Dagblað - 14.11.1925, Blaðsíða 2

2
DAGBLAÐ
Leikir ogleikhús.
Frh.
í Stockhólmi var leikhús í
fullum gangi 1770. Það mun
hafa verið konunglegt leikhús.
Gústaf III. tók sér einveldis-
stjórn, og hafði mikinn huga á
leikhúsinu. Hann samdi jafnvel
leikrit sjálfur og sendi það nafn-
laust til leikhússins. Fað var
leikið þar, en ritlaunin, sem
þar voru, það sem kom inn
þriðja kvöldið sem þvert leikrit
var leikið, voru aldrei hafin,
því konungurinn vildi ekki taka
við þeim, eða láta sín að neinu
getið við að hafa samið leikritið.
Eftir 1770 hefir ávalt verið
leikhús í Stockhólmi, og nú er
þar söngleikhús og mörg önnur
leikhús. Mörg af góðskáldum
Svía hafa samið góð leikrit.
Leiki eftir tvö af þeim höfum
við leikið hér. Eitt þeirra er
»Tengdapabbi«, eftir Gustaf af
Gejerstam; eftir hann hefir einnig
verið leikið »Ágústa piltagull«. Hitt
leikskáldið er Ágúst Strindberg:
»Sterkari« og »Fröken Júlía«.
Að sænskir leikhöfundar sé hér
ókunnugir, verður því ekki sagt
með sanni.
Norömenn urðu meir síðfara
með leikhús og leiki, en bæði
Svíar og Danir. 1801 voru íbú-
ar Oslóar (Kristjaníu þá) 8000
manns. Bærinn tók að vaxa,
eftir að háskólinn var kom-
inn á fót, og er nú sagður, þeg-
ar hann er búinn að vera
konungsaðsetur i 20 ár, að hafa
250,000 ibúa. Milli 1860—70
léku danskir leikendur mjög í
Krisljaníu árum saman, og mætti
nefna þá Adolf Rosenkilde og
Vilhelm Wiehe (eldri), sem báð-
ir báru uppi kgl. leikhúsið í
Höfn, eftir að þeir voru komnir
heim attur. Fyrsta mikla leik-
konan í Osló mun hafa verið
frú Gundersen, sem um langan
tíma hélt uppi leiklist og leik-
frægð Norðmanna. í hennar
spor gengu svo bæði karlar og
konur. Nú eiga Norðmenn þrem
eða fjórum fyrsta flokks leikend-
um á að skipa, og mætti nefna
þá Björn Björnson, Schancke og
frú Dybwad. Um það leyti stm
Noregur varð sjálfstætt ríki, og
leystisl úr tengslunum við Svía,
þá bygðu Norðmenn nýtt þjóð-
leikhús. Fað er fögur og prýði-
leg byggÍDg, bæði að utan og
innan, og að öllu leyti vel við
hæfi. f*ví er ætlaður styrkur á
fjárlögunum, en leikhúsið hefir
ekki viljað veita þeim styrk við-
töku, því þá kæmist það undir
yfirráð stórþingsins, sem að lík-
indum gerbreytti stöðu leikhúss-
ins, og það á þann hátt, sem
það mundi einna sízt kjósa.
Frh.
Borgin.
SjáTnrfölt. Síðdegisháfiæður kl.
4,3 í dag. Árdegisháflæður kl. 4,20
í nótt.
4. Tikn vetrar hefst.
Næturlæknir Ólafur Porsteinsson,
Skólabrú 2. Sími 181.
Aðra nótt M. Júl. Magnús, Hverf-
isgötu 30. Sími 410.
Jíæturvördiir í Laugavegs Apóteki.
Tfðnrfnr. Suðvestl, átt viðast og
hægviðri alstaöar, nema í Vestm.-
eyjum var snarpur vindur (7). í
Vestm.eyjum og Seyðisf. var 5 st.
hiti, í Rvík og á Hólsfjöllum 2 st.,
annarstaðar 1 st. Á Ákureyri og í
Stykkísh. var lítil snjókoma í morg-
un. — í Khöfn var 2 st. hiti, Fær-
eyjum 6, á Jan Mayen 1 st. frost og
í Angmagsalik 7 st. frost í gær. —
Loftvægislægð við Vesturland. Búist
er við suðvestlægri og suðlægri
átt með smáskúrum og éljum á
Suður- og Vesturlandi.
