Ný þjóðmál - 28.06.1974, Blaðsíða 2

2
NY ÞJOÐMAL
Baldur Pálmason:
Herör gegn her
Dregið er fram 1 dagsljósiO meira en tlu ára gamait stuOIamái,
sem ekki hefur birst fyrr. Ég krukka raunar svolitiO I þaO, áOur en
ég læt þaOfrá mfer fara, felli niOur hendingu og eyk fáeinum í, breyti
stöku orOi. Og svo set ég á þaO þessa fyrirsögn.
Langvarandi barátta islensks fólks gegn hervési og burOarkörlum
þess er aO byrja aO bera árangur, og þar skyldi ekki numiO staOar
fyrr en lokiö er.
Tvitugur piltur
tvitug stúlka
fædd áriö ’40
hafa lifað I hersetnu landi
bernskuárin öll
æskuárin öll
ævi sina alla.
Hvers eiga þau, góurinn minn, aö gjalda?
Viö hin sem fæddumst fyrr
til dæmis áriö ’20
fengum aö lifa i friöi og spekt
bernskuárin öll
æskuárin öll
viö islenskt fullveldi innanrikis
og horfa hlökkunaraugum
fram á heiðbjartan dag
óháörar alfrjálsar þjóöar.
En fyrr en svo yröi
tók viröingarleysiö völdin
heiftin skotvopnin skelfingin.
Og hér varð myrkt undir morgun.
Gerningaveöriö glumdi
viö huröir okkar og hlustir
i hálfan tug ára.
Lægði þá ofsann að ófreskju dauðri
sem rothöggið fékk
við rammaslag banvænna elda
brennandi geisla
er helsviðu hrekklausa menn
og hrófluöu ef til vill nokkuö við samvisku sekra.
Morgunninn kom
og mikið var gaman aö lifa:
það morgnaði lengst inn I sálir
og dýpst inn í hjörtu.
Þá féllu aö landinu hafstraumar hrifningargleöi,
uns hraöar en varöi reis útsogsins veinandi bára.
Friöur var ögurstund ein.
Æ, stundin var stutt okkar yndis
stundin sem vannst til aö finna
óskina rætast og eflast
óskina læsast i huga.
Öskin var uggþorni stungin
óvirt af gungum og þjösnum.
Ófreskjan átti sér kjörbörn
tortryggni togstreituþráa
sem hugöu sér gott til glóöar
aö gnaga tvistraðar rætur.
Og viö — eins og lamb meöal ljóna
rjúpa i ránfuglahópi —
lausir úr dáranna dansi
lentum i blindingjaleik
hræsninnar hráskinnaleik
blekkingar höfrungahlaupi.
Sviöur þó sárast i augum
hvaö samviskan var okkur hvikul
metnaöur litill og lami
lotningin smá fyrir trúnni
trúnni á lifið og landiö
landið og Guð þess lands.
I oftrú á vopnin og valdiö
vorum við herstakki klæddir.
. Að hlutleysiskápunni hentri
var hættu af árásum boöið I garö.
_ Sú blinda mun tjá okkur bana
ef brestur hinn stundlegi friður
og á brestur örlagastrið.
ættstofnsins örlagastriö.
Hvað eigum viö lengi að láta
leiöast af geðlitlum hjössum
sem hernaðarlávörðum lúta
og lita aðeins til jarðar?
Ég spyr ykkur aldna og unga:
Hvaö á okkur fyrir að vaka?
— gróöavon ginningarfiflsins
— glamur og sýningarmennska
— hlynning að hugsýkisfóstri
— hræösla viö fjandmenn I leyni?
ellegar auöur híns snauöa
sem andinn leggur i brjóstið
hamingja nægjusams hjarta
hlýjan af gleöi i sinni?
Ég særi ykkur, synir og dætur
sjálfráöa norðurheimsþjóöar,
auðsýnið mannslund og metnað
og mænið nú hlökkunaraugum
mót alfrelsi óháðrar þjóöar
upp móti alviöruhjalla
og áfram til helgafells.
