Vesturland - 03.04.1936, Page 2

52
Utanríkismál.
Verzlunarsamningum við
Þýzkaland og Ítalíu er ný-
lokið. — Spænskir innflytj-
endur hafa sent forsetanum
ávarp um auking innflutning
á íslenzkum fiski.
Jóh. Þ. Jósefsson alþm. er ný-
kominn heim úr sendiför fyrir
ríkisstjórnina til Þýzkalands, þar
sem hann undirbjó og lagði grund-
völl að verzlunarsamningi milli
Þýzkalands og íslands. Eru hinir
nýju samningar að sögn svipaðir
eldri samningum, en þó hagstæð-
ari íslandi í sumum atriðum.
Sveinn Björnsson, sendiherra,
hefir undanfarið verið i Rómaborg
til þess að undirbúa og leggja
grundvöil að nýjum verzlunar-
samningi milli íslands og Ítalíu.
Voru samningar þessir undirritaðir
30. f. m. af Mussolini og sendi-
herra íslands og Danmerkur í
Rómaborg.
Þá hafa spænskir innflytjendur
sent ávarp til forsetans um að
auka innflutning á íslenzkum salt-
fiski. Benda þeir á, að fiskurinn
sé almenn nauðsynjavara þar
syðra, og að íslendingar hafi nú
undanfarið mjög aukið kaup sin
á spænskum vörum.
Er talið líklegt að ávarp þetta
muni hafa nokkur áhrif.
Þessir samningar, og von um
aukinn innflutning til Spánar, eru
mikilsverð tlðindi og góð — og
geta haft mikil áhrif um afkomu
atvinnuveganna, einkum útgerð-
arinnar.
Tryggingarmál sjómanna.
Eins og kunnugt er, krafðist
sjómannafélagið hér í bæ trygg-
ingar handa sjómönnum, sem að
lokum var ákveðin 120—150 kr.
á mánuði.
Útgerðinni ber að borga þessa
tryggingu.
Og skal þá fyrst athugað, hve
sanngjarnt það er frá sjónarmiði
smáútgerðarmannanna.
Útgerðin stendur mjög höllum
fæti. Hún hefur tapað ár frá ári
og þó líklega mest síðastl. ár. Ef
ekki fiskast fyrir tryggingunni,
verður hún ekki borguð ineð gróða
undanfarinna ára. — Skipstjórinn
verður að taka sinn hlut til þess
og nægi það ekki þá að safna
meiri skuldum. — Smáútgerðar-
menn eru flcstir skipstjórar báta
sinna. Þeir berjast með hásetun-
um við að draga björg I þennan
bæ, þar bera allir hlutfallslega
jafnt frá borði. — Það má skoða
skipshöfnina sem félagsmenn, sem
vinna í sameiningu og skifta fram-
leiðslunni á milli sín. Ef vel geng-
ur, græða allir, ef illa gengur, er
það allra tjón. Hvaða réttlæti er
það þá að láta hallann lenda á
einum (hér skipstjóranum) og gera
hann jafnvel að öreiga? — Hér
er verið að krefjast þess, að skip-
stjóri borgi hásetum meira en
þeim ber, en gangi sjálfur frá með
minna en ekki neitt.
O
VESTURLAND
Kveöjatil sjómanna,
undir nafni kvennadeildar slysavarnafélags ísafjarðar,
24. marz 1936.
Vér félagskonur kveðjum okkur liljóðs
í kvöld, ef verða mœtti þeini til góðs,
sem hegja stríð við storm og œstar hrannir
með styrkri mund og víkings hjarla’ í barmi,
og reynasl æ til síðstu stundar sannir,
þó sjái hafið lyfta dauðans arrríi.
Vér bjóðum xyður, vinir, hjálparhönd,
er hœttið lífi’ á sœnum fjarri strönd
til bjargar þeim, sem heima heitast unnið, —
því háski’ er búinn jafnvel traustu fleyi,
hve hafa’ ei margir hinsta skeiðið runnið
í hafsins fang — á tryttum vetrardegi.
Þér eigið hjarta’ og hug vorn þessa stund,
vér helgum yður starf og fórnarlund.
Vér dáum yður hetjur storms og slrauma,
sem stýrið bilið milli lífs og dauða
með bros á vör og stolta, djarfa drauma,
er dagsins stjarna lýsir sviðið auða.
Sú kemur stund að vilji vor og trú,
sem virðast mörgum burðalítil nú,
þau megna síðar herfang margt að hrífa
úr helgreip Ægis, — þegar marki náum
og bjargarsnekkjur báruskafla klífa,
er bjóða líf og frelsi görpum knáum.
Hin þráða stund oss hleypir kappi’ í kinn,
vér knýjum á í vissu’ um sigurinn.
Hver vill ei tryggja velferð brœðra sinna,
er vaskir bera dagsins hita’ og þunga ?
Vort starf er hafið, stórt er hér að vinna,
til styrks vér heitum jafnt á gamla’ og unga.
