Vesturland - 07.03.1942, Blaðsíða 2

34
VBSIURLANb
Héraðsfundur Norður-ísfirðinga.
Einhuga samþykktir um héraðsmál
Krafist kosninga.
VESTURLAND.
Ritstjóri og ábyrgöarinaður:
Sigiirðar Bjarnusoii
frá Vigur.
Silfurgata 7. Simi 56.
Skrifstoía Uppsölum, sími 193.
Afgreiðslumaður:
Jón Jljörtur Flniibjnriiarsou.
/Skipagala 7.
,Launaraannaílokkur.‘
Eitt meginádeiluefni andstæð-
inga Sjálfstæðisflokksins hefir um
skeið verið það, að hann teldi
sig allra stétta flokk.
Jafnhliða hafa þessir flokkar
játað, að sjáifir væru þeir fyrst
og fremst flokkar þröngra hags-
rnuna heilda. Alþýðuflokkurinn
vill þannig endilega heita „flokk-
ur launamanna.“
Ekkert sýnir beturglámskyggni
sóslalista á þarfir islenzku þjóð-
arinnar nú en hin 'einhliða stétta-
pólitík hans. Hann hefir aðhyllst
kjörorð kommúnismans, stétt
gegn stétt og eftir því ætlar hann
Islenzku þjóðinni að sigla á mestu
háskatímum, sem yfir hana hafa
komið. Alþýðuflokkurinn gerir
enga tilraun til þess, að sam-
eina stéttirnar innan vébanda
sinna. Hann treystir sér ekki til
annars, en að vera „flokkur
launamannanna,“ framleiðand-
inn, sjómaðurinn og bóndinn
hafa gleymst, það er ekki rúm
fyrir þá innan „launamanna-
flokksins"!
Stefna Sjálfstæðismanna er
önnur. Eitt meginatriði steinu
þeirra er kjörorðið, sfétt með
stétt. Þeir kjósa samstarf fram-
leiðandans, bóndans og sjó-
mannsins við verkamanninn,
skrifstofum. eða verzlunartnann-
inn. Þeirra stefna byggist á að
þjóðin, þ. e. einstaklingarnir, eigi
a. m. k. eitt sameiginlegt mark-
mið, sameiginlega heill sina.
Þessvegna vill Sjálfstæðisflokk-
urinn vera flokkur allra stétta.
Þessvegna öfundar hann Aíþýðu-
flokkinn ekkert af þvi, að heita,
eða vilja heita „launamanna-
flokkur.“ Sjálfstæðisflokkurinn
kýs heldur að vera flokkur fram-
leiðandans og launamannsins í
senn, heldur en einhliða og þröng-
ur flokkur annars hvors.
Hann hefír valið þessa stefnu
vegna þess, að hún tryggir bet-
ur hagsmuni þjóðarinnar.
Lögmál stéttabaráttunnar er
lygi frá upphafi til enda.
Sjálfstæðismenn munu þess-
vegna nú ótrauðir fylgja stefnu
sinni, vera þjóð sinni trúir með
þvi, að hvetja fremur til sam-
vinnu en sundrungar, treysta þau
bönd sem skapa samstæða og
sterka heild, islenzka þjóð, sem
mættir hættunum stöðug í trúnni
á samstarf stétta og einstaklinga.
S. 1. fimmtudag var haldinn í
Reykjanesi héraðsfundur Norður-
ísfirðinga. Sátu furidinn um 60
manns, úr öllum hreppum sýsl-
unnar, að einum undanjeknum.
Voru rædd héraðsmál og utn
þau gerðar margar samþykktir.
Þrjár nefndir, samgöngumála-,
atvinnu- og allsherjarnefnd, voru
kosnar og fjölluðu þær utn flestar
þær tillögur sem fram komu,
Sigurður Bjatnasbn frá Vigur
setti fundinn fyrir hönd fundar-
boðenda, en fundarstjórar voru
kjörnir sr. Þorsteinn Jóhannesson
og Jón H. Fjalldal. Ritarar voru
kjörnir Sigurður Pálsson og
Þórður Hjaltason.
