Vikan - 20.02.1941, Blaðsíða 13

VIKAN, nr. 8, 1941
13
Kennslukonan.
Framhald af bls. 6.
sinni í viku. Á dimbildögum herti hann
upp hugann og bauð Höliu að vera þar á
Hóli um jólin. Hún tók því ekki alls
fjærri. Hún sagði, að það gæti vel verið,
að hún yrði þar eitthvað. Annars sagði
hún, að sér væri boðið að vera í Hlíð og á
Tjörn. Hún mætti líka vera hér, ef hún
vildi, en hún sagðist þakka honum ósköp
vel fyrir boðið. Gvendúr skildi, að þetta
var ekki annað en kvenleg hæverzka. Þegar
hann kom heim tilkynnti hann Bínu, að
kennslukonan yrði þar um jólin. Hún yrði
að standsetja gestaherbergið og það yrði
að veita henni allt upp á það fi^llkomnasta,
sem kostur væri. Bína tók öllu vel. Hún
lét þó orð falla um, að nú væri hann orð-
inn laglega vitlaus, að vera að eltast við
þessa stelpugæs. Hann gerði sig þokkalega
að athlægi núna eins og oftar. En Gvend-
ur lauk ekki upp sínum munni. Hann vissi,
sko, að það þýddi ekki mikið að fara að
skattyrðast við hana Bínu, þegar þessi
gállinn var á henni. Hann vissi líka, að það
háleitasta og bezta má oft sæta aðkasti í
heiminum og á erfitt uppdráttar.
Þorláksmessa kom og börnin fóru hvert
til sinna heima, en ekki kom Halla. Að-
fangadagur kom og fór, en ekki kom Halla.
Jóladagur og annar í jólum, en allt fór það
á sömu leið. Gestaherbergið beið uppbúið.
Reyndar hafði Bína hummað fram af sér
að gera það í stand, þangað til á annan.
Gvendur fékkst ekkert um það. Hann varð
að bera harm sinn í hljóði. Hann þakkaði
fyrir hverja stund, sem Bína lét vera að
særa hann með því að hún væri víst eitt-
hvað rugluð í dagatalinu, kennslukonan,
eða því hún kæmi ekki. Það gat ekki heit-
ið, að hann væri húsbóndi á sínu heimili.
En nú skyldi þetta breytast.
Á þriðja í jólum kom Halla, en þá mátti
hún ekki vera að því að tefja neitt. Hún
ætlaði yfir að Tjörn. Hún var búin að lofa
henni Jósefínu að vera hjá henni fram
yfir barnaskemmtunina og ballið, sem
halda átti á laugardaginn. Við þessu var
ekkert að segja. En þá mundi Gvendur
allt í einu, að hann þurfti nauðsynlega að
skreppa yfir að Tjörn. — En hvað það var
gaman, sagði Halla og virtist verða himin-
lifandi yfir þessari heppni, en þá þurfti
hún að koma við í Hlíð. Þá hittist svo á,
að hann átti þangað alveg brýnt erindi.
Það varð ekki séð, hvort henni líkaði það
betur eða vel. Þegar Halla hafði satt sig
á öllum beztu jólakræsingunum á Hóli
lögðu þau af stað. Nú skal þá teningunum
kastað, liugsaði Gvendur, um leið og þau
gengu úr hlaði. Halla hélt uppi samræðum
um allt og ekkert. Einkum varð henni tíð-
rætt um skemmtunina. Hvernig hún mundi
verða. Hvort hann héldi, að hún yrði vel
sótt og hvort hann byggist við, að hún
yrði fjölsótt af utansveitarmönnum.
Gvendur fann aldrei rétta augnablikið til
þess, að minnast á einkamálin. Stundum
leit hún þó til hans eins og hún vildi segja:
— Farðu nú að koma með þetta, sem þú
ætlar að segja við mig. Ég vil ekki hafa
þennan seinagang á hlutunum. Eða kann-
ske vildi hún segja: — Ég veit, hvað þú
hefir í huga, gamli minn, en þér skal ekki
verða kápan úr því klæðinu að fara að
demba neinni ástarrollu yfir mig í dag.
Ég er eldri en tvævetur, máttu vita. Værir
þú tuttugu til þrjátíu árum yngri væri
nokkuð öðru máli að gegna. Það var, svei
mér þá, ekki gott að geta sér til um hugs-
anir hennar. Það vafðist líka fyrir honum,
hvernig upphafið ætti að vera á þessu við-
kvæma máh. Að vísu var hann mörgum
sinnum búinn að taka saman það, sem
hann ætlaði að segja. En nú fannst hon-
úm ekkert af því eiga við. Og svo gat hann
ekki annað en minnst þess, hvernig svip-
urinn var á henni Bínu, þegar þau gengu
úr hlaði. Auðvitað vissi hún, að hann hafði
ekkert erindi á bæina. En þegar hún Bína
setti upp þann svipinn var ekki von á góðu.
Hún var, sko, forspá kerlingar hrossið.
Loks komst hann að raun um, að þetta
væri óheppilegur tími. Hún var með allan
hugann við þessa skemmtun. Líklega yrði
bezt að láta allt bíða þangað til á ballinu.
I hálfrökkrinu, þegar þau náðu heim að
Tjörn, hafði engum teningum verið kast-
að. Nú var aðeins fastákveðið, að á ballinu
skyldi slagurinn standa. Þegar hann
kvaddi gat hún þess, að hún ætlaði að vera
í Hlíð og á Hóli um nýjárið og hún von-
aði, að hún fengi að sjá hann á ballinu.
