Skutull - 01.10.1932, Blaðsíða 2
2
SKOTUL!:
Ðórnur
reynslunnar.
Á þingi A.lþýftusaœbandsins 1930
töluðu ým8ir fulltrúar dygurbarka-
lega um þaft, aft sleifarlag vœri á
flokksstarfseminni, og deildu þeir
fast á forráftamenn Alþýftusam-
bandsins fyrir deyfft og aftgeiftaleysi.
Til þess nú aft undirstrika sín
stóru orft, stofnuftu þeir nýjan
flokk, sem átti svo sem aft sýna,
hvaft haegt, væri aft gera, þegar
miklir menn hefftu forustuna.
Fyllilega heffti lika mátt búast
vift, aft skriftuiinn hefftj orftift
mikill á léttiskútu kommúnista
a. m. k. fyrst í staft, meftan stór-
yrftin um Alþýðusambandið sátu
enn í hálsi þeirra. Rófturinn heffti
ekki átt aft reynast þungur hjá
Einari Olgeirssyni, þegar hann haffti
snúift baki 'vift öllum þeim, sem
hann taldi sér hæggerftari og aftur.
haldssamari og valdi sér verksvift
einungis meft s-ér jafn róttækum
mönnum. En einnig sá róftur virft-
ist ofbjófta þreki hans, eins og hér
mun veifta rökstutt með reynslu
tvegeja seinuslu ára.
Fyiir þingreiðina 1930 haffti Einar
Olgeirsson o. fl. atlaft aft sýna
hinum eldri „hægfara* foringjum,
hvernig vinna ætti fyrir verkalýö-
mn. — Röft af vinnudeilum, sem
Einar stjórnafti sjálfur, ýmist per-
sónulega efta óbeint sem aftalmaftur
í VerklýðssambandiNorfturlands, ber
honum og hinum nýju hetjum vitnis-
buiðinn. Gæruiotunaideilan á Akur-
eyri mishrppnaftist; Gefjunardeilan
fór í handaskolum, vegaviunuverk-
fallið í Eyjaflrfti lenti vift orftin tóm.
Drukknafti í kjaftavaftli og fáryrftum
foringjanna, en krafturinn reyndist
enginn þegar á átti að herfta. Til-
raun til aft lagfæra vegavinnukaup
í Siglufjarftarskaifti fór út um þúf-
ur og reyndist einnig fálm og
flan, því afl þaft, sem félögin héldu
sig eiga aft baki sér í Veiklýfts-
sambandi Norfturlands, kom hvergi
í Ijós. Þá var síldarvinnustöftvun
kommúnista á Oddeyri í fyrrasumar
eins og nokkurssonar sílkihúfa for-
smánarinnar ofan á allt annaft hjá
þessum rígmontnu kjaftaskúmum,
sem kalla sig kommúnista meft
miklum fjálgleik, í því skyni aft
telja fólki trú um aft þeir séu rót-
tækari socialistar og heilsteyptari
jafnaftarmenn en hinir, sem Alþýftu-
flokkinn skipa. En meft fálmi og
pati útí loftift, eintómum víxlspor-
um og ófyrirgefanlegum ósigrum,
asamfc ærumeiftandi svívirftingum
um fyrri félaga sína, vinna þeir
sér ekki tiltrú íslenzkrar alþýðu.
Allir, sem eitthvaft hugsa, sjá þaft,
aft brotthlaup kommúnistanna úr
Alþýftuflokknum ber fyrst og fremst
vott um^ þrekleysi og skort á bjart-
sýni. Hafl þeir talift sig ötulli og
og framsæsnari sócialista en aftra
leifttoga flokksins, áttu þeir auð-
vitað aft starfa meftal þeirra og
láta alla heildina njóta yflrburfta
sinna. Ea í þess staft velja þeir sér
verksvift meftal sér jafn róttækra
manna og flýja þannig frá öiftugleik-
um og ábyrgft, og bregftast því
hlutverki, sem þrekmannanna beift,
nfl. aft örfa og hvetja alla hina
hægfara og auka athafnahraftann í
flokksheildinni. Meft þessu sýndu
þeir þá lítilmennsku, sem gerir alla
síftarí ósigra þeirra ofur skiljanlega.
