Dagblað - 27.06.1925, Blaðsíða 2

2
DAGBLAÐ
helga daga sem rúmhelga. Og
svo djúpar rætur hefir þessi
ósiður fest, að prestarnir, sem
á hverjum helgum degi flytja í
kirkjuDum guðsþjónustur, til
dýrðar höfundi hvíldardagsins,
nefna það naumast, að á sama
tíma þjóta tugir af flutninga-
bifreiðum grenjandi um allar
götur — og fjöldi manna hefir
ekki tíma til að sækja messu,
af því að afgreiða þarf nokkra
»togara« við hafnarbakkann.
Á sunnudögum eru söfn
borgarinnar opin. Þá fara fram
guðsþjónustur, og stundum eru
fluttir fræðandi fyrirlestrar, ein-
göngu sniðnir eftir þörfum al-
mennings, sem gefur sér engan
tíma til að hlusta á þá, vegna
þess að hægt er að fá vinnu.
Til þess að gera áhrif þessa
fyrirkomulags ljósari, skulum
við taka dæmi:
Það er sunnudags morgun.
Síðastliðna nótt var engin vinna
og þegar verkamennirnir opna
augun, muna þeir skyndilega,
að nú er sunnudagur. JÞeir bú-
ast betri fötunum og óska í
hljóði, að engin vinna trufli nú
gleði þejrra. Öll fjölskyldan
fagnar þvi, að nú megi heimilis-
faðirinn vera heima. Sumir
ákveða að ganga í kirkju með
konu og börn, aðrir að skoða
söfnin, og í stuttu máli finst
öllum að þeir hafi nóg með
sunnudaginn að gera.
En þegar líður að hádegi
syrtir skyndilega að. Togari
kemur inn á höfnina, og allar
hinar björtu vonir og ráðagerð-
ir verkamannsins hrynja eins
og spilahús. Sparifötunum er
hent og hinn venjulegi búning-
ur tekinn. Sunnudagurinn er
orðinn að vinnudegi. Stundu
siðar standa þessir menn til-
búnir að hefja vinnu, jafnskjótt
og skipið er lagst að hafnar-
bakkanum. — Gerum nú ráð
fyrir að þessi »togari« komi
eftir stutta útivist með góðan
afla. Munu þeir, sem á honum
eru, hafa ef til vill gert sér
vonir um, að heimkoma þeirra
á sunnudegi myndi veita þeim
nokkurra stunda frelsi, fram
yfir hina venjulegu bið, en sjá
jafn snemma og þeir eru land-
fastir, skipið þakið stafnanna
milli af verkamönnum. Ég læt
öðrum eftir að giska á, hversu
hlýlegar hugsanir þá muni bær-
ast í brjóstum þeirra.
Saltfiskiveiðatímabilið 1921 var
í betra meðallagi. Þá var aldrei
unnin nætur né helgidagavinna.
Stafaði það af því að vinnu-
veitendum þótti eftirvinnukaup
of hátt og töldu að slik vinna
borgaði sig ekki. Hvers vegna
er sú aðferð úr sögunni nú?
Flestum mun bera saman um,
að þá hafi verið harðara í ári
en nú er, og það fyrirkomulag
sem á erfiðum árum er talið að
borga sig vel, ætti ekki að skaða
í góðu árferði.
Því hefir verið óspart haldið
fram, að íslenzka þjóðin ætti
duglegasta og fengsælasta sjó-
menn, og að íslenzk skip væri
aflahæzt í heimi. En sé hægt að
sanna að hinn mikli afli og dugn-
aður sé að þakka þrælkun um
nætur og helgidaga við afgreiðslu
skipanna, þá verður heiðurinn
dýrkeyptur, enda ósannað mál,
að aðrar þjóðir gæti ekki með
sama fyrirkomulagi nálgast afla-
garpana islenzku.
Eg vildi óska, að mér vitrari
menn vildi reyna að færa rök
fyrir því, að sama fyrirkomulag
og t. d. notað er í Englandi við
afgreiðslu fiskiskipa, geti ekki
dugað hér. Þar er aldrei unnið
á helgum dögum. Vinna við
skipakvíarnar hæltir kl. 1 á
laugardögum, nema afgreiða þurfi
skip, sem fer þá þegar eða á
sunnudag, þó því aðeins, að
ekki taki meira en 2—3 tíma
fram yfir venjulegan hættutíma.
Aftur hefst vinnan kl. 2—5 á
mánudagsmorgun, við uppskip-
un og stendur til hádegis. Þá
tekur við kolun skipanna og
stendur til kl. 5, og er þá kominn
almennur hættutimi. Geta má
þess, að vinnutíminn er ekki
lögboðinn í Englandi, heldur
bygður á samkomulagi hlutað-
,eigenda.
Nú þegar Alþingi hefir svo
herfilega brugðist vonum manna
f þessu efni, lægi beinast við að
verkamenn og vinnuveitendur
tæki upp í næstu samninga
ákveðinn vinnutíma á rúmhelg-
um dögum og létu alla helgi-
daga og næturvinnu falla úr sög-
unni. Væri sú aðferð ólíkt
skeratilegri, en þótt þeir vséri
IDagBíaé.
I Arni Óla.
Ritsljórn: j q, Kr. Guðmundsson.
Afgreiösla 1 Lækjartorg 2>
skrifstofa j Sími 744.
Ritstjórn til viðtals kl. 1—3 síðd.
Prentsmiðjan Gutenberg hf.
Auglýsingaverð: Kr. 1.50 pr. cm.
Blaðverð: 10 aura eint.
Áskriftargjald kr. 1,50 á mánuöi.
þvingaðir með lögum til að
breyta í svipaða átt.
Tilgangurinn með þessum lín-
um er sá, að vekja menn til
umhugsunar um þetta mál, ef
vera mætti að einhverjir fyndu
hvöt hjá sér til að rita um það,
svo það mætti veröa rætt með
rökum og at sanngirni af þeim
er það snertir mest. Fyr eða
síðar nær það fram að ganga,
því bak við kröfuna um afnám
nætur og helgidagavinnu standa
allir verkamenn og sjómenn og.
frá henni mun aldrei verða
hvikað, því nauðsynin er auðsæ.
Sjómaður.
Borgin.
Sjávarföll. Síðdegisháflæður í
dag kl. 9,25. Árdegisháflæður kl. 9,50
i fyrramálið.
Nætnrlæknir, Jón H. Sigurðsson,
Laugaveg 40. Sími 179.
Nætnrvörður í Laugavegs Apóteki.
Tíðarfar, Jafn heitt var í morgun
á ísafirði, Akureyri og Seyðisfirði,
15 stig. Á Grimsstöðum voru 13 stig.
í Reykjavík og Vestmannaeyjum 9
stig. í Kaupmanoahöfn var 12 stiga
hiti, í Angmagsalik 5 stig og Jean
Mayen 4 stig. — Sunnan og suð-
vestlæg átt um land alt, með úr-
komu sumstaðar, mestri í Grinda-
vík. Spáð er svipuðu veðri.
Méssnr á morgnn. Dómkirkjan
Kl. H séra Bjarni Jónsson, kl. 5
séra Friðrik Hallgrimsson.
Fríkirkjan: Kl. 2 séra Árni Sig-
urðsson, kl. 5 séra Gunnar Bene-
diktsson i Saurbæ.
Landakotskirkja: Hámessa kl. 9
f. h. (Engin síðdegisguðsþjónusta).
í Hafnarf. kl. 1 messar séra Sigur-
jón Árnason frá Vestmannaeyjum.
Verður par haldinn safnaðarfundur
strax að lokinni messugerð.