Guð blessi yður, brœður, alla stund,
mörg bænin fylgir yður hafs um sund.
Er sævi drifnir haldið þér lil hafnar,
margt hjarta fagnar maka, syni, bróður.
Til auðs og gengis stefni flotans stafnar
og stöðugl vaxi yðar farmanns hróður.
G. Geirdal.
Það skal viðurkent, að hásetar
hafa nokkuð til síns máls. Tekjur
þeirra eru mjög rýrar. Það er mjög
eðlilegt að þeir vilji tryggja af-
komu sína. En þeir geta það ekki
með þvl, að taka fé af þeim, sem
bera minna úr býtum en þeir sjálfir.
Með núverandi fiskverði verður
afleiðing þessa sú, að útgerðin
stöðvast mikinn hluta ársins, og
sjómenn þar með atvinnulausir,
árstekjur þeirra minni en ella og
þannig ver farið en heima setið.
Tapa þá allir hlutaðeigendur á
þessu, útgerðarmenn, sjómenn og
bæjarfélagið?
Sjómannafélagið fór hér alveg
öfuga leið, það átti að snúa sér
beint til bæjarins og krefjast þess,
að hann trygði afkomu sjómanna.
Honum bar vitanlega skylda til
þess, þar sem þetta er aðallíftaug
hans (útgerðin).
En skilningur bæjarstjórnar á
þessu virðist mjög takmarkaður,
því þegar skipstjórar báðu hana
um ábyrgð fyrir tryggingunni tók
hún — og þó einkum Alþýðufl.-
fulltrúarnir — því mjög fjarri.
Hér er um stétt að ræða (sjó-
mannastéttina) sem afkoma bæjar-
ins byggist á — stétt, sem jafn-
framt því að vinna fyrir sér, færir
bæjarbúum atvinnu og daglegt
viðurværi. — En til þessa hefur
verið illa búið að henni.
Bærinn stendur og fellur með
útgerðinni. En svo þegar þessi
stétt, sem er að berjast við átök
Ægis, til þess að halda iifinu I
þessum bæ — beiðist aðstoðar á
hinum mestu erfiðleika tímum, er
henni vísað frá með fyrirlitningu,
llkt því sem hún eigi engan til-
verurétt.
Sú spurning hlýtur að vakna,
hvort ekki væri hyggilegt, að
nokkrum hluta þess fjár, sem lagt
er fram til atvinnubóta, væri á
þennan hátt lagt til útgerðarinnar
til að tryggja afkomu sjómanna.
Væru það ekki arðbærari atvinnu-
bætur, en snjómokstur og þvíum
líkt?
Hér hafa verið gerð tvö axar-
sköft. Hið fyrra af sjómannafélag-
inu, með því að beina kröfum
sínum til útgerðarmanna — og
síðara af bæjarstjórn, með því að
synja þeim um aðstoð bæjarins.
Hverjar verða afleiðingarnareins
og nú er í pottinn búið? Ekkert
annað en aukið atvinnuleysi. Og
þá geíur bæjarstjórn sezt niður
og farið að athuga, hvaðþaðvar
hyggilegt að stöðva þannig út-
gerðina og fá alla sjómennina I
atvinnuleysingjahópinn.
ísafirði, 21. marz 1936.
Eiríkur A. Guðjónsson.
Vilja sósabroddarnir
ekki meiri vinnu
í bæinn?
Fyrir siðasta bæjarstjórnarfundi
lá erindi frá Ólafi Kárasyni kaup-
manni, þar sem hann fór frain á
nokkurn stuðning bæjarins, til
kaupa á fiski af utanbæjartogur-
um.
Nú er þegar svo liðið ávertið,
að engin llkindi eru til þess, að
fiskur sá, er hér verði lagður á
land til verkunar, verði jafn mikill
og síðastl. ár, hvað þá heldur
meiri. En s. 1. sumar var fiskverk-
un hér með minsta móti, eftir þvf
sem verið hefir undanfarin ár.
Stuðningur sá, er fram á var
farið, átti að greíðast eftir á, og
þvl aðeins að fiskurinn væri verk-
aður hér. Upphæð stuðningsins
fór því alveg eftir þvf fiskimagni,
sem var keypt og verkað, og stóð
jafnan i réttu hlutfaili við þsr at-
vinnubætur sem af honum leiddu.
Ráðgert var að stuðningur þessi
gæti hæzt orðið 3 þús. kr., en
sennilega hefði hann ekki orðið
meiri 1500—2000 kr. En fyrir
þeunan stuðning, 3 þús. kr. hæzt,
hefði fengist aukin vinna fyrir um
20 þús. kr.
Eins og kunnugt er sækja þau
bæjarféiög, sem iitla atvinnu hafa,
eins og hér er nú ástatt, mjög
um atvinnubótastyrk úr rlkissjóði
og þykist sá góður, er mest fær
af slfku fé. En þetta er þó ærið