Dagblað - 20.07.1925, Blaðsíða 1
Mánudag
20. julí
1925.
I. árgangur.
140.
tölublað.
ESS var getið hér í blaðinu
í fyrradag, að bæjarstjórn
Reykjavikur hefir ákveðið
að auka að miklum mun smíða-
áhöld í barnaskólanum. Er þetta
gert eftir tillögu skólanefndar.
Með þessu móti má auka
mikið handavinnukenslu í skól-
anum frá því, sem áður hefir
verið, og miðar þetta að því að
heimilisiðnaður aukist, en það
er stórt spor í áttina til fram-
fara. Drengir þeir, sem hér eftir
ganga í barnaskólann, ættu að
geta fengið svo mikla tilsögn í
smiðurn, að þeir geti smíðað
ýmsa smámuni tilsagnarlaust,
þegar þeir eru lausir úr skól-
anum. En það er ótal margt af
ýmiskonar smávarningi, sem nú
er keypt frá útlöndum, en mætti
kostnaðar- og fyrirhafnarlitið
framleiða á heimilum hér í
landinu sjálfu. Auk þess er
handavinnukensla í barnaskól-
anum ágætur undirbúningur
fyrir þá, sem vilja gerast hand-
iðnamenn, og þá kemur þegar
í ljós, hverjir eru lagtækir og
eiga helzt að leggja fyrir sig
handiðnir.
En bærinn ætti að geta gert
meira, heldur en kenna drengj-
um aðeins þann tíma, sem þeir
eru skólaskyldir. Mundi það
vera þjóðráð, að hafa fram-
haldsnámskeið fyrir þá drengi,
sem hneigðir eru fyrir handa-
vinnu og lagtækir. Mætti hugsa
sér fyrirkomulagið þannig, að
ekkert kenslugjald væri tekið
fyrir drengina; bærinn legði
sjálfur til smíðatól, húsnæði og
smíðaefni, en ætti svo alla mun-
ina, og seldi þá til þess að ná
upp kostnaði. Með þessu væri
margt unnið, og þó aðallega
tvent. 1 fyrsta lagi gæti þetta
fyrirkomulag orðið lyftistöng
heimilisiðnaðar, og mætti sjálf-
sagt ná samvinnu þar við Heim-
ilisiðnaðarfélag íslands. I öðru
lagi fengi drengir þarna auka-
mentun, sér að kostnaðarlausu,
og er þeim það mikils viröi,
hvort heldur þeir hyggja á frám-
haldsnám, eða vilja afla sér
tekjuauka með heimavinnu. En
bænum ætti þetta að vera út-
gjaldalaust, eða útgjaldalitið, því
að smíðisgripirnir ætti altaf að
seljast fyrir kostúaði.
Hið sama, sem hér er sagt
um handavinnu drengja, á og
að nokkru leyti við um handa-
vinnukenslu fyrir stúlkur.--------
Með þessu fyrirkomulagi mætti
og skapa hér þjóðlegan iðnaðar-
stíl, og mundi það verða til þess
að gera gripina útgengilegri, að
minsta kosti í augum útlend-
inga, sem hingað koma. Vér
eigum til gamlan þjóðlegan stíl
í allskonar handavinnu, og ber
hann stórum af margskonar út-
lendum stíl. Fyrirmyndirnar eru
óteljandi hér á fornmenjasafn-
inu, og væri það stór framför,
ef menn vildi gefa þeim stíl
meiri gaum en gert hefir verið,
og hafa hann sem leiðarvísi í
öllum heimilisiðnaði.
Ný verksmiðja.
Eins og Dagblaðið hefir áður
getið um, er ný gosdrykkjaverk-
smiðja tekin til starfa og hefir
hún aðsetur sitt í húsi Ólafs
Magnússonar ljósmyndara.Teml-
arasundi 3. Dagblaðið hefir átt
kost á að sjá yerksmiðjuna og
fer hér á eftir það helzta sem
um hann er að segja.
Verksmiðjan heitir Gosdrykkja-
og Aldinsafagerðin Hekla og eru
eigendur hennar tveir áhuga-
samir ungir menn. Hefir ann-
ar þeirra dvalið erlendis og kynt
sér alt sem að þessari iðn
lýtur. Byrjað var á gosdrykkja-
gerðinni 6. þ. m. og hafa þeir
þegar selt mikið af gosdrykkj-
um og þykja þeir hinir ljúf-
fengustu. Pær tegundir sem þeir
búa til eru hinar venjulegu
gosdrykkjategundir sem hér eru
þektar: Appelsin, Appolinaris,
Citron, Hindber, Jarðarber, Sóda-
vatn og svo Polo, sem er nýr
drykkur og á að taka öllum
öðrum fram. Einnig býr verk-
smiðjan til Saft, bæði úr blönd-
uðum og sérstökum ávöxtum.
— Vélar eru allar nýjar og
af fullkomnustu gerð (Dr. Noll’s
Patent) og geta þær framleitt
alt að 300 lítra á klukkustund.
Frágangur á umbúðunum er
vandaður og hinn snyrtilegasti.
— Aðalútsölu fyrir verksmiðjuna
hefir Ólafur R Björnsson & Co.
^íöfsjá.
Vatnavextir.
Óþurkatíðin, sem verið hefir
hér sunnanlands í sumar, mun
ekki hafa náð langt inn í land.
Eru allar líkur til þess, að sól-
skin og hitar hafi verið til fjalla.
Til þess bendir það, að vatns-
magn jökulsánna hér á Suður-
landi hefir verið óvenjumikið í
sumar og fyrir nokkru kom svo
mikill vöxtur í Ölfusá, að taka
varð upp laxanet, sem lögð
höfðu verið. Þá má og kalla,
að ófært hafi verið nú að und-
anförnu á Pórsmörk vegna þess
hve mikill vöxtur hefir verið í
ánum, sem eru á leiðinni þangað.
Oóðæri nyrðra.
í bréfi að norðan segir svo:
— Einmunatíð hefir verið í
sumar og er grasspretta með
langbezta móti. Heyskapur byrj-
aði víðast hvar með fyrra móti
og hefir hirzt jafnharðan alt,
sem losað hefir verið. Haldist
þessi góða tíð, má búast við að
þetta verði eitt hið bezta hey-
skaparár, sem menn muna eftir.