaðið þar.
— Nú er ég kominn i hjónaband-
ið, sagði hann við mig, — og á
lítið barn. Og við höfum skemmti-
lega íbúð. Komdu héim lil okkar
einhvert kvöldið og sjáðu hvernig
Hells ,BelIs Henessey lítur úl sem
beimilisfaðir og hvernig liann befir
búið um sig.
Svo bar það við að borgarstjór-
inn og einhver ókunnur maður
fundust dauðir í bifreið borgarstjór-
ans. Yfirvöldin komust að þeirri
niðurstöðu að um slys væri að
ræða, en Hennessey uppgötvaði að
þeir höfðu verið skotnir.
Þetta var auðvitað vel af sér vik-
ið af blaðamanni, en liann var nú
samt rekinn fyrir það. Því að það
vildi svo til að borgarstjórinn og
ritstjórinn höfðu verið góðir vinir.
Nokkrum árum síðar kom Hennes-
sey inn á ritstjórnarskrifstofu Brad-
field, þar sem ég vann um þær
mundir. Hann lét mikið yfir þvi
live vel sér vegnaði, en þessa stund-
ina var liann nú samt blankur og
bað mig að lána sér nokkra dollara.
Eg lét bann fá peninga upp á
gamlan kunningsskap. í sama bili
kom ritstjórinn inn. Hennesey fal-
aðisl eftir atvinnu bjá honum, en
ekki bar jiað neinn árangur.
Eftir það var hann vanur að koma
inn á ritstjórnina við og við og
fá lánaða einn eða tvo dollara í
hvert skifti og svo hvarf hann
aftur.
— Hann hefði getað orðið góð-
ur blaðamaður! sagði fólk.
Svo frélti ég ekkerl af lionum
lengi. Og nú allt i einu þetta sím-
skeyti frá Salómonseyjum. Eg las
framhaldið.......
„Hennessey var stríðsfréttaritari
við eina deildina. En varð við-
skila við liana. Reyndi að ná sam-
bandi við liana aftur, en uppgötv-
aði þá að leiðin var lokuð af sex
óvinum. Drap þá alla og komst lieilu
og höldnu til félaga sinna og skrif-
aði skýrslu þá, sem fer hér á eftir.“
Skýrslan var afbragð.
Ilvað! Feiti í pottinum
sækið VIM.
öll óhreinindin og fitublett-
irnir hverfa, eins og dögg
fgrir sóln.
urinn gljáir eins og nýr
væri
VIM
eyðir blettum og óhreinind-
um fljótt og vel.
X-V 438-786
I.
Að því er margir virðast ætla,
þá eru aldaskiftin, sem svo
margt hefir verið rilað um, nú
þegar um garð gengin og hin
nýja öld hafin. Framfarir i
eðlisfræði (Fýsik) eru það sem
aldaskiftunum hafa valdið, og
liin nýa öld er kend við kjarn-
orkuna eða jal'nvel kjarnorku-
sprengjuna. Að þessu lýtur
mjög fróðleg ritstjórnargrein i
Bandaríkjablaðinu Life, 29. okt.
sl. s. 12, sem heitir The Bomb
(Sprengjan), og vel er löguð
til að greiða fyrir skilnngi á
því hvers vænta má af hinni
nýu öld. Greinin hefst þannig:
„í þriðja mánuði kjarnorku-
aldarinnar (The Atomic Era)
vantar heiminn [þ. e. mannkyn
jarðar vorrar] ennþá siðferði-
legt eða stjórnmálalegt mótvægi
Sprengjunnar. Enginn trúmála-
leiðtogi, enginn stjórnmálamað-
ur, enginn vísindamaður, alls
enginn, hefir ennþá komið fram
með þá hugsun er mátt hafi til
að lijálpa mannkyninu til að
liaga sjer einsog þarf gagnvart
Sprengjunni. Ef til vill er líka
slík hugsun ómöguleg, (þegar
undanteknar eru fáeinar mjög
fornar hugsanir). [!]
