Skutull - 10.10.1924, Side 2

2
SKUTULL
Meira en
grunsamlsgt hattalag.
Þeir athurðir hafa gjörst bér í
í 1)jb nýlega, senr fráleitt hafa
kornið mörgum bæjarbúum mjög
á óvart, en það er tilraun iuinni
bluta bæjarst/jörnar til þess að
hindra að trygging fengist fyrir
JeiguDni af Hæstakaupstaðareign-
inni fyrir næsta ár.
Gangur þessa máls er bæjar-
búum kunnur.
Bærinn var í fyrra svo lánsam-
ur, að ná kaupum á Hæstakaup-
staðnum fyrir sæmilegt verð, 300
þúsund kr. — —
Var það að visu 115 þusúnd-
urn bærra verð, en þessa eign
hefði mátt fá fyrir, bænum til
handa., síðasta stríðsárið; en þá
var því bafnað, og frá þeiin tíma
höfðu fasteignir hækkað störlega
i verði, móts við peninga.
Jafnframt var eignin, að bryggj-
unni undanskildri, leigð seljand-
anum til tíu ára, íyrir 30 þúsund
kr. á ári.
Var þó haítí dylgjumaf mótstöðu-
mönnum kaupanna, að leigjand-
inn væri sokkinn i skuldir og
væri á leiðinni að velta. Err þar
á móti var bent á, að hvort sern
starisemi leigjandans sjálfs yrði
löng eða stutt, væri eignin viss
með að leigjast fyrir sömu eða
ekki rniklu minni upphæð. Fóru
svo kaupin fram, sem kumrugter.
En ákafi sumra kæjarfulltrúanrra
i því að korria i veg fyrir kaup-
in, gjörði að vekja meir en sterk-
an grun um það, að lrjá þeirri
byggi eitthvað óhreint á bak við,
er siðar mundi berar framkoma.
Eftir að kaup þessi voru gerð
þyngdist að ýmsu leyti undir fæti
Jijá leigjandanum og virtist það
ekki hryggja mótstöðumenn kaup-
anna nokkra vitund.
Þegar leigjandinn, h. f. Hæsti-
kaupstaðurÍDn (Natan & Olsen)
átti að setja tryggÍDgu fyrir leig-
unni fyrir árið 1925 — sú, fyrir
1924 var þá greidd — tjáði hann
sór það ekki mögulegt, en Natan
& OIscd, Jsera frá upphafi höíðu
verið aðal menn i fölaginu, buð-
ust til að setja tryggingu fyrir
leigunni næsta ár, upp á eigin
spítur, ef hinir félagarnir væru'
leystir úr ábyrgð samningsins af
b®jarstjórn.
Hafði bæjarstjórnin fund um
þetta föstud. 3. þ. m.
MinDÍhlutinn, Björn, Sigurjön
og Sigurður mæltu fast möti þvi,
að boði Natan & Olsen yrði tek-
ið, en vildu láta lögsækja leigj-
andann fyrir sarnniugsrof, ng töblu
engin tormerki á, að ná hjá hon-
um 4ra ára lm'gu — 120 þús. kr. —
Var lranir nú hættur að vera
„valtur“ i þeirra augum.
Meiri hlutinn leit róttilega svo
á, að livorki væri auðgengið að
svo rniklu fó, endá öldúngis öþarft
að beita sliku harðræði,
Meiru varðaði að tryggja bæn-
um vissu fyrir leigunni næsta ár,
umsvifa laust.
Var þvi svo látandi ályktun
samþykt:
„Bæjarstjörn ályktar, að fram-
selja leigusamning milli kaup rtað-
arins og h. f. Hæstikaupstaðurinn
(Natan & Olsen) fiá 30. mars 1923
til firmans Natan & Olsén í
Eeykjavík, og leysa jafnframt
aðra eigendur h. f. Hæ.stikaupstað-
urinD undan skuldbiudingum
þeirra gagnvart kaupstaðnum sam-
kværct nefDdum samningi.“
Eiokeunilegt var að heyra
sörnu menn, sem héldu því fa'-t
frain i fyrra, að hluthafar hæsta
væru að „velta11, fullyrða að þeir
nú væru svo efnalega sterkir, að
lrægðarieikur væri að harrdeama
hjá þeirn 120 þúsund kr. í einum
rykk.
