Alþýðumaðurinn - 15.01.1957, Blaðsíða 4

Þriðjudagur 15. janúar 1957
jón B. Rijgnvitdsson
lcosinn formaður fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna.
Jón B. Rögnvaldsson, Grænu-
götu 10, var síÖastliðið miðviku-
dagskvöld kosinn formaður full-
trúaráðs verkalýðsfélaganna á
Akureyri, en þá var fyrsti fundur
ráðsins eftir þing A. S. í.
Frú Guðrún Guðvarðardóttir,
er gegndi formannsstörfum í frá-
farandi fulltrúaráði, eftir að
Stefán Arnason ílutti úr bænum,
flutti skýrslu stj órnarinnar á
fundinum, og samþykktir voru
reikningar síðustu tveggja ára.
Eru eignir fulltrúaráðsins nú 100
þús. kr.
Auk Jóns voru kosnir í stjórn
fulltrúaráðsins þeir Þorsteinn
Jónatansson sem ritari og Stefán
K. Snæbjörnsson sem gjaldkeri.
Allir voru kosnir einróma.
*____
Edeii jcr jrd vðldiim oj
lætur of ÍloiBCHilii
í síðustu viku gerðust þau tíð-
indi umtalsverðust á sviði stjórn-
málanna, að Antony Eden, for-
maður brezka íhaldsflokksins og
forsætisráðherra brezku stjórnar-
innar, sagði af sér forsætisráð-
herrastarfinu, hafnaði jarlstign,
er Bretadrottning bauð honum og
sagði af sér litlu síðar þing-
mennsku fyrir kjördæmi það, er
hann hefir verið þingmaður fyrir
um 33 ár.
Opinberlega var tilkynnt, að
Eden hyrfi frá þátttöku í stjórn-
málalífinu vegna heilsubrests, en
almannarómur er hitt, að hér
komi eftirköst Súesárásar Bret-
lands fram, enda þótt rétt sé, að
Eden gangi ekki heill maður til
skógar, hvað heilbrigði snertir.
Eftirmaður Edens sem forsæt-
isráðherra er Harold Macmillan,
er var fjármálaráðherra í ráðu-
neyti Edens. Er útnefning hans í
starfið sögð mælast vel fyrir í
Bandaríkjunum, en Eden og Dull-
es áttu aldrei auðvelt um sam-
starf.
Um helgina varð kunnugt um
ráðherralista Macmillans, og
reyndust breytingar á ráðuneyti
hans frá ráðuneyti Edens minni
en áætlað var. T. d. er Selvin
Loyd áfram utanríkisráðherra og
samveldisráðherrarnir hinir sömu.
Richard Butler, sem haldið var,
að yrði eftirmaður Edens, en síð'
an að ypði utanríkisráðhena, er
nú innanríkisráðherra.
Ráðherraskipan Macmillans er
talin treysta hægri arm flokksins.
Stúkan Isajold-Fjallkonan no. 1 held-
ur fund í Skjaldborg fimmtudag 17.
þ. m. kl. 8.30 s.d. Fundarefni: Vígsla
nýliða. — Innsetning embættismanna.
— Ifagnefndaratriði. — Félagsvist. —
Fjölmennið. — Æðstitemplar.
Btejorbúar hljita ci ósha
ndnari opplýsínga
í blaðinu Verkamaðurinn síð-
astliðinn föstudag er forsíðu-
grein, er ber fyrirsögnina:
HVERT STEFNIR MEÐ ÚT-
GERÐARFÉLAGIÐ ? En í undir-
fyrirsögn er spurt: Hafa milljóna-
verðmœti verið eyðilögð fyrir
heimsku og trassaskap? Og loks
er sagt: Greiðsluþrot og algert
öngþveiti framundan.
í grein þessari heldur blaðið
því fram, að gífurlegt tap hafi
orðið á útgerð Ú. A. sl. ár, miklu
meira en hjá öðrum togaraút-
gerðum, og sé orsökin að vísu að
nokkru sú, að Ú. A. búi við slæm
rekstursskilyrði, meðan hrað-
frystihúsið kemst ekki upp, en
engan veginn geti hér verið að
finna alla skýringu á tapinu. Síð-
an segir blaðið, að þær sögur
gangi manna á meðal í bænum,
að stórkostleg mistök hafi orðið
hjá félaginu með verkun og
geymslu á saltfiski, jafnvel svo
að fiskur, sem metinn hafi verið
að 70 hundraðshlutum í fyrsta
flokki nýr upp úr skipi, hafi ver-
ið verkaður metinn til útfiutn-
ings aðeins að 3 hundraðs hlut-
um í fyrsta flokki, hitt hafi lent í
2. og 3. flokki eða jafnvel úr-
kasti.
