Muninn - 01.11.1945, Blaðsíða 3

MUNINN
3
INDRIÐI FRÁ SKÓGARGERÐI:
Vinnudagur
Dagur sá, er hér segir frá, verður
mér lengst í minni allra vinnudaga
minna. En það er sunnudagur einn á
ííðastliðnu sumri, snemma á slættin-
um, þegar ég var í kaupavinnu hjá
hreppstjóranum.
Það var þá, sem ég sannfærðist um,
að ekkert hefur jafnill áhrif á æskuna
og heiðríkt laugardagskveld. — Kveld,
sem á að baki sér langa, hversdagsgráa
og regnsama viku og látið hefur fram-
tíðinni í té marga flata töðuflekki og
•óteljandi föng.
Á slíku kveldi hefst sagan.
Aldrei hef ég verið í hljóðari og
'þungbúnari hóp en þetta kveld, er við
■vinnumennirnir á hreppstjórasetrinu
göngum heim með orfin á öxlunum.
— Þó erum við allir ungir og lífsglaðir
strákar, sem sjaldan hengjum haus. T.
■d. Jóhann Pétur, sem þykist vera skáld
og rithöfundur. Hann er vanur að
sýna okkur hinum andlega yfirburði
sína með mergjuðum ræðum um ým-
islegt, en nú segir hann varla orð
nema af skætingi, sem hann beinir til
Bárðar gamla. Sá er okkar elztur og
gengur síðastur.
Ekki sagði Jónas heldur orð, og er
hann þó með glaðlyndustu mönnum,
sem ég hefi þekkt.
Til skýringar á þessu fyrirbæri er
bezt að geta þess nú þegar, að næsta
dag á að halda mikla skógarsamkomu
á annálaðasta stað landsins. Og fleiri
rök held ég óþörf. — Það er að vísu
komið langt fram á tuttugustu öld og
allur molbúaskapur úr sögunni, en
hreppstjórinn er einn þessara gömlu
sérvitringa, sem virðast eiga heima
langt aftur í grárri forneskjunni.
Það er því ómögulegt að segja,
nema hann skipi okkur að þurrka á
morgun, ef tækifæri býðst. Eftir þetta
ætti engan að furða á skaplyndi okkar,
því að allir hljóta að sjá hinn himin-
víða mun, sem felst í því tvennu, að
þurrka hey og leika sér í blómskrýdd-
um skógarrjóðrunum. Það eykur líka
á gremju okkar, að heimasæturnar
höfðu fengið að fara snemma-þá um
daginn inn til skógarins. Höfðu þær
tjald meðferðis og ætla að dvelja
þarna fram yfir helgina. Mér finnst ég
jafnvel geta vorkennt þeim Jónasi og
Jóhanni Pétri meira en sjálfum mér,
því að mig grunar, að einmitt vegna
stúlknanna hefðu þeir sérstakan
áhuga á þessu móti.----
í öllum þessum skýjabólstrum erf-
iðra hugsana ,sem að okkur steðja, er
aðeins ein dauf vonarstjarna: sam-
koman er haldin af stjórnmálaflokki
hreppstjórans, sem er einn af aðal-
„broddunum" og ætlar kannske ein-
hvern tíma að verða þingmaður.
Það hlýtur sá góði maður að sjá, að
ekki mundi það auka fylgi hans og
vinsældir, að láta vinnufólkið standa
við verk þennan sunnudag. — Nú, og
í öðru lagi getur veðrið svo sem
breytzt í nótt. Annað eins hefur nú
komið fyrir. — Og við hverfum inn í
bæinn með þá ósk efst í huga, að glit-
ofin skrauttjöld kveldsins á heiðríkju
norðvestur-hiininsins mættu verða að
biksvörtum skýjabökkum.------
Líklega höfum við ekki hitt á óska-
stundina, því að árla næsta morguns
vakna ég til þeirra staðreynda, að sól-
in skín björt á koddann minn, og hæg
vestangolan leikur í opnum gluggan-
um. Bárður gamli er allur á bak og
burt, en hinir liggja vakandi. Jónas,
sem er okkar einarðastur, er að taka
saman nokkur velvalin orð, sem hann
ætlar að grípa til, ef „karluglan“ bið-
ur okkur að þurrka. Hvað sem öðrum
líður, ætlar hann ekki að láta kúgast.