Hann varð svo glaður við þetta, að þegar
hann kom út fyrir túnið á Tjörn, fór hann
að syngja og hann söng alla leið heim að
Hóli.
Þegar hann kom heim ljómaði hann
svo af innri gleði, að Bína hafði það á
or.ði við stjúpu hans, að skollinn mætti
vita, hvernig því væri háttað með hann
Gvend. Bezt gæti hún trúað, að hann hefði
kokkálað stelpuna. — Fu, fjandann ætli
hann kokkáli, heimóttin sú arna, sagði
gamla konan og skakklappaðist út úr eld-
húsinu. Giktin var allsendis að drepa hana
núna í skammdeginu.
Og svo kom skemmtunin. Gvendur á
Hóli mætti fyrstur manna. Hann var að
valkóka í kringum kennslukonuna þegar
hún var að undirbúa skemmtunina og eigi
var annað að sjá, en hún yndi því hið bezta.
Um kvöldið gaf hann henni kaffi og sló
henni óspart gullhamra fyrir hvað
skemmtunin hafði farið sómasamlega úr
hendi. Þegar hlé varð á dansinum um nótt-
ina stakk Gvendur upp á því að farið væri
að syngja. Það var samþykkt í einu hljóði.
Gvendur spilaði á orgelið og söng. Og nú
lagði hann alla sál sína í sönginn. Allir,
sem eitthvað gátu, tóku undir. Honum
gramdist, að hann kom hvergi auga á Höllu
þegar söngnum var lokið. En litlu síðar sá
hann hana svífandi um salargólfið í fang-
inu á Bjössa á Skarði. Þau virtust dansa
nokkuð mikið saman. Sjálfur dansaði
Gvendur lítið. Hann vildi ekki misbjóða
Höllu með því að dansa við aðrar sti'dkur.
Hún var svo upptekin, að hún gat með
naumindum eftirlátið honum tvo dansa. En
þegar hann hélt henni í fanginu var hann
svo frá sér numinn, að hann gleymdi dans-
sporinu með öllu. Og gerði ekki annað en
að troða á tánum á henni. Að lokum kvað
hún upp úr með, að það væri ómögulegt
að dansa við hann. Hún var orðin eitthvað
svo ólík sjálfri sér. I sömu svifum var hún
horfin í viðbjóðslegan vangadans með
Bjössa á Skarði. En auðvitað var ekkert
við það að athuga. Bjössi var hans bezti
vinur og æðsti maður í kirkjusöngnum. En
ekki varð Gvendi um sel, þegar hann sá
þau Bjössa og Höllu vera að drekka úr
flösku norðan undir samkomuhússgaflin-
um seinna um nóttina. Nokkru seinna til-
kynnti hann henni að það Hólsfólk væri að
fara. Hvort hún ætlaði að vera samferða?
— Nei, hún ætlaði að vera hérna í nótt.
Hún þakkaði honum innilega fyrir alla
hjálpina og kvaðst koma á morgun. Svo
fór hún að dansa við Bjössa. Gvendur fór
og ekkert hafði gerzt.
Ærnar hans Jóns gamla í Tjarnarhjá-
leigu vöknuðu við vondan draum á sunnu-
dagsmorp'uninn. Þær voru ekki farnar að
rísa á fætur, þegar ærhúsið var opnað og
inn ruddist maður og fór mikinn. En þær
sáu fljótt, að ekkert var að óttast. Þetta
var engnin annar en hann Gvendur á Hóli.
Hann hafði hárað þeim, rekið þær á haga
og hýst þær núna um tíma. Annars mátti
heita, að hann væri jafn tíður gestur hjá
þeim og húsbóndinn sjálfur. En þannig
stóð á ferð Gvendar núna, að hann hafði
tekið að sér að hirða þessar skjátur fyrir
karlangann á meðan hann fór í jólaheim-
sókn til dóttur sinnar, sem var búsett í
annari sveit, en Jón var einbúi í Hjáleig-
unni. Gvendur hafði ekki getað sofnað eftir
að hann kom heim af ballinu. Halla, Bjössi
og flaskan voru svo áleitin við hann, að
honum var ómögulegt að festa svefninn.
Hann fór því á fætur löngu fyrir dag til
þess að gefa í hjáleigunni. Hann vonaðist
til að geta haft sig upp úr þessu andlega
og líkamlega öngþveiti, sem hann var í,
með því að hlynna að blessuðum skepnun-
um. En það virtist ekki ætla að ganga
greitt. Ærnar gláptu á hann grænum kind-
araugum eins og þær skildu ekkert í þessu
atferli mannsins. Þegar hann hafði hárað
á garðann, hélt hann heim til bæjar. Hann
ætlaði að reyna, hvort ekki mætti takast
að ná úr sér hrollinum með góðum kaffi-
Biómarósir með
,,Chrysantemur“.
Eftir fimm ára frjóvgun-
artilraunir hefir grasafræð-
ingum við Chicagoháskóla
tekist að „framleiða" mjög
eftirtektarvert afbrigði af
chrysantemum. — Það
blómstrar tveim mánuöum
fyrr en venjulegt chrysan-
temum og þolir frost. Hér
á myndinni sjást tvær
„blómarósir“ vera að dást
að slíkum blómum, sem þol-
að hafa 35° frost án þess
að láta á sjá.