Leifur - 26.10.1883, Blaðsíða 1

Jttargir spyrja: lívérnig stendur á að allir
keppa vift að fá myndir slnar teknar hja I.
Bennetto & Co. ? það er mjög auðvelt að svara
peirri spurningu! pað er vegna pess að stofur
peirra eru bctur lagaðar til pess starfa, cn
nokkrar aðrar 1 ‘Winnipcg, annað pað að peir
liafa lærðari myndasmiði heldur en aðrir, pað
cr pvl óhætt að fullyiða, að myndir eptir pá
eru betri en annara. Stofur peirra eru á mót-
lim Bannatyne’s og Aðalstraetis gagnvart Ash-
down's harðvömbúð. 14. sept.
Lítid ciU u ni stjórn
Canadavcldis.
(Frá frjettaritara ,,Leifs“).
(Niðurlag).
þcgar hann kom til valda, varð nokkur
breyting á tollum, og á innfluttum og útflutt-
,tm vörnm. Framhaldsmenn segja: „Vjer skul-
,lnt eigi hindra verzUm á nainum nauðsynja
vörum, vjer skttlum eigi leggja toll á innfluttar
Vörur, sem vjer pörfnumst, pvi par með gjör-
um vjer lilutiun dýrari, og vinnumaðurinn,
bóndinn og fátækari hluti pjóðarinnar hlýtur
4ð borga mest að tiltölu“. þessi tollgjöld
íönna að visu inn I pjóðhir/.luna, en ef stjórnin
tr ekki kærusöm, er pvi cytt meira eða minna
í stÖrkostlég. fy-irtæki, sem rlkisinenn einir tak-
ast á hendur og falla pannig í peirra liendur.
Aptur á móti lialda viðhaldsmenn, að pað
sjo nauðsynlégt að leggja toll jafnvel á uauð-
synjavörur til pcss ab fylla pjóósjóðinn, par eð
anriars yrðum vjer aö leggja á pjóðina óvin-
sæla skatta. Enr. fremnr skyldunr vjer af
fromsta megni efla innanlands verknað og til
pcss að stofna verksmiðjur lijer í landi, mcð pví
að styrkja forstöðumenn peirra. það er vitaskuld
að moðan verksmiðjurnar eru lit.iar og fáár í
landiuu, geta pær ekki tilbúið liluti eins ódýra
og stærri verksmiðjur út 1 frá. Utlendar verk-
smiðjur gcta smiðað með svo litlum kostnaði,
að jafnvol pótt pær scndi hlutinn hingað til
Cánada, geta pær samt selt pá ódýrari en vjcr
getum ^miðað pá fyrir sjállir. En til pess að
efla vorar eigin vcrksmiðjur, hljótum vjer að
poka 'hinum útlenda varningi út úr landinu,
með pvi að setja svo haa tolla á hann að hann
verði niiklu dýrari, en innlendur og pess vegna
ókaupandi.
petta er að visu skaði I biaðina, þvl ef
Biilidarlkjainenn geta gjört fyrir $1 það sem oss
kostar $2, pá eyðum vjcr $1 til einskis og
Wuudum heldur kaupa pcirra varnltíg fyrir
$1 eim vorn fyrir $2. En pað er að eius
•káði i bráðina, pvi innan stundar geta Canada-
rnenn liklega smlðað eins ódýrt og Bandarikja-
niénn. par að auki gefur pað atvinnu mönnum
hjer i landi, scm annars hlytu nð íara til vcrk-
smiðjanna I Bandarikjunum og panuig deyða
frnmför Canada, en efla Bandarikin. Við petta
bætist, að Biindarlkin hafa lagt toll á allar út-
leudnr vörur. svo aö pað er ekki nema sann-
gjarnt að Canada leggi likan toll á vörur Banda
rikjanna. það er vitaskuld að vjer skyldum
ætlð selja sem dýrast. en kaupa sem ódýrast,
allur varningur skyldi vera sendur eptirskemmstu
vcgum og öll ver7.1un renna 1 náttúrlegum far-
vegi. En pegar petta getur ekki átt sjer stað,
nniiað hvort fyrir skammskygni nábúapjóðar, eða
regua ungdóms hemiar, pá hljóta nieun að gjöra
l-cui bc/t úr pvi stiu ei'.
