Skutull - 26.05.1950, Blaðsíða 1

XXVIII. árg. Isafjörður, 26. maí 1950.
r-------------------------
Vil selja sumarbústað
með tækifærisverði.
Pétur Pétursson,
Grænagarði.
Prentstofan Isrún h. f.
14. tölublað.
Ofremdarástand símans.
Landssíminn hækkar gjöldin fyrir gömul tæki og
lélega þjónustu. Gjaldahækkunin er ósvífjni við símanot-
endur á Vestfjörðum.
Undanfarna inánuði liefir verið
fullkoinið ófremdarástand á síma-
kerfi þessa lia^jar. Alla daga vik-
unnar og alla tíina dags iná ganga
að því vísu, að ef lieðið er um
símtal innanbœjar þá heyrist jafn-
framt á samtöl annarra símanot-
enda og stundum er ástandið sizt
betra, en þar sem 13 sveitabæir
eru saman um símalínu og ellefn
hlusta á tveggja tal.
Á llppstigningardag þurfti ég að
ná sanibandi við nr. (i4 hér í hæ. I
stað jiess að fá samband við það
númer inátti heyra húsmóðurina á
einum bænum í Skutulsfirði ræða
við konu hér í bæ urn veggfóðrun
á slofu sinni og innheimtu á and-
virði malarbíla til að geta greitt
málaranum laun sín. Daginn eftir
bað ég uin nr. 93, en í stað þess að
fá sainband við það númer heyrðist
ráðagerðir tveggja hefðarkvenna
hér í bænum, hversu lientugast
mundi að flytja píanó Sunnukórs-
ins til þess staðar er það skyldi
notast næst. Dæmi jiessi hafa ver-
ið nefnd af handahófi af þeim
fjölda samtala, er óviðkomandi að-
ilar heyra daglega.
Vissulega iná segja að tilgreind
dæmi séu þess eðlis, að meinlaust
sé, að óviðkomandi heyri, en
liversu mörg inunu ekki þau sain-
töl, er heyrst hafa, en óviðkom-
andi var ekki ætlað að heyra.
Eins og nú er ástatt um síma-
kerfið liér á Isafirði, skyldu inenn
forðast að segja nokkuð ]>að í sím-
ann, sem þeim er ekki sama um að
hver og einn viti.
Fvrirspurn til símstjórans.
Fyrir jirem mánuðum hirti ég í
Skutli fyrirspurn til símstjórans á
ísafirði, um ástand siinans hér, og
vildi með því gefa honum sérstakt
tilefni til opinberra umræðna um
það inál. Ekki hefir hori'/t svar við
jieirri fyrirspurn, enda mun víst al-
siða, að opinberir embættismenn
telji sér annað skildara en að svara
fyrirspurnum, er viðkoma starf-
sviði þeirra. Síðan ofangreind fyr-
irspurn var gerð hcfir ástand sím-
ans hér í bæ sízt farið batnandi,
og má segja að símanotendum hér
sé það nokkurt svar.
Viðhald símans.
Frá upphafi hefir það þótt sýnt,
að Vestfirðir væru olnbogabarn hjá
landssímanum. Árlegt eftirlit og
viðhald hefir alla jafnan verið með
þeim endemum, að viðgerðaflokkar
hafa verið sendir hingað síðsumars
cða á haustiu, þegar veður eru tek-
in að spillast. Hafa þeir farið sem
snæljós með fram símalínunum, og
viðhaldið vevið eftif því. Þess eru
jafnvel dæmi, að þeir hafa haft liað
nauman tíma til starfans, eða þurft
að hraða sér svo mjög vegna versn-
andi veðurs, að þeir hafa ekki gef-
ið sér tíma tii að hafa tal af sím-
stöðvarstjórunum, og leita hjá jieim
upplýsinga um, hvar mestra að-
gerða væri þörf. Þvílík vinnubrögð
má vissulega segja, að séu til þess
eins og sýna, hvernig ekki eigi að
haga eftirlits- og viðgerðarferðum
Svikin vara hækkuð í verði.