Síðan heldur blaðið því fram,
að Ú. A. sé í rauninni í algeru
greiðsluþroti og geti aðeins hald-
ið skipum sínum út, meðan lán-
ardrottnarnir leyfi slíkt.
Alþýðumaðurinn kann að svo
stöddu ekki að staðhæfa margt
um þennan fréttaflutning Verka-
mannsins, nema rétt er, að trölla-
sögur ganga um bæinn um mis-
tök á saltfiskverkuninni.
Hinu vill Alþýðumaðurinn
vekja athygli á, að það hlýtur að
vera krafa bæjarbúa, svo mikið
sem þeir eiga í útgerð U. A. og
hafa lagt á sig vegna hennar, að
stjórn félagsins birti greinargerð
um málin. Séu þau í vítaverðum
ólestri, gefur auga leið, að endur-
skipuleggja verður stjórnarháttu
félagsins og reyna að finna leið
til að setja undir taplekann.
Nú er á f j árhagsáætlun gert ráð
fyrir 2.5 millj. kr. framlagi bæj-
arbúa til Ú. A. Enginn getur ætl-
azt til, að almenningur taki þeim
álögum þegjandi, nema hann sé
sannfærður um, að þeir skattpen-
ingar fari ekki forgörðum fyrir
handvömm.
Er ekki tímabært að at-
liaig'a á nf behir lam
liitaveitiB til Aknreyrar?
Árlega streyma milljónir verð-
mæta af heitu vatni ónotaðar til
sjávar hér í nágrenni bæjarins:
frammi í Hrafnagilshreppi og
Staðarbyggð og vestur á Þela-
mörk, jafnvel uppi í Glerárgili.
Á sama tíma og þessi verðmæti
renna ónotuð í sjóinn eru mill-
jónir króna greiddar til annarra
landa fyrir innflutta hitagjafa:
olíu og kol.
Er nú ekki kominn meir en
tími til að taka þessa búskapar-
háttu til gagngerðar endurskoð-
unar?
Eitt sinn voru þessi mál talsvert
á dagskrá hér á Akureyri og
meira að segja komst það á þann
rekspöl, að hér fóru fram í ná-
grenninu boranir eftir heitu
vatni.
Því miður voru tækin, sem
notuð voru við leitina eftir heita
vatninu af ófullkominni gerð, svo
að ekki varð erindi sem erfiði og
tilkostnaður, og gafst bærinn því
upp við athuganir þessar.
Nú eru til hjá Jarðborunum
ríkisins miklu betri, fullkomnari
og fljótvirkari tæki en Akureyrar-
bær hafði til nota á árunum, og
virðist því full ástæða til að
hreyfa því máli á ný, að tekin
verði aftur upp borun hér í ná-
grenninu eftir heitu vatni með
hitaveitu til bæjarins fyrir aug-
um.
Allir vita, að heita vatnið er til,
þótt magnið þurfi að auka, og
það eru rökstuddar ástæður til að
ætla, að slíkt megi auðveldlega
gera með borun með góðum tækj-
um.
Hér er ekki eingöngu um hags-
munamál Akureyrar að ræða, ef
úrlausn fengist, heldur og gjald-
eyrissparnað, er snertir þjóðina
alla.
Sama gildir auðvitað hvar á
landinu, sem hitaveitu er hægt að
koma við, og er þá nærtækt dæmi
að minnast á Húsavík. Þessir
tveir bæir ættu einmitt að leggja
þunga áherzlu á að hrinda hita-
veitu í framkvæmd hjá sér.
___
HELGI SÆMUNDSSON,
ritsfjóri,
formaður Menntamóla-
róðs.
Helgi Sæmundsson, ritstjóri,
Alþýðublaðsins, hefir verið kjör-
inn formaður Menntamálaráðs
næsta kjörtímabil ráðsins, en
Haukur Snorrason, ritstjóri Tím-
ans, varaformaður. Birgir Kjaran
er ritari ráðsins.
Verðn fluttor íon 100 fwregskflr
stúlkur ti( stflrffl í fr^stíhúsum?
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna sendir umsóknir til
A.S.Í. og innflutningsyfirvaldanna.
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
hefir sótt um það til innflutnings-
tkrifstofunnar að mega flytja inn
100 fœreyskar stúlkur til vinnu í
hraðfrystihúsum víða um land,
og eiga þœr að fá hluta af kaupi
sínu greiddan í gjaldeyri eins og
sjómennirnir.
