Leifur - 09.01.1886, Blaðsíða 3

123
brunn og koinnir 175 fet niður, þcgar olíustraum
urinu gaus upp tneð svo miklu afli. að hann
kastaði grjóti og jörðu 40 fet í lopt upp.
Iuntektir Grand Trunk járubr.fjel. fyrir sið-
ustu viku liðius árs voru $25,000 meiri en fyrir
sömu viku ariö 1884. Er það í fyrsta skipti
siðan verzlunardeyiðiu byrjaði. að tekjur þess
hafa verið svo miklar.
Nú er verið að byrja viunu við alla járnnám
ana (7 eða 8), sem eru i uámd við Kingston,
en sem hafa verið ónotaðir tneir en i eitt ár,
sökum hins lága verðs á járni.
Til hins 1. þ. m, hafa 8,164 rnenn látist
úr bóluveikinui i Moutreal og úthverfum.—Santn
ingar eru nú þegar fullgjörðir rnilli Montreal
bæjarstjórnarinnar bg 4 eða 5 þorpabúa sem eru
áföst borgintti. utn að ganga 1 santband viö borg
arbúa og gjörist þau að deildum í borgiuni.
þegar það er íetigið, veiður ibúatala borgariun
ar kring um 250.000,
Hreinn ágóði Kyrrah.br. fjel frá 1. janúar
1885 til 1. jan. 1886. or nálega 2-X nrilj, doll
meiri en fyrir undanfa.ið ár. Mílnatal brúk-
legra brauta, er fjelagið ræður yfir, var 3,527
fyista þ. m.
f Montreal hefir verið stofnað fjelag. setn
ft að fá samskot ti) styrktarsjóðs fyrir ekkju Louis
Riels; 100 menn hafa gengið i ijelag, og er hver
skuldbundin til að gefa 4(J dóll , 10 doll. árlega
í 4 ár, Auk þessa er búið að skjóta saman um
500 doll, til sama fyrirtækis. Leininux, Jögfræð
ingurinn, sem varði mál Riels. hefir að áögn
ákvarðað að taka^son Riels að sjer, ala hann upp
og meniita.
Fabre biskup i Montreal hefir sent öllum
kaþólskum klerkum skjal eitt mikið þess efnis, að
balda sjer frá öllum æsingafundum, sem leiði af
Riels-málinu; segir það ósamkvæmt kenniugum
kirkjunr,ar, að láta jafn ofsalega þó eitthvað það
sje uutiið, sem striði S móti þeirra eigin skoðnn.
um. þetta skjal var lesið upp 1 öllum kaþóLk-
um kirkjum i borginuí og umhwrös hatia
Manjtoba & Nobthwest. '(Farmers Union”
skrifari og ráðsmaðut Geo. Purvis. hefir tekið
það ráðið, sem honum var heilladrjúgast, það að
segja af sjer Jinbættinu. í varnarskjali. er hann
hefir látið prenta tii útbýtingar meðal bænda,
lofar hann að halda áfram eptir sem áður. að
verzla með hveiti; má nærri geta, að það eru
gleðilegar fregnir fyrir bændur, sem hanti hefir
leitast við að rýja! í skjali þessu ber hann ekki
á móti sannleik saka þeirra. er a hann hati verið
bornar. nje ekki samþykkir hann þær, hann læt
ur það mál afskiptalaust, eu klagar yfi illu um
tali um sig og verk sin 1 heild siuni.
llinn 7. þ. m. var syðri Suðveslurbrautin
opnuð til flutninga alla leið vestur á enda;
heita þar vagnstöðvar Cherry Creek, og eru 183
mllur frft Winnipeg, en ekki 196 eins og sagt
var i síðasta blaði. Eiga fólkslestir að ganga
eptir brautinni 3 sinnutn í viku ltvora leið. fara
frá Máuitou á þriðjudögum, ílmtud. og laugar-
dögum kl. 1,30 f, m.. fara frá Cherry Creek
austur á tnánud. miðvikud, og föstudögum, kl.
