Alþýðumaðurinn - 08.03.1949, Page 4

4
ALÞYÐUMAÐURINN
Þriðjudaginn 8. marz 1949
Að vestan
HVAÐ SEGJA AÐRIR?
Om ðryggismál landsins
Nýlega fékk ég bréf frá gömlum
Akureyringi, sem búsettur er í borg
syðst og vestast í Canada — vestur
við haf. Hann heitir Armann Björns-
son. Stundaði skósmíSi hér í bæn-
um upp úr síSustu aldamótum og
fór vestur um haf 1909 eSa ’10. Ár-
mann er greindur maSur og skáld
gott, en hlédrægur og dálítiS öSru-
vísi en aSrir menn, eins og kallaS er.
Eftir áramótin sendi ég honum
jólablaS AlþýSumannsins, svona til
aS sýna honum, hvaSa stakkaskipt-
um AkureyrarblöSin hefSu tekiS
síSan hann var hér heima. Koma
þessa litla, íslenzka blaSs segir Ár-
mann hafa vakiS meiri hugarhrær-
ingar meSal landa þar vestra en okk-
ur hér heima myndi hafa grunaS.
Um það segir hann svo:
„í gær kvaddi AlþýSumaSurinn
dyra hjá mér. Var hann aufúsugest-
ur og fagnaS sem slíkum. Tefur þó
ekki lengi í heimahúsum. Er í ráSi
aS hann leggi upp í ferSareisu til
góSvina minna, sem dreifSir eru
vítt um borgina. Suma hverja hefir
boriS að garSi og þeir boSiS honum
heiin. ASrir hafa haft spurn af hon-
um — koma og vilja óSir og upp-
vægir sjá framan í „landann4. Sjá
meS eigin augum hversu honum fara
heimaunnu klæSin, spyrja frétta og
því um líkt. Óttast hvorugur okkar
aS hann brjóti af sér gistivináttuna
og hróSur hans og heimalandsins
muni vaxa af viSkynningu.“
Er þessa getiS hér til aS vekja at-
hygli á |iví, hve landar vestra fagna
öllu „aS heiman“, jafnvel þó um lít-
iS blaS sé aS ræSa, og hve þessu
fólki væri kært aS fá send blöS aS
heiman, þó ekki væru meS stórborg-
arsniSi.
VíSar er hart í veSri en á íslandi.
Ármann segir svo frá þaSan aS vest-
an:
„Atvinnulíf hefir veriS hér dauft
í vetur. Veldur því ótíð svo mögnuS,
aS elztu menn hér muna ekki verri
né langgæfari. Hefir snjór — nú
orSinn tveggja feta djúpur — legið
og liggur enn á jörS — og lítið far-
arsniS á honum.( Hér er venjulega
iSgræn jörS allan veturinn, og oft
springa blóm út í febrúar. Aldin
vaxa hér, svo sem: epli, perur, plóm-
ur, vínþrúgur o. fl„ en nú liggur allt
undir snjó.“ (Þetta er skrifaS 16.
febrúar.)
En Ármann veit aS voriS kemur
bráSum. Og þá fer honum sem fleir-
um, sem muna heimalandiS meS
sinni „nóttlausu voraldar-veröld“.
Og þráin heim brýst út í eftirfar-
andi stökum:
Farandkosti þó sé þrengt
þrýtnr ekki mnna.
Hugnrinn á lieimangengt
heim í „náttleysuna“.
Öperunnar er ég lil
af þeim báðum kvaddur.
Heyri vorsins liörpuspil
heinia — í anda staddur.
Tekur spói þátt í því,
þar í móakynni.
Flytur lóa dírrin-dí —
drápu „gróandinni“.
Innistæður finn ég frið
fara um æðar niínar.
Ileyri ég æður eiga við
unga, ræður sínar.
Eg hef átt. I æðaslátt
aukið þrátt um „muna“-
dag, er áttir allar hrátt
eldar — í „náttleysuna".
H. F.
Nýjar fréttir
Nýlega bárust þær fréttir, aS
benzínskammturinn hafi veriS auk-
inn um 500 1. á þessu tímabili (sem
endar 30. marz), til atvinnubílstjóra,
og er þetta gert meS tilliti til hinnar
illu færSar, sem veriS hefir nú aS
undanförnu í Reykjavík og nágrenni.
Já, mikill er máttur þeirra Reyk-
víkinga, varS mér aS orði, er ég
frétti þessa benzínskammtsaukningu.
ÞaS hlýtur aS sönnu aS gleSja
flesta atvinnubílstjóra aS fá þessa
benzínaukningu, en því miSur virS-
ist hún vera miSuS nær eingöngu
viS hagsmuni reykvískra bílstjóra,
en lítiS sem ekkert gagn gera þeim,
sem búa úti á landi.
Enda þótt reykvískir bílstjórar
hafi fengiS nokkuS snjóasaman vet-
ur, sem spillt hefir fyrir þeirn fær-
inu um stundarsakir, þá er þaS ekki
annaS en þaS, sem norSlenzkir bíl-
stjórar þurfa að sætta sig viS ár eftir
ár, og aldrei veriS tekiS tillit til af
viSskipta- eSa skömmtunarvöldum
landsins.
