Iðnneminn - 01.04.1954, Side 1

2. tölublað 21. árgangs, apríl 1954
)
N
neminn
Me 'Á L. G A G N I ÐN NE-M A SAMBAN D S í S L A N D S
Aöbúnaöur iönnema í lön-
skólanum í Reykjavík
Niðurníösla og óþrifnaður einkennandi
í skólanum
Iðnneminn hefur ákveðið að gefa lesendum sínum kost á
að kynnast Iðnskólanum í Reykjavík og aðbúnaði þeim, er
mörg þúsund iðnaðarmenn hafa orðið að búa við á náms-
tíma sínum. Verða lesendur teknir með í kynnisför hér á eft-
ir og verður þeim sýnt það markverðasta, er skólinn hefur
upp á að bjóða.
Og fyrst við erum farin að tala
um vaska, skulum við líta á þann,
sem staðsettur er á salemi karl-
manna í skólanum. Á slíkum
stöðum þykir sjálfsagt að höfð sé
sápa, en hæpið er að hún hafi
komið þangað inn á annan hátt
en í vösum nemenda. Handklæði,
hvað er það?
Salerni skólans eru oftast í ó-
reiðu, frárennsli þeirra stíflað og
vatn á gólfum þeirra. Húsvörður
skólans reynir að þrffa eins vel og
hægt er, en ræður litið við.
Nú göngum við upp í H-stofu,
sem er í þaki hússins. En á leið-
inni skulum við líta inn í teikni-
stofu prentara. Þar rekumst við
á þriðja vaskinn. Er hann eink-
um frægur fyrir ódaun þann, er
upp úr honum leggur. Er því
ekki vert að dvelja þar lengi, en
halda ferðinni áfram i H-stofuna.
(Sjá meðfylgjandi mynd).
Þið eruð undrandi, en svona er
það, þótt ótrúlegt sé. Þessir kollar
þarna, sem eflaust eiga að sýna
fyrstu ár húsgagnaiðnaðarins og
eiga að vera stofninn 1 væntan-
legu minjasafni skólans, eru allir
notaðir við kennslu. Það hefur
Framh. á bls. 3.
Það er eins og það grípi mann
einhver tómleikakennd, þegar mað-
ur gengur inn í Iðnskólann. En
hugurinn dvelur ekki lengi við
sálarástandið, því það fyrsta, sem
menn reka augun i, er inn kemur,
er að engin motta er í forstofu
hússins, og eftir þeim upplýsing-
um, sem við höfum frá nemend-
um skólans, hefur hún ekki sést
þar í allan vetur. Og þá ekki
heldur undanfarin ár.
Motta er hlutur, sein í fjölda
mörg ár hefur þótt sjálfsagður
og ómissandi hlutur á hverju
einasta heimili, og ekki sízt þar
sem margt fólk kemur saman.
Hljóla allir að sjá, hvílíkan óþrifn-
að þetta hefur í för með sér, sér-
staklega í vondum veðrum, að
menn skuli þurfa nauðugir vilj-
ugir að ganga inn í kennslustofu,
þar sem þeir eiga að sitja 2—3
tíma, með óhreina fætur. Sjálf-
um sér og öðrum til leiðinda. En
við þessu virðist ekki hægt að
gera, og þess vegna höldum við
áfram göngunni án þess að geta
þurrkað af okkur.
Gegnt aðaldyrum skólans rek-
umst við á vask þann, sem er á
myndinni hér á síðunni. Eins og
sjá má á myndinni, er sápa á
vaskinum og handklæði gegnt
honum og gat á forskalningunni
fyrir ofan hann.
Vaskur þessi er eflaust hinn
mest umdeildasti hér á landi, og
það ekrki að ástæðulausu. Fyrir 20
árum var mikið skrifað ttm hann
í Iðnncmanum, sem þá var gef-
inn út af Skólafélagi Iðnskólans,
og þess krafizt, að hann yrði fjar-
lægður, en í staðinn kæmi gos-
brunnur til að drekka úr. Var sú
krafa rökstudd með því, að það
vxri algerlega óforsvaranlegt að
láta 500 netnendur drekka úr sömu
krús, en ein krús var höfð til að
drekka úr á hillu fyrir ofan vask-
inn. Var mikið um þetta skrifað og
gerðar margar ályktanir, enda kom
í Ijós árangur eftir langa bið. Ein
knnna i viöbót!! Nú er engin
kanna, heldur skulu nemendur
drekka beint af krananum, en
slíkt er óframkvæmanlegt án þess
að koma við hann með vörun-
um og er þar af leiðandi stór-
hættulcgt heilsu nemenda. Það
verður því krafa allra iðnskóla-
nemenda í Reykjavík, að vaskur
þessi verði þegar fjarlægður og í
hans stað koini gosbrunnur. Þess-
ari kröfú beina þeir til heilbrigðis-
yfirvalda bæjarins, því hæpið er,
að skólanefnd Iðnskólans vakni af
Þyrnirósarsvefni sínum nú.
Þessi mynd er nú 4. stof-
unni. Sjdst hinir baklausu
kollar og bekkir vel. Hversu
lengi verður það þolað, að
skólanum skuli le\fast að
bjóða nemum uj>þ á bak-
lausa kolla og bekki.