Verður hér skýrt frá samþykkt-
urn fundarins.
Samgöngumál.
Þýðingarmesta samgöngumál-
ið sem fundurinn fjallaði um var
Djúpbátsmálið. Hófust umræður,
um það með því, að Torfi Hjart-
arson sýslumaður, sem er for-
maður bráðabyrgðastjórnar, sem
kosin var s. I. vor til þess að
hafa framkvæmd málsins með
höndum, skýrði frá störfum
stjórnarinnar. — Skýrði hann
frá þvi, að samkomulag hefði
orðiö um það innan stjórnarinnar,
að • stærð væntanlegs Djúpbáts
yrði rúmar 60 smálestir. Hefði
Eitt af þeim stórmálum, sem
ennþá eru óleyst hjá okkur ís-
lendingum er það, hvernig hægt
sé að tryggja betur en nú er
afkomu þeirra manna, sem taka
kaup sitt með hluta af afla.
Reynsla undanfarandi ára hefir
sýnt það, að afkoma þessara
manna stendur á völtum fótum.
Þegar afli er góður og gott verð
fyrir fiskafurðir er aíkoma þess-
ara manna góð, en þegar afli
bregst eða verð er óhagstætt eru
tekjur þeirra mjög litlar eða
hvergi nærri nægilegar fyrir brýn-
ustu nauðsynjum. Um þetta mál
hefir mikið verið rætt og ritað
og virðist sú stefna vera helst
ofan á þessa stundina, að draga
eitthvað úr þessari hættu með
því, að styrkja sjómenn til þess
að rækta sér blett og hafa kindur
og garða. Það er, að gera sjó-
manninn að nokkru leyti að
bónda. Við þessu er það að
segja, að ráðstöfun í þá átí getur
aldrei náð til allra sjómanna, en
með þessu er verið að grafa
nú þegar verið gerðar teikningar
að slíku skipi og útboðslýsingar
samdar. Byggingakostnaður væri
áætlaður 400—450 þús. kr. og
mætti jafnvel ætla að skipið
myndi ekki kosta undir l/2 milj.
króna. Nú þegar hefði verið
pöntuð vél í skipið. Þá hefði
stjórnin snúið sér til fjárveit-.
inganefndar Alþ. um frekari styrk
við fyrirtækið, þar sem auðsætt
væri að áætlaður byggingar-
kostnaður yrði héraðinu ofviða,
enda þótt 150 þús. kr. hefðu
verið veittar til þess á síðustu
fjárlögum. Bygging skipsins biði
þess, að séð yrði hvernig þess-
ari málaleitan reiddi af. Varfrá-
sögn Torfa Hjartarsonar um störf
stjórnarinnar mjög vel tekið.
Samgöngumálanefnd, en hana
skipuðu þessir menn: Bjarni
Sigurðsson, Jón H. Fjalldal,
Þórður Hjaltason, Bergmundur
Sigurðsson, Áki Eggertsson, Sig-
urður Hannesson og Sigurður
Þórðarson, bar fram- eftirfarandi
tillögu í Djúpbátsmálinu:
Um leið og héraðsfundur N,-
ísfirðinga, haldinn í Reykjanesi
5. marz þ. á , þakkar þann skiln-
ing, er fram kom i ákvörðun
siðasta Aiþingis um að greiða
3/b hluta af byggingarkostnaði
nýs Djúpbáts, skorar fundurinn
undan sterkustu stoðinni, sem
landbúnaðurinn hvílir á, það er
innanlandsmarkaðurinn, auk þess
er hér verið að sækja starfs-
hætti 50 ár aftur í tímann. Nú-
tíma lifsvenjur útheimta verka-
skiptingu, sjómaðurinn verður að
vera sjómaður og bóndinn bóndi.