Ræda Baldurs Oskarssonar á liðsfundi F-listans:
Sigur F-listans
er sigur fólksins
Baldur Óskarsson
Ef einhver heföi sagt mér fyr-
ir mánuöi siöan, aö ég ætti eftir
að standa i þessum ræðustóli i
kvöld á lokastigi kosningabar-
áttunnará Islandi heföi ég sjálf-
sagt hrist höfuðið góðlátlega.
En hingað er ég samt kominn
um hálfan hnöttinn til þess aö
reyna að leggja mitt léttvæga
lóö á vogarskálar þess málstaö-
ar, sem ég hef bjargfasta trú á,
ab,sé þjóöinni fyrir bestu, aö
baki þeim mönnum, sem ég veit
aö munu bera þann málstað
uppi eins og best veröur á kosið.
Ýmsir, og þá sérstaklega
fyrrverandi flokksbræður mln-
ir, sem enn ætla að leita skjóls
undir pilsfaldi gömlu fram-
sóknarmaddömunnar, hafa
býsnast yfir þvi, aö nokkrum
heilvita manni skyldi detta það i
hug að leggja á sig þvilikt og
annað eins, aöeins til aö liggja
eftir óbættur i valnum aö kosn-
ingum loknum. En viö ykkur,
félagar góðir, vil ég segja þetta:
Þvi lengur, sem ég hef dvalið i
framandi og furðulegu um-
hverfi, fjarri islenskum atburð-
um og önn, meö þjóö, sem er ein
i hópi 20 fátækustu þjóöa heims,
þar sem örbirgð og eymd mál-
ast svo sterkum litum, að sú
mynd mun aldrei mást úr huga
manns, þar sem mannleg vanda
mál eru svo mikil, að næstum
útilokaö er aö lýsa þeim við alls-
nægtaborð íslendinga, já þeim
mun ákveðnari var ég að berj-
ast meðan mér entust kraftar
fyrir mannlegum rétti, jöfnuði,
alþýðumenntun, valddreifingu,
frelsi mannsins til að lifa I friöi,
til að stuöla að þvi, aö alþýðu-
fólk skipaði sér i fylking til að
berjast gegn þeim öflum græðg-
innar, sem i raun ráða mestu
um örlög manna og þjóöa i
heiminum, jafnt i Austur-Afriku
sem á íslandi.
Og meðal okkar blökku
bræöra áttaði ég mig enn betur
en áöur á þvi, hvers virði það er
að vera Islendingur, að hafa
boriö gæfu til að eiga þetta land
að fóstru, sjálft orðið tsland
fékk nýtt gildi, nýja merking.
Og mér uröu lika auðskildari
orð Einars Benediktssonar, eins
og þessi: Farþráin út og utan,
áttbatt vort kyn og háttu, eöa:
Vor landi mannast á heimsins
hátt, en hólminn á starf hans, lif
hans og mátt, og i vöggunnar
landi skal varöinn standa. Mér
varð þvi æ tíðar hugsað heim til
tslands og þeirra viöburða, sem
hér voru að gerast.
Þegar ég siöan fékk á siðustu
stundu skeyti um það, hvort ég
vildi leggja nafn mitt til liðs við
þá nýju fylking, sem ætlaði að
bjóða fram undir merkjum F-
listans, hlýddi ég óhikað og á-
kveðinn þessu kalli. Ég hlaut að
koma til að reyna að styrkja
með öllum minum mætti þá fé-
laga, sem ég hef starfað með i
Sambandi ungra framsóknar-
manna um árabil, háð þar bar-
áttu fyrir þvi, að Framsóknar-
flokkurinn yrði i raun það þjóð-
félagsafl, sem honum var ætlað
frá byrjun, einlægt baráttutæki
samvinnumanna og bænda og
byggða landsins, sem i sam-
vinnu við verkamenn um skap-
aði íslenskt þjóðfélag I anda
jafnaðar og samvinnu, og héldu
vörð um islenskan menningar-
arf.