Ekki virðist sjáanleg nema ein
skýring á framkomu minni hlut-
ans í bæjai-8tjörn í þessu máli, og
er þess að væDta, að borgararrrir
komi auga á hana án mikilla
lreilabrota.
Ber þeim róttur og tkylda til,
að leggja þunga óþökk á þá full-
trúa sina, sem heldur vilja tefla
tekjum . bæjarsjöðs í óvissu, en
horfa á sinar heimekulegu spáflug-
ur sprynga.
Ksrkomin leidrétting.
Það var dálitið gleðieÍDÍ fyrir
okkur Hnífsdælinga, þegar 38 tlb.
Skutuls kom út, að sjá þar nafn
eins okkar mentaðasta manns, V. B.
Valdimarssonar, undir grein er
hann nefnir „leiðrétting“, því
sökurn þekkingar pinnar á ýmsurn
sviðum, eru þeir sem mentunar
hafa notið, öðrum færari til að
leiðrétta þuð sem leiðrétta þarf.
En er ég las grein hans, datt
mér í hug máitækið: „skýst þó
skirir sóu“, þar eð hann segir að
„i yor og sumar hafi kaup full-
vinnandi verkarcanna verið 1 kr.
um ldt. o. s. frv.“ Þetta er að'
visu satt, að nrargir hafa haftþað
en effcir athugasemd ritstjöra Skut-
uls, i sarna blaði, að dæma, er .V
B. V. ekki nógu kunnugur kaup-
gjaldi hér, fremnr en „Árvakur,“
til að geta sagt urn það alveg
eins og það er, ]rví Bannloikurinn
er. að kaup manna hér mun Vera
mi.sjafnt.
Hér voru Og líka þó nokkrir
vel verkfærir menn í vor, sem
höfðu aðeins 90 aura urn tim. i
dagv. en kr. 1,20 í eftirv. en það
voru þeir sem komu að og háðu
uni vinmi.
Einnig voru ma'gir eldri menn
sem ekki gátu, sökunr aldurs eða
vanheilsu, gerrgið til allra verka,
er höfðu 80 aura utn tim. í dagv.
en kr. 1,10 í eftirv.
Þá menn rnun hann heidur
ekki telja „fullvirrnandi verka-
mann“ og út á það er ekkert að
setja þó þeir, sem ófærari enr lil
hvers sem vinna þarf, hafi lægra
kaup, þvi það er regla, sem æt.ti
að vera hin ófrávikj-mlegaað„gjalda
einum og sérhvei'jurn eftir hans
verkum“, lrvort Leldur er unnið í
mánaðar- eða tiraavinnu, eða á
hv.ern annan lrátt sem unrrið er.
En þö V. B. V. sé að sjálfsögðu
ekki nögu kunnugur kaupgjalds-
samnirrgi aUrn, vinnuveitenda og
vinnuþyggenda hér, Sem er eins
og áður er sagt mjög misjafnt,
hefir lrann þó með grein sinni,
gjört sitt til að draga fjöður jdir
það sem heldur gat kastað skugga
út á við, á háttu og hagi manna
hér, sem yfirleitt mega góðir
teljast i efnalegu tilliti, ogeinnig
leitfc í ljós bjar'tari hliðirra á þessu
vinsæla sjöþorpi, i-enr okki mun
oflofað vera og færri geta fengið
að er'ga bústað í en vilja. þrátt
fyrir annmarka þá, sem á þvi kunna
að finnast.
Mun því hver og einn virða
og meta að verðleikum viðleítni
hans í því tilliti, sem um margra
ára skeið hefir verið búsettur
Hmfsdœlingur.