Vesturland - 03.10.1931, Blaðsíða 2
2
VESTURLAND
„VESTURLAND“
kemur út einu sinni í viku.
Kostar 7 kr. um árið.
Gjalddagi I. október.
Útgefendur:
Sjálfstæðisfélag Vesturlands.
Ábyrgðarmaður:
Jón Grímsson,
Sími: 143.
Afgreiðslu og innheimtu annast:
FINNBJÖRN HERMANNSSON.
Fundurinn skorar á kennslu-
málastjórn landsins að hlutast til
um það, að kristinfræði séu kennd
í öllurn þeitn skólum, sem njóta
opinbers styrks og sjá um að
hæfar kennslubækur verði gefnar
úl á íslensku í kristinfræðum.
5. öm kirkjurækni flutti sr. Jón
Brandsson erindi og spunnust út
af þvi umræður. Sr. Sigurgeir Sig-
urðsson benti á að prestar ættu
jafnvel ekki að gera messufall þótt
enginn kæmi til kirkju. Sr. Hall-
dór Kolbeins skýrði frá, að hann
hefði þegar tekið upp þann sið
að messa ávalt, ef hann hcfði
auglýst messu. í satnbandi við
þetta var kosin nefnd til þess að
gera tillögur um helgisiðamálið
og leggja fyrir fundinn næsta dag.
í nefndina var stjórn félagsins
kosin.
6. Sálmarbókarmálið. Sr. Sveinn
Guðmundsson flutti inngangser-
indi um málið. Svohljóðandi til-
laga kom fram:
Fundurinn skorar á kirkjustjórn
Íslands að vinda sem bráðastan
bug að endurskoðun sálmabókar-
innar. Tillagan borin undir atkv.
og samþ. með 6 atkv. gegn 3,
sem aðeins óska viðbætis við nú-
verandi sálmabók.
Var því næst fundi frestað til
næsta dags.
Fimtudaginn 3. september hófst
fundur að nýju kl. 8 f. m. með
því að sunginn var sálmurinn
Þann signaða dag vér sjáum etin.
Form. las upp Ef. 3, 14.—21. og
flutti bæn.
Var þá tekið fyrir:
7. Handbókarmálið. Form. flutti
inngangserindi og kom með svo
hljóðandi tillögu: Fundur Presta-
félags Vestfjarða telur æskilegt
1.) að textaröðum verði fjölgað
og pistlar og kollektur verði erid-
urskoðuð og endursamin og að
meiri fjölbieytni komi í guðs-
þjónustuformið eftir þvi hvar og
hvenær guðsþjónusta er flutt, og
2) að sérstakt ritual verði samið
fyrir guðsþjónustur þær, sem prcst-
urinn einn eða með örfáum safn-
aðarmeðlimum gengur I kirkju tii
guðsþjónustu eða fyrirbænar fyrir
söfnuði.
Tillagan var borin undir atkv.
í tvennu lagi og var fyrri liður
hennar samþykktur með 9 atkv.
og sá síðari með 8 atkv.
Þá skýrði sr. Böðvar Bjarnason
frá ýmsum breytingartillögum,
sem hann heffr gerl við ýms at
riði helgisiðabókarinnar og sem
hann ætlar að senda nefnd þeirri,
sem fjallar um breytingar á helgi-
siðum kirkjunnar, kosinni af
synodus. Svohljóðandi tillaga var
borin frain:
Fundur Preslafélags Vestfjarða
beinir þeirri áskorun til helgisiða-
bókarnefndarinnar, að hún taki til
rækilegrar yfirvegunar breytingar-
tillögur sr. Böðvars Bjarnasonar,
Rafnseyri og telur þær yfirleitt
stefna í rétta átt. Tiilagan var
borin undir atkvæði og samþykkt
í einu hljóði.
8. Fundurinn samþykkti í einu
hljóði að senda svohljóðandi sim-
skeyti:
Formaður Prestafélags íslands
vígslubiskup Sigurður Sívertsen
Reykjavík.
Prestafélag Vestfjarða þakkar
yður, háæruverðugi hr. vigslu
biskup, fyrir hiýja kveðju og árn-
aðaróskir frá yður og Prestafélagi
Islands og óskar yður heilla og
blessnnar í framtíðarstarfi yðar
fyrir kirkju- og kristindómsmál
tneð þjóð vorri.
Sigurgeir Sigurðsson.
9. Sjórnarkosning. Stjórnin var
endurkosin í einu hljóði. í vara-
stjórn til eins árs voru kosnir sr.