En þar sem yfirvöldin hafa séS
ástæSu íil aS auka benzínskammtinn
vegna ófærSar á SuSurlandi, og er
ekki nema rétt, þá hlýtur þaS aS
vera krafa okkar bílstjóranna, sem
búum úti á landi og getum ekki hag-
nýtt okkur þessa aukningu vegna
illrar færSar og erum inniluktir á
MEÐ OG MÓEI
HLUTLEYSI.
Ályktun aðalfunclar mið-
stjórnar Framsóknarflokks-
ins um utanríkis- og örygg-
ismál:
„Framsóknarflokkurinn telur, aS
íslendingum beri aS kappkosta góSa
samvinnu viS allar þjóSir, er þeir
eiga skipti viS, og þó einkum nor-
rænar og engilsaxneskar vegna ná-
býlis, menningartengsla og líkra
stj órnarhátta.
Flokkurinn telur, aS Islendingum
beri aS sýna fullan samhug sérhverj-
um samtökum þjóSa, er stuðla aS
verndun friSar og eflingu lýSræSis,
en vinna gegn yfirgangi og ofbeldi.
Hins vegar ályktar flokkurinn aS
lýsa yfir því, aS hann telur íslend-
inga af augljósum ástæSum eigi geta
bundizt í slík samtök, nema tryggt
sé, aS þeir þurfi ekki aS hafa hér
her né leyfa neins konar hernaSar-
legar bækistöSvar erlendra þjóSa í
landi sínu né landhelgi, nema ráðizt
liafi veriS á landiS eSa árás á þaS
sé yfirvofandi.
Á þessum grundvelli og aS þessu
tilskildu telur flokkuriuu eSlilegt, aS
íslendingar liafi samvinnu viS önn-
ur lýSræSisríki um sameiginleg ör-
yggismál."
MÓTI HLUTLEYSI.
Samþykkt flokksráðs Sjálf-
stæðisflokksins:
„FlokksráS Sj álfstæSisflokksins
telur, aS atburSir síð’ari ára hafi
áþreifanlega sannaS, aS þjóSum,
sem halda vilja sjálfstæSi sínu, er
ekkert jafnnauSsynlegt sem þaS aS
tryggja öryggi sitt meS þeim hætti,
sem bezt hentar hverri þjóS fyrir
sig. __________________;_______
litlu svæSi vegna vetrarríkis, aS fá
aS nota þessa benzínaukningu á
tímabilinu frá 1. maí til 30. septem-
ber n. k.
VerSi þessi sanngirniskrafa ekki
virt og skömmtunaraukningin því
okkur gagnslaus, staSfesta yfirvöld-
in þann orSróm, aS skömmtunarráS-
stafanirnar miSi allt viS velferS
Reykvíkinga, en ekki landsmanna í
heild, og er þá ekki nema von, aS
varpaS sé fram spurningunni:
Hvers eigum viS aS gjalda, sem
búum utan Reykjavíkur?
Þorsteinn Oxndal.
FlokksráSiS telur, aS Islending-
um sé eigi fremur en öSrum sjálf-
stæSum þjóSum fært aS komast hjá
því að tryggja öryggi lands síns, og
beri aS stefna aS því þannig, aS fullt
tillit sé tekiS til sérstöSu Islendinga
sem fámennrar þjóSar og óvígbú-
innar og þá einkum, aS Iiér verSi
ekki herseta á friSartímum og ekki
herskylda.
Jafnframt bendir flokksráðiS á,
aS reynslan hafi sýnt, aS hlutleysis-
yfirlýsingin frá 1918- hafi ekki
megnaS aS veita íslendingum neina
vernd, og sé auk þess fyrir löngu úr
gildi fallin fyrir atburSanna rás.“
MEÐ HLUTLEYSI.
Samþykkt nemenda
Menntaskólans á Akur-
eyri:
„Almennur fundur Menntaskólans
á Akureyri, haldinn þriSjudaginn 1.
marz 1949, lýsir sig andvígan þátt-
töku Islands í hernaSarbandalagi,
hyerjar sem þær þjóSir eru, sem aS
slíku bandalagi standa, þar sem slíkt
myndi hafa í för meS sér skerSingu
á sjálfstæði landsins, fyrr eSa síSar
og stefna þjóS vorri í hættu.“
Stúdentafélag Akureyrar
telur sér öryggismál landsins óviS-
komandi aS því er bezt verSur séS.
ÞÓRS-FELAGAR! MuniS kvöld-
vöku félagsins í Iþróttahúsinu annaS
kvöld kl. 8.30. — Stjórnin.
Frá visrkalýðsfélöguniim.
Framh. af 3. síSu.
ur Vélstjórafélags Akureyrar.
Stjórnin var öll endurkjörin, en
bana skipa:
Tryggvi Gunnlaugsson^ form.
Páll Jóhannsson, ritari
Stsfán Snæbjörnsson, gjaldk.
Enn hefir fyrir nokkru verið
haldinn aðalfundur Sveinafélags
járniðnaðarmanna á Akureyri.
Skipa nú 5 menn stjórn í stað
þriggja áður, og er hún þannig
skipuð:
Stefán Snæbjörnsson, form.
Björn Kristinsson; ritari
Árni Magnússon, gjaldkeri
Lúðvík Jónsson, varaform.
Magnús Jochumsson, spjald-
skráritari