Vikan - 11.11.1948, Blaðsíða 4

4
VIKAN, nr. 46, 1948'
Fyrirmyndar eiginkona
TT'ransois Gayet snæddi í flýti morgun-
verðinn, sem dyravarðarkonan færði
honrnn og skundaði svo inn í vinnustofu
sína. Hún var stærsta herbergið í íbúð-
inni. Veggirnir voru þaktir bókahillum
og gluggamir tveir sneru báðir út að
garði í Rue de Lille. Gayet var nafnkunn-
ur sagnfræðingur um fimmtugs aldur.
Hann var vellauðugur og gat því búið og
hreiðrað um sig eins og honum þóknaðist
og unnið aðeins að því, sem hann hafði
áhuga á. Allan fyrri hluta dagsins vann
hann úr þeim athugasemdum, sem hann
hafði ritað hjá sér til minnis, á þriggja
vikna ferðalagi, er hann var nýkominn
úr. Og hann vann af miklum áhuga.
Klukkan sjö um kvöldið klæddi hann
sig í frakka og fór á matsöluhús þar 1
grenndinni og borðaði kvöldverð. Þegar
hann hafði lokið máltíðinni íhugaði hann,
hvort hann ætti heldur að ganga
upp í íbúð sína og vinna áfram en fara
og heimsækja Harlier-hjónin. Hann lang-
aði til að hitta vini sína, svo að úr varð
að hann tók leigubifreið og ók til Rue
Vercingetorix og nam staðar fyrir framan
mjög hrörlegt hún. Gayet tók í bjöllu-
strenginn og ómurinn í brostinni klukku
heyrðist í gegnum hurðina.
Skömmu seinna spurði konurödd:
„Hver er það?“
„Það er Frangois Gayet.“
„Nei, en hvað það var gaman, nú skal
ég opna.“
Lyklinum var snúið og lokan dregin
frá.
Kona um fertugt stóð í skuggsýmnn
ganginum.
Hún var í gráum léreftskjól og hálf-
þreytuleg. Hún rétti Gayet höndina.
„Komdu sæll, kæri vinur, og fyrirgefðu
að ég skyldi ekki opna tafarlaust, þegar
þú hringdir. En ég er ein heima.“
„Er hann — er Ágúst ekki heima?“
spurði hann.
„Nei, hann borðar kvöldverð hjá mál-
verkasala símun, og þegar ég er ein
heima, er ég alltaf hrædd og þori ekki
að opna fyrr en ég hefi spurt, hver sé
þar á ferð.“
Hún hló, bros hennar var fallegt, en
andlit hennar var þreytulegt og brúnt
hárið hæruskotið.
„En komdu upp í myndastofuna,"
sagði hún.
„Ég ónáða þig vonandi ekki, Con-
stance?“
„Nei, hvers vegna dettur þér það í hug.
Þú getur setið hjá mér þar til Ágúst
kemur.“
Málverkastofan var stór, en með fáum
húsgögnum og slæmum ljósabúnaði. Grá-
málaðir veggirnir voru þaktir málverkiun
eftir húsbóndann — málverkum með
beinum strikum og sterkum litum. Stigi
Smásaga eftir Frederic Boutet
lá upp á loftið þar sem tvö herbergi voru.
„Vertu kyrr í frakkanum," sagði Con-
stance, „hér verður aldrei hlýtt og alltaf
raki, hvernig sem ég kyndi.“
Hún settist á legubekk undir súðar-
veggnum og Gayet settist í tágastól.
„Viltu vindling, Constance?“
„Já, þakka þér fyrir. En viltu staup af
koníaki?"
„Nei, þakka þér fyrir. Hvernig hefur
ykkur liðið þessa mánuði síðan ég hefi
séð ykkur?“
„Mér hefur liðið vel, en Ágúst er alltaf
lasinn — hjartað er slappt og hann hefur
andteppu. Ég er alltaf hrædd þegar hann
borðar kvöldverð úti, eins og í kvöld.