Þvi miður tókst okkur þetta
ekki innan Framsóknarflokks-
ins. Við verðum að játa, að við
lutum i lægra haldi fyrir hinni
nýju ráðakliku Framsóknar-
flokksins, sem skoðar flokkinn
sem miðflokk, ávallt reiðubúinn
að stökkva upp i til ihaldsins án
tillits til yfirlýsinga flokksþings
og vilja fylgismannanna— að-
eins ef völdin verða best tryggð
með þvi móti. Þessi ráðahópur
litur á flokksstarf sem fyrir-
greiðslu til ákveðinna flokks-
gæðinga, en ekki vettvang þar
sem hinn óbreytti félagsmaður
getur tekið þátt i að móta stefn-
ur og stýra liðsoddum með sam-
þykktum funda og flokksþinga.
Og þegar ég heyrði af þeirri
háðung, að hér ætti að halda upp
á ellefu hundruð ára afmæli Is-
landsbyggðar með sérstökum
undirskriftum og bænarskjali
um ævarandi bandariskan
verndarvæng, og sá siðan
hvernig afturhaldið á íslandi
virðist ætla að takast að hræða
til sin fylgi þjóðarinnar með
falsáróðri, eins og fram kom I
sveitarstjórnarkosningunum,
gat ég ekki lengur varið það fyr-
ir samvisku minni að sitja auð-
um höndum i öðru landi, heldur
kom heim við fyrsta tækifæri.
Já, oft hefur landið sokkið
djúpt i þessi ellefu hundruð ár.
Saga okkar er að þvi leyti lær-
dómsrik, en þvi miður virðumst
við býsna oft gleyma þvi að
vara okkur á vitunum. En sem
betur fer hefur landið þó alltaf
risið aftur með nýjum mönnum.
I þjóðarsálinni hefur blundað
hin betri vitund fólksins, sem
birsthefurá örlagastundum. Og
ég verð að segja alveg einsog er,
að það gladdi mitt hjarta aö sjá,
hverjir höfðu slegið saman
skjaldborg og búist til orrustu
undir merki F-listans.
Hér er saman komiö fólk, sem
okkur hefur lengi dreymt um að
tengjast traustum böndum. I
fylkingarbrjósti stendur Magn-
ús Torfi Ólafsson, sá máttar-
stólpi úr Samtökum frjáls-
lyndra og vinstri manna, sem
aldrei gaf sig, hvað sem á
reyndi, og hélt uppi allt i senn,
reisn þessara samtaka, heiöri
vinstri manna og heilli rikis-
stjórn, enda studdur heilshugar
af hinum trausta flokkskjarna
Samtakanna. Undir merkið
hafa einnig safnast úr Fram-
sóknarflokknum nokkrir helstu
hugsjóna- og baráttumenn þess
flokks i áratugi, forsvarsmenn
launamanna úr flokknum ásamt
kjarnanum úr yngri hreyfingu
flokksins, og úr Alþýðuflokkn-
um þeir jafnaðarmenn, sem
harðast hafa barist gegn Ihalds-
þjónkun Gylfa Þ. og hægrikrat-
anna.
Framboð okkar urðu til með
skjótum hætti, og að ýmsu leyti
við mjög erfið skilyrði. En við
göngum ákveðnir til leiks, enda
er málstaðurinn góður.
Okkar málflutningur er lika
ákveðinn og skýr. Við frambjóð-
endur F-listans erum þeir einu,
sem lýsum þvi yfir afdráttar-
laust, að við viljum mynda nýja
vinstristjórn að kosningum
loknum. Framsóknarflokkurinn
heldur þar öllu opnu. Draumur
formanns Alþýðuflokksins er
enn sem fyrr ný Ihaldsstjórn, og
meira að segja Alþýðubanda-
lagið þorir ekki annað en að
halda öllu opnu til Ihaldsins.
Eina leiðin til að tryggja nýja og
betri vinstristjórn aö kosning-
um loknum er þvi að kjósa F-
listann.
Með þvi aö kjósa F-listann
viljið þiö betri vinstristjórn, án
okkar kemur ný afturhalds-
stjórn.
Með þvi að kjósa F-listann
viljið þið fulla atvinnu handa
Framhald á bls. 11
Baráttan íReykjavík stendur urti
hvor þeirra fer á þing, Magnús
Torfi eða Albert Guðmundsson