Hann er, eins og hreppstjóraogtilvon-
og ég er kominn á þá skoðun, að hann
sé fæddur ræðuskörungur.
En skyndilega sló í þögn.
Dyrnar opnast, og hreppstjórinn,
„karluglan" sjálf .stendur í gættinni.
Hann er, eins og hreppstjóri og tilvon-
andi þingmanni sæmir, hár og herði-
breiður; með loðnar brúnir og ægilegt
arnarnef. Allur er hann hinn fyrir-
mannlegasti, enda í sparifötunum
með Fálkaorðuna og Dannebrogskross
á brjóstinu. Hann er einn þeirra
manna, sem við óhlýðnumst ógjarna,
ef annars er kostur.
Hann býður góðan dag með hrjúfri
rödd. Mér hefur alltaf fundizt hún
eiga bezt heima hjá formanni, sem
hrópar skipanir til manna sinna í fár-
viðri og ósjó. Og hreppstjórinnerekki
með neinar vífilengjur: Nú ætlar
hann að treysta okkur til að vera
heima í dag ogþurrka.Hannhefurfal-
ið Bárði forystuna, því að sjálfúr verð-
ur hann — því miður — að fara á þessa
samkomu. Ef við ætlum að vera svo
vænir að gera þetta, ætlar hann að
muna það, er við gerum upp kaupið.
Allir þegja. — Við Jóhann Pétur lít-
um til Jónasar, — nú er komið að hon-
um. En hann þegir. Opnar munninn
bara nokkrum sinnum og lokar hon-
um jafnharðan aftur.
Það lítur ekki út fyrir annað en
mannskrattinn sé búinn að gleyma
ræðunni, sem hann ætlaði að flytja
við þetta tækifæri. — Jú, það ber ekki
á öðru. Nú snýr hreppstjórinn sér við,
og hurðin lokast á eftir honum.
Langa stund ríkir algerð þögn í her-
berginu, eins og hreppstjórinn hefði
lokað dyrum himnaríkis fyrir okkur
og vistað okkur í neðsta víti. En svo
stekkur Jónas upp og krossbölvar öllu
milli hirnins og jarðar.----
Að stundu liðinni þrömmum við út
á tún með Bárð í broddi fylkingar, og
samkvæmt fyrirmælum hans byrjum
við að breiða heyið næst stóru hlöð-
unni. — Það hlaut að verða hirðandi
og þægilegast að koma því inn, segir
hann.
Það er nærri logn, og hitinn er af-
skaplegur. Lífsvana deyfð sígur að
okkur, eins og við værum að sökkva
niður í leirkeldu, enda förum við Jón-
as okkur hægt; beitum fótunum á
föngin, en höfum hendur í vösurn, —
Bárði til mjög mikils hugarangurs. —
Sjálfur tekur hann föngin vægilega
upp og tær þau vendilega sundur,
eins og hann væri að breiða ilndir
veikt barn í vöggu. Svo minnir hann
okkur stöðugt á að breiða vel, —
breiða nú ofurvel. Mér gremst meira
og meira við þennan sjötuga karldurg,
því að trúlega hefur hann ekki latt
þess, að þurrkað yrði. Nei — bezt gæti
ég trúað, að það væri allt honum að
kenna. Satt að segja hefði ég vel getað
barið hann af öllum kröftum í haus-
inn.
En skáldið og rithöfundurinn,
hann Jóhann Pétur, gengur með
óskiljanlegum hamagangi að verkinu;
þveitir föngunum hátt í loft upp eins
og reiður tarfur. En stundum stendur
hann og horfir viðutan inn til dalsins,
þar sem tíbráin iðar yfir blikandi
vatni og grænum skógarásum.
Er við höfum breitt, eins og Bárði
líkar, tökum við að snúa flötum
flekkjum. Gamli maðurinn er nú orð-
inn leiður á önuglyndi okkar og hef-
ur upp andríkt spjall um spillingu