Vesturland - 14.07.1933, Blaðsíða 1
VESTURLAND
X. árgangur.
ísafjörður, 14. júlí 1933.
7. tölublað.
Finnur Jónsson á biðilsbuxunum.
Meðmælin bæði fátækleg og fávísleg.
Um fjármál hafnarsjóðs ísafjarð-
ar skrifar Finnur Jónsson langt
mál í Skutul frá 8. þ. m. Kemst
hann þar að þeirri niðurstöðu, að
eignir hafnarsjóðs hafi stórum
aukist á síðastliðnum 12 árum.
Þetta á svo að vera Finni sjálfum
og flokksmönnum hans einum að
þakka. Lítur- út fyrir, að hann telji
sig og flokksmenn sína hafa lagt
fram fé, tii þess að sjóðurinn yxi.
Þessu er þó ekki svo varið, enda
ekki við því að búast, heldur
byggist aðalvöxtur hafnarsjóðs á
nýjum álögum á bæjarbúa. Þessar
álögur voru lagðar á bæjarbúa
með hafnarreglugerðinui, eftir
byggingu bæjarbryggjunnar.
Þessar nýju álögur á bæjarbúa
— og þá fyrst og fremst á útgerð
kaupstaðarbúa — er vörugjaldið,
sem tekið er jafnt af vörum, hvort
sem þær fara um bæjarbryggjuna
eða ekki. Þetta gjald I hafnarsjóð
nam árið 1932 tæpum 25 þúsund-
um króna.
Eg hefi nú \ dag lesið yfir af-
rit af bréfi mínu til stjórnarráðs-
ins frá 2B/s 1924 °2 cr eg enn
sannfærður um, að hvert einasta
atriði I þessu bréfi er rétt frá sjón-
armiði þess manns,, er ann fram-
leiðslu bæjarbúa og vill firra hana
ósanngjörnum álögum.
Hvarvetna þar sem vörugjöld
eru ákveðin sem tekjustofn fyrir
hafnarsjóði, þá er vörugjaldið
skoðað sem endurgjald fyrir notk-
un hafnarmannvirkja viðfermingu
og affermingu vörunnar. Lesta-
gjald af skipum fær hafnarsjóður
fyrir öryggi það, er höfnin veitir;
bfyggjugjalcl fyrir, að skip liggja
við bryggjur, en vörugjald fyrir
notkun hafnarvírkja eðatækja við
fermingu cg affermingu. Þegar
gamla Tangsbryggjan hér var
stækkuð og haus var bygður við
hana, þá notaði Finnur Jónsson
og hans flokkur þær framkvæmdir
til þess að leggja nýjar álögur á
allar vörur, er til hafnarinnar
koma eða frá höfninni fara, jafnt
þótt varan komi ekki nálægt bæj-
arbryggjunni. (Undantekningar frá
þessu eru svo smávægilegar, að
þær skifta ekki máli). Eg hélt
hinsvegar fram, að aðeins gæti
verið að ræða um að skattleggja
þær vörur, er um hafnarbryggjuna
færu.
Geta nokkrir sanngjarnir og
hugsandi menn talið réttlæti, að
gjald sé greitt til bæjarbryggjunn-
ar af vöru, sem fer um Edinborg-
arbryggjuna, Neðstakaupstaðar-
bryggjuna, eða aðrar bryggjur
bæjarins án þess að koma nálægt
bæjarbryggjunni. Togarafélagið
greiðir árlega 1 þessi gjöld til
hafnarsjóðs um kr. 6000.00 og er
það eingöngu vörugjald af kolum,
salti og fiski þeim, sem fer um
félagsins eigin bryggju. Það mun
skifta þúsundum króna, sem Sam-
vinnufélagið greiðir árlega hafn-
arsjóði til viðhalds á bæjarbryggj-
unni — í vörugjöid af íiski og
salti, sem fer um Neðstakaupstað-
arbryggjuna.
Það mætti nú kannske segja
um þessa eign nú, að hafnarsjóð-
ur eigi hana og taki því vöru-
gjald af vörutn, sem um hana
fara. En hér við er það að athuga,
að leigan frá Samvinnufélaginu er
miðuð við það, að hún svari vel
vöxtum af kaupverði eignarinnar
auk viðhalds á eigttinni, skatta
og þvílíks. Vörugjald til hafnar-
sjóðs frá Satnvinnufélaginu af
vörum, sem eingöngu fara um
Neðstakaupstaðarbryggjuna er ó-
sanngjarnt og ranglátt, af þvf að
þetta gjald er tekið vegna bygg-
ingar bæjarbryggjunnar.
Vörugjald vegna bæjarbryggj-
unnar er tekið af steinolíu, sem
affermd er við Stakkanes; vöru-
gjald vegna bæjarbryggjunnar er
tekið af fiskimjöli, sem skipað er
út frá Stakkanesi f pramnta að
skipshlið, sömuleiðis af sfld, sem
fermd væri frá Grænagarði í bát-
um eða pramma að skipshlið.
AUar þessar vörur og fleiri fram-
leiðsluvörur eru skattlagðar til
hafnarsjóðs vegna þess, að hafnar-
sjóður eignaðist Tangsbryggjuna,
stækkaði hana og bygði við hana
haus.
Þykir nú bæjarmönnum og þá
sérstaklega þeim mönnum, sem á
einn eður annan hátt er ant um
framleiðslu þessa bæjarfélags, það
þakkar vert, þótt hafnarsjóður hafi
tneð álögum þessum grættfé? Er
vert að þakka Finni Jónssyni og
hans flokki í bæjarstjórn fyrir
auknu ranglátu álögurnar á bæjar-
búa? Ákvæðin um vörugjaldið í
hafnarreglugjörðinni eru svo rang-
lát, að sjálfir bæjarfulltrúarnir hafa
samþykt, að brjóta reglugerðina
til þess að geta linað á ranglætinu.
Togarafélagi ísfirðinga mun nú
gefið eftir dálítið af þvi vörugjaldi,
er því ber að greiða samkvæmt
'þeirri reglugjörð, er Finnur Jóns-
son er að hreykja sér af að hafa
fengið samþykta gegn mótmælum
minum. Eg v.il nota tækifærið til
þess að stinga upp á, að Sam-
vinnufélagið fái sainskonar eftir-
gjöf á vörugjaldi og Togarafélag-
ið hefir þegar fengið samþykt um
að fá. Helst að fá gefið eftir alt
vörugjald af vöru, sem eingöngu
fer um bryggjur Neðstakaupstað-
arins. Ætti vel við, að Finnur Jóns-
son kæmi fram með tillögu um
það f bæjarstjórn og hnekti þann-
ig sem eftirminnilegast lofinu um
sjálfan sig fyrir að fá hafnarreglu-
gjörðina samþykta og nýja rang-
Iáta skatta lagða á framleiðslu
bæjarbúa.
í sambandi við framanskrifaft