Hlaupið yfir bekk í Iðnskólanum
Eitt af þeim atriðum, sem hvað
mests misskilnings gætir um varð-
andi samninginn, er hvað iðnnem-
inn á að fá fyrir að taka bekki
saman í Iðnskólanum. Mjög mik-
il brögð hafa verið að því, að iðn-
nemar hafa ekki gert sér ljóst, hvað
mikil tekjuaukning er af því, að
taka Iðnskólann á styttri tíma en
gert er ráð fyrir í samningunum.
Mörgum tilfellum vitum við af,
þar sem iðnnemar hafa lokið námi
án þess að fá þ’að, sem þeim í
raun réttri ber samkvæmt samn-
ingnum.
Við viljttm hér með hvetja alla
iðnnema til þess að kynna sér
samninginn gaumgæfilega og vera
vel á verði um, að þeir fái það,
sem þeim ber samkvæmt honum,
því að kjörin eru ekki svo góð, að
ástæða sé til að gefa eftir það sem
iðnneminn á kröfu á.
Samkvæmt samningnum ber iðn-
nemum að vera frá verklegu námi
ca. 2 mánuði á hverjum vetri,
þannig, að iðnnemar vinna ekki
nerna 10 mánuði á hverju ári, en
eiga svo 2 til iðnskólanáms, en
haldi þó kaupi fyrir 12 mánuði.
1. og 2. árið eiga iðnnemar að
vera frá verklegu námi í 2 mán-
uði hvort árið, en á 3. og 4. ári
eiga þeir einungis að skila 36
vinnustundum á viku þann tíma,
sem skólanámið stendur yfir og
gera þessir 12 tímar á viku ca. 2
mán. yfir árin hvort fyrir sig.
Við skulum segja að nemi taki
1. og 2. bekk saman eins og nú er
orðið mjög algengt, sem kemur til
af því, að nú er miðað við að skóla-
skyldan sé til 16 ára aldurs. Hvað
á neminn að fá fyrir það?
Hann á í fyrsta lagi kröfu á að
fá skólagjaldið greitt fyrir annan
bekkinn og öll gögn, sem hann
þurfti á að halda. Vitanlega þarf
Þessi mynd er af vaskinum í anddyri skólans. Yonandi verður hann þó að skila nótum fyrir öllu, sem
horfinn í haust. keypt er af skólagögnum, og er
mjög áríðandi, að allir iðnnemar
hafi reglu á því.
I öðru lagi á hann kröfu á því,
að verklega námið á 2. árinu sé
aðeins 10 mánuðir, vegna þess, að
sá, sem ekki hleypur yfir bekk,
þarf ekki að vera nema 10 mán-
uði á hverju námsári við verklegt
nám.
í þriðja lagi á neminn rétt á
að fá greitt kaup fyrir þessa 2
mánuði, því hann á að fá jafnt
kaup og hinn fyrir 12 mánuði.
Við getum sett dæmið öðruvísi
upp, jrannig:
Sá sem tekur 1. bekk áður en
hann hefur nám, fær greidda 12
mánuði á nemakaupi, eins og sá,
sem tók skólann jafnhliða náin-
inu, en af þeim 12 mánuðum, sem
liann fær greidda, eru 2 mánuðir
í skólanum. Þetla á hinn að fá
líka, þessvegna styttist verklegi
tíminn um 2 mánuði hjá honum
og hann fer þar af leiðandi á ann-
ars árs kaup eftir 10 mánuði.
Misskilriingurinn hjá meistur-
tinum hefur veiið fólginn í því, að
þeir telja nemann græða á sér um-
fram það, sem samningurinn segi
til um. En það getum við hugg-
að þá við, að þetta er einungis
það, sem þeir hefðu orðið að borga
hvort sem neminn tók skólann
jafnhliða náminu eða tók bekki
saman.
Það er því alveg sama, hvort
neminn situr 8 mánuði í skólanum
eða 2—4 mánuði, hann á að fá
borgaða 12 mánuði og þarf ekki
að vinna nema 10 mánuði á ári.
Einnig er hægt fyrir nemann að
fara frá náminu í þessa tvo mán.,
sem hann átti að vera í skólanum.
og hvíla sig, en oftast kemur það
fram sem stytting.
Hér kemur tafla til frekari
glöggvunar á því, sem meistarar
eiga að borga öllum nemum, sem
þeir taka til náms:
Gr. nemakaup verkl. nám í skóla
1. ár 12 mán.
2. — 12 —
3. _ 12 —
4. _ 12 _
10 mán.
10 —
10 _
10 _
2 mán.
2 —
2 _
2 —
48 mán. 40 mán. 8 mán.
Þetta eiga allir nemar að fá
hvort sem þeir eru í skóla lengut
eða skemur. Þeir fá því með öðr-
um orðum 48 mán. kaup samkv.
samningnum. Vinna í 40 mán., en
eru 8 mán. frá. Þessvegna geta
meistarar ekki krafist nema 10
mán. vinnu á ári af nemum.
Neminn ræður, livað hann gerir
við tímann, sem hann á að vera
í skólanum, ef hann hefur tekið
hann á styttri tírna en taflan sýn-
ir, en eins og áður er sagt kemur
jrað oftast fram sem stytting og
kemst neminn því fyrr á sveins-
kaup, sem Jjví nemur.
KAUPIÐ
OG
SELJIÐ
happdrættismiða
Fulltrúaráðsins
og
iðnnemafélaganna
í Reykjavík