Verði ljós - 01.04.1901, Blaðsíða 15

G3
Ifafli úr bréfí.
live ólíkum augum meun líta á „hærri biblíurannsókua“-málið, sein
Y.lj. hefir tekið að hreyfa við lítilsháttar og hlotið vanþökk sumra góðra
manna íyrir, auk nokkurra annara, sem oss stendur hér um bil á sama um hvað
segja, sýnir eftirfaraudi kafli úr bréfi frá mjög merkum og vellærðum
Isleudiugi erleudis, sem vér eklci viljum nefna að þessu sinni, með því
að vér að honum fornspurðum hirtum bréfkafla þenuau. En kafliun
hljóðar svo:
„Ekki get eg ætlað, að þér standið ’Athanasius contra muudum’
mjög til lengdar fyrir það, að færa löndum j’ðar heim i hlaðið árangur
hinna hærri biblíurannsókna. Að ófróðum inöunum í þeirri ment verði
fienc við, þarf ekki að skelfa yður. Að ’ekklesiastiskir spekúlautar’ hrópi
yður í markaði fávizkunnar, er sjálfsagt, — ’make money, liouestly, if
you can, but — make it’! En, sjáið þér, spekulantiuu eltir á sinni
íleytu markaðinn, í dag hér, á morgun þar. Sannleikans maður situr
fastur heima fyrir við gulluámur sínar. Og ’magua est veritas et{ præ-
valebit’ er enginn nýgjörviugur mannlegrar reynslu á ídealsins ’via
dolorosa’ upp til guðs. Ptolomæusar stjörnufræði varð að falla þegar
Copernikus kom til sögunnar; en úr hrakspám og dauðadómum páfa og
præláta varð eklci annað en það, að andi maunsius hófst til enu hærri
vitundar um og lotniugar fyrir ljósauna fóður. IÞegar Kolúmbus sendi
stjórn Ferdínands álitsskjal sitt um það, að fara mætti ijjir hnött eius
vel í vestur eins og í austur til að komast til Austur-Iudlands, gerði
konunglegt ’Commissorium’, sem í voru meutuðustu prælátar og ábótar
ríkisins, skjali Kolúmbusar þau skil, að, með því að jörðin eftir kenn-
ingu biblíunnar væri flöt, og undir lienni væri helvíti og yzti endi
henuar væri í vestri, þar sem sóliu sjálf sykki í undirdjúpin, þá hlytu
og skip Kólúmbusar með öllum sálnafarminum um borð, að sökkva eiu-
hversstaðar í vestrinu niður til helvítis. En Kólúmbus fór; og vér vit-
um árangurinu. — Menn hafa verið brendir hundruðum saman fyrir
það, að hafa séð rétt vilja og_ lög Drottius í verki haus. En hvar
standa nú hiuir breudu, og livar brennu-vargarnir? Eg stendst ekki
reiðari en þá, er menu ætla, að guðs börnum standi víti eitt opið fyrir
það að komast til viðurkenniugar sanuleikans. Sanuleikinn, ljós Drott-
ins i maunlegri sálu, manuiuum hættulegur! Þvílikir drottins Skugga-
sveinar!“
„Kjallkonan” þvoor hcndur sínar.
„Ejallkonunni“ hefir mislíkað við oss fyrir það, sem vér sögðum
um hana í síðasta tölublaði, að geta mætti nærri, liversu rétt og saun-
girnilega væri skýrt frá málavöxtum í danska útskúfunarmáliuu, þar
sem hún skýrði frá því innblásin af Brandesa-vantrúarmálgagninu
(,,Politiken“). í fjögra dálka greiu (í 9. tbl.) er málið skýrt að nýju
og_ reyut að sýna, að það, sem i „Ejallk.“ var talið „aðalmergur" áíits-
skjals kirkjuráðsins danska, sé í alla staði rétt og sanngirnilegt.
Vér fáum eigi sóð, að þessi tilraun liafi tekist.
Þegar álitsskjalið segir, að kunnugt sé, að mildlsmetnir menn í
söfnuðunum iuuan kirkju vorrar hafi alið í brjósti sór von um