Einhver hefði e.t.v. búist vift, aft
brotthlaup Einars Olgeiissonar og
félaga hans heffti dregift mjög úr
staifshæfni Alþýftuflokksins og lam-
að kraft Alþýðusambandsins, enda
væri þaft ekki óliklegt.
En þrátt fyrir það, þó kommún-
istar hafl hoifift úr liftsveitum
Alþýftuflokksins og bætst í hóp
andstæðinganna, hefir veikamála-
starfsemin aldrei gengið betur en
þessi 2 seinustu ár. Svo aft menn
geti borift saman árangurinn hjá
jafnaftaimönnum og kommúnistum,
skal afteins stiklaft á nokkrum
at.riftum.
Um áramótin 1930—’31 lentu
samtökin i Reykjavik í harðvít.ugri
deilu vift Slátursfélag Sufturlands —
hinni svokölluftu Gtrnadeiju. Nú
átti aft reyna styrk S. 1. S. móti
Alþýftusambandinu. 1 henni lét
framsóknarstjórnin beita vopnaftri
lögreglu á verkamenn, og var daila
sú hin harftvítugasta, sem fram aft
þeim tíma hafði þekkst hér á
landi. Svmt varft sigurinn Alþýftu-
sambandsins undir stjórn verklýðs-
svikaranna, sem kommúnistar kalla
svo. Um sama leyti náftist fram
kauphækkun í Hafnarflrfti. Yeturinn
1931 unnu verkamenn á Patreks-
flrfti og NorÖfirði vinnudeilur meft
aðstoð Alþýðusambandsins og íengu
Timarlt Iðnaðarmanna.
II. hefti, 6. árgangur.
Þetta rit sbýrir all ítarlega frá
fyrsta iftnþingi íslendinga, sem var
haldift í R^ykjavík í júní sl. Voru
þar samþykktar ýmsar markverftar
tillögur til eflingar ísl. iftnfram-
leiftslu,
Þá er líka ritgerft í heftinu um
Iftnsýninguna, og er þar margvís-
legur fróftleikur um framfarir iftn-
aðarins í landi voru seinustu áriD.
Ritift er hift smekklegasta og á
mikið og þarft erindi til allra ís-
lendinga.
fram kaophækkanir ásamt ýmsum
öftrum réttaibótum. Um vorift 1931
vannst verkfallift í Súftavík og
nokkru síöar á ísafirfti. Kaup hækk-
afti á biftum stöftum. Vetklýftsfélög
voru stofnuft á Bíldudal og í Bol-
ungavík og hafa þau bæfti naft
allmiklum þroska. Síftastliftift haust
var svo stofnaft félagift Súgandi á
Súftureyri, og heflr þaft eins og bin
fé'ögin fengiö sig viðorkennt sem
samningsaftila fyrir verkafólkift.tryggt
félögum forgangsiétt til vinnunnar,
og peningagreiftslu í staft lánsverzl-
unar.
Á þessu ári vannst verkfall á
P.itreksflrfti og hélst kaup þar
óbreyt.t. Meft aftstoft Alþýftusam-
bandsins tókst aft bjarga þar félag-
inu frá eyftileggingu sundrungar-
manna. ®ailurnar á Hvammstanga
og Blónduósi unnust baftar meft til
styik Alþýftusambandsins, þó Sam-
bandi ísl. SamvinnuÞlaga væri teflt
þar fram á móti. Haffti Verklýfts-
lamband Noifturlands þó verift búift
aft sanmeyna mattleysi sitt í mál-
efnum þessara félaga aftur, svo þau
uiftu aft snúa vift því bakinu.
Þá voru Hesteyraideiian og B >1-
ungavíkurdeilan einnig til lykta
leiddar vegna afskifta Alþýðusam-
bandsins meft sigri verkamanna. Um
alla Vest.flrfti heflr kaup hvergi
lækkaft í ár, enda hafa kommúnistar
þar hvergi náft aft sundra krafti
samtakanna. Aftur á móti er sagan
norftanlands á þessu ári í fully
samræmi við fyrri ósigra kommún-.
ista. Á Akureyri var flskþvottar-
kaup lækkaft stórkostlega (um ca.