Leifur - 19.10.1883, Blaðsíða 2

Stutt yfirlit
yfir sögu Norðvesturlandsins.
að
þó
(Framhald).
þó allir viöurkennduhvað nauösýnlegt væn
fá gufubáta til að ganga eptir ánni. komu
uu frain nógar mótspyrnur i því eim þegar a
skyldi beröa, eitt var það að allur fiskur mund.
flýgja úránni. ef bátar gengji um hana, og a^
margur fátæklingur, sem fengi mestnn matar
forða sinn úr ánni mundi svelta fyrir þæi orsa
amiað var það, að fylkið yrði eldiviðarlaust a
fáum arum og *ð nýlendumenn ættu þa fynr
liöndum að frjósa i kofum siuum. þvi pen sau
með ógn og skelfingu hve fljótt viðurínn varð að
ösku I hinu'igreppilega eldholi gufubátsins, þritja
var það að eigfndur uxavaguanna yrðu atvinuu
lausir, og voru fluttar margar harmatölur mcð-
al manna um þá eymd og volæði, sem nýlendu
menn ættu fyrir höndum, ef þessir geigvænlegu
gufubátar færu að ganga eptir áum, en allar
þessar mótspyrnur voru til einskis, þvi i mai-
mánuði 1862 kom til Fort Garry gufubaturmn
,,International*‘ var það stór bátur og vel úi
garði gjörður, enda var það tröllsleg smið i aug
uin nýlendumanna, og lcit margur hornauga við
honum, H. B. fjelagið ljet smíöa hann i Georgc-
town veturinn áður og gekk hann um ana morg
ár, fjelagið brúkaði hann til flutniuga fyrir sig.
en neitaði lengi frameptir, að flytja vörur fyrir
aðra, svo ckki var hœgt að kalla samgongur
greiðar þó þessi eini bátur gengi um ána. þetta
ár voru 12 hús fyrir utau Fort Garry, og var
verzlunaihús A. G. B, Bannatyne’s hið reisugleg
asta í kauptúninu. þó framfaiirnar væru smáar
árlega, vonuðust þó allir cptir bjartari framtfð.
Um þetta bil stóð yfir innbyrðisstríð Banda
rikjamanna og stóð nýlendumönnum ótti af afleið
ingum þess fyrir nýlenduna, en scm betur fór
haföi það góð en ekki ill ahrif á nýlenduna að
þvi leiti að þeir fengu meira vcrð fyrir allt
sem þeir gátu af hendi látið, en þá kom annaö
fyrir, sem l.indraði framfarir nýlendnnnar um
hrlð, það var uppreist Indiána i fylkinu Minne-
sota', við þá uppreist stöðvuðustaliar samgöug-
ur, ’og var ckki hægt að fa aðflutlar vörur til
nýiendunnar um tlma. og hefðu þær afleiðingar
orðiö mjög skaðlcgar fyrir nýlenduna, ef upp-
hlaup það hefði staðið lengi. .
þetta sama ár var byggt liið fyrsta hús þar
sem aðalstræti Winnipegbæjar er nú, maður
nokkur aö nafni Me, Kenny varð fyrstur manna
til þess, haföi hann umnokkurár haldið vcitinga
hús niður meö Rauðá, en þar eð þorpið Fort
Garry var orðið svo mikill ver/.lunarstaður flutti
hann þangað og byggði ver/.lunarhús norðar og
vestar á sljettunum eu allir aðrii og var þvl ein-
samau og fyrir utan allan bæinn, sem þá var.
en hann var ekki lengi einsaman. þvi næsta ár.
flutti annar maður ver/.lunarhús sitt og setti það
samhliða Mc. Kcnny, var það gjört i þeim til-
gangi að keppa við Mc. Kenny i ver/.lunarlegu
tilliti, Og má þakka framsýni og velmegun þess-
ara manua að aðalstrætiö var lagt þar sem þeir
höfðu reist búðir sinar.
Frá þessum tima til 1869 gjörðist lltið frá-
sagnavert, framfarir voru ærið litlar en þó hjelt
allt áfrain i þá stefnu, um veturinn 1869-70
kom það fyrir scm seint verður gleymt nefnilega
uppreistiu og liið hryllilega morð. scm íramið
var undir forustu Itiels, mun eingin af þeim er
áhorfðu gleyma þeirri sjón, er Thomas Seott var
leiddur blindaður og meö bundnar hendur, útá
völlin fram fyrir þrælaflokk þann, er þar var fyr
ir til að skjóta hann,
Næsta sumar kom hingað með herflokk frá
austur Canada, Sir Garnet Wolsly, og sundraöi
hann óaldar flokki þessum, og eptir lítin tima
komst allt í kyrð, það leit út sem uppreist
þessi hefði gjört meira gott en illt, í þvi tilliti
að leiða athygli manna að þessari fjarlægu ný-
lendu. því upp frá þessum degi hófust fyrir al-
vöru framfarir i Norðvesturlandinu, Um liaust-
I októbermáuuði var gjörð Irin fyrsta tilrauu
— 94. ■— .
um að ííi hraðfrjetta samband við Bandaríkm |
og Canada. Stuttu siðar var tekiö manntal
Fort Garry (þá almennt kallað Winmpeg) i fyr®ta
skipti, voru þá innhúar þorpsins 215 að to u.