Hér verður að finna annað
ráð, ráð sem nær til allra þeirra
sem eiga hér hlut að máli. Fyrst
og fremst til allratsjómanna, sem
taka iaun sin með hluta úr afla,
svo og til þeirrar útgerðar, sem
ekki hefir ástæðu tii þess að
safna verulegum varasjóðum, það
er smáskipa fiskiflotans.
í Bolungavlk er til sjóður, sem
hefur þetta hlutverk að vinna.
Hann var stofnaður fyrir fáurn
árum og mun nú vera komið í
hann yfir 30 þúsund krónur.
Mun ekki hér vera leiðarvísir á
hina réttu braut?
Hugsum okkur að í hverri
veiðistöð yrði stofnaður sjóður,
sem hefði það markmið, að
tryggia það, að aflahlutir yfir
mjög eindregið á Alþingi það
er nú situr, að hækka fjárveit-
inguna svo, að hún verði ekki
minni en 3/ö hlutar raunverulegs
byggingarkostnaðar, sem áætl-
aður er að verði ca. 500,000 kr.,
verði báturinn Jbyggður á yfir-
standandi ári, sem brýn nauðsyn
er á. Ef málið fengi slíkar undir-
tektir hjá Alþingi, myndu héraðs-
héraðsbúar reyna að gera allt,
sem unnt væri til þess að afla
þess fjár, sem til vantar svo að
fyrirtækið gæti tekið til starfa
skuldlftið.
Tillaga þessi var samþykkt i
einu hljóði.
Varðandi rekstrarstyrk til Djúp-
bátsins var þessi tillaga samþ.:
Almennur héraðsfundur Norð-
ur-ísfirðinga skorar á Alþingi
það er nú situr, að hækka rekst-
ursstyrk til Djúpferðanna á yfir-
standandi ári í 65,000 kr., þar
sem sjáanlegt er, að ómögulegt
verður að halda uppi ferðunum
með jafnlitlum ríkisstyrk og veitt-
ur hefir verið.
Aðrar tillögur sem satnþykktar
voru í samgöngumálurium voru
þessar:
1. Héraðsfundur Norður-ísa-
fjarðarsýslu skorar á Alþingi að
veita nægilegt fé á næstu fjár-
lögum til þess að Ijúka vega-
gerð yfir Þorskafjarðarheiði úr
Þorskafirði að Djúpi. Jafnframt
verði byggð brú á Langadalsá
framan við Bakkasel og akvegur
lagður út Langadalsströnd.
2. Þar sem Steingrímsfjarðar-
árið I þeirri veiðistöð sem hann
starfar I færu aldrei niðurfyrir
ákveðið lámark. Hvert sjávar-
þorp eða veiðistöð ætti þá að
eiga sinn sjóð, sem algerlega
yrði stjórnað af þar til kjörnum
heimamönnum. Hlutaðeigendur í
hverri veiðistöð ákveða þá sjálfir
lámarksupphæð hlutanna með
tilliti til reynslu undangenginna
ára á hverjum stað. Hvert skip,
sem veiði stundaði frá staðnum
yrði þá að greiða viss °/0 til
sjóðsins af brúttó afla áður en
aflaskipti færu fram, þ. e. að
gjaldið dragist frá óskiptum afla.
Á meðan að sjóðum þessum
væri að vaxa fiskur um hrygg,
er sjálfsagt að ríkissjóður styrkti
þá mjög mikið, þá sérstaklega
þar sem svo stendur á núna, að
þetta myndi reynast eitthvað
það öruggasta ráð til þess að
draga úr þeirri hættu, sem staf-
ar af verðhruni sjávarafurðanna
eftir stríðið, sem vitanlega fyrst
og fremst ketnur niður á sjó-
mönnum og útgerðarmönnum.
Á venjulegum tímurn er þetta
syo mikið stórmál, að einhverra
átaka er fullþörf til úrbóta, en
á þessum tímum, sem við nú
lifum á, eru skjót átök og sterk
beinlínis lífsnauðsyn.
Hlutatrygging
sjómanna og útvegsmanna
Eftir Elías Ingimarsson.