Templar - 21.12.1905, Page 1

TEMPLAR.
Reykjavík, 21. Des. 1905.
23. blað.
XVIII. ár.
I^ókasafri
Umdæmisstúkunnar nr. I
verður fyrst um sinn opið til afnota
fyrir góðtemplara, sámkvæmt reglugerð
safnsins, á sunnudögum kl. 11 — 12 árd.
í fyrsta sinn oj)ið 7. Jan. n. k.
Reykjavík. t3. Des. 1905.
Pétur ZóplióníaMNOii,
(bókavörður).
Oi n/lrtpíl er ódýrasta og frjálslyndasta lifsábyrgðarfé-
n !(| í|: 1(1 lagið. Pítð teuur allskonar trvggingar, alm.
lífsábyrgð, ellistyrk, fjárábyrgð, barnatrygg-
ingar o. fl. Uniboðsm. Pét.ur Zóphónmsson.
ritstjóri Bergstaðastræti 3.
Hcima 4—5,
Til góðtemplara i Rvík.
Eins og ölluin er kunnugt, þá ráða
bæarlulltrúar þar sem vínverslun er, því
hvert veita skuli kaupmönnum vínsölu-
leyfi eða ekki. Þeir eru í þessu efni að
mestu leyti einvaldir, að minsta kosti
þurfa þeir alls ekkí að hugsa um vilja
hæarhúa.
Það liggur þá í augum uppi hve afar-
þýðingarmikið það er, að þeir einir skipi
bæarstjórn, er banna vilja vínsöluna.
Það iná segja, að margt sé mikilsvert í
bindindismálinu, en l’átt mun vera þj’ð-
ingarmeira.
Nli stendur fyrir dvrum að kjósa hér
í Reykjavík (i bæarfulltrúa. Allir þoir,
er liætta nú störl'um er með því að
hanna vínsölu, og verði ekki eins um
þá, er nú verða kjörnir, þá þýðir það
ósigur og afturför fyrir bindindismálið.
Allir templarar bæarins verða að gera
sér þetta vel Ijóst.
Það er enginn efi á því, að ætti
að kjósa eftir bindindismálinu einu
])á nnindu bindindismenn bera stóran
sigur úr býtum, cn eins og gcngur, þá
er hér um ýms önnur inál að ræða
))politík«, hafnarniál, vatnsveitu o. s. frv.
sem kosið verður eftir. Þetla gerir það
að verkum, að vér templarar þurfum
að vera margfall meir á verði en ella
Vér verðum að ’gæta að öllum.
Við kosningar þær, sem nú fara í Iiönd,
á að semja lista, og síðan verður kosið
milli listanna. Það má ganga að þvi
visu, nð listarnir verði að minsta kosli
2—3 (Þjóðræðisfélagið, Fram o. s. frv.)
og þá ríður á þvi að vér gefum gætur
að listunum.
Það má nú ef til vill segja, að vér
geruin besl i, að setja upp sérslakan
lista, en þó liygg eg það eigi; bæði er
eg hræddur um að samkomulagið yrði
fremur af skornum skamti og eins mundu
aðrir koma að mönnum fyrir þvi, þar
sem nú er hlutfallskosning. Fyrir þvi
tel eg best, að vera í samvinnu við önn-
ur félög, en en náisl hnn ekki, þá verð-
um við að semja lista.
Þegar vér nú vinnum i félagi við aðra,
þá verðum vér, ef vér mögulega getum,
að koma þvi til vegar, að templarar séu
efstir á þeiin lista er vér styðjum, þetta
ætti að vera jafnauðgert fvrir alla, hvaða
tlokk sem þeir fylla. Vér eigum völ á
svo mörgum góðmn mönnum. Vér böf-
um þannig heyrt t. d. nefnda þessa templ-
ara, ýmist af einstökum kjósendum eða
félögum: Ásgeir SigurðsSon kaupm.,
Guðm. Björnsson læknir, Guðm. Ja-
kobsson trésm., Jón Jónsson sagnfr., Jón
Magnússon skrifstofnstjóri, Jón Þórðar-
son kaupm., Kristján Jónsson yfirdóm-
ari, Magmis Blöndal trésin., Ólaf Ólafs-
son prest, Pál Halldórsson skólastj.,Sturla
Jónsson kaupm., Þórð Thoroddsen gjald-
kera, Þórstein Þórsteinsson sldpstj. og
Þórv. Þórvarðsson prentsmiðjustjóra og
er því auðséð, að liver ætti að geta valið
svo seni best likaði llokk hans. Með
því gælu templarar best sameinað alt,
og sérbver templar ætli að sjá, að und-
ir þessu er mikið komið.
