Þytur - 30.01.1954, Blaðsíða 4

ÞTTUE
Um hvað er kosið?
Hvað vinnst ? — Hvað glatast ?
Áður en fólk gengur að kjörborðinu til atkvæðagreiðslu um lokun
útsölu Á.V.K. verður það að gera sér ljóst, hvað vinnst og hvað glatast
við slíka tilteekt.
KOSNINGALEIÐBEINING
KJÖRSEÐILL
um LOKUN áfengisverzlunar í Siglufirði
Vill kjósandi láta LOKA útsölu Áfengisverzlunarinnar?
J A
X NEI
Þannig lítur kjörseðilinn út þegar kjósandi hefur
sagt nei við lokun útsölu áfengisverzlunarinnar.
HVAÐ VINNST?
EKKI það, að bærinn verður
áfengislaus, því menn geta eftir
sem áður pantað áfengi, svo köss-
um skiptir, frá útsölunni '1 Reykja
vík — og e.t.v. einnig frá Sauð-
árkróki, sem hefur í hyggju að
opna slíka verzlun, verði lokað
hér.
EKKI það, að menn neyti betra
víns, því allskonar brugg mun
'hvarvetna fást, eins og reynslan
frá ísafirði og Vestmannaeyjum,
þar sem útsölunni hefur þegar
verið lokað, sýnir.
EKKI aukin virðing fyrir lög-
um og rétti, því leynivinsala mun
blómgast og ófyrirleitnir menn
raka saman skattfrálsum gróða,
gegnandi sama hlutverki, sem út-
salan hefur á hendi nú.
HVAÐ GLATAST?
Útsvar Á.V.R. í bæjarsjóð hef-
ur komizt upp í kr. 120.000,00.
Nú, þegar búið er að loka á Akur-
ejn-i og ísafirði, og viðskiptasvæði
útsölunnar hér verður Norður-
land allt og nokkur hluti Austur-
og Vesturlands, má áætla út-
svarið 200—S00 þús. kr.
Það má segja, að algjört, vín-
bann væri kaupandi þessu verði,
Atkvæðagreiðsla um það, hvort
loka skuli áfengisverzluninni hér
á Siglufirði, eða ekki, fer fram
n.k. sunnudag. Menn hljóta þvi
óhjákvæmilega að fara að gera
það upp við sig, hvað þeir vilja
láta gera í þeim efnum.
iÞeir sem vilja láta loka, telja
það stórt spor í áttina til að úti-
loka áfengið úr lífi þjóðarinnar,
og koma á algjöru aðflutnings-
banni. Ennfremur sýni það menn-
ingarbrag íbúanna og bjargi
mörgu heimilinu frá því að
hrynja í rústir. Eg vildi gjaman
mega trúa því, að þetta væri satt,
en því meira sem ég hugsa um
þetta, því fjær verður það veru-
leikanum. Enginn skyldi verða
glaðari en ég, ef tækist að þurrka
landið að áfengi, og tryggja það,
að hér yrði ekki bruggað, eða
smygl ætti sér stað. En reynslan
hefir sýnt, að slíkt er sömu vand-
kvæðum bundið og aðrar ráðstaf-
anír, sem þvingun þarf til. Þvi
meiri sem þvingunin er, því meir
leggja menn höfuðið í bleyti til
að fara í kringum þau lög, er
slíku valda. 1 þessu tilfelli er at-
kvæðagreiðslan ekki um það,
hvort útiloka eigí áfengi úr land-
jafnvel fyrir fátækt bæjarfólag,
sem þyrfti að hækka útsvars-
ibyrðar þegna sinna um samsvar-
andi upphæð. En þegar öllum má
ljóst verða, að áfengisneyzla
verður jöfn, ef ekki meiri, sam-
aniber reynslima 1 Vestmannaeyj
um, Isafirði og Akureyri, er
hrein heimska að kasta fé þessu
í vasa leynivínsala eða bæjarsjóða
annarra bæjarfélaga.
UM HVAÐ EK KOSH) ?
Það er í raun og veru ekki
kosið um það, hvort hér skuli
neyta víns éða ekki, því það
verður áfram gjört, hvernig sem
þessi atkvæðagreiðsla fer. Það er
um það kosið, hvort menn eigi að
kaupa sitt áfengi í löglegri útsölu,
sem hér er hægt að skattleggja
— EÐA af leynivínsölum, og út-
sölunni í Reykjavík eða jafnvel
framleiða það sjálfir!
Þessi atkvæðagreiðsla er hreinn
skrípaleikur, sem allir hugsandi
menn og konur þurfa að mót-
mæla einum rómi. Það verður
bezt gert með því að setja
X NEI
og við erum meiri menn eftir en
áður.
Skattborgari
inu, heldur aðeins um, hvort gera
eigi mönnum, er þess vilja neyta,
erfiðara um að ná í það. En það
verð ég að segja, að þá er þekk-
ing manna á mannlegu eðli lítil,
ef þeir, sem lokun vilja, halda, að
þær ráðstafanir, sem þessar, hafi
nokkur áhrif. Það eina, sem þær
gera, er að koma hverri flösku í
löggilt svartamarkaðsverð, ýmist
til síma og pósts, eða til leynivín-
salanna, sem óhjákvæmilega
myndu spretta upp eins og gor-
kúlur á haug í skjóli þess ástands,
er hér mundi skapast. Þar að auki
myndi bruggun fara stórvaxandi
og þeir, sem virkilega neyttu
áfengis í stórum stll, drekka alls-
konar óþverra. Mér finnst því
rétt, að menn gerd sér þetta ljóst,
áður en þeir stíga það spor að
samþykkja lokun :
1. Áfengi er alltaf hægt að fá
með einföldu símskeyti til
heildsölunnar í Reykjavik.