Um veturinu 20. desember fóru fram kosningar
til þingmanua fyrir hið íyrsta fylkisþiug Maui
toba og voru 24 menu kosuir.
þetta ár var byrjað að byggja bina svo-
nefnda norðlæga Kyrrahafsjámbraut i Bandarikj-
unum, vestur frá Duluth, vakti fyrirtæki þetta
löngun mikla 1 brjósti Manitoba manna um að fá
járnbraut til Winnipeg, þvl allir sáu Ijóblega
hvað nauðsýnlegt slykt væri fyrir Norðvestur-
landið í verzlunarlegu tilliti, var þá stofnað fje-
lag, seni ljet 1 ljósi þá fyrirætlun sina, að byggja
járnbraut frá einhverjum ótílteknum stað. 'ið
Manitobavatn. austur um Winnipeg og suður á
landamæri, en úr þvl varö ekkert og sat allt
við sama keip, i tilliti til járnbrauta bygginga.
Arið 1871 kom fylkisþing Manitoba saman
i fyrsta sinni, færðist þá nýtt lif 1 Manitobabua
þar eð þeir voru nú komnir 1 tölu siöaðra þjóöa
höfðu þingsamkonmr og voru undir yfirstjórn
Canada. þetta ár var British Columhia tekin I
sainband viðCanada. og eptir samningum stjórn
arinnar við það fylki, höfðu Manitobabúar ásta'ðu
til að gjöra sjer glæsilegar vonir um járnbrauta
samband við austur Cauada áður laugt um liði,
þó sáu menn fljótlega aö talsverðan tima mundi
þurfa til að byggja brautina, þar eð vegurinn að
austan var ærið torveldur yfirferðar, voru þv 1
allir samhuga i að fá járnhraut suður á landa-
mærin, i þeirii von að þeir áður langt um liði
gætu fengiö járnbrautar samband við Bandarik-
ia. Um haustið 20. nóvember var fullgjör hrað-
frjettaþráðurinn milli St. Paul og Winnipcg.
var það niikill hátíðisdagur fyrir hina afskekktu
Winnipeg búa.
Næstu tvö ár var eigi um aunað talað 1
Winnipeg.'^n jámhrautar hýggingar, komu fram
margar uppastungur í því tilliti og stefndu allar
að því að brautirnar þyrftu að liggja suður á
landamærin og teugjast þar brautum að sunnan,
þrátt fyrir allar þessar miklu járnbrautar umræð
ur, var ekkert gjórt í þvi efni, og er þvi eigi
hægt að hrósa hinum fyrstu innhúum Manitoha
fyrir framkvæmd í þvi efni. en það virðist vera
þeim nægileg málshót að þeir voru svo fáliðaðir
og þvl ekki að buast við 'að þeir væru mikils
megnugir,
Á þessu tímabili var stofnaö ijelag i St Paul
Áður enn myndastyttan rar aflijúpuð hjelt
keisarinn ræðu á þessa leið: ,,þegar forsjónin vill
konift vilja sinum fram viðvikjandi umbiltingum
á rikjuin, þá velur hún vissan tima og vissa þjóð
til framkvœmdanna. Siikur timi voru árin 1870
og 71 þegar þjóðvorjalandi var ógnað. rcis þar
upp hver maður og stóð allt 1 cinu vigbúinr. eins
og verkfæri i guðs hendi með konutig sinn i
hroddi fylKingar. Guð gaf vopnura vorum sigur
og frægð, svo vort mikla föðurland er að mun
stærra en áður og tilkomumeira i sögu mann-
kynsins. Margar milliouir manna liata þakkað
guði fyrir að haun útvaldi oss til þess aö fram-
kvæma vilja hans. Jeg vigi þvi myndastyttu
þessa í miuningu hinna föllnu hermauna vorra,
og til heiðurs þeim lifandi, eptirkomendunum
til eptirdæmis og eptirbreytni.
þegar keisarinn haíði lokið tölu þessari, íjell
hið hláa silkitjald, er huldi styttuua krónprinz-
inn íjell á hnje, tók í liónd föður sinum og kyssti
á, þvi næst tók keisarinn i hönd Moltke greifa
og söngvararnir sungu ,,Heil dir in Siegerkranz‘‘
og „Die Waclit am Rhein*'.
Vjer látum almenning dœma um hvort þessi
tala hins gamla hærukarls þjóðverja liggi eigi
við að mega kallast guðlast, og er það eigi 1
fyrsta sinni, að einvaldar, sem vaða frani i mann
drápuin og morðum, þykjast rera til þess kall—
aðir a í guði.
En meðan þjóðverjar þannig minnast her-
frægðar sinnar, húa Rússar sig af krapti, líklega
i þeim tilgangi að leita hennar. Sjúkra hús
fyrir 36,900 særða liðsmenn hafa þegar verið
byggð og öllum járnbrautarfjelögum heflr verið
boðið að vera undirbúin til þess að flytja her-
flokka. Á landainærum Austurrikis og Sisa-
lands hefir verið byggður íjöldi forðabúra, og
nálægt Weichsel standa tveir herllokkar og blða
búuir þess sem að hönduin ber, Skipstjórnm 1
Svarta hafinu, boðið aö gjöra enga sanininga un
burtflutning á korni að svo komnu.
þegar Alíons Spáuarkonnngur hjelt fráþjóð.
verjalandi, lagði haan leið slna gegnum Parisar-
borg og ætlaði að dvelja þar dálltin tíma, en
var þar svo illa tekið að hann hafði þar enga
dvöl, skrillinn í París, sem vissi að Prússakan-
ungur liafði veitt honum nafnbót og gjört hann
að ófursta I Uhlans fylkingunni, var svo æstur.
og hrópaði ,,niður með Uhlankormnginn,, For-
setinn Grevy og allir hinir betri menn afsökuðu
sig og þjóðina sem mest þeir máttu, en Spánverj
A DeSSU timaoill var siuuiau ijr-irtg 4 oi x dui u . . * . •
l Tieim tilgangi að byggja járnbraut norður um ar lieimta að Gie? Pað a °Plabcran hatt-
f þeim tugangi au J_____ er 0Sr saet að p óðver ar hafi látið 1 liósi
• þ"'— o *-» —
Minnesota, (o:St. Paul, Minneapolis & Manitoba
járnbrautin) var þegar byrjað að byggja brautina
og unnið að þvi svo kappsamlega að árið 1873
var hún fullgjör til Crookston, eru þaðan 90
mllur að landamærunum, þetta sama ár var
hin norðlæga Kyrrahafsjárnbraut fullgjör til Rauð
ár, gengu nú ilutningar á vörum til Winnipeg,
alí liðugt þvl gufubátar höfðu fjölgaö til muna
voru þvi all rniklar framfarir í Winnipeg í verzl
unarlegu tifliti þó ekki væru járnbrautirnar,
(Framhald),
FRJETTIR ÚTLENDAR.
Mikið var um dýrðir á þjóðverjalandi 28.
f. ni. þegar myndastyttan ,,Gerniania“ var af-
I lijúpuð. það var hvortveggja að hún var stór-
kostlcg og viðhöfnin mikil, cnda var hún eldleg
hvöt þjóðverja til að minuast ættjarðar siunar og
hinnar mikilvægu herfrægðar, en má vera nð
þeir hafi haft hvorutveggja þórf. Undir eins um
morgnninn þusti almenningurá vetfanainn ogum
miðj'an dag kom höfuð þjóðverja ásamt syni sln-
um, var þá skotið af fallstykkjunum hinum miklu
gjörðum af Vulkani hinurn yngra austur i Essen.
þ. e. Krupps, er svo mælt að þar liafi verið við
staddir urn 15,000 hermanna, 10,000 söngvara
og hljóðfærameistara auk margra þúsunda liöfö-
ingja. leikmanna kaupstaða búa og götustráka,
og er svo til talið að i allt muni þar faafa verið
tauian koinuaj um 100,000 mamja.
það er og sagt að þjóðverjar hafi látið t ljósi
megna óánægju við Frakka, fyrir tilvik þetta,
og kveða þá hafa svívirt sig um leið.
Frakkar eru nú orðnir vel búnir að Topnum
vigjum og vistum, og landamærin að austan
ramlega viggirt og kastalar þar svo traustir að
þeir geta þolað löng umsátur, eigi að slður era
þó Frakkar mikið a eptir þjóðverjum, hermenn.
irnir hvergi nærri eins vel vandir, nje herfor-
ingjarnir eins vel að sjer, og sjezt það á því.
að þýzkir lierforiugjar eru jafnvel kunnugri
landslagi og öllum hergögnum og hag Frakka, e*
þehra cigin yfiraieun, og frakkneskur hershöfð
ingi sagði fyrir skömmu: ,,Frakkar mættu vora
stoltir, ef þeir hefðu eins góð landabrjef yflr
Frakkland og eins góðar og nákvæmar ikýrslnr
um vfggirðingar þess á austurtakmörkuDum
cins og þær, sem hinn þýzki hermálaráðgjafi
hefir undir kandum“.
Ekki gcngur enn saman með Frökkum og
Kinverjum, og stendur það f vegi að Klnvcrjar
gjóra tilkall til strauda Rauðaliafsins og heimta
þess utan hjerað citt fyrir sunnan það. Nýlega
hefir komið til orustu milli pcirra við Bac Ninh,
og biðu Kínverjar ósigur.
Fyrir (■kömmu varð upphlaup 1 Kanton
og var konsúll Bandarikjanna drepinn; sló ótta
miklum á alla útlenda, sem i bænum voru, þvl
Kinverjar ljelu mjög ófriðlega, og er cigi að
vita hvaða forlög þeir hljóta, þvi Kinvcrjar era
mjög æstir yfir þvl, að binir „vestlægu bar-