Auk þessara templara og Heiri sem eg
man ekki í svip, þótt eg liafi ef lil vill
heyrt þá nefnda, verða svo utanreglu-
mennirnir. Margir af þeim fylgjá oss
vel og dyggilega í sölumálinu, vilja af-
nema alla vinsölu, (t. d. Sighvatur Bjarna-
son bankastjóri, Ól. F. Davíðsson banka-
bókari, Pálmi Pálsson aðjunkt o. s. frv.,
o. s. frv.) en aftur vitum við ekki um
um marga þeirra. Um þá riður oss á
að fá skýlausa yfirlýsingu þeirra um,
að þeir vilji banna alla vínsölu og eigi
greiða atkvæði ineð neinu veitingaleyfi.
Þeir, templarar, er styðja þessa menn
lil kosninga, v.erða að fá slikar skýlaus-
ar yfirlýsingar frá þeim, vilji þeir beita
góðir og sannir góðtemplarar,
Eg vona, að allir templarar verði sam-
taka í þessu. Eg vona að hver reyni
af fremsta megni að sjá um félag það,
er hann er í, og þar sem við templarar
ernm öðrum fremur miklir félagsmenn
og vanalega framarla i félögum, þá ætli
árangur að verða sá, að þeir einir yrðu
kosnir, sem banna vilja alla vínsölu.
Vér verðum að muna það, að það er
skyldu vor, að styðja kosning góðra og
ráðvandra manna til að framfylgja lög-
unum. Og bverjir ættu að vera það
freinur en bræður vorirVj
Eg vona að bindíndismálið^'sigri nii
sem endranær og að þér megið verða
til þess að sigur fæst.
Reykjavík, 18. Des. 1905.
I trú, von og kærleika.
Pétur Zóphóníasson
(s. g. kosn.).
Afríka og verslun með áfenga drykki.
Eflir
F. W. F a r r a r
i Contemporary Review.
(Frámhald),
Vér fullyrðum það fastlega, að drykkju-
skapurinn og brennivínsverslunin lialdi
áfram að vera meira drepandi böl fyrir
Afríku en þrælaverslunin; sumir lesend-
ur vorir munu verða bissa á því, að
svo er, en samt sem áður er það lireinn
og beinn sannleikur. Afleiðingarnar eru
banvænni og eyðileggingin viðtækari.
Enginn mun álíta séra Rikard Burton
ákafan bindindismann; en í bók sinni
um »Abbeokuta« talar liann um eymd
og eyðileggingu þá, sem brennivín og
bernaður hali í för með sér og segir
síðan: »það er hreinskilin sannfæring
mín, að ])ótt þrælaverslunin með allri
þeirri skelfingu, sem henni er samfara,
byrjaði aftur, en Afríka gæti eða mætti
i þess stað vera laus við hina hvítu
með púðrið og vínið, sem þeir bafa haft
þangað með sér, ])á liefði Afríka hag af
þeim skil’tum.«
Á eynni Lagos, sem liggur við vesl-
urströnd Afríku, heíir verið prestur, að
nafni James Jolinson (Jakob Jónsson)
af kyni þarlendra manna. Hann kom
til Englands lil þess að tala máli inn-
fæddia manna á eynni við parlamentið;
þeir höi'ðu sent bann til þess. Á eynni
eruum 75,000 inanns. Eg ætla oftar en
einu sinni að vitna lil vitnisburðar þessa
framúrskarandi duglega herramann§. í
fyrirlestri, fullum af inælsku, er hann
llulti á hinum merka fundi binn 30.
Mars í Prince’s Hall sagði hann: »Eg
vil leyfa mér að benda á frelsun þræl-
anna. Mörgum þúsundum af þræluin
var veitt frelsi og hjörtu margra manna
glöddust og fögnuðu af því. En sá
starfi, sem nú beimtar áhuga og ein-
dregna afskiftasemi, er miklu meira verð-
ur en þetta. Eg segi meira verður af
því að siaríi þeirra, sem lifðu á undan
oss, l)eindist að þvi, að frelsa likama
þrælsins, en sá starli, sem vér eigum nú
að vinna, miðai að því, að frelsa lík-
ama, sál og anda hins innfædda Afríku-
manns í'rá valdi og yfirráðum hinna
miklu verslunarmanna l’rá Norðuráll’-
unni. Sá starfi, scm vór höfum með
böndum, snertir þjóðflokká alls heims-