Áður hafði sölumiðstöðin snú-
ið sér til Alþýðusambands ís-1
lands og sótt um leyfi til þessa
innflutnings, en fékk þau svör að |
A.S.Í. gæfi ekki slíkt leyfi, heldur
yrðu verkalýðsfélögin að gefa ^
heimild á þeim stað, þar sem tal- j
inn væri skortur á fólki til vinnu
í hraðfrystihúsum. Var síðan rætt
við forustumenn verkalýðsfélag-
anna og kom í Ijós, að talin var
hætta á að frystihúsin stöðvuðust
víða, ef ekki fengizt aukinn mann-
afli. Þannig er talið að 45 stúlkur
vanti til Vestmannaeyja — og
gegnir furðu að einnig skortir
fólk til vinnu á Vestfjörðum, 12
stúlkur á Flateyri, 7 í Hnífsdal og
6 á Súgandafirði. Ástæðan þar
mun þó vera sú, að þegar togar-
arnir fóru að sigla með afla sinn
og vinna féll niður í frystihúsun-
um, fluttu stúlkurnar burt á aðra
staði, þar sem atvinna var í boði.
»Hagbarður<( gerir í vetur veiði-
tilraunir fyrir Norðausturlandi
Ýmislegf talið benda til, að nokkur fiskgengd sé ó
þessum miðum ó vetrarvertíðartíma.
í vetur er gerð allýtarleg og
merk tilraun með þorskveiðar á
stórum línubát fyrir Norðaustur-
landi. Er það vélbáturinn Hag-
barður frá Húsavík, sem gerir
þessar tilraunir. Nýtur hann
styrks frá hinu opinbera til þess,
og eru hvatamenn að tilraun þess
ari sjómenn og útgerðarmenn í
verstöðvum á Norðausturlandi í
samstarfi við sj ávarútvegsmála-
ráðherra.
Hagbarður í Húsavík er um 60
lestir að stærð, eign hlutafélags,
sem Húsavíkurbær á allmikinn
hlut í. Hefir Hagbarður mörg
undanfarin ár verið gerður út á
vetrarvertíð suðvestanlands, oft
í Reykjavík.
Jafnan ólitið fiskleysi.
Sú trú hefir verið almenn í ver-
stöðvum norðaustanlands, að
fiskleysi væri með öllu á miðum,
djúpt sem grunnt fyrir Norðaust-
urlandi frá janúarbyrjun og fram
í maí. Talið hefir verið, að göngu
fiskur kæmi ekki á þessi mið á
þessum tíma, og gotfiskur sæist
þar ekki. Hins vegar hefir margt
bent til þess hin síðari ár, að.
breyting væri að verða á þessu,
e. t. v. vegna hlýrri vetrarveðráttu
og meiri sjávarhita fyrir Norður-
landi. Litlir vélbátar og trillur
hafa róið þegar gefið hefir frá
verstöðvum á þessum slóðum, og
oftast fengið nokkurn afla á hverj
um mánuði. Hins vegar hafa þeir
bátar aðeins getað sótt á grunn-
mið og þegar gæftir hafa verið
góðar. Allur floti stóru bátanna
hefir farið suður. Einnig hafa
sjómenn tekið eftir því, að á þess-
um miðum er nú farið að gæta
gotfisks á útmánuðum og vex'
það með hverju ári. Af öllu þessu |
telja ýmsir, að stórir línubátar
ættu að geta fengið afla á þessum
miðmiðum á vetrarmánuðum, og
því sé ekki þörf á því, að allur
flotinn fari á vertíð suður. Þetta
mun Hagbarður nú kanna í vet-
ur.
Það væri óneitanlega til mikilla
bóta fyrir atvinnujafnvægi og af-
komu í verstöðvum á Norður- og
Norðausturlandi, ef þetta reynist
svo.
Leggur upp í Húsavík.
Hágbarður mun verða gerður
út frá Húsavík í vetur og leggja
afla upp þar. Hins vegar mun
hann í reynsluskyni leggja línu
sína á ýmsum miðum allt frá
Langanesi og vestur undir Skaga-
grunn, og kannske leita víðar.
Sjómenn og útgerðarmenn á
þessum slóðum fylgjast með þess-
ari tilraun af mikilli eftirtekt. —
Skipstjóri á Hagbarði er Þórar-
inn Vigfússon.
Veríiir Krustjoff vihið úr
ritoroncti Kommúnistn-
flokks Sovétríhjflnnn?
Fréttaritari New York Times í
Varsjá hefir það eftir Pólverjum,
sem fylgjast vel með því, sem ger-
ist í Moskva, að búast megi við
því, að Malénkoff taki áður en
langt um iíður við starfi aðal-
framkvæmdastjóra Kommúnista-
flokks Sovétríkjanna af Krústjoff.
Því sé haldið fram, að fáum at-
kvæðum ’hafi munað að þessi
breyting væri gerð á miðstjórn-
arfundinum í síðasta mánuði.
Það fylgir sögunni, að ætlunin sé
að, gera Krústjoff að forsætisráð-
herra í stað Búlganins, en láta
liann taka við forsetaembættinu
af Voroshiloff, sem orðinn er
mjög aldurhniginn.