Tímarit iðnaðarmanna - 01.09.1962, Síða 14

embætti, en þeir eru Helgi Hermann, sem var forseti
frá stofndegi til ársins 1952 og Björgvin Frederiksen frá
1952 til 1960.
Aðrir í stjórninni hafa verið eftirtaldir menn, en
misjafnlega langan tíma og taldir upp í þeirri röð, sem
þeir komu í stjórnina. En þessir menn eru:
Emil Jónsson, núverandi ráðherra, Einar Gíslason,
málarameistari, en hann hefur setið þar lengst allra
eða í 28 ár. Ásgeir G. Stefánsson, Hafnarfirði, Þorleif-
ur Gunnarsson, bókbandsm., Sveinbjörn Jónsson, bygg-
ingam., Guðmundur H. Guðmundsson, húsgagnam.,
Guðjón Magnússon, skósmíðam., Hafnarfirði, Tómas
Vigfússon, húsasmíðam., Vigfús Sigurðsson, húsa-
smíðam., Hafnarfirði, Guðm. Halldórsson, húsa-
sm.m., Gunnar Björnsson, bifreiðasm.m, Jón Ágústs-
son, málarameistari.
Hér að framan hef ég rakið ýmis atriði úr sögu
Landssambandsins, en margt er ótalið, sem tímans
vegna varð að sleppa, svo sem skatta- og tollamál,
gjaldeyrismál, sýningamál, markaðsmál, tímaritið og
þátttaka Landssambandsins í norrænu samstarfi og
margt og margt fleira, en hér verður látið staðar
numið.
Starisemi Landssambandsins
Allt frá upphafi hefur Landssambandið helgað sig
hinni faglegu hlið iðnaðarmálanna bæði félagslega og
menningarlega. Það hefur lagt sig fram um að vera
leiðbeinandi við stofnun og starf hinna ýmsu félaga
meðal iðnaðarmanna, og það hefur bægt frá þeim
hættum, sem á vegi hafa verið hverju sinni. Þessar
hættur hafa birzt í ýmsum myndum, t. d. í frumvarps-
formi á sjálfu Alþingi, þar sem ætlunin var að brjóta
niður þann grundvöll, sem byggt hefur verið á og gef-
ist hefur vel, ekki einungis hér á landi heldur einnig í
nágrannalöndunum og víðar, löndum, sem eiga æva-
forna iðnaðarmenningu að baki og standa því okkur
langtum framar á því sviði.
Eins og kunnugt er hafa iðnfræðslumálin verið
eitt aðalmál Landssambandsins, og það er ekki nein
tilviljun, því að bæði er það, að iðnfræðslan er undir-
staða undir þeirri iðnmenningu, sem Landssambandið
stefnir að og má segja, að sé í sjálfu sér meira en sér-
mál iðnaðarmanna, svo mikið sem allir landsmenn
eiga undir því, að við getum staðið jafnfætis öðrum
menningarþjóðum á því sviði. En sjálfsagt hefur það
ráðið nokkru um, hve stefna Landssambandsins var
fljótt og örugglega mörkuð í þessu máli, að fyrsti for-
seti þess Helgi H. Eiríksson var áður og jafnframt
skólastjóri stærsta og elzta iðnskólans í landinu.
Landssambandið mun jafnan líta svo á, að hin fag-
106
lega hlið iðnaðarmálanna og iðnfræðslan í hvaða mynd
sem er, séu mál sem engum sé treystandi til að marka
stefnu í og leysa, nema iðnaðarmönnum sjálfum. Það
mun jafnan telja, að afskipti annarra af þessum málum
séu neikvæð og beinlínis hættuleg.
Þó eru einnig til dæmi um það, að inni á Alþingi
hefur komið frumvarp að breyttri iðnaðarlöggjöf, án
þess að Landssambandið væri haft með í ráðum eða
um það vitað.
Fram að þessu hefur tekizt að brjóta slíkt á bak
aftur, einungis af því að iðnfélögin stóðu einhuga með
sínu sambandi. Og það á ekkert að geta staðið í vegi
fyrir því, að iðnaðarmenn standi saman. Okkur getur
að sjálfsögðu greint á í smærri atriðum, en aðalatrið-
in marka stefnuna, sem við verðum að fylgja, ef ekki
á illa að fara.
1 þingsetningarræðu, sem Helgi H. Eiríksson flutti
23. júní 1938, sagði hann meðal annars:
„Við þurfum að haga störfum okkar þannig, að við
lítum ekki aðeins á stundarhag einstaklingsins, jafnvel
ekki á stundarhag einnar iðngreinar á kostnað ann-
arrar heldur á framtíðarvelferð og hróður íslenzkra
iðnaðarmanna í heild.
Mér hefur stundum virzt að einstaklingar og ein-
stakar iðngreinar tækju of þröng eiginhagsmunasjónar-
mið í meðferð sumra iðnaðarmála og eyddu tíma og
fyrirhöfn í að deila um smáatriði, sem engu máli
skipta fyrir iðnað hér á landi sem heild. Ég get skilið
það, að þeir sem mæta fyrir sitt félag eða sína iðn-
grein, telja sér skylt að halda fast á þeim málstað,
sem þeim er falinn. En þeir verða að sætta sig við
það, að við sem vinnum fyrir heildina, stéttina og
velferð hennar í nútíð og framtíð, að við höfum víðara
sjónarmið og leggjum lítið upp úr nágrannakritnum.“
Þannig mælti forseti Landssambandsins við þing-
setningu 1938 og þessi orð eru í fullu gildi við þing-
setningu 1962 eða nær aldarfjórðungi síðar.
Fjárhagsafkoma iðnaðarins
Enda þótt hin faglega hlið mála iðnaðarins sé mik-
ilvæg og í raun og veru kjarni málsins, eru þó ýmis
önnur mál, sem vert er að veita athygli og má í því
sambandi nefna fjárhagsafkomu iðnaðarins, bæði fyr-
irtækja og einstaklinga, svo snar þáttur sem fjárhags-
afkoma þeirra er allri uppbyggingu. Léleg fjárhagsaf-
koma verður alltaf þröskuldur í vegi fyrir eðlilegri
framþróun, sem hlýtur að koma alvarlega niður á hin-
um félagslegu samtökum. Og fyrst þessi mál eru á
annað borð nefnd á nafn, verður ekki hjá því komizt
að viðurkenna, að þeir sem hafa tekið að sér að
tryggja og efla hið frjálsa framtak í landinu, hefur
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA