Fálkinn - 05.09.1952, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
EG var tuttugu og fjögra ára og hafði
aldrei verið ástfanginn. Eg liafði blátt
áfram ekki Iiaft tíma til þess. Mamma
liafði orðið ekkja áður en ég óx úr
grasi, og í skólanum Iiafði mér fund-
ist að annað hvort væri að duga eða
drepast, hafa mig allan við námið,
til þess að komast sem fyrst að sæmi-
legu starfi og geta alið önn fyrir
henni. Þess vegna las ég meira en all-
ir félagar minir — gaf mér aldrei
tíma til að fara út og gantast eins
og þeir, og með tímanum fékk ég
sæmilega stöðu, og hafði mig allan
við til að rækja skyldurnar, sem ég
hafði við mömmu.
En svo var það að mamma giftist
aftur, eftir öll þessi ár. Nú var skyld-
unum létt af mér, og nú fann ég, mér
til mikillar furðu, að ég átti frístund-
ir. Þó að ég væri ekki farinn að sinna
kvenfólki hafði ég gert mér mynd
af hvernig konan min ætti að vera.
Og þess vegna hefir það verið að Mar-
git varð fyrir valinu — hún svaraði
í öllu tilliti til hugsjónar minnar.
Þeir eru margir. sem vakna á
morgnana glaðir eins og lævirkjar og
syngja áður en þeir hafa fengið
morgunmatinn. Svoleiðis er ég ekki,
þvert á móti, ég er stúrinn á morgn-
ana. Og ég var óvenjulega stúrinn
þennan morgun, þegar ég kom á
stöðina til að fá bensín á bilinn minn.
Mér hafði aldrei dottið í hug að ung-
ar stúlkur gætu handleikið bensín-
dælur, en þegar ég fór af stöðinni
vissi ég að svo var, og ég vissi líka,
að þarna var stúlkan, sem mig hafði
dreymt um. Og nú langaði mig í fyrsta
skipti á ævinni að syngja fyrir morg-
unverð. Eg kallaði hana bensínstúlk-
una mína, í huganum.
„Hvað gerið þér við allt ])etta
bensin?“ spurði hún viku síðar.
„Seljið þér það öðrum? Þér kaupið
bensín á hverjum morgni!“
„Já, á hverjum morgni. ^En ég ferð-
ast svo mikið fyrir húsbændur mína.“
„Það er skritið að það skuli ekki
sjást á ökumælinum," sagði liún.
„Þér takið eftir öllu,“ sagði ég. „En
ef ég fengi að hitta yður síðdegis þá
mundi ég ekki koma og gera yður
ónæði í vinnutímanum.“
„Já, það væri kannske betra,“ sagði
hún. Og eftir það hittumst við nærri
því daglega, seinni part dagsins.
Margit bjó hjá móður sinni, bróðir
hennar var í heiþjónustu, og vegna
þess að þær höfðu ekki annað að lifa
á en bensínstöðina hans, hafði Margit
tekið við afgreiðslunni þegar hann
fór. Margit var svona gerð — hún var
ekki aðeins falleg, glöð og kát, held-
ur líka dugleg og ósérhlífin.
Oftast át ég miðdegisverðinn með
þeim, og á eftir sátum við og röbb-
uðum, eða Margit og ég fórum í
skemmtigarðinn og hlustuðum á
hljómsveitina og fleygðum brauðmol-
um til svananna á tjörninni. Við gerð-
um ekkert merkilegt og engin stór-
tíðindi gerðust, allt var rólegt og blátt
áfram, en okkur leið vel, við gátum
verið saman og meira kröfðumst við
ekki. Við liöfðum þegar afráðið
framtíð okkar. Við elskuðum hvort
annað og ætluðum að giftast. Við
hefðum helst viljað giftast strax, en
móðir Margitar fannst betra að doka
við með það.
„Þið hafið ekki þekkst nema mán-
uð,“ sagði lnin, „og það skaðar ekki
að það renni af ykkur mesta ástar-
viman fyrst.
Hún hafði rétt fyrir sér að nokkru
leyti, og svo varð hún líka að sauma
kynstur af lökum og koddaverum og
mörgu öðru, fannst henni svo að ég
beið en Margit faldaði handklæði.