7,55 f. m,
Fimm auðugir bændur, nálægt þotpinu
Gladstone, ltafa gengið i fjelag með að stunda
eingöttgu griparækt og verzla' nteð nautgripi,
Skal aðalaðsetursátaður fjelagsius vera i West-
bourne, en gripamarkaðurinn i Winuipeg.
Bóndi ttokkur er býr skammt irá Stone-
wall, seldi fyrir fftum dögum 2 uxn, annan 4
vetra, er vóg 2,235 puud. og hinu 2 velra, er
vóg 2,080 puud. þetta kýnir, að kvikfjárræktiu
ef rjett er að farið, borgar sig ekki síður en
hveitiræktiu.
Frá 1. ja.n. f. é. til 1, des s. á. voru send-
ar 19,573 tylptir eggja frá hiuu litla þorpi Nee
pawa til Winnipeg. A sama tlma voru þaðan
sendar 22>£ smálest af smjöri; sýnir það, að
hœudur eru farnir að hugsa um annaö en hveiti
rækt einungis.
Hörra Metcalfe, setn 1 sumar og haust er
leið hefir verið að seljahesta, aktýi og allau nú
búnað þann, er stjórnin þurfti með vestur frá i
vorerleiö, er nýkomin austur; heiir haur selt
ýmsa muni upp á $50 — 60,000.
Fimm ný posthús voru opnuð i Manitoba
síðastliðin nýársdag.
Börn á skólaaldri i St, Boniface eru 486
talsins, þar af eru 50, sem ekki ganga á ueinn
skóla. Börn á skóla aldri i þorpinu Vfest Sel-
kirk eru 111, þar af31 setn ekki ganga á s’ióla.
Rjetthaldið i Calgary er heldur vesallt, og
dómariun, sem þar er einvaldur, væri betur
kotnin auuarsstaðar. Fyrir skömmu vildi svo til.
aö mál stóð ylir ntilli bæjarstjórnaritmar og dóm-
araus, út af dómi, er hanu haföi áðnr dœmt.
viövikjandi ýirisnm tnönnum i bæjarstjóruinni.
þessi seinni dómur hans fjell auðvitað á bæjar-
stjóruiua, svo auuað frjettabláðiö i bænum hafö1
að færa lesendunuin alllanga grein um dómaraun
Travis, og sem þótti itokkuö harðorð. Dóinar-
inn höföaði mál á móti blaðstjóranum seui lauk
þaunig, að hann var dœindur til 500 doll. út-
láta, og skyldt þai að auki bórga allau máls-
kostuaö; skyldi hann greiía þetta iunan 6 daga
eða að öðrum kosti sæta 3 ináuaða einföldu fatig-
elsi og 200 doll. útlátuin Eitt siuti i þrætuu-
uni, rneöan ntálið stóö yfir, sagði dóinarinn'. að
sitt dómsvald væri eins mikið og hæsta 1-jettar
í Canada, og að hann skyldi uú nota það öðrum
til viövöruuar, sem töluðu ósæmilega um heið-
virða menn! Blaðstjóiinn kaus fattgelsið, þó allir
bæjarbúar kæmi fratn og biði houum margfalt
meiri peiiiuga en þurfti. Mun hantt ætla að
velgja dómaranum þegar fangelsistiini haus er
liðiun, þegar dóinariun hafði lokið þessu, fór
hann til og dæmdi nýafstuðnar bæjarstjórnarkosn
itigar onýtar, og dœntdi oddvita til að borga
100 doll. sekt og aðra 100 doll. til sækjanda,
og hveru auuau mann í stjórninni dœutdi hann
til að borga 25 doll. Bætti svo úr skák með
því. að fyiiibjóöa öllum að kjósa uokkuru þeirra
mauua 1 embætti um uæstu 2 ár. Astæöau til
þessa var sú. aö á kjt&engraskránni voru ttöfu
nokkura tnanna, sem ekki áttu að vera þar, og
kvaö hauti alla menuiua 1 bæjarstjórniuni valda
að því Nú er mælt, að allir þessir sömu tneun
veröi eudurkosnir, og engin þeirra hlýöi dótni
baits, viðvíkjaudi útlátunum.