I almennum viðskiptum er það
talin nauðsyn að gefa afslátt af
gallaðri vöru, sé hún á annað borð
seljanlcg.
Með landssímann er þessu öðru-
vísi varið, því að ekki hafa for-
ráðamenn hans talið sig þurfa að
viðurkenna þessa nauðsyn.
Símaafnot hafa orðið hér erfiðari
með liverju ári, og mikill hluti þess
tíma, er fer í samtöl, er simanotand
anum algjörlega gagnlaus vegna
lélegs símasambands og margskon-
ar truflana. Ekki hafa afgreiðslu-
skilyrði hatnað, en símgjöldin liafa
hækkað livað eftir annað.
Nú síðast voru gjöldin hækkuð í
byrjun liessa mánaðar. Símskeyti
og samtöl um 11—30%, talsíma-
gjöhl um 25—30% og talstöðva-
leiga enn meir, og var þó fyrir
okurleiga á þes*aim öryggistækjum.
Er nú svo komið mcð talstöð-
varnar, að leiga þeirra er orðin
það há, að ckki cr annað sýnt en
að Alþiugi verði að taka fram fyrir
hendur símamálastjórnarinnar og
lækka stórlega leigu talstöðvanna,
svo bátaflotinn missi ekki af þess-
um hráðnauðsynlegu öryggistækj-
um.
Almenningur er að vísu orðinn
ýmsu vanur hjá landssímanum, en
flcstir munu þó liafa orðið högg-
dofa yfir síðustu gjaldahækkuninni.
1‘cssar hækkanir leyfir landssiminn
sér að gera á sama tíma og ríkis-
stjórnin hvetur alla landsbúa til að
sýna þegnskap, að forðast ónauð-
synlegar hækkanir á kaupi, vörum
og hverskonar þjónustu.
Það þarf meir en meðalmennsku
til að hera það fram fyrir símanot-
endur, er sjaldnast geta fengið ó-
truflað síintöt innan bæjar, hvað þá
við aðra landshluta, að ætla þeim
að greiða liækkuð afnotagjöld fyrir
gömul og oft léleg símtæki, sem
litlu eða engu liefir verið lcostað
til síðustu áratugi.
Verður ekki annað sagt, en gagn-
vart Isfirðingum og öðrum Vest-
firðingum, er búa við síversnandi
símaafnot sé gjaldaliækkun þessi
megnasta ósvífni.
Þegar mun hafa komið í ljós, að
ekki eru allir það skaplitlir, að
þeir sætti sig við slíka ósvífni, og
hafa þeir því sagt upp símanum,
og mun þeim eflaust fara fjölgandi,
er senda slík svör.
Telji landssímastjórnin sig eiga
nokkrum skyldum að gegna í þess-
um landshluta, verður hún að við-
urkenna það með því að fella þeg-
ar niður þá hækkun símaafnota-
gjalda, er nú síðasl var gerð og
láta ekki koma til neinna hækkana
hér fyrr en eitthvað hefir verið
Kaupfélag
. 30
ÞANN 30. APRlL ÁRIÐ 1920
hoðaði séra Guðmundur Guðmunds-
son frá Gufudal til stofnfundar
Kaupfélags Isfirðinga.
Félagið var stofnað, og voru
stofnendurnir 20. Þrettán þeirra
eru enn á lífi, og eru a.m.k. i'imm
Þeirra húsettir i Reykjavík.
Nefnilega þeir Vilmundur Jónsson,
landlæknir, Haraldur Guðmunds-
son, alþingismaður, Guðmundur
Geirdal, skáld, Helgi Sveinsson,
fastoignasali og herra Sigurgeir
Sigurðsson, biskup.
Fyrsta árið var séra Guðinundur
hæði framkvæmdastjóri félagsins
og formaður félagsstjórnar. En á ár-
inu 1921 var Ketill Guðmundsson
ráðinn kaupfélagsstjóri og hefur
hann verið það síðan. Hins vegar
var séra Guðmundur formaður fé-
lagsins alll til dauðadags 1935.