Skömniu síðar hitti ég Önnu. Eg
hafði orðið að vinna margra tíma
yfirvinnu og það var einmitt þegar
ég var að fara af mannlausri skrif-
stofunni að ég kom auga á hana, þar
sem hún grúfði sig yfir skrifborðinu.
Hún var örvæntingin uppmáluð. Eg
átti að læsa skrifstofunum og þess
vegna sagði ég:
„Ef þér eruð búin þá getið þér
farið.“
Hún svaraði ekki og nú sá ég að
hún var að gráta. Eg get ekki að því
gert, en mér verður hálfillt þegar ég
sé konur gráta. Það kemur sjáifsagt
af þvi að ég sá mömmu gráta svo oft.
Þegar ég var lítill var hún vön að
láta tárin tala þegar henni mislíkaði.
Eg lærði aldrei að synda, eins og hin-
ir strákarnir, því að hún var svo
hrædd um að ég mundi drukkna, og
svo grét hún þangað til ég lofaði henni
að ég skyldi aldrei hætta mér í sjó-
inn. Einu sinni skrópaði ég úr skól-
anum til að fara í knattspyrnu, og
þegar ég kom heim og liafði fengið
áminningu, grét hún. Eg sparkaði
aldrei knetti framar, að minnsta kosti
í skólatímunum. Þegar ég varð eldri
skyldi ég betur að tárin hennar voru
ekki harmatár, heldur tæki til að buga
mig, en það var sama: Undir eins
og hún fór að gráta lét ég alltaf und-
an og varð svo ósegjanlega dapur.
Þess vegna hugsaði ég mér nú fyrst
í stað að flýta mér út og láta stúlk-
una eiga sig. En ég mátti ekki læsa
hana inni og þess vegna sagði ég
stamandi:
„Heyrið þér .... verið þér róleg
.... þetta er varla alvarlegt!"
„Ó,“ sagði hún og leit upp og tárin
fossuðu niður sognar lcinnarnar.
„Eriksen sagðist reka mig, ef ég lyki
ekki við þetta. Og ég get það ekki
.... ég ge-et það ekki.“
Víst var ég bjáni. Eg leit á bréfin
sem hún hafði skrifað, og frágangur-
inn var svo slæmur að ég gat ekki á-
fellst Eriksen. En ég settist og skrif-
aði þau fyrir hana og það fór heill
klukkutími í það. Eg varð að síma
til Margitar og segja henni að mér
hefði seinkað, en að ég mundi koma
undir eins og ég liefði fengið mér
bita.
Þegar bréfunum var lokið urðum
við Anna samferða niður í lyftunni,
og sem belur fór hafði hún nú liætt
að gráta, hún hikstaði bara við eins
og börn gera þegar þau hafa grátið
mikið. Eg sagði lienni að lnin skyldi
fara heim og fá sér vel að borða, þá
mundi hún hressast. En hún var jafn
vesældarleg og áður. Eg fór að hugsa
um hvernig heimilið hennar mundi
vera og spurði um ástæður hennar.
Hún sagðist vera norðan úr landi og
ætti engan að i borginni. Eg skildi
ekki að foreldrar hennar skyldu þora
að senda svona barn frá sér út i stór-
borgarsollinn — hún var alls ekki
meira en átján ára, og varla fær um
að standa ein. Það var víst þetta sem
hrærði mig svo að ég bauð henni að
borða með mér miðdegisverð. Eg get
ekki skýrt það öðru vísi, því að mér
stóð eiginlega alveg á sama um stúlk-
una, en þráði að komast sem fyrst
til Margitar. En Anna bragðaði varla
á matnum.
„Hvað gengur að yður?“ spurði ég
hálf ergilegur. „Er kannske eitthvað
að matnum?‘r
„Æ, nei,“ sagði hún flemtruð. „Það
er bara það að ég er ekki svöng. Eg
— ég er orðinn svo veikluð á taug-
unum þarna á 'skrifstofunni og ég —
ég liefi svo mikla heimþrá, ég er
andvaka á nótlunni og græt af heim-
„Hvers vegna farið þér þá ekki
heim?“
„Eg þori það ekki — það er enn
verra en á skrifstofunni.“
Eg skildi ekki hvað hún átti við
og kærði mig ekki um að skilja það
höldur. Eg fór með hana i bílnum
þangað sem hún átti lieima, og svo
ók ég glaður og hlakkandi til Mar-
gitar. Mér hvarflaði ekki Margit í hug
fyrr en Eriksen kom vaðandi inn á
skrifstofuna til mín morguninn eftir.