WinniPeq. Frá 1. júlí slðastl, til 31. desembr.
fæddust 268 böru i bæuutn; 204 tneun dóu, og
155 giptingar attu sjer stað. Presturinn Rev.
Mr, Pitblado gal' ílest i hjóustbaud 32, þá ltev.
Mr. Silcox 25 og sjera Jón Bjarttason 19.
RUDD FRÁ FJALLI,
(Aðsent).
þaö er hvoitveggja, að jeg er litill blaða-
ntaöur og þvl siður að jeg riti að jafuaöi í dag-
blöö, svo þaö verður ekki langt, setn jeg rita
að þessu sinui. Saiut vill það opt til, að mjer
berust blöð 1 liendur, sem jeg les á tóinstuudum
mluuin. þvl uóg má lieila að til sje af blaðarusli
i laudinu, jafu val þó suut þeirra sje tneir til
leiöiuda. þeim sem lesa þau, eu til fróðleiks Og
uaeuntunar, eius og dagblöð mætti og ætti aö
vera. Jeg ltefi lika verið svo heppinn, að fá að
sjá blaöið ((Leif” af og tii, slöan þáö kotn fyrst
út, Mjer ltelir þótt ntjög tnikiö gaman aö þvi,
þar eö jeg liefi ætið skemmtan at að heýra frá
iöudum mlnum í Atneríku og ýinsu fleiru þar að
lútaudi, sem ((Leifur” hotir ineðferðar, þab er
mln skoðun, að Leifur sje all-gott blað, og að j
honuut niegi finna margar góöar og fióölegar
ritgjörðir. Llka hefi jeg oröiö var við, aö Leif-
ur” hclir ritgjörðir meðierðar, sutn hvorki limist
höfuö eöá haii á; það muudi þykja vel tnikið að
segja óhæliiegar i blöðutn, það er ekki svo að
skilja, að jeg ineiui þetta til hins heiöraða rit-
stjóra Leifs sein tnjer var kuuuur til forua, held
ur mætti heimfæra það til þeirra, sem eru höf-
uudar aö ritgjövðunuin, og, ef til vill, neyða rit-
stjóranu til aö láta prenta ýmsau þvætting eptir
sig, Jeg tek t. d. brjefkaíla einn eða brjef, ef
svo mætti kalla, sem jeg hefi sjeð nýlega i Leiíi
og gat ekki annaðen orðið starsýnt á, það er
eitt hið ómerkilegasta brjef er jeg hefi nokkru
sinni sjeð á prenti. Brjefið er aags. 1. maí 1885
á einhveriuin bæ, seui nefudur er, Mountain,
Pembina Couuty, og uudir það er ritaður
((Vjeraveikur”. Bijefið byrjar fyrst llkt og
mörg önnur vanaleg fijettahrjef, þvi þar er
minnst á tiðarfar og framkvæmdir inanna á þá
leið, að menn. uxar og asnar. sje komnir út á
akra og brjótist þar uin i moldar mökki. Jeg
læt uú þetta allt veva jafn vel þó jeg hafi al-
drei fyrr nje síðar heyrt slika nauta-lýsing á nein
um n.önnum i nokkru byggðarlagi.
það lítur svo út, sein þessi ((Vjeraveikur”.
er svo hefir uefnt sig sjálfan, og jeg liugsa, að
uafni fylgi renta. sje, ef íil vill, i ætt við
háskólakennara einn. sem 1 einum fyrirlestri sin-
um, lfkti hœndum við gömul akneyti, en ung-
um mönnum viö kálfa, sem íiieð timanum yrðu
að tömdum uxum. það er annars ekki þannig,
að jeg ætli mjer að fara að fetta fingur út i
þetta smekklega hugsmiði hjá herra f(Vjer8veik”
þvi það getur svo vel verið, að það eigi einkar
vel við þoð byggðarlag, sem hann er að segja
frá, þó jeg sje því ókunnugur, og þvi siöur, að
jeg vilji geta þess Itil.
