Bjarmi - 15.04.1920, Side 3

ÖJARMI
59
hliða streymdu að honum samúðar-
skeyti frá kristilegum fjelögum um
land alt.
Stjórnmálablöðin norsku íluttu
fjölda greina frá leikum og lærðum
um þetta mál og auk þess flest öll
kristilegu vikublöðin og tímaritin
norsku, sem skifta tugum, og kristi-
lega dagblaðið »Dagurina« (Dagen) í
Björgvin flutti nærri daglega greinar um
það, og þess vegna komst það frekar
á dagskrá hjá almenning, en nokluu
sinni fyr.
Tveir biskupar lóku verulegan þált
í utnræðunum, Tandberg Kristianíu-
biskup, sem studdi samvinnu og frið
við nýguðfræðinga, þótt hann væri
þeim ósamdóma uin nýguðfræðina,
og Hognestad biskup í Björgvin, sem
eindregið studdi eldri stefnuna.
Annars fór því fjarri, að »lærðir
guðfræðingar« einir tækju til máls í
blöðunum. Ymsar greinanna, sem
mesta eftirtekt vöktu, voru frá leik-
mönnum, fjarlægar allri heimspeki-
legri guðfræði og skýringum torskildra
ritningarorða, en þrungnar af sann-
færingarhita uin mikilvægi málsins.
Lövenskjöld kammerherra skrifaði
t. d. (sbr. »Morgenbladet« 20. des.):
Vjer viljum ekki hafa þessa nýguð-
fræðis-presta, vjer viðurkennuin þá
ekki. Vjer ráðumst ekki á þá per-
sónulega og höfum enga lieimild til
að dæma um hvernig trúarafstaða
þeirra er gagnvart Guði. Eii kenn-
ingar þeirra getum vjer dæmt um.
t*ær viljum vjer ekki heyra í lúterskri
kirkju vorri. Vakandi og lifandi söfn-
uður, sem eindregið aðhyllist kenn-
ingu kirkjunnar, getur ekki og vill
ekki notast við prest, sem ílytur vatns-
blandaðan og óákveðinn boðskap í
P'jedikunarstótnum, og sem sjerstak-
íega við banabeð og sjúkravitjun
getur ekki talað rjett við deyjandi
menn.
Saxlund, hæstarjettarmálaflutnings-
maður, skrifaði, að afstaða Halles-
bys væri rjett frá lögfræðissjónarmiði,
en hinna ekki. »Sigla þeir ekki undir
fölsku flaggi sem hafna þessum 16
alriðum, sem dr. Hallesby telur upp,
en kalla sig þó evangelisk-lúterska
kristna menn?« Ur því nýguðfræð-
ingum finst of þröngt um sig innan
kenninga kirkjunnar, æltu þeir að fá
lögunum og jálningunum breytt.
Góðir borgarar geta breytt lögum, en
þeir brjóta þau ekki.
Vitanlega voru sjónarmiðin harla
mistnunandi í blöðunum:
Kaþólsk blöð sögðu: Parna getið
þið sjeð árangurinn af viðskilnaðin-
um við Róm. Komið til vor allir þjer
sem þreyttir eruð af andstæðum full-
yrðinga lút.guðfræðinga. — Svoermælt,
að í Þýskalandi hafi fjölda margt trú-
hneigt fólk gengið úr þjóðkirkjunni
og gerst kaþólskt, til þess að komast
hjá efasemda-guðfræðinni síðustu
árin. Og sýnir það, eins og fleira,
hvílíkur dæmalaus barnaskapur það
er að fullyrða, að ekki sje til neins
fyrir kirkjuna, að bjóða samtíðar-
mönnum vorum »trúarkenuingar lið-
inna alda.«
Jafnaðarmanna-blöðin’) glottu og
kváðu gott að deilan haiðnaði, þvi
þá inundi nýguðfiæðin verða berorð-
ari og betur en áður hjálpa jafnað-
aðarmenskunni til »að koma öllum
þessum kristindómi veg allrar ver-
aldar.«
Eitt »frjálslynda« dagblaðið sagði
að það væri ábyrgðarhluti, að leyfa
1) Social-Demokraten (norskt jafnaðar-
mannablað) sagði: »Hjer í Noregi eru
þegar byrjuð fangbrögðin milli gömlu og
nýju guðsdýrkunarinnar. Nýguðfræði og
frjálslyndur krislindómur eru í raun og
veru ekki annað en nýir þættir í þeirri
þróun, sem stefnir beint að takmarkinu:
Mannkynið trúarbragðalausl.n