Vikan - 11.11.1948, Blaðsíða 7

VIKAN, nr. 46, 1948
7
Fyrirmyndar eiginkona —
Framhald af bls. 4.
gæti liðið vel — hún átti skilið að verða
hamingjusöm og en hvað hún myndi gera
þann mann hamingjusaman, sem myndi
taka hana að sér. Hún hefði orðið fyrir-
myndareiginkona fyrir mann eins og
hann sjálfan.
Gayet varð forviða við þessar hugsanir
sínar. Þetta var í fyrsta sinn sem hann
hugsaði um Constance á þennan hátt, hún
var kona vinar hans og sjálfur hafði hann
aldrei gefið sér tíma til að hugsa um
hjónaband sökum starfsanna. Hann elsk-
aði ekki Constance, hún var ekki tæiandi
á neinn hátt, en með henni sem eiginkonu
gæti hann stundað hugðarefni sitt í friði
og ró og haft góða umönnun fram á elli-
árin. Hann myndi hræðast hjónaband
með annarri konu, það yrði svo ónæðis-
samt, en með Constance var allt öðru
máli að gegna. Hún myndi ganga hljóð-
lega um húsið, rækja heimilisstörfin og
dekra við hann og virða allar hans venjur.
Því meira sem hann hugsaði um þetta
því betur leizt honum á það. Og þegar
hann var háttaður, var síðasta hugsun
hans: ,,Ég vildi að Constance væri
frjáls.“
Og nokkrum mánuðum seinna varð
Constance ekkja. Málarinn datt út af við
starf sitt, látinn af hjartaslagi. Dapur-
legur tími fór þá í hönd, en Frangois
hjálpaði Constance á allan hátt. Hann
huggaði hana, sá um að hún væri aldrei
ein og gaf henni góðar ráðleggingar.
Hann kom fram eins og góðum heimilis-
vini sæmdi.
Skyndilegur dauði Harliers hafði það í
för með sér að öll málverk hans hækkuðu
í verði. Frangois hjálpaði Constance til
að selja og brátt hafði hún komist í sæmi-
leg efni.
Gayet stóð á sama um það, hann vildi
engu síður kvænast Constance þótt hún
væri blásnauð.
Eftir hæfilega langan tíma bað hann
hennar. Constance sat látlaus og þögul í
hægindastólnum. Ef þetta kom henni á
óvart, þá lét hún það að minnsta kosti
ekki í ljósi. Hún gaf jáyrði sitt umhugs-
unarlaust.
Gayet var frá sér numinn og gleði hans
jókst með hverjum deginum. Constance
gætti nú heimilisins og máltíðirnar voru
skemmtilegar og maturinn afbragðs-
góður.
Það sem fyrst vakti nokkurn kvíða
hjá Frangois voru heilar hrúgur af
öskjum frá einni stórverzluninni. Con-
stance, sem klæddist ekki lengur sorgar-
búningi varð að fá sér eitthvað af nýjum
fötum, en Gayet hafði ekki komið til
hugar að hún myndi kaupa öll þessi
ósköp. Á hverju kvöldi kom hann að
FramhaW á bls. 14.
Bessastaðakirkja.
(Sjá forsíðu)
Fimmtudaginn 28. október var blaðamönnum
gefinn kostur á að skoða Bessastaðarkirkju et'tir
nýafstaðnar breytingar á henni og var þeim þá
látin í té þessi lýsing:
Það er talin hafa verið kirkja á Bessastöðum
siðan kringum árið 1100. 22. apríl 1773 ákveður
konungur byggingu þessarar kirkju. Var smíði
aðalkirkjunnar lokið um 1802, en turninn var
eftir. Var honum lokið 1823. En kirkjan var
ávalt gallagripur, lek köW (óupphituð), með
dragsúg o. s. frv. (Sjá nánar um sögu kirkj-
unnar i grein eftir Vigfús Guðmimdsson fræði-
mann í ,,Kirkjuritinu“ 1941).
Endurbygging kirkjunnar var á öndverðu ár-
inu 1946 falin húsameistara ríkisins. Hófst hún
í apríl 1946; hefur því staðið yfir i 2% ár.
Krossmarkið yfir altarinu er verk Ríkarðs
Jónssonar myndhöggvara sem einnig hefur gert
myndir í prédikunarstólinn.