2. Menn panta meira magn í
einu, en -þeir mundu kaupa, ef
hér væri útsala. Þar við bæt-
ist, að fleiri mundu slá sér
saman til pöntunar, og hver
veit nema úr því yrðu drykkju
veizlur, þegar sendingin kæmi.
Já eða nei
Þegar ég er spurður, hvort ég
sé- með eða á móti lokun áfengis-
útsölunnar hér á Siglufirði, svara
ég hiklaust: Eg er á móti lokun
útsölunnar, og það er af mörgum
ástæðum. Hér á eftir vil ég minn-
ast á nokkur atriði.
Þegar rætt er um lokun útsöl-
unnar hér hefur mér fundist gæta
all mikils misskilnings hjá sum-
um. Þeir standa í þeirri meiningu,
að hér sé um að ræða útilokun
áfengis í bænum. Frá mínum bæj-
ardyrum séð, er hér aðeins verið
að greiða atkvæði inn það, hvort
þeim, er áfengis neyta, skuli vera
heimilt að kaupa það með löglegu
móti hér á staðnum eða ekki.
Margir formælendur bannsins
halda því fram, að þetta sé sið-
3. Launsala mundi stóraukast, og
okurálagning, sem sjaldan er
horft í, ef menn vantar vín,
hækka stórkostlega.
4. Bruggun mimdi fara mjög í
vöxt, og menn drekka alls-
konar sull, hrátt og soðið.
5. Bæjarfélagið mundi tapa r'if-
legum tekjupósti, sem á engan
hátt mundi vinnast upp í
ibetri innheimtu útsvara, auk
þess, sem þau mundu hækka,
því annarsstaðar . er hvergi
hægt að ná þeim tekjum, sem
ibæjarfélagið missti við lokun-
ina.
Þessi tilraun, sem hér er
verið að reyna, er því aðeins til
að skapa áþján og auknar álögur
á bæjarbúa, en nær á engan hátt
þeim tilgangi, sem sumir vilja
túlka, að með þessu náist. Það
er satt, að mikið öngþveiti ríkir
í áfengismálum þjóðarinnar. —
Mönnum er frjálst að kaupa vín,
en mega þó í raun og veru hvergi
neyta þess án þess að
gerast lögbrjótar. — Það
sem mér finnst að þurfi að gera,
er að þing og stjórn leggi undir
atkvæði þjóðarinnar jákvæðar til-
lögur í áfengismálunum, annað-
hvort með algert bann fyrir aug-
um, eða vínið frjálst. En allar
slíkar kákráðstafanir sem þessar,
eru aðeins til að gera illt verra.
ferðilegt spursmál, og segi þeir
nei, þá beri þeir siðferðilega
ábyrgð á því, að áfengi skuii vera
selt hér á Siglufirði, og treyst-
ast ekki til að standa undir þeirri
ábyrgð. Við þessa menn vil ég
segja þetta: Það verður drukkið
hér í Siglufirði eftir sem áður, en
áfengið verður fengið eftir öðrum
leiðum; brugg og svartur mark-
aður verður í algleymingi, og það
verður nokkurskonar SPORT að
fara í kringum lögin, hversu góð
sem löggæzlan kann að vera. —
Þetta tel ég að komi til með að
sljófga siðferðiskennd manna, og
sliku ástandi vil ég ekki bera
ábyrgð á. Lög og bönn þýðir ekki
að setja nema þau tákni vilja
fólksins, svo að til undantekn-
inga megi teljast hinir, sem á
móti eru. Annars eru þau ekki
nema auðvirðileg papplrsplögg er
fólkið fyrirlítur og fer í kring um.
Eg hef ennþá ekki minnzt á
hina fjárhagslegu hlið málsins,
en lokun útsölunnar hér mundi
svifta hið fátæka bæjarfélag all
verulegum tekjustofni, en útsvar
útsölunnar hefur verið um 100
þús. kr. undanfarin ár, en mætti
gerá ráð fyrir, að þessi upphæð
þrefaldaðist, þar sem útsalan hér
yrði sú eina á norður og vestur-
landi.
Stundum hefur mér heyrzt á
skattborgurum þessa bæjar, að
þeim fyndist seilzt nógu djúpt í
vasa þeirra þó þetta bætist ekki
við. En kannske höfum við efni á
að gefa Rvík þessar krónur ?
Góðir samborgarar. Hugsið
málið vel, áður en þið greiðið at-
kvæði í áfengismálinu. Og þar
sem skynsemi og róleg yfirvegun
fær að ráða, efast ég ekki um
niðurstöðuna.
Fáir munu vilja fylkja sér und-
ir merki sprúttsaia og bruggara
þann 31. jan. Þess vegna setjum
við X v*ð nei.
Friðrik Stefánsson
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Þ. RAGNAR JÖNASSON
Afgreiðsla:
FRIÐRIK STEFÁNSSON
Túngötu 40.
Siglufjarðarprentsmiðja h,f.
Eg er á móti lokun
Gísli Sigurðsson