Guðmundur Hagalín rithöfundur
var formaður Kaupfélags Isfirðinga
um 10 ára skeið. Þá tók við for-
mennskunni Jónas Tómasson, tón-
skáld, en núverandi formaður fé-
lagsins er Hannibal Valdimarsson.
Það verður ekki annað sagt, en
að Kaupfélagi Isfirðinga hafi vel
farnazt á liðnum 30 árum undir
stjórn Ketils Guðmundssonar.
Það hóf verzlunarrekstur sinn
sumarið 1920 í litlum húsakynnuin
i Silfurgötu 11. Eftir nokkur ár tók
félagið á leigu stóra verzlunarbúð,
sem brátt varð einnig of lítil. Var
þá ráðizt í byggingu eigin verzl-
unarhúss ó liezta stað í bænum, og
var byggingunni lokið haustið 1931.
Er kaupfélagshúsið stærsta verzl-
unarluis á Vesturlandi og ein glæsi-
legasta hygging tsafjarðarbæjar.
Þar hefur félagið haft aðalbæki-
stöð sína síðan.
Hér verður ekki rakin þróunar-
gert, til að bæta úr því ófremdar-
ástandi, sem nú er á símakerfinu
á Vestfjörðum.
Viðurkenni forráðamenn lands-
símans hinsvegar ekki, að hörmu-
lega liafi tekizt til um nauðsynlegt
viðhald og endurbætur símakerfis-
ins á Vestfjörðum, og hefjist þegar
lianda um framkvæmdir til bóta,
ættu þeir hreinskilnislega að láta í
ljós þá skoðun sína, að þeir telji
ekki ástæðu til að hafa nothæft
síinasamband til Vestfjarða og um
Vestfjarðakjálkann og fullkomna
verkið með því að láta taka niður
það sem nothæft kann að vera af
símlögnum og tækjum, og láta þá
staði njóta, er álítast verðugri.
Ei/jólfur Jónsson.
ísfirðinga
ára
é
saga félagsins. Til þess hefur Skut-
ull alltof takmarkað rúm, heldur
verður að nægja að nefna helztu
þættina í starfi félagsins í dag.
1 Isafirði hefur félagið stóra mat-
vörúbúð, aðra búð með úlnavöru
og búsáhöld og í þriðja lagi mjólk-
urbúð og mjólkurvinnslustöð. Þá
hefur félagið einnig verzlunarútibú
í Silfurgötu, byggingarvöruverzlun
og alla kolaverzlunina i kaupstaðn-
um.
Lítið frystihús rekur félagið í
svonefndri Edinborgareign, sem
félagið keypti fyrir nokkrum árum
af Útvegsbanka Islands. Á þeirri
eign hefur kaupfélagið líka reist
sláturhús, sem mikinn liluta ársins
er notað til fiskmóttöku. Einnig er
á Edinborgareigninni fiskþurrkun-
arhús, bryggja, tvö íbúðarliús og
stórt vörugeymsluhús. Aðra vöru-
skemmu á félagið einnig rétt hjá
bæjarbryggjunni.
1 flestum lireppuin Norður-lsa-
fjarðarsýslu eru deildir úr kaupfé-
laginu. Annast félagið afurðasölu
fyrir flesta bændur í Norður-lsa-
fjarðarsýslu og liefur nú orðið mik-
il og víðtæk verzlunarviðskipti,
ekki aðeins við íbúa kaupstaðarins
heldur einnig við fólkið í sveitun-
um og kauptúnunum við Isafjarð-
ardjúp.
t Súðavík hefur kaupfélagið verzl-
unarútibú, og á Langeyri við Álfta-
fjörð á það hraðfrystihús og fisk-
verkunarstöð.
I Hnífsdal hefur félagið einnig
útibú, og þriðja verzlunarútibúið
er í Bolungarvík, stærsta kauptún-
inu við Djúp. Var vörusala þessara
útibúa frá 400—000 þúsund krónur
á árinu 1949.
Félagsmenn í Kaupfélagi Isfirð-
Framhald á 3. síðu.