Messur á morgnn. Dómkirkjan kl.
11 séra Friðrik Hailgrímsson (ferm-
ing), og kl. 5 séra Hálfdán Helgason.
Fríkirkjan kl. 5 séra Árni Sig.
urðsson.
Sjómannastofan kl. 6 guðspjónusta.
Sendisveit Dana. Fr. de Fontenay,
sendiherra Dana, fór utan meö ís-
landi í gær. Hr. C. Borch, fulltrúi í
utanríkisráðuneyti Dana, gegnir hér
störfum hans á meðan. Eínnig hefir
dr. Kort K. Kortsen sendikennari
verið skipaður fulitrúi (attaohé) við
sendisveit Dana hér á landi, og
mun hann gegna pví starfi fram-
vegis ásamt háskólakenslunni.
Óskar Guðnasou frá Akureyri söng
gamanvísur í Bárubúð í gærkvöld
fyrir troðfuilu húsi áheyrenda. Fór
hann vel með efni og »tók« vel
ýmsar merkispersónur og viðburði,
sem einkum eru kunnir Norðlend-
ingum. Einnig fór hann með vísur
um landskunna menn.
^DagBíaé.
Bæjarmálabiað. Fréttablað.
Ritstjóri: G. Kr. Guðmundsson,
Lækjartorg 2. Símar 744 og 445.
Viðtalstími kl. 5—7 síðd.
Afgreiðsla: Lækjartorg2. Sími 744.
Opin alla virka daga kl. 9—7.
Blaðverð 10 au. eint. Askriftar-
gjald kr. 1,50 á mánuði.
Prentsmiðjan Gutenberg, b.f.
VerkakTennafél. Framsókn heldur
hlutaveltu annað kvöld, og verður
par mikið af góöum munum, sér-
staklega af nauðsynjavöru. Einnig
verður bazar í sambandi við hluta-
veltuna, og er til hans vandað.
Bandalag kTenna heldur aðalfund
sinn hér í bænum pessa dagana.
M. a. er par rætt um byggingu sam-
komuhúss fyrir konur.
Sölubann hefir verið lagt á Krau-
sensalt að tilhlutun landlæknis. —
Saltið inniheldur ekki pau efnahlut-
föll, sem sagt er til á umbúðunum,
og er öllum óheimilt að selja pað,
nema lyfjabúðum eftir læknisráði,
svo trygging sé fyrir að efnablönd-
un pess sé rélt.
Gnllfoss fór héðan kl. 12 í nótt
áleiðis til útlanda. Meðal farpega
voru: Emil Nilsen framkv.stj., Hall-
dór Kr. Porsteinsson skipstj. o. fl
— Til Seyðisfjarðar fóru Jón Bald-
vinsson alpm. og Sigurður Magnús-
son læknir og frú hans.
íslnndsfélngið fær bráölega nýjan
botnvörpung, sem pað hefir látið
smiða í Englandi. Skipshöfn til að
sækja hann fór héðan með íslandi
i gær.
Halldór Hnnsen læknir fór utan
með íslandi í gær, og mun bann
verða fjarverandi um priggja mán-
aða tíma. Ólafur Jónsson laeknir
gegnir störfum hans á meðan.
Not« fór héðan kl. 10 í morgun,
eins og áætlað var, vestur og norð-
ur um land til Noregs. Meðal far-
pega voru: Séra Sígurgeir Sigurðs-
son prestur á ísaf., Ingvar Guð-
jónsson útgerðarm. Akureyri, Ól.
G. Eyjólfsson umboðssali og Árni
Einarsson kaupm.
Penlngnr:
Ster). pd............... 22,15
Danskar kr............. 112,72
Norskar kr.............. 92,49
Sænskar kr............. 122,42
Dollar kr............... 4,58'/*
Gullmörk ............... 108,95
Fr. frankar ............ 18,77