Síðar í grein þessari segir
svo: „Dr Oppenheimer og fleiri,
liafa staðhæft, að ein vel skipu-
lögð kj arnorkusprengjuárás,
gæti drepið 40 miljónir af
Bandaríkjaþjóðinni.“
II.
Þar sem segir í grein þessari
um „Sprengjuna", að enginn
vísindamáður hafi komið fram
með hugsun sem orðið geti
mannkyninu liin nauðsynlega
hjálp til að haga sjer cinsog
þarf, gagnvart hinum svo lygi-
lega auknu möguleikum til að
drepa og eyðileggja, þá er það
ekki rétt. Og þó má í því sem
á ensku liefir rilað verið, lesa
það sem að liði gæti orðið i
þessu efni. Því að það er að
finna í ritum Adams Ruther-
fords. Sbr. hók mína Sannýal,
1943, s. 12-13. Og livað sem
spádómsgildi pýramídans mikla
líður, þá er það víst, að Adam
Rutherford er sjálfur einn af
mestu og merkilegustu spá-
mönnum. Og marka jeg það
fyrst og fremst af því, að hann
hefir, skýrt og skilmerkilega,
sagt hvert er að líta eftir þeim
hugsunum sem höfundur grein-
arinnar í „Life“ telur réttilega
svo mikla þörf á, en segir að
ekki liafi komið fram.
„Samkvæml guðlegu áformi“
— segir Rutherford — „er hög-
um yðar íslendinga nú þannig
háttað, að yður er gefið tæki-
færi sem ekki er veitl neinni
annari þjóð í heimi.... Yðar
starf, einkum í nálægri fráni-
tið, er að vera fyrirrennari og
ljósberi.“
Þetta er í ávarpi frá Ruther-
ford til íslensku þjóðarinnar
sem sjera Bjarni Jónsson flutti
í Ríkisútvarpinu 2. júní 1939,
3 mánuðum áður en heims-
styrjöldin síðari liófst. En í riti
eftir Rutherford, sem í annað
sinn kom út 1937, og heitir
„Iceland’s great Inheritance
(hinn mikli arfur íslensku
þjóðarinnar, og væri þó rjettar
nefnt: hið mikla ætlunarverk
íslensku þjóðarinnar), segir
svo: „Reykjavik is to he tlie
dynamic centre from which the
Divine Liglit and influence
will radiate during the fasl
approacliing crisis of the world-
wide time af trouble such as
never was since there was a
nation. 0 happy Iceland and
thrice happy Reykjavik.“
Á íslensku: „Reykjavík verð-
ur aflstöðin. Þaðan mun skína
hið guðlega ljós, og þaðan stafa
liin guðlegu áhrif, á þeim úr-
slitatímum, sem nú nálgast óð-
um, og verða munu meiri vand-
ræðatimar um alla jörð, en
dæmj eru til áður, i allri sögu
mannkynsins,“ og síðan segir
spámaðurinn: „Ó hamingju-
sama ísland og þrefalt ham-
ingjusama Reykjavík.“
Það er alveg vafalaust, að
þessari spá hefir ekki verið
sá gaumur gefinn sem liún á
skilið. Þegar spámaðurinn tal-
ar um guðlegl ljós og guðleg
áhrif, verður að minnast þess
sem jeg liygg að hest sje sagt
í guðspjöllunum, að guð er
sannleikur. Ljós sannleikans
má því kalla guðlegt ljós. En
það ljós sannleikans sem um
er að ræða, getur vitanlega ekki
vei'ið annað cn ný þekking sem
geri það að verkum, að unnt
verði að átta sig á því, hvers
eðlis þessi vandræði eru sem
mannkynið hefir nú ratað í, og
hvernig afstýra megi hinni yf-
irvofandi glötun. Það þarf að
láta sjer skiljast, að hjer á
jörðu er um helstefnumannkyn
að ræða, mannkyn á leiðinni til
Niöurlag á bls. 11