Skutull - 28.01.1928, Blaðsíða 2

2
SKUTULL
Romain Rolland
ávarpar Sovjet-Rússland.
Romain Rolland er ágætastur af nú-
lifandi rithöfundum Frakka og einn af
mestu andans mönnum veraldarinnar*).
Rússar buðu honum að vera við há-
tíðahöld sín í haust, á 10 ára afmæli
byltingarinnar.
Vegna lasleika gat hann ekki þegið
boðið, en sendi oftirfarandi ávarp:
Bræður míuir og systur í Sovjet-
B/ússlandi.
Eg þakka yður fyrir boðið. Það
mundi hafa verið mér mikil gleði,
að taka þátt í hátíðahöldunnm í
minningu þeirrar byltingar, sem
hefur nýtt tíinabil í sögu mann-
kynsins. En heilsa mín er svo
s^æm, að eg get ekki tekist svo
langt ferðalag á hendur á þessum
árstíma. Þó skuluð þér vita, að í
huga minum verð eg mitt á meðal
yðar. Takið við þessari kveðju
minni!
Eg var einn af þeim fyrstu í
Evrópu sem fögnuðu rússnesku
byltingunni. Það var á fyrstu dög-
um hennar, þegar allur heimurinn
annars neitaði að viðurkenna hana
opinberlega Trúr hefi eg reynst
henni í hjarta mínu, þó að eg
hafi oft hreinskilnislega skýrt frá
því, er eg hefi verið yður mjög
ósamþykkur, ýmist urn kenningar
yðar eða pólitískar aðgerðir. Aldrei
hefir byltingin verið nær hjarta
mínu en í dag, þegar imperial-
isminn, fascismiun og fáfræðin
*) Um Rolland var grein í Verði ný-
lega. Þar er hann hafinn til skýjanna
og honum lýst som einum af stóru
epámönnum þessara tíma, er bendi
heiminum bairtu frá tortímingu af völd-
um efnishyggju og hraklegrar sjálfs-
elsku. En sú „heiðarlega blaðamenska“
þegir náttúrlega vandlega yfir því, hver
ráð Rolland sér, heiminum til bjargar.
En nokkurn grun fá menn um það af
þessu ávarpi.
glæpsamlegum hngsunarhætti við
kosningar, að það getur ekki birt
kosningaJeiðbeiningar án þess að
varði við lög, og ekki minst á
fjárútlát til styrktar pólitisku
starfi, nema i sambandi við mútur.
Þetta sama blað nefnir líka
22 000 krónur, sem danskir jafn-
aðarmenn áætli til styrktar Al-
þýðublaðinu nú á þessu ári, og
telur líklegt að Verkam. á Akur-
eyri og Skutull sóu styrktir af
hjálpa-t. að því, í nafni hinnar
svívirðilegu fjárgírug.u alþjóða-
kaupsýslu, að æsa blöðin og al-
menningsálitið á mót.i Verka-
mannalýð veldinu rússneska, og
hefir þegar tekist að hafa áhrif á
ríkisstjórnir, sem eru svo vesalar,
að þær eru að eins leikföng í
höndum peningapúkanna. — A
þessum hættu tímum vil eg, i nafni
sjálfs mín og vina minna á Vestur-
löndum, sem eru sama sinnis,
skýra yður opinberlega frá bróður-
huga vorum.
Þó að vór sóum af ólíkum kyn-
stofni og búum við ólíkar aðstæð-
ur, erum vór með yður. Eftir
ólikum leiðum göngum vér að
sama marki. Það sem tengir oss
saman er engin pólitísk eða þjóð-
fólagsleg kenning. Það er annað
miklu meira. Það er vor sameigin-
legi guð: Vinnan. Vór og þér er-
um hennar börn.
Vér þjónum henni og tilbiðjum
hana. Hún er blóð jarðariunar.
Hún er'andardráttur vor. Hún er
andi lífsins. Frammi fyrir henni,
í henni, erum vór öll jafningjar,
bræður og systur. Og það er fyrir
þetta, að Verkamannalýð veldið
rússneska, fyrsta verkamannalýð-
veldið, er stofnsett á jörðinni Og
að eg hrópa: Heiður só þessu lýð-
veldi! Það lifi að eiiifu!
Bræður og systur, vór skulum
þessa daga syngja Lofsöng vinn-
unnar, eina konungs jarðarinnar.
I hennar nafni skulum vór sam-
eina huga og hendur — sórhvert
heilbrigt skapandi starf líkama og
sálar! Sameinum alla verkamenn
í eitt fullkomið bíflugnabú! Allar
broddflugur verði á burtu! Og
allsherjar bíflugnalýðveldi mann-
anna fylli himinÍDn sætum söng
iðandi vængja og angan gullins
hunangs!
Romain Rolland.
erlendu f^, vegna þess að blöð
þessi hafa skift um ritstjóra.
Vörður hefir líka skift um rit-
etjóra. „Til hvers bendir það . .
Mikill er vísdómur Vesturlands
og kynleg eru rök þess.
Þó er eitt enn þá dularfyllra
Um þessar 22000 kr., sem blaðið
nefnir, hafa islenskir jafnaðarmenn
eDga hugmyod, og er því skorað
á blaðið að birta fjárhagsáaítlun
danskra jafnaðurmanna, þar sem
upphæð þessi stendur, og sanna
þarmig orð sin.
Takist það er vel farið, því
íslenskri alþýðu er kærkominn
etyrkur í baráttunni, frá hverjum
þeiin félögum, sem geta styrkt
hana og hafa vilja til þess. Henni
dettur ekki í hug að telja slíkt
landráðagull, heldur miklu fremur
ágætt vopn í baráttunni fyrir
auknu frelsi allra landsmanna og
bættum hag þeirra.
Vesturland má því dylgja svo
mikið um erlendar mútur og land-
ráð, sem það vill. Það hefir engin
áhrif á íslenska alþýðu, vegna þess
að hún skilur verkalýðshreifinguna
og þekkir íhaldið að hræsni og
vélráðum.
Þes9Í vopn ihaldsins verða því
gagnslaus, eins og öll önnur.
Alþjóðasamtök alþýðunnar munu
deyfa eggjar þeirra.
ískyg’gilegt ástand.
Oft hefir verið látið drjúgum yfir
og fimbulfambað hæsta heimsk-
lega um góða alþýðumentun hér
á landi. Hefir þessi skoðun oftast
stuðst við það, að allir væru hér
læsir og skrifandi. — Að visu er
þetta alls enginn mælikvarði á
menningarástand nokkurrar þjóðar,
því að færni i lestri og skrift eru
að eins tæki fólks til að mentast.
En þau tæki geta legið ónotuð
og ryðhlaupin hjá þjóðareinstakl-
ingunum og auka þá alls ekki
mentun þeirra, sem með fara. Enda
eru þau fengin mörgum þeirra í
hendur, án þess að þeir findu neina
þörf hjá sór til þess að beita þess-
um vopnum til sjálfsmeDtunar.
En nú er þó svo komið, að
valt fer að verða að hlaða héa
loftkesti um alþýðumentun vora,
jafn vel á þessum valta sönnunar-
grundvelli. Að minsta kosti mundu
þeir brotgjarnir reynast bór á La-
firði.
Hvernig er ástatt hér í höfuð-
stað Vesturlands? — Eru allir hér
læsir og skrifandi?
Sennilega eru þeir fáir, sem
vita, hvernig hór er ástatt í þessu
tilliti. Að minsta kosti kom það
mér á óvart, að það væri sem
eg nú veit að það er. Núna eftir
hátíðamar hefir verið komið til
min með hvert barnið á fætur