Templar - 01.10.1928, Blaðsíða 1

XLI. árg.
Reykjavík, Okt. 1928.
10. blað.
I’ýip kau|ien«lur að næsta (42.) árg,
,Templars
fá allan þennan yfirstandandi árgang
ókeypis
er þelr liafa greitt andvirdl
næsta árganga.
Sendið afgreiðslumanni blaðsins 3 kr.
íyrir næsta nýár.
Þá mnn yður strax verða sendur yfir-
standandi árgangur, og siðan árg. 1929,
jafnóðum og hann kemur út.
Jj0F~ Alllr lesendur ^Templari^
og allir templarar eru
beðnir að bjálpa til að útbreiða
blaölð — og benda mönnum á þessi
kostakjör.
Bindindisþingið
í Antwerpen.
Alþjóðaþingið gegn éfengisbölinu, bið
nitjánda í röðinni, var selt 20. ágúst
síðastl. i Aniwerpen i Belgiu. t*að stóð
í sex daga. Það var haldið i stórum og
fallegum sal, i innum hins konunglega
listafjelags í Arenberggötu. Þarna var
saman kominn mesti sægur áhugamanna
um bindindismái og fulltrúar rikisstjórna
30 landa. Sumir þessir fulltrúar voru
bindindisfrömuðir, en aðrir áhugalitlir
um þessi mái, t. d. nokkrir konsúlar,
ráðherrar, stjórnardeildarstjórar, skrif-
stofustjórar, sendiráðsskrifarar og sendi-
herrar. — Kunnir vísindamenn, klerk-
ar, stjórnmálamenn, kennarar, læknar,
munkar, lögmenn, rithöfundar og aðrir
brautryðjendur bindindishreyfiugarinnar,
konur og menn, ungir 0g gamlir, sátu
bekkinn á þessu þingi, þar á meðal
margir ungir stúdentar hvaðanæfa. Þar
gat að lita lúterska menn, kaþólska,
Múhameðsmenn, Meþódista. Unitara,
spiritista, Peósófa (guðspekinga) og enn
aðra trúarflokka. Flestir stjórnmála-
flokkar áttu þar einhver ítök í hópn-
um. Þarna hittust þjóðir úr öllum heims-
álfum, að minsta kosti 35. — Fulltrú-
ar voru frá Ástralíu, Japan, Klna, Persíu,
Tyrklandi, Egiptalandi, Uruguay, Bras-
ilíu, Perú, Venezuela, Equador. Banda-
rikjum Norður-Amerlku, frá 19 Evrópu-
rikjum og frá erkibiskupinum i Malines
i Belgiu. Par að auki mættu á þinginu
samherjar frá fleiii löndum, þó að ekki
hefðu þeir stjórnarumboð. Eg vissi ekki
til, að nokkrir væru frá Rússlandi, Al-
baniu, Spáni eða Portúgal, en frá ílestum
eða öllum öðrum rikjum i Eviópu.— Það
bafa aldrei komið jafnmargir stjórnar-
fulltrúar á bindindisþing sem nú. Pýzka
stjórnin sendi fulltrúa fyrsta sinni og
Frakkar sömuleiðis. Frá sumum rfkjum
voru 3 og 4 stjórnarfulltrúar. — Petta
sýnir og sannar, að hjer um bil allur
hinn svokaljaði mentaði beimur teiur
áfengismálið eitt af alvarlegustu og
merkilegustu málum nútímans, og að
ríkisstjórnir margra landa sjá nauðsyn
þess, að fá viðunanlega lausn hið fyrsta
þessa alþjóðlega viðfangsefnis. Pað er
viðurkent, að bjer sje um að ræða þung-
bært þjóðfjelagsböl, sem verði að ráða
bót á. Bindindishreyfingin hefir fengið
byr i seglin, og heimurinn hlustar, þeg-
ar forkólfar þessarar hreyfingar tala.
Zanz, belgiskur prófessor, setti þingið.
Var hann forseti belgisku þingnefndar-
innar, sem annast hafði allan undirbún-
ing heima fyrir. Veitir hann forstöðu
sambandi bindindisfjelaga i Belgiu.
SKýrði hann i stuttu máli frá sögn al-
þjóðaþinganna gegn áfengisbölinu og
bauð stjórnarfulltrúa og aðra gesti vel-
komna á þingið.