Sigtryggur Guðlaugsson og sira
Helgi Konráðsson.
10. Endurskoðandi var kosinri
til eins árs sr. Páll Sigurðsson.
11. Kirkjan og útvarpið. Sr. Jón
N. Jóhannessen flutti inngangser-
indi. Formaður taldi það æskilegt,
að allir prestar landsins ílytji út-
varpsguðsþjónustur, er skiftist
þannig niður að a. m. k. lOprest-
ar utan Reykjavíkui flytji útvarps
guðþjónustur á ári, þannig að
hver prestur messi a. m. k. 10.
hvert ár fyrir útvarpið og að
hljóðtakar verði scttir í sem flest-
ar kirkjur þar, sem þvi verður
við komið í sambandi við síma.
Samþykkti fundurinn með ölíum
greidduin atkvæðum að senda
Útvarpsráði íslands þessa ályktun.
12. Prestafélagsstjórninni var
falið að ræða við útvarpsstjóra
uin, hvort ekkí væri tiltækilegt,
að útvarpið flytti bæn að lokinni
dagskrá á sunnudögutn.
«
13. Við miödegisverðarborðið
stóð formaður félagsins upp og
þakkaði sr. Jóni N. Jóhannessen
og frú hans fyrir hinar ágætu við
tökur og tóku allir fundarmenn
undir það íneð því að standa
upp. Pastor ioci þakkaði fundar-
mönnum komuna og árnaði þeim
góðrar heimferðar.
14. Kl. 6,30 e. m. flutli síra
Böðvar Bjarnason erindi um eilífð-
armálin i barnaskóiahúsinu á
Hóhnavík. Sungið var undan og
eftir. Fjölmenni var viðstatt.
Að því loknu var fundi haldið
áfram.
15. Stjórninni var falið að á-
kveða næsta fundarstað fyrir að-
alfund félagsins.
Að lokum sungu fundarmenn,
Son Guðs ertu með sanni.
Fundargerð lesin upp og sam-
þykkt og sagði formaður því næst
fundi slitið.
Sigurgeir Sigurðssou.
Helgi Konráðsson
(fundarritari.)
2
Ríkisbúskaparinn þarf að breytast.
íslendingar eru afar tregir til
að taka höndum satnan til að
leysa vandra'ði, iafnvel þó vand-
ræðin séu almeiin, og stóiháski
yfirvofandi. Menr. byrja að deila
um, hverjum vandræðin séu að
kenna, eins þó allir hafi verið
eiginsjónarvottar að því. Menn
vilja refsa þeim seku, og þeir
seku vilja refsa einhverjuin öðrum.
En fæstir vilja hreyfa hönd 'eða
fót, nema þeir eigi víst, aö sér
verði þakkaö það sem vinnst, og
helst að einhver annar hafi bölv-
un af því.
íslendingar kunna lítið til bú-
skapar í stórum stíl eins og við
cr að búast. Þeir hafa fæstir van-
ist öðru en smáhokri. Þótt nú
ríkisbúskapur okkar sé smár, þá
er hann þó ærið stór, samanbor-
ið við einkabúskap þann, er flest-
it hafa vanist. Aí þessu hefir leitt,
að vér höfum olí verið óheppnir
í vali forstjóra fyrir ríkisbúið. Auk
þess sem oftast skortir víðtæka
þekkingu. bregður þessutn mönti-
um mikið við að hafa allt í einu
mikið íé milli Itanda. Þeitn finnst
þeir haía afar rútnar hendtir, þó
ekki sé raunar til fyrir kröfutn
næsta dags. Þeim fer eins og líí-
ilsigldum manni, setíi allt i einu
verður vellauðugur. Þeitn finnst
sem sé þeir eiga þetta allt sam-
an, allt, uema skuldirnar.
Þegar síðasta þingi lauk, og
raunar nokkru fyr, var fjölda
manna orðið það Ijóst, að bæði
ríkisbúskapurinn og raurtar bú-
skapur þjóðarinnar líka, stóð mjög
tæpt, ef ekki mátti hreint og beint
segja að i íullkomið óefni væri
kotnið.
Eftirtektarvert er, hvernig Eng-
lendingar fara að, þegar þeir sjá
sig í slíkum vanda stadda. Flokks-
foringjarnir ensku láta þá ekki
sitja fyrir öllu öðru að reytia að
vinna hver öðrum sem rnest tjón.
