Afturelding - 01.03.1935, Blaðsíða 3
AFTURELDIMG
kynssöguna skilja við hann. E>að er pvi engin furða
pó pessi töfraljómi taki athygli ungra manna og kvenna
til iSín á íslandi, par eó Mannkynssaga pessi, er kend
t s'kólum landsins-.
Þegar hinn Griski spekingur, Sólon, kom til Krös-
usar konungs í Lydíu, og konungur hafð.i sýnt honum
alla auðlegð sína, fanst honum ekkert til um hana.
En pá brást konungur reiður við og skildi ekkert í
pvf, að Sóloni skyldi finnast fátt um tign sína og
hamingju. Með yfirvegaðri ró svaraði samt spekingur-
inn pessu: „Sem stendur ertu stórauðugur og ríkir
yfir mörgum pjóðum, en enginn skyldi talinn ham-
ingusamur fyrir sitt endadægur11. Þótt spakmæli pessi
séu sögð mörgum öldum fyrir Krist, eiga pau allt fyr-
ir ,pað, fót í hverri kynslóð og hverjum einstaklingi.
Jafnvel pó gengi lífsins geti blossað upp og logað
skært um stund, er ekki par með sagt, að pað eigi
hornstein hamingjunnar. Minnumst pess að Guðsorð
segir ekki: Takið eftir lífi peirra og gæfu um óákveð-
ið skeið æfinnar, heldur: „Virðið fyrir yður hvernig
æfi peirra lauk.
Þegar Voltaire lá banaleguna varð hann gagntekinn
af hinni mestu angist og skelfingu, setn hægt er að
hugsa sér. Hann kallaði til sin prest og viídi fá fyrir-
gefning kirkjunnar. Nokkrir vinir hans, sem voru
Guðs afneitendur, eins og hann, gerðu allt sem peir
gátu til pess, að hindra hann í pví, að kalla til baka
skoðanir sínar. En hann formælti peim upp i opið
geðið. Með hinum mestu sálarkvölum hrópaði hann
til peirra aftur og aftur: „Burt með ykkur! Það eruð
pið, sem hafið leitt mig hingað. Hvílik ógurleg
skelfing er pað, sem pið hafið leitt yfir líf mitt!“. í
von um pað, að geta sefað sálarangist sína, lét hann
lýsa pví opinberlega yfir, að hann kallaði aftur Guðs-
afneitun sína. En allt kom fyrir ekki. Hann öðlaðist
enga fró né frið. Stundum hrópaði hann i sárkvöldum
bænarrómi: „Ó Jesús! Ó Jesús!“ Þess á milli braust
hann út í heiftaræði gegn Guði og mönnum. Allt í
einu snéri hann sér til veggjar i rúminu og andvarp-
aði með sundurslitnum orðum: „Æ, ég verð að deyja
bölvaður, bæði af Guði og mönnum!" Um tveggja
mánaða tima, leið hann pá furðulegustu sálarangist,
sem framast er hægt að hugsa sér. Þegar dró að
dauðastundinni óx skelfingin æ meir. Fríhyggju vinir
hans megnuðu ekki lengur að koma inn til hans,
þeim var orðið pað ofraun að horfa á hans andlega
kvalastríð. Þó héldu peir vörð við herbergisdyrnar, til
pess að fólk skyldi síður komast að f>ví, hvað viður-
styggilegt pað væri að deyja dauða fríhyggjumanns-
ins. — Hjúkrunarkonan, sem stundaði hann, sagði er
dauðastríðið tók loksins enda: „Þótt mér væri boðin
öll auðlegð Evrópu, vildi ég aldrei framar sjá Guðs
afneitara deyja“.
Þannig lauk pá lífi pessa manns, er miljónir manna
hafa tekið sér til fyrirmyndar.— En pess er vanalega
vel gætt, að hylja vandlega pau blóðugu upphrópunar-
merki, er birst hafa við dánarbeð margra peirra. —
„Margur vegurinn mun virðast greiðfær, en endar pó
á helslóðum11. (Orðskv. 14, 12).
Þess er ekki bein pörf, að tilfæra dæmi frá hinni
gagnstæðunni, pað er, kristinni trú. Öllum er kunnugt
um hið yfirburða-mikla prek, er trúhetjurnar haía sýnt
á öllum öldum. Sagnir og minningar frá dauða píslar-
votta Krists, lýsa sem björt ljós gegnum alda-nætur lið-
inna tima. Þegar böðlar peirra voru að brytja líkami
peitra, eða saga pá sundur, pá virðist mér, að um pá
mætti segja pað, er mig minnir, að Sigurður Nordal
segi á einum stað um Matthías Jochumsson á æfi-
kvöldi hans. Nordal segir: „Sál hans minti mig á
ungan hauk í hrörlegu og gömlu hreiðri, búinn til
flugs“. — Já, sálir peirra biðu eftir pví, eins og ung-
ir haukar, að taka flugið til fyrirheitna landsins, pegar
hinsti blóðdropi æða peirra hafði innsiglað hina guð-
legu og himinbornu trú. —
Þar eð ég hefi gert hinn fremsta formælanda skyn-
semistrúarinnar að umtalsefni, og sýnt hvernig hann
varð við dauða sinum, pá pykir mér rétt, að sýna
jafnhliða, hvernig fyrsti píslarvottur kristinnar trúar,
varð við sinum dauða. Getur pá lesarinn virt pá báða
fyrir sér í sömu sporum á pröskuldi dauðans. — „Og
öllum, sem i ráðinu sátu, varð starsýnt á hann —
Stefán —, og virtist peim ásjóna hans vera sem engils
ásjóna . . . En hann horfði til himins fullur af Heil-
ögum Anda og leit dýrð Guðs, og Jesús standandi
við hægri hönd Guðs, og sagði: „Sjá ég sé himnana
opna og manns-Sonin standa til hægri handar Guði,
. . . . hann ákallaði og sagði: Drottinn Jesús, með-
tak pú anda minn . . . Og hann féll á hné og hróp-
aði hárri röddu: Drottinn lát pá ekki gjalda pessarar
syndar. Og er hann hafði petta mælt, sofnaði hann“.
(post. 6, 15; 7, 55-60).-----------Virðið fyrir yður
hvernig æfi peirra lauk og líkið síðan eftir trú peirra“.
(Hebr. 13, 7).
Viltu gefa vinum þínum gjöf, gef þeim
AFTURELDIIG
Sendist hvert sem er, fyrir það verð sem
tiltekið er á öörum stað í blaðinu.
11