Pöld, piófessor frá Dorpat á Eistlandi,
var formaður hinnar föstu nefndar, er
sjer um skipulag ogboðun alþjóðaþinga
þessara og erindaflutning á þeim. Hann
þakkaði Belgjum fyrir undirbúninginn i
Antwerpen og viðtökurnar og gaf yfirlit
um, hvernig komið væri málum vorum
um viða veröld. Að lokum talaði hann
nokkrum hvatningarorðum til þingsins.
Var máli hans vel tekið. Mælti hann á
þýzka tungu, en próf. Zunz á frönsku.
Pessu næst steig gamall og gráskeggj-
aður Englendingur, Adkins að nafni, i
ræðustól. Hnnn skýrði nokkrum orðum
frá fyrsta alþjóðaþinginu gegn áfengis-
bölinu. Pað var haldið í Antwerpen, í
þessum sama sal, árið 1885. Lifa ein-
ungis þrir allra þeirra, er sátu á þvi
þingi, en Adkins var hinn eini þeirra,
er nú var viðstaddur. Hann flutti áhrifa-
mikla ræðn. Lagði hann áherslu á, að
hvert þing heíði verið betra en hið
næsta á undan. Jafnt og þjett þokast
fylkingarnar áfram. »Sigandi lukka er
best«. Vjer nálgumst óðum markmiðið.
Áfengið á ekki að skipa sæti i mann-
legu lifi. Menn eru óðum að sannfærast
um það. Adkins var bjartsýnn. Klökk-
ur mintist hann horfinna samherja, með
fögnuði leit hann yfir voldugan her i
þjónustu bindindis- og bannhreyfingar-
innar á vorum dögum og af eldmóði
mælti hann hugdjörfum hvatningarorð-
um til æskulýðsins, sem á að vinna
fullnaðarsigur i baráttunni við einn binn
skæðasta óvin mannkynsins. — Maii
gamla mannsins var tekið með miklum
tögnuði. — Pað var systir i Good Templ-
arreglunni, sem átti frumkvæðið að al-
þjóðaþingunum gegn áfengisbölinu. Hún
hjet Charlotte Gray. Var forstöðukona
ensks skóla i Antw-rpen. Varð templar
þar í bænum árið 1878. Þessi kona hratt
af stað alþjóðasamtöknm gegn áfengis-
bölinu. Við getum tæplega gert okkur í
hugarlund, hve miklu hún hefir komið
til leiðar fyrir bindindismálið og mann-
kynið í heid sinni. Pað má þvi ekki
minna vera, en að hennar sje minst, að
minsta kosti í sambandi við alþjóða-
bindindisþing í Antwerpen.
Að lokinni ræðu hr. Adkins var röð-
in komin að fulltrúum rikisstjórnanna.
Von var á 30 ræðuml Pað er ekki að
undra, þó að maður láti sjer detta i hug,
að ýmsir hafi beðið fyrir sjer, er þeir
áttu von á svo mörgum ræðum. Þeir
gátu búist við löngum ræðum, og þær
eru oftast heldur þreytaudi Eu við, sem
vorum stjórnarfulltrúar, höfðum fengið
vinsamlega áskorun frá aðalritara þings-
ins, dr. Hercod í Lausanne, um það að
halda örstuttar ræður, helst ekki tala
lengur en þrjár mínútur og skila ræð-
unum til sfn á eftir. Pað var nauðsyn-
leg öryggisráðstöfun, því að annars gat
hæglega komið fyrir, að þessir herrar
hefðu talað fram á rauða nött eða jafn-
vel fram undir morgun. Við vorum
kvaddir máls í franskri stafrófsröð rfkja
þeirra, sem við vorum fulltrúar fyrir.
Pýzkaland (Aliemande) byrjaði. Ástraiia
kom næst og svo koll af kolli. Eg lenti
svona hjerumbilí miðri fylkingunni (Is-
lande). Afleiðingin af tímaskömtuninni
var sú, að ræðurnar voru flestar mjög
fátæklegar að efni. Altaf klingdi þetta
sama: Kær kveðja frá minni stjórn og
þjóð. Bestu óskir. Vel er unnið með
minni þjóð. Heill Belgjum, sem nú hafa
boðið okkur heim. — Larsen-Ledet seg-
ir í Afhoid'dagbladet, að rækilegastar
hafi verið ræður stjórnarfulltrúanna frá
Ástralfu, Búlgariu, Brasiliu, Finnlandi,
Islandi, Rúmenlu, Sviss og Sviþjóð. —
Stjórnarfulltrúa bannlandsins mikla i
Vesturheimi, Mr. Doran frá Bandarikj-
um Norður-Ameríku, var tekið með