þar næst fer herra ((Vjeiaveikur” að segja
frá heilsufari manna, sem hann kallar gott hvað
líkamau snertir, en sálarveiki, segir liauu, aö sje
að stinga sjer niður, Hjer skýtur eittbvað
skökku við, eptir þvi sem mjer er borið úr
brjefum frá sannorðum mönnum. úr sama byggð
arlagi. þvlþarer eigi getið um’annað en góða
heilsu bæði á sálu og likama.
þab er óliklegt, að Vjeraveikur þessi hafi
viljandi gjört sig sekau 1. að fara með ósanuindi
um meðbræður sína, jafu vel þó það llti helzt út
fyrir það, þar sem svo mörgum her saman um
að þessi sálarveiki hafi aldrei átt sjer staö i
byggðarlaginu, og er mjer þvi næst að fullyrða.
að þessi þvættingur Vjeraveiks sje alveg ósann-
iTr. Eil hvort þab er sprottiö af heimsku vii jeg
siður dæma um. þó virðist allt benda til þess,
að hún hafi verið við hendina 1 ríkulegum mæli,
þvi hvergi er að sjá skort á hcuni i framhaldi
brjefsins, sem jeg vil nú einuig minnust á með
fáum orðum.
Allt í einu snýr Vjcraveikur þessari sálarveik
upp i aðra veiki, sem fiestuvn mun óþekkt nema
sjálfum honum, enda heíir honum sjalfsagt fund-
ist svo. þar eð hann skýrir haua síuu eigin nafni
Vjeraveiki”, og mun sú orsökin. að hún heiir
lagst þyngst á sjálfan liann. Ekki er hún þó
mannskæö! Vjeravelkur lætnr í Ijósi, að hún
muui þó ekki sálgasjer. enda er vonandi að
þuð hafi ekki orðið.
þar næst fer hann að skýra málið fyrir les-
endum sínum og segir: að liún (sálarveikin sje
breytt í ((Vjeraveiki”), hafi fyvst borist þangað
með 47. nr. Leifs 2, árgangi. þarna kemur
fram hugmynd, ekki ósvipuð þvi, er lesa má
um Svartadauða forðnm, þá er hami étti að hafa
ílutzt til íslands 1 klæða stranga frá þýzkalaudi.
þarna er Vjeraveikur að berjast viö að sanna,
að þessi imyudunarveiki (nafna sin) hafi flutzt i
blaðastranga frá Canada til Bandarikja. og
smittast siðan hjer og þar. Ef annars er hægt
að skilja hvað Vjeraveikur meinar. því rjett á
eptir er þetta orðið að ritgjörð, sem biitist i
þessu sama nr. Leifs sem herra Vjeraveik hefir
dauðlangað til að gjöra athugasemdir við, en
vantaö til þess, eiun lið 1 hálsinn; sem bezt sjest
á þvi, hvað snildarlega lionum lieíir tekist það.
það verður þvl uiðurstaðan hjá houum aö hneyksl
ast á rithættiiium, það er: einu eða tveimur orð-
um, sem þó eru algeng. en é innihald greiuarinn
ar treystir hauu sjer ekki að ininuast.
Jeg ætla llka að sleppa að minnast hjer á
ofan ni-fnda ritgjörð í 47, nr. Leits, hún kemur
ekki þessu máli viö, úr því Uún er ekki hrak-
in neitt að efufnu til. það er að eins ritháttnr
urinn sem mjer viröist, að liaun liafi inest rekið
sig á (varla hefir það vevið skynsemiu); lionum
fiunst hann vera (>fær 1 flestau sjó”, er hann
leggur út 1 málfræðislegar útásetningar við rlt