þanuig var pað peg .i A. Mc Kenzic kom
til stjórnar. Bandarikin lögðu toll á allar
Canadiskar vörur. Canada var ungt laiid og
'verksmiðjur pess purftu hlynninda, petta sáu
framfaramemi og lögðu tolla á ýnisar vörur
svo scm: klæði og vjelar, er vjer gætuin eins
vel sjálfir til búið. Um petta tlmabil var ver/.lnn
dauf og petta notuðu apturhaldsmenu sjer til
handa. þeir sögðu mönnum að aðalorsök
jpcssarar ver/.lunardeyfðar væri að kcnna ólagi á
stjórnimii, að landið pyrfti að útiloka allar
útlendar vörur, pyrfti vernd {protectiou). Til
að ráða bót á pessu ráðlögðu pcir að hcira J.
A. fremstur i flokki peirra, að gjjra siika
endurbót á tollana, sem mundi koma verzlunirini
í gott lag og efla innanlandsiðnað. þetta nýja
skatta eða tolla skipulag var kallað þjóðráðið
(The national policy), Um pau fjögur ár, scm
A. Mc Kenzic sat sem pjóðstjóri, voru ýms
nytsamleg fyrirtæki af hendi leyst, Kyrrahais-
járnbrautinni var lialdið áfram, landamæriu
millum Manitoba og Ontario voru að nokkru
leyti takmörkuð. Innflytjendum var Jagt lið á
margan hátt og ýins ágætislög voru pá samin,
Engiun brá Mc Kenzie um óráðvendni, sjer-
plægni nje ósiðvendi, cn eigi nð siður var óá-
nægja pjóðarinnar svo sterk yfir pví, að út-
gjöldin voru meiri enn tckjurnar, að verzlunin
var í slíku ólagi og verksmiðjur og iðnaður
tóku litlum framförum, en éinkanlega vegna
pess, að hún mundi vcl eptfr hinúm mikla
stjórnarref J. A., sem nú «fór að láta til sin
heyra og sem lofaði peim að hæta kjör peirra,
ef peir að e'tns gæfu bonum stjórnina i hcnd-
ur. Á næstu kosningu varð J. A. og flokkur
hans sigursælíi, og Mc Kenzie fór fra völdum.
þegar viðurhaldsmenn voru komnir til valda,
tóku þeir fyrir tollmálið. Skattar vorn nú
lagðir á útlendar vörur tvisvar siiinum meiri
enn áður. Verksmiðjueigendur voru hvattir og
styrktir til að stuuda iðnað sinn og stækka vcrk-
smiðjur sinar og peningamenn til pcss aö byguja
verksmiðjur eða ráðast 1 önnur fyiirtæíd.
Kyrrahalsbrautinni haföi orðið heldur treglega
framgcngt, og Brittish Columbia hótaði að
ganga úr sambatidinu. Herra J. A. fór pá til
Euglands ásamt, öðrum, til pcss að semja við
peningaljelög og fela peim á heudur að ljúka
Kyrrahafsbrautinni.
Brautin er afai' stórvirki, og fjarska fje út-
heimtist til aö af lúka licnni, en J. A. vnr ein-
beittur aö koma á samningi livað sem pað kost-
aði. Að síðustu tókst fjelag rlkra Bandarikja
manna pað á hendur með pvl íkilyrði, að svo
mikið yrði borgað og svo mikið láu gefið pví
til eigua og ágóða.
Fje pað sem borgað var pótti landsmönn-
um lielzt of mikið, en verra pótti pað að 25
millionir ekra, skykli vera gefnar í liendur út-
lends íjelags, að landið var f deildum (sextiones)
innan um frjálsa gjafa landið, svo ómögulogt cr
fyrir menn að byggja nógu stórt svæði fyrir skóla
eða kirkjur, án pess að kaupa íjclags landiö.
Eitt er enn sem pykii að saniriingi pessum, ncfni
lega sölu verð fjelagslaudsius er ekki, (eins og
vanalegt cr) takmarkað. pannig getur fjelagið
sett á land sitt livafa verð sem pvi sýnist. og
pannig kúgað innflytjendur cða liindrað pá frá
að kaupa landið. pnnnig kindraðpá frá að byggja
nýlendur.
En par eð land fjelag-ins vex ekai mjög í
verði nema menn yrki það, pá er paö pcss liagu
aður að selja landið ódýrt. Aörir gollar eru á
sanmi'igi pessuiu, svo sem klausan sem fyriibiður
að leggja járnvcgi, og önnur, scm gefur fjelaginu
allan ágóða af járnveginum um svo niörg ár.