Þeir sjá, að ríkið hefir þörf fyrir
alla hina bestu krafta sína, og
það er stjórnin sjálf, foringjar
þess flokks, sem ábyrgðin hvílir
á, sem fyrst leitar samvinnu við
aðra ílokka til þess að leysa
vandræði ríkisins, og láta flokka-
deilur og flokkahagsmunastreitu
hvíla í þagnargildi á tneðan.
En hvaö gera íslcnsku stjórn-
málaflokkaruir? Stjórnarflokkurinn
beitir öllu va'di og allri orku fyrst
og fremst til fjandskaparverka
gegn þeim þingílokknum, sem hef-
ir nál. helming þjóðarinnar sem
stuðningsmenn að baki sér. Hún
slær á hverja framrétta hönd,
nema þá sem seilist eftir mútum.
Sósíalistaforingjarnir nota síð-
asta tækifærið til þess að selja sig
fyrir persónulega hagsmuni sér til
handa.
Svo er hlaupið heirn frá öllu
verra ástandi en það var, þegar
þing kom saman.
Það er auðvitað, að þeir sem
nú skipa stjórn ríkisins eru lund-
gallaðir ntenn. Þeir eru ekki það
þroskaðir, að þeir séu hæfir til
aö vinna að vandamálum þjóðar-
innar í félagi við góða menn.
Síst eru þeir Iræfir til að sameina
hina bestu krafta. Góðum mönn-
um og satnviskusömum er ekki
vært í návist þeirra, því undir
merki þeirra hlaupa allír andlega
og siöferðilega vanskapaðir menn
þjóðfélagsins, Þessir menn koma
ekki í neinum sómaerindum, svo
varla er að vænta að „tónninn“
hjá liðitiu cða heitnilisbragurinn
laði sómasamlega menn til sam-
vinnu.
En þótt það nú tækist þjóðinni,
og vonandi verður það bráðlega,
að byggja upp annað og sóma-
samlegt ríkisheimili, þá má ekki
gleyma því, að hér verða sffellt
stjórnarskifti, og stjórnirnar hljóta
að veröa ttiisjafnlega hæfar til að
veita ríkisbúinu forstöðu, jafn vel
þó vilji allra væri í besta lagi.
Það er því alveg nauðsynlegt að
korna búskap rlkisins þannig fyrir,
að hann verði setn einfaldastur
og sem auðveldast að hafa glöggt
yfirfit yfir hag hans.
í þessu sambandi ætti það að
vera fyrsta verkið, að losa sig
við allan þann rekstur, sem ekki
kemui beint ríkisbúskapnum við.
Meðan ríkið rekur allskonar
fyrirtæki, einkasölur o. fl., sem
gera til samans miklu meiri árs-
umsetningu en rikissjóður sjálfur,
veit þjóðin aldrei hvernig hagur
ríkisins stendur í raun og veru,
og getur því ekki tekið í taum-
ana í tíma. Og það er sannarlega
ekki von að hver kjósandi geti
gert sér grein fyrir þessum hlut-
um, því stofnanir þessar skila
venjulega ekki reikningum fyr en
eftir svona tvö ár, og þá eru þeir
ekki einu sinni birtir, og engin
trygging heldur fyrir að þeir séu
aunað en bíekkingar. Já, hvernig
á almenningur að vita það, sem
flestum þingmönnum meira að
segja er að mestu leyti ókunnugt
um?
Jafnvel þó forstaða þessara
fyrirtækja væri ekki pólitiskt end-
urgjald til meira og minna óhæfra
manna, eins og nú er, væri það
þó ntjög óráðlegt að láta ríkisbú-
ið, sem sífellt er að skifta um
forstjóra, hafa svo margháttaðan,
ósamkynja og fjárfrekan rekstur
með höndum.
Ef næsta þing hefði þroksa til
þess að beita bestu kröftum allra
flokka til viðreisnar fjárhag ríkis-
itts, og til þess að gera varnar-
ráðstafanir gegn gengishruni, at-
vinnukreppit og altnennum vand-
ræðum, ætti það að vera fyrsta
verkið að rannsaka alfan ríkis-
reksturinn og finna ráð til að
létta af ríkisbúinu þeirri geysi
ábyrgð og áhættu, sem honum er
nú satnfara.
Messað
var liér í kirkjunni í gær (4.
þ. m.) Fór fram fermitig og alt-
arisganga. Fertndar voru þessar
5 stúlkur:
Björg Jónsdóttir, ísaf.
Edith Olga Clausen, —
Guðnin Margrét Finnbogad. —
Hulda Valdimarsdóttir Hnlfsdal og
Sigríður Ragnhildur Jónsd. ísaf.