Dýraverndarinn - 01.02.1945, Page 10
4
D Ý R A V E R N D A R I N N
hana fram á Holtsdal. Fann eg ærnar í svo
nefndum Skjónugils-breiðum og var þar alll
enn í kafi, enda liafði engin kind komið fram
á dal á því vori. Rak eg svo ærnar heim.
Næsta kveld, er eg vitjaði ánna, vantaði
Svart-Ivollu. Hafði liún þá laumazt á broll
ein síns liðs, og lét eg það afskiptalaust. Var
þá brugðið til bata og hitar miklir næstu
daga, svo að alrautt varð innan skamms.
Þessum sið fylgdi svo Svarl-Kolla æfilangt:
að bverfa úr ánum þegar bennar stund var
komin. Og alll af fór bún ein síns liðs nema
í þetta eina skipti. Mun hún bafa kennt án-
um tveim um, að þeim var veitt eftirför og
bún rekin aftur lieim með þeim. Vildi þvi
forðast, að slíkt endurtæki sig. En þó að enn
væri fönn og kuldi, er Kolla bvarf, brást það
aldrei að þá var batinn í nánd og öllu borg-
ið úr því. Sjaldan kom bún af fjalli fyrr en
eitthvað snuggaði að og bélt sig þá jafnan
með beimaánum úr þvi, bverju sem viðraði.
Eitt sinn var þó Svart-Kolla óvenju snemma
á ferðinni, ]>ví að sjálfan gangnadagsmorg-
uninn, í bezla veðri, var hún í svo nefndri
Hólabrekku bér beima undir bænum. Sló þá
óhug á flesta, þvi að eigi þótti heimkoma
Kollu spá neinu góðu, enda varð þess skammt
að biða að brá til hinna mestu illviðra. Var
haust þetta með þeim ódæmum illviðrasamt,
að aka varð kjöti á sleðum til Haganesvíkur,
og slátra varð fé i stórbríðum, því að víðast
þraut búsrými að gefa öllu fé inni. Er haust
þetta mörgum minnisstætt bér um slóðir.
Eigi get eg skilizt við Svart-Kollu án ])ess
að segja frá atviki einu, er sýnir, bversu stór-
brotin bún var í liáttum sínum, ef lienni bauð
svo við að horfa. Annað baust Svart-Kollu
bér i Saurbæ fréttum við af nokkurum kind-
um fi-á Stóra-IIolti og Saurbæ, sem geymdar
væri fram í Stíflu. Þurftum við að sækja
þær og ætluðum að reka þangað fram eftir
nokkurar léttrækar kindur, þar á meðal Ivollu.
Hleyptum v.ið kindunum út og Kollu síðast;
en þar sem við bjuggumst við, að bún mundi
taka á rás upp fjárgötuna, sem liggur til
fjallsins, höfðúm við tvo menn, og þá létt-
færustu, ofan við götuna og áttu þeir að
bægja Kollu á rétta leið. En liún var nokk-
uð gustmikil í þelta sinn, enda skipti það
engum togum, að bún þurrkaði sig af mönn-
unum og béll sina vanaleið til fjalls. Gat eg
eigi að því gert að hlæja, er mér varð litið
á Kollu, þar sem bún stóð uppi á bólaröð,
liarrreist að vanda og sá okkur, sem bún bafði
sigrað svo auðveldlega, langt fyrir neðan.
Kolla fór ekki í Stíflu í það sinn og kom aldrei
þangað.
Annars fórum við oft með Svart-Kollu, er
sækja þurfti kindur á næstu bæi. Leiddum
við liana ])á, því að liún teymdist eins vel
og taminn liestur. Aldrei féll mér þó við
liana í slíkum ferðum, enda sjaldnast nokk-
urt gagn að henni nema rétt á meðan kom-
izt var frá bænum. Var hún jafnan gustmikil,
lientist langt á undan og sáum við brátt að-
eins á eftir henni. Var hún venjulega komin
heim að Saurbæ, er menn og fé liöfðu að-
eins farið bálfa leiðina. Aldrei fór bún beina
leið að Saurbæ, heldur tók liún á sig all-
drjúgan krók, er liún var i slíkum ferðum,
Þegar bún kom utan að tók bún stefnuna
fyrir utan og ofan bæinn upp í fjall, en
sunnan að stökk hún suður og upp á liólaröð,
en beint upp af fjárbúsunum tók bún fjár-
götuna heim. En þó að krókurinn væri drjúg-
um lengri en sú leið, er við rákum, var bún
samt komin heim löngu á undan okkur. Aldrei
hafði eg gagn af slóð Kollu nema ef eg þurfti
að elta bana. Og aldrei sá eg hana rekna í
því færi, að hún lægi á kviði, og sjaldnast,
að bún sykki dýpra en í bné. En í slíku færi
stökk hún jafnan svo léttilega sem engin ó-
færð væri.
Margt er enn ótalið, sem eg man um Svart-
Kollu og vel mætti frá segja. En rúm Dýra-
verndarans er takmarkað og þvi skal staðar
numið. Faðir minn lét lóga henni þegar hún
var finnntán vetra. Hún var skotin án þess
nokkur fesli liönd á henni. Með því var full-
nægt gömlu heiti, sem eg bafði unnið, og
vona eg, að slíkt Jiafi komið henni vel, svo
sem hún var skapi farin.
Jón Guðbrandsson,
Saurbæ í Fljótum.
J