„Heyrðu Berg, ef þú vill taka við
Önnu Pedersen í þína dcild þá skal
ég vera þér þakklátur," sagði liann.
„Eg sagði við hana i gær að ef hún
tæki sig ekki á þá mundi ég reka hana
liið bráðasta, og í dag frétti ég að þú
sért cngillinn, sem hafir þerrað tár
hennar og skrifað bréfin hennar í
eftirvinnu. Gætirðu ekki gert það
framvegis lika? Eg held að ég mundi
gera mig ánægðan með að fá hana
ungfrú Erdmann frá þér i staðinn.“
„Allt í lagi,“ sagði ég lilæjandi. „Eg
?et reynt það. Eg held að þú farir
svo ógætilega að stelpugreyinu að hún
njóti sín ekki fyrir hræðslu, en ég
er kannske hæglátari. En þú manst
að ég verð að fá ungfrú Erdmann
aftur ef ég get ekki notast við hina.“
Er^ ódugnaður Önnu kom alls ekki
af þvi að Eriksen hafði farið hrana-
lega að henni. Anna Pedersen var
alveg jafn lieimsk í minni þjónustu,
og oft fauk í mig er ég las yfir bréf-
in sem hún hafði hreinskrifað. Hún
gat ekki hraðritað rétt, og hún var
heímingi seinni á ritvél en hinar
‘stúlkurnar.
Samt missti ég ekki vald á sjálfum
mér, en reyndi að vera mildur og um-
burðarlyndur. Einn daginn sagði hún:
„Þér eruð svo góður, herra Berg.
Þér eruð svo þolinmóður. Eg veit að
ég henta ekki á skrifstofu, en ég get
ekki farið norður. Eg er hrædd.“
„Hrædd við hvað?“ spurði ég eins
og mér kæmi ekki málið við.
„Það er hann Tryggvi," sagði hún
feimnislega. „Foreldrar mínir vilja
að ég giftist honum, en liann er miklu
eldri en ég og hræðilega slæmur. Hann
barði mig einu sinni. Og hann hang-
ir alltaf yfir mér þegar ég kem heim.
Ef ég fer þá neyða þau mig til að
giftast honum.“
Þessi saga kom við hjartað í mér.
Engin furða þó Anna væri föl og ves-
ældarleg. Ruddalegir, skilingslausir
foreldrar, sem hún hafði flúið frá þó
að hana vantaði alla kunnáttu tii að
geta unnið fyrir sér. Og hún var svo
veik og ósjálfbjarga — gerólík Mar-
gitu! En eftir að ég lieyrði 'þetta gat
ég ekki annað en notast við hana sem
hraðritara áfram, þó að hún gerði
mér margan óleikinn. Eg varð að
skrifa flest bréfin min sjálfur og vinna
yfir tímann á hverjum degi. Eg komst
aldrei til að borða með Margitu og við
vorum liætt að heimsækja svanina á
tjörnirini. Eitt kvöldið kom ég ekki
til Margitar fyrr en klukkan var orð-
in yfir níu, þvd að Anna hafði verið
gerónýt ]>ann claginn. Og Margit var
reiðileg þegar hún opnaði.
„Eg þarl' að tala við þig, Arne,“
sagði hún. „Mamma fór á kvikmynd,
svo við höfum næði. Eg er fokreið
við þig, og þegar þú hefur heyrt
hvers vegna, geturðu dæmt um hvort
ég hefi ástæðu til þess eða ekki. Eg
skal trúa öllu sem þú segir.“
„Byrjaðu þá,“ sagði ég.
„I dag kom maður, sem heitir Erik-
sen og lét skoða mótorhjólið sitt. Hann
Stnlkan
á bensínstöðinni
þrá.
e/ ég fengi aö liitta yöur síödegis, mundi ég eklci gera yöur ónæöi í
vinnutímanum.