. Eu pað má pessum samningi, ef til vill til
Juelis scgja, að hanu var hið bezta, scm þá var
bægt að fá, hið mikla Ijjfprðvesturlanu- var nu
opnað og menu í Canada og Evrópu ýá’u par
j nýjan beini, sem mætti franjfærn í lO millionir
manna. pað var pvi nrtiiðsýnlegt að séni fyrst
yrði lagður járiivegur til að samtcngja pað við
! austurlýlkin oggreiðgjöra íluUiinga og vöizlmi.
J. A. og liaus fjelagar fóru fögrum orðum
| um framfarir landsins og pann ágó?a, sem fljóta
! mundi af binu nýja þjóðræði (N. P.) Dagblöðin.
pað er að skilja viðurlialds blöðin. sungu undir
j og íluttu nýjan fagnaðíir boðskap .,Hið nýja
þjóðráð ætli allt ab vinna“
En pó petta væri, ef til \ill háfleygt, pá
j liafði pað pó pau ábrif að liver Canada maður
fann meira en áður að pað var skylda lians að
vinna að hag fósturjarðar sinnar að efla, iðnað og
verzlun.
það átti að vera mögulegt að reikna út
bvort slfk vcrnd væri gagnleg eða ekki, en vorir
alpiugismenn eru fæztir töíuvisinda menu eða
jafn vel vfsinda menn, peirra álit er að ráð
þctía er pví að cins tilraun, sem óviss varlivort
lukkast mundi. Eigi að siður er pað vísf, að
síðan þjóðiáðið (N. P.) var gjört að lögum,
hefir iðnaður áukist, verzlun blómgast, framfara
hugur aukist og ættjarfarást og pjóð líí endur-
vaknað,
Um 4 ár, pað er frá 1S78 —1882 heiir con-
servativs viðurhalcls flokkurinn sett mai'gí aniiað
á stofu, samið lög, syo sem straum lögin, gjört
ymsa breytingu, einhver helzta er sýslubreyt-
ingin cða endurskipun sú, sem gjörð var hjcr 1
Ontario á hjeruðum (Counties) rjett fyrir hina
slðustu kosningu 1882, þetta brcytti tölu kjós.
enda svo að par scm Iftið vantaði til að gjtira
viðhaldsmenn yfir sterkari var nýjum skika við-
bætt, svo ab þeir yrðú færir til að kjósa mann af
sínum flokki. þctta pótti miöur rjott en hlýtur
pó að standa, með pessari kosningu yar J. A.
kosinn um önnur 5 ár og heldur hann pvl enn f
hönduin sjer hinum æztu völdum og tign. 0)1-
urn bcr saman um að hann sje hinn mesti stjórn-
vitringur eða stjórnar refur f Canada og má sko
pó viðar væri leitað, en margir gruna liann um
gæzku.
F. B. Andcrsoi).
Stutt y f i r Ijji t
ýfir sðgu Noi'ðyestiulandsias.
(Framhald).
þetta sama ár myndaðist Sir llugíi Allaiis
Kyrrahaf-brautar fjelagið, kéyptu Winnipeg búar
talsvert af hlulabrjefum fjeiagsins, cnura haust
ið er Alexander Mackenzie settist að voldum,
breyttist fyrirkomulág brautarinnár voru pá
ónýttir allir samningár við Sir Hngh kom fregn-
in um breytingu pessa mjög að óvörúm öllum
Manitoba búum pvf eptir lnnu nýja fyrirkþmu-
! lagi sáu þeir glögglega, að pcir tnuiidu mcga biða
! ílciri ár cptir brautinni, var pvi nauðsýulégt að
i gjöra alvöru úr gamni með að fá járnbrautar
I sámband við Bandaríkiu. Ilin ógurlegá pen-
! i"ga PrönS °S verzluuar deyfð, sem gjörði svo
stórkostlega skáða bæöi i Amériku og Norður-
áliunni, árin 1873 1874 hafði mjöglitiT, ef nokk
ur. áhrif á Manitoba. pvi aldrei hafði fylkið tek
iö jafn miklum fraraförum. sem pessi áriii, wn,
haustið 1874 voru 1 Winnipeg 900 hús allt taliö,
innbúai' potpsius voru pá uui 3,700 og vom all-