Altarið er klætt hvítum dúk, ofnum af blindu
islenzku fólki: Altarisklæöið er gert úr lini,
sem ræktað er á Bessastöðum. Hefur frú Unnur
Ólafsdóttir gert það og unnið; saumaþræðirnir
eru einnig úr Bessastaðalíni: Stafirnir I.H.S. eru
saumaðir um allan dúkinn. Dúk þenna geröi
frú Unnur handa forsetahjónunum, en þau
ákváðu aö gefa Bessastaðakirkju hann sem
altarisklæði til ævarandi eignar. Á altarinu eru
tveir broncestjakar stórir frá árinu 1734, en
stjakana gaf Cathrine Holm, ráðskona Fuhr-
manns amtmanns á Bessastöðum kirkjunni —
Hinar frægu „baksturöskjur“ sem Ólafur
Stephensen stiftamtmaður og kona hans gáfu
kirkjunni 1774; þetta er nákvæm eftirmynd, en
frumgjöfin er geymd j Þjóðminjasafninu. Enn-
fremur kaleikur, patina og vínkanna, allt úr
silfri og allt gamalt.
Það elzta í kirkjunni mun skírnarfonturinn,
sem er úr steini með málmskál í. Bak við hann
er iegsteinn Magnúsar amtmanns Gíslasonar og
Þórunnar konu hans. Áður var þar legsteinn Páls
Stígssonar fógeta á Bessastöðum (d. 1556), en
Páll tónskáW Isólfsson við orgelið í Bessa-
staðakirkju. Orgelið er nýleg, brezk uppfinning,
ætluð litlum kirkjum, þar sem ekki er pláss
fyrir háar orgelpípur, sem raðað er á venjulegan
hátt. Er pípunum komið þannig fyrir í þessu
orgeli, að þær sjást ekki, en þó er um fullkomið
pípuorgel að ræða. Tónarnir eru fegurri og end-
ingin margföld, borin saman við kirkjuharmon-
ium.
Blatamonn o. fl. í boði forsetahjónanna að Bessastöðum fimmtudaginn 28. október 1948.
Talið írá hægri: Guðlaugur Þorvaldsson (Vikublaðið Fálkinn), Sveinbjörn Jónsson (Iðnaðar-
ritið), Ivar Guðmundsson (fréttaritstjóri Morgunblaðsins), Kristján Guðlaugsson (ritstjóri Vísis),
Ásdís Jakobsdóttir, Unnur Dóra Gunnlaugsdóttir, Gunnlaugur 'Þórðarson, forsetaritari, Guðrún
Stefánsdóttir (Nýtt kvennablað), Jón Magnússon, fréttastjóri útvarpsins, forseti Islands, Edda
Alexandersdóttir (að baki forsetanum), Unnur Olafsdóttir, Magnús Kjartansson, ritstjóri
Þjóðviljans, forsetafrúin, Jóhann Jónasson, bústjóri, Gils Guðmundsson (Sjómannablaðið Víking-
ur), Ásmundur Guðmundsson (Kirkjuritið), Agnar Bogason (Mánudagsblaðið), Sigurður Skúlason
(Samtíðin), Benedikt Gröndal (fréttaritstjóri Alþýðublaðsins), Gagga Lund, söngkona, Pétur Sig-
urðsson (Eining), Baldur Pálmason (Frjáls verzlun), Kai'l Isfeld (Vinnan), Jón H. Guðmunds-
son (Vikan), Sveinn Sigurðsson (Eimreiðin).
legsteinn þéirra hjóna var undir kirkjugólfinu
fremst í kórnum. Margir, sem koma í kirkjuna,
vildu sjá legstein Magnúsar, en það var erfitt
að komast að honum. Þar sem Magnús var fyrsti
íslenzki amtmaðurinn á Bessastöðum, merkur
maður og athafnasamur, ættfaðir þekktrar
ættar (Stephensenættarinnar), sá sem lét byggja
Bessastaðastofuna (sem síðar varð latínusköla-
hús og nú forsetasetur) — þótti rétt að leg-
steinn hans væri í veggnum á þeim stað, sem
legsteini var ætlaður staður fyrir augum allra.
En legsteinn Páls Stígssonar var fenginn Þjóð-
minjasafninu.
Ef iitið er til vesturs frá kórnum er yzt í
kirkjunni, vinstra megin, preststúka og hægra
megin pípuorgel og söngpallur. Orgelið er nýleg
brezk uppfinning, ætluð litlum kirkjum, þar sem
ekki er pláss fyrir háar orgelpípur raðað á venju-
legan hátt. Er pípunum komið fyrir að mestu
snilld eftir vissum regWm í þessu orgeli, svo
þær sjást ekki. En þó er hér um fullkomið pípu-
orgel að ræða. Eru tónarnir fegurri og endingin
margföW, borin saman við kirkjuharmonium.
Ljós á veggjum eru gerð sérstaklega fyrir
kirkjuna í Englandi.
FramhaW á bls. 15.