Hann drekkur of mikið, hann verður
æstur í skapi og talar án afláts — hann
hagar sér ekki gáfulega. Það er til
einskis þótt ég biðji hann að fara var-
lega. Þú veizt hvernig hann er.“
„En hvers vegna ferðu ekki með honum
til að geta haft hemil á honum?“
„Ég að hafa hemil á honum! Þá myndi
hann drekka ennþá meira. Þú veizt að
ég hefi aldrei farið með honum í þessar
matarveizlur. Fyrrum, þegar við vorum
fátæk, var það af því að ég átti engan
kjól til að klæðast við slík tækifæri •—
og nú er ég orðin of gömul, en það skiptir
engu máli, þetta er komið upp í vana og
I VEIZTU — ?
| 1. Einu sinni var Panamaskurðurinn opn- \
aður til að hleypa syndandi manni í ;
gegn og þurfti sá að borga 36 cent. |
Hver var sundmaðurinn og hvernig E
var kostnaðurinn ákvarðaður?
| 2. Hvað samdi Beethoven margar sym- i
I f oníur ? |
1 3. Hverrar þjóðar var málarinn Vincent |
van Gogh ? f
I 4. Hvað var Bjarni Thorarensen gamall, f
þegar hann orti Eldgamla Isafold? s
I 5. Hvað heitir höfuðborg Tyrklands?
f 6. Hvaðan er orðið „karfa“ runnið? :
: 7. Hver er talinn mesti píanóleikari, sem |
uppi hefur verið? f
í 8. Hvenær var óperan „Madame Butter- :
fly“ fyrst leikin og hvar?
f 9. Hver er íbúatala Indlands?
f 10. Hvar er þessi setning og hver sagði :
f hana: „Þá er eigi það að launa, sem i
f eigi er gert“ ? f
Sjá svör á bls. 14.
<>iHmimiHmmmHmHmiHimHHHHmmmmmmmiimiiimmmmmiHHm'>'*
mér leiðist aldrei heima. Ég hefi nóg að
gera, bæði við saumaskap og lestur.
Hann er svo mikið barn. Það er enginn,
sem getur hugsað eins vel um hann og
ég.“
„Já, ráðríkt bam.“
„Þannig er hann af guði gerður. Ég
þekki hann, því að við höfum verið gift
í tuttugu og tvö ár. Lundarfar hans er
svo ósveigjanlegt, að hann skilur ekki,
þegar aðrir geta ekki farið að vilja hans.“
„Já, svona var hann þegar í skóla, ég
dáist mjög að honum sem málara og mér
þykir vænt um hann sem vin.“
„Það hefur þú sýnt í öllu.“
„Við skulum ekki minnast á þá smá-
gneiða, sem ég hefi gert honum, þeir
hafa enga þýðingu nú. En ég gerði þá
ekki síður þín vegna en hans — ég segi
þér það núna af því að við erum ein.
Ég hefi alltaf dáðst að þér, þú ert svo
fórnfús — þú varst barnung þegar þú
giftist honum og aldrei kvartaðir þú. Þú
hefur fylgt honum hvert sem hann fór,
búið með honum á sóðalegum veitinga-
krám meðan hann málaði og sparað allt
til að hann gæti keypt liti og léreft.“
„Já, við höfum átt erfitt,“ sagði hún.
„Hann vildi heldur svelta en selja mál-
verk sín fyrir gjafverð."
„Og svo sveltir þú líka —“
„Góði Frangois, þannig er hjónabandið
og svo er þetta nú allt liðið, því að nú-
orðið höfum við góðar tekjur. Við verðum
brátt efnuð, því að fólk sækist eftir mál-
verkum Harliers.“
„En þú lifir alltaf sama lífinu, stritar
og skemmtir þér ekkert. Hann er alltof
hugfanginn af sjálfum sér til að hugsa
um þig — en það er ekki rétt af mér að
segja þetta! Hann er snillingur og þú
skilur hann.“
„Já, það er skilda mín að hugsa urn
hann, og mér líður vel núna. Ég dái hann,
en ég skil ekki málverk hans — en hvað
er ég annars að segja þér — ég tala svona
af því að þú ert gamall vinur.“
„Gamall vinur, sem dáist að þér.“
„Það er engin ástæða til þess, ég er
ánægð með tilveruna. Tölum eitthvað um
þig. Hvað sástu í ferðalaginu?"
Þau sátu og töluðu saman þar til
Harlier kom klukkan ellefu. Hann var í
illu skapi og blóðrauður í andliti. Hann
var vingjarnlegur við Gayet, en reiður
við konu sína, af því að hún vildi ekki
gefa honum staup af koníaki. Hafði hann
fengið slæmt kast fyrir hjartað og vildi
því fá eitthvað til að styrkja sig á. Con-
stance, sem sá að hann hafði þegar
drukkið of mikið, tók rólega reiðiorðum
hans, en lét hann ekkert fá.
Þegar þau höfðu talað saman um stund,
fór Gayet. Á leiðinni í gegnum dimmar
og þröngar göturnar hugsaði hann um
Constance Harlier.
En hvað hún var elskuleg og einlæg!
I, meira en tuttugu ár hafði hún neitað
sér um alla hluti, til að manni hennar
Framhald á bls. 7.