Dvöl - 01.02.1912, Blaðsíða 2

6
D V 0 L.
Ó, vei, Simmias! Eg get ekki búist við að eg
geti sannfært aðra um, að eg skoða ekki þessi
forlög min neina óhamingju, þegar eg get ekki
einu sinni sannfært ykkur, og þið eruð hræddir
um, að eg sé hnuggnari nú en eg hef áður verið
í lífinu. Og það lítur út fyrir, að þið ætlið mér
minni spádómsgáfu, en svönunum, sem, þó þeir
jafnan syngi, þá syngja þeir fegurst og mest, þeg-
ar þeir verða varir við dauðans aðkomu, sökum
þess, að þeir eiga að fara til þess guðs, sem þeir
hafa þjónað. Manneskjurnar, sem sjálfar eru
hræddar við dauðann, Ijúga á svanina, og segja,
að þeir syngi af sorg og barni sér yfir dauðanum.
Þeir athuga ekki, að enginn fugl syngur, þegar
hann er hungraður, kaldur eða þegar eitthvað
gengur að honum, hvorki næturgalinn, svanur-
inn eða »herfuglinn« sem sagt er um, að hann
syngi raunakvæði af sorg. En hvorki þeir né
svanirnir virðast syngja af sorg, en af þvi að þeir,
hugsa eg, sem Appollon helgaði, eru gæddir spá-
dómsgáfu, og hafa fyrirboði um hið góða í und-
irheiminum, syngja og fagna meir þann dag, en
áður. En eg hugsa sömuleiðis að eg sé samþjónn
svananna og sé helgaður hinum sama guði, og að
eg hafi ekki verið gæddur minni spádómsgáfu af
herra mínum, en þeir, og þess vegna líka vera
fær um að yfirgefa lífið með sömu rósemi og þeir.
Þið megið því segja og spyrja mig um, hvað sem
þið viljið, á meðan hinir ellefu Aþenuborgarmenn
vilja leyfa það. —
Hafnsögumanns-húsið
fært í letur 1859.
(Framh.).
Það sker mig í hjartað, að segjað ykkur frá
öllu, sem á daga mína hefir þrifið, en samt sem
áður hefi eg staðráðið að gera það. Skulið þið
nú heyra, hvað það var, sem rak mig frá fóstur-
jörðu minni og kom mér til að draga dulur yfir
ætterni mitt og nafn. Settust þau nú öll saman,
og því næst hóf Karl að nýju sögu sína á þessa
leið: »Faðir minn hét Ágúst Hammerström, hann
var barón og lendur maður og bjó austur í Sví-
þjóð. Við vorum tveir bræður, og vorum snemma
settir til menta. Átti annar okkar að fara á kon-
ungsfund og alast upp við hirðina, en hinn átti
að verða hermaður. Við sáum föður okkar sjald-
an, og get eg með sanni sagt, að hann þekti lítið
til hinnar blíðu föðurástar. En áleit okkur syni
sina ekki annað en verkfæri til að ná með upp-
hefð og meterðum. Um það hugsaði hann öllum
stnndum, hvernig við, prýddir Ijómandi riddara-
merkjum og nafnbótum, gætum ennfremur grund-
vallað heiður og veldi ættar vorrar. Eg vandist
frá blautu barnsbeini á að ímynda mér föður
minn sem þann, er refsaði fyrir hverja yfirsjón, og
lærði því einungis að óltast en ekki að elska hann;
var eg aldrei ókátari en þegar hann var hjá mér.
Bróðir minn var mér kænnri, setti á sig auðmýkt-
arsvip, kyssti á hönd föður okkar og hafði í
frammi ýmsan fagurgala, sem karli kom vel; eg
þorði ekki að tala orð og kom hvergi nærri. Með
þessu móti komst bróðir minn í mesta eftirlæti
hjá honum og öllum á heimilinn, allir sátu og
stóðu eins og hann vildi, en euginn skifti sér af
mér. Óskir mínar fékk eg aldrei uppfyltar; oft
mátti eg þola ójöfnuð, oft var eg settur hjá; bæri
eg þetta upp fyrir föður mínum, tók bróðir minn
málstað þeirra, sem mér höfðu á móti gert, og
endirinn varð sá, að eg hafði rangt að mæla. Bar
eg harm minn i liljóði og þótti svo ekki ómaks-
ins vert að tala máli mínu. En af þessu kvikn-
aði í hjarta mínu einhver kali til manna, svo mér
fanst eg ekki geta verið einlægur við nokkurn
mann; allir héldu að eg væri mannhatari, sem
engum manni mundi fært vera að búa við. Eitt
sinn gaf faðir minn okkur bræðrum sinn hestinn
hverjum; gerði hver sér það að skyldu að þjóna
hesti bróður míns, en eg mátti sinna og gæta
hests mins sjálfur og þótti mér því ennþá vænna
um hann. — Einn dag hafði eg söðlað hest minn,.
stóð eg hjá honum og strauk makka hans. Þá
kom bróðir minn aftan að honum, en hesturinn
vingsaði taglinu, svo það snart lítið eitt andlit
hans. Bróðir minn varð æfa reiður, barði hest-
inn óþirmilega og særði hann jafnvel með veiði-
kníf sínum. Þetta stóðst eg ekki og greip bróður
minn og jarðvarpaði honum, en hann særðist lít-
ið eitt á andliti, svo að úr blæddi. Hann grét
hástöfum, svo að það heyrðist um allt, hlupu liús-
karlar föður míns til og ámæitu mér mjög, en
tóku bróður ininn og báru hann með miklum
æðrum og umstangi til stofu. Barst þetta til
eyrna föður mínum og varð hann stórreiður og
sagði að eg hefði ráðist á bróður minn og ætlað
að sjá íyrir honum, hesti minum hefði eg kent
allskonar óknytti o. fl. þesskonar. Eg kom engri
vörn fyrir mig, svaraði engu, en órótt var mér
innanbrjósts. Sagði faðir minn að eg skyldi fara
á burt frá augum sínum, og ekki láta bróður
minn sjá mig árlangt, heldur láta fyrirberast 12
mílur burtu þaðan í fornri liöll er hann átti þar.
Mér þótti fremur vænt um útlegð þessa, því mig
langaði lil að losast úr fjötrunum, og flýtti eg mér
að losast burtu. Þá er eg kom þangað, tók til-
sjónarmaður hallarinnar báðum höndum við mér..
Var staður þessi langt frá mannabygðum, og land-
ið eyðilagt og óyrkt, en þó undi eg mér þar dá-
vel. Enginn gei'ði á hluta minn, allir sýndu mér
virðingarmerki.
Þarna, eins og eg var sannkallað náttúrunn-
ar barn, auðmýktist og styrktist hugur minn.
Stundum var eg á dýraveiðum úti á skógi, stund-
um sat eg á árbökkunum og veiddi fisk, stund-
um var eg í húsi tilsjónarmannsins og kendi börn-
um hans. Þar var á fóstri hjá honum bróður-
dóttur hans 12 ára gömul, fríð og efnileg; lagði eg
mikla alúð á að segja henni til. Svona leið árið;:
voru það hinir skemtilegustu dagar, sem eg hefi
lifað. Tímunum skifti eg milli skemtana og starfa.
Mér var mikil gleði að því, hvað miklum fram-
förum María — svo hét mærin — tók; enda var
hún svo elsk að